1, 2. (a) Elitokeko lipi li kasi pokati koku kolela ku Yehova kuenda oku yuvula oku panga onepa kovitangi violuali lulo? (Tala elitalatu kefetikilo liocipama cilo.) (b) Omanu valua va siata oku kolela kovina vipi, kuenda nye ca siata oku iyililako?

 AFENDELI va Yehova ka va pangi onepa kopulitika, kuenda ka va litengi vovitangi vi koka olonepele pokati komanu ndeci, oku velisapo ofeka a citiwila, ekova, ale ovituwa viavo. Momo lie? Momo tu kuetele ocisola Yehova, tua kolela kokuaye, kuenda tu lekisa epokolo kokuaye. (1 Yoano 5:3) Ndaño okuti tu kasi kolofeka via litepa, ale tua tunda kofeka yimue yikuavo, pole tua kapako olonumbi via Suku. Oku kolela ku Yehova kuenda Kusoma waye ci kuete esilivilo lia velapo okuti ovina vikuavo ci sule. (Mateo 6:33) Eli olio esunga lieci tua siatela oku popia tuti, ‘ka tu pangi onepa koluali’ lulo.​—Tanga Yoano 17:11, 15, 16; Isaya 2:4.

² Koloneke vilo, omanu valua voluali va kolela kofeka yavo, kapata, kovituwa viavo, ale kolomapalo. Kuenje, ca siata oku va vetiya oku li velisapo pokati ka vakuavo, oku li suvuka pokati, kuenda olonjanja vimue va siata oku ponda omanu va kolela kombiali yikuavo. Omo okuti ka tu pangi onepa kovitangi viaco, pamue tu kongeliwa vovina viaco kumue lepata lietu, kuenje pamue  tu talisiwa ohali ndaño ka tu kuete eko. Omo okuti Suku wa tu lulika lepondolo lioku limbuka ovina viwa ale vievi vĩvi, nda olombiali vi nõla onjila yimue ka ya sungulukile, ci leluka oku nõla onjila tu sukila oku kuama. (Efetikilo 1:27; Esinumuĩlo 32:4) Nye o yeva vutima nda wa kongeliwa vocitangi cimue okuti ku kuete eko? O yuvula oku litenga vovina viaco, ale o litenga vovitangi viaco?

3, 4. (a) Momo lie tu yuvuila oku litenga vopulitika nda kueya ovitangi? (b) Nye tu konomuisa vocipama cilo?

³ Omanu valua va pamue va litenga vopulitika nda vofeka muli ovitangi, momo olombiali via siata oku va vetiya okuti, onungi yiwa yofeka oco yi sukila oku linga. Pole, tu kuãi ongangu ya Yesu. Momo, ka tu pangi onepa kopulitika, kuenda ka tu endi kovoyaki. (Mateo 26:52) Akristão vocili ka va siatele oku sima okuti, onepa yimue yoluali lulo lua Satana ya velapo yikuavo. (2 Va Korindo 2:11) Ka tu yongola oku panga onepa kovitangi violuali lulo.​—Tanga Yoano 15:18, 19.

⁴ Omo okuti ka tua lipuile, pamue tu kuata ovisimĩlo ka via sungulukile viatiamẽla komanu va kuete ovituwa via litepa levi vietu. (Yeremiya 17:9; Va Efeso 4:22-24) Vocipama cilo, tu lilongisa olonumbi vi tu kuatisa oku liyaka lovisimĩlo via siata oku tepa omanu kuenda oku vi yula. Tu konomuisavo ndomo tu pondola oku kolela Kusoma poku li pindisa etu muẽle oco tu kuate ovisimĩlo ndevi via Yehova la Yesu.

5, 6. Eci Yesu a kala palo posi, wa kuatele ovisimĩlo vipi viatiamẽla komanu va litepa, kuenda momo lie?

⁵ Nda wa limbuka okuti ka ca lelukile oku yuvula oku panga onepa kopulitika kuenda ku tẽla oku nõla onjila o kuama o sukila oku li pula ndoco: ‘Yesu nda wa linga nye?’ Eci Yesu a kala palo posi, pokati ka va Yudea, la va Galilea, kuenda va Samaria, pa kala ovitangi vialua kumue lolonamalãla. Sokolola ovolandu amue. Va Yudea kumue la va Samaria, ka va kuatele ocituwa coku sapela pokati. (Yoano 4:9) Va Fariseo la va Sadukeo va enda oku likuatela olonamalãla kovina vialua. (Ovilinga 23:6-9) Va Yudea vana va lilongisile ovina viatiamẽla Kocihandeleko, va simĩle okuti, va velapo omanu vana ka va lilongisile Ocihandeleko. (Yoano 7:49) Valua pokati kavo va suvukile vakuakutambula elisimu, kuenda va Roma. (Mateo 9:11) Pole, Yesu ka pangele onepa kovitangi viaco. Ndaño okuti wa teyuila ocili catiamẽla ku Yehova kuenda wa kũlĩhĩle okuti va Isareli va kala epata limue lilikasi lia Suku, pole ka longisile kolondonge viaye hati, via velelepo omanu vakuavo. (Yoano 4:22) Eye wa vi longisa oku sola omanu vosi.​—Luka 10:27.

⁶ Momo lie Yesu ka velisililepo omanu vamue? Momo eye kumue la Isiaye va kuatele ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla komanu. Yehova wa lulika omanu vakuakova a litepa oco va yukise oluali. (Efetikilo 1:27, 28) Yehova kumue la Yesu ka va kuete ovisimĩlo viokuti, ekova, ofeka omunu a citiwila, ale elimi a vangula, lia velapo vakuavo. (Ovilinga 10:34, 35; Esituluilo 7:9, 13, 14) Omo liaco, tu sukila  oku kuama ongangu yavo ya lipua.​—Mateo 5:43-48.

7, 8. (a) Pi tua tiamẽla, kuenda momo lie? (b) Nye tu sukila oku ivaluka catiamẽla koku tetuluiwa kuovitangi viomanu?

⁷ Momo lie ka tu kuatisila olombiali viomanu, ale kuviali wavo? Momo tua tiamẽla ku Yehova okuti eye Ombiali yetu. Vocumbo Cedene, Satana wa popia hati, Yehova hayeko ombiali yiwa yi pondola oku viala omanu. Satana wa yonguile okuti, omanu va tava kuhembi wokuti, onjila yaye yoku linga ovina oyo ya sunguluka, pole ya Suku yi sule. Yehova wa tu ĩha elianjo lioku nõla oku tu yongola oku tiamẽla. Pole, nye ci popiwa catiamẽla kokuove? O pokola hẽ ku Yehova omo lioku tava okuti onjila yaye yoku linga ovina oyo ya velapo okuti yove yi sule? O tava hẽ okuti Usoma wa Yehova owo lika u pondola oku tetulula ovitangi vietu? Ale o sima okuti omunu va pondola oku li viala ciwa okuti ka va sukila ekuatiso lia Suku?​—Efetikilo 3:4, 5.

⁸ Nda omunu umue wa ku pula eci o sima catiamẽla kocisoko cimue copulitika, kocimunga cimue copulitika, ale ocisoko cikuavo copulitika, o tambulula ndati? Vamue vakuavisoko viaco pamue va lilekisa ndu okuti vakuacili kuenda va yongola oku kuatisa omanu. Pole, tua kũlĩha okuti, Usoma wa Yehova owo lika u pondola oku tetulula ovitangi viomanu, kuenda oku malako ekambo liesunga. Tua kapakovo olonumbi Yehova a siata oku eca vekongelo, pole, omunu lomunu pokati ketu o yuvula oku linga ovina a sima okuti ovio via sunguluka. Eli olio esunga lieci omanu va kasi vekongelo va li kuetele omunga.

9. Ocitangi cipi Akristão vamue vo kocita catete va kuatele, kuenda nye va sukilile oku linga?

⁹ Kocita catete Akristão vamue va kala oku lihoya pokati poku popia vati: “‘Ame ndukua Paulu,’ ukuavo hati: ‘Ame ndukua Apolosi,’ ukuavo hati: ‘Ame ndukua Kefa,’ lukuavo hati: ‘Ame ndukua Kristu.’” Eci Paulu a limbuka ovina viaco, wa sumuile calua. Momo ca kala ocitangi cimue cinene okuti ca kapele kohele ombembua vekongelo. Kuenje wa pulisa vamanjaye hati: “Kristu wa litepa nga?” Noke wa va lungula hati: “Ndu peyi londuko ya Ñala Yetu Yesu Kristu okuti, vosi wu popia popia cimuamue. Pokati kene ka pa ka kale olonepele, puãi likuati omunga lutima umuamue lolondunge vimuamue. Momo, a vamanji, [vakuanjo ya] Koloe va sapuila okuti pokati kene pali oku liyenja.” Cimuamue haico ca siata oku pita koloneke vilo. Pole, tu sukila oku yuvula olonepele vekongelo.​—1 Va Korindo 1:10-13; tanga Va Roma 16:17, 18.

10. Nye Paulu a ivaluisa Akristão, kuenda ovina viaco vi tu longisa nye?

¹⁰ Paulu wa ivaluisa Akristão olombuavekua hati, va panga onepa kolonungi vio kilu, kuenda va sukila oku yuvula oku tiamisila utima wavo ‘kovina via palo posi.’ (Va Filipoi 3:17-20) a (Tala etosi pombuelo yemẽla.) Olombuavekua olonumiwa via Suku kuenda via Kristu. Nda onumiwa yi kasi kofeka  yimue yikuavo, ka yi litengi vovitangi viofeka yaco kuenda vopulitika. Cimuamue haico ci pita lolombuavekua okuti, vi sukilavo oku yuvula oku litenga vovitangi violuali lulo, kuenda vopulitika. (2 Va Korindo 5:20) Omanu vana va kuete elavoko lioku kala palo posi otembo ka yi pui, va sukilavo oku lekisa ekolelo Kusoma, kuenda oku yuvula oku litenga vovitangi violuali lulo.

11, 12. (a) Ovituwa vipi tu sukila oku yuvula nda tu yongola oku amamako oku kolela Kusoma wa Suku? (b) Ovisimĩlo vipi manji umue ukãi a kuatele viatiamẽla komanu vamue, kuenda nye co kuatisa oku linga apongoloko?

¹¹ Kolonepa vialua violuali omanu va siata oku linga ukamba la vana va kuete ovolandu amuamue, ovituwa vimuamue, va vangula elimi limuamue, kuenda va velisapo ovina viaco. Olonjanja vialua va siata oku velisapo calua ovitumãlo kuna va tunda. Pole, ka tu ka eceleli oku yapuisiwa lovituwa viaco. Tu sukila oku pongolola ovisimĩlo vietu loku pindisa utima wetu oco tu amameko oku yuvula oku litenga vovina viaco. Tu pondola oku ci linga ndati?

¹² Manji umue ukãi o tukuiwa hati Mirjeta, b (tala etosi pombuelo yemẽla) wa citiwila vofeka yimue ya enda oku tukuiwa hati Yugoslavia. Vimbo a kulila, omanu va suvukile vana va tunda kofeka yo Servia. Pole, eci a lilongisa ovina viatiamẽla ku Yehova, wa limbuka okuti o sukila oku yuvula ocituwa coku velisapo epata limue okuti likuavo li sule, kuenda wa limbukavo okuti Satana eye o yongola okuti omanu va li suvuka pokati. Omo liaco, wa likolisilako oku pongolola ovisimĩlo viaye. Pole, vimbo manji Mirjeta a kala eci mua fetika uyaki pokati kapata a litepa, wa kuata vali ovisimĩlo ka via sungulukile viatiamẽla komanu vo kofeka yo Servia. Omo liaco, ka yonguile oku kundila omanu vaco. Pole, wa kũlĩhĩle okuti, ka ca sungulukile oku kuata ocituwa caco, kuenje wa likutilila ku Yehova oco o kuatise oku ci yuvula. Noke wa pingavo ku Yehova oco o kuatise oku litumbika kupange wakundi votembo yosi. Manji Mirjeta wa popiavo hati: “Nda limbuka okuti oku tiamisila utima kupange woku kunda oyo onjila ya velapo yi tu kuatisa. Kupange woku kunda nda siata oku setukula ocisola ca Yehova, kuenje ca ndi kuatisa oku yuvula ovisimĩlo ka via sungulukile.”

13. (a) Nye ca pita la manji Zoila, kuenda nye a linga? (b) Ulandu wa manji Zoila u pondola oku tu longisa nye?

¹³ Manji umue ukãi o tukuiwa hati Zoila wo kofeka yo Mesiku wa ilukila kocifuka co Europa. Vekongelo a kala wa sangamo vamanji vamue va tunda konepa yikuavo yofeka yo Amerika Latina. Manji Zoila wa popia hati, vamue pokati ka vamanji vaco va fetika oku u yola epembe omo liofeka kuna a tunda, ovituwa viaco, kuenda ovisikilo viaco. Kuenje wa sumuile calua, pole wa likutilila ku Yehova oco o kuatise oku yuvula oku tema. Nda tua pitile lovitangi ndevi a liyaka lavio nda tua linga nye? Ocili okuti, vamue pokati ka vamanji va siata oku liyaka locitangi coku likandangiya eci va yeva ovina vimue ka via sungulukile viatiamẽla kocitumãlo va tunda. Omo liaco, ka tu yongolavo oku popia ale oku linga ocina cimue ci lekisa okuti, kuli omanu vamue va velapo okuti vakuavo va sule. Pole, tu yuvuli oku koka olonepele vekongelo, ale kolonepa vikuavo.​—Va Roma 14:19; 2 Va Korindo 6:3.

14. Nye ci pondola oku ku kuatisa oku sokolola omanu ndomo Yehova a siata oku ci linga?

¹⁴ Vosi yetu tua kũlĩha okuti, afendeli va Yehova va likuete omunga ndomanu vamuamue. Omo liaco, tu sukila oku yuvula ovisimĩlo  viokuti, ocitumãlo cimue ale ofeka yimue, ya velapo yikuavo. Pole, epata liove kumue lomanu vana va kulila kumosi love va pondola oku ku vetiya oku sola calua kocitumãlo kuna wa tunda. Citava okuti olonjanja vimue wa siata handi oku kuata ovisimĩlo ka via sungulukile viatiamẽla komanu vo kolofeka vikuavo, ovituwa viavo, elimi va vangula, ale ekova liavo. Nye ci pondola oku ku kuatisa oku linga apongoloko? Sokolola ndomo Yehova a tenda omanu vana va velisapo calua ofeka yavo, ale vana va sima okuti va velapo omanu vakuavo. Linga akonomuiso atiamẽla kovina viaco vokuenda kuelilongiso liove lio pokolika, ale vefendelo liepata. Noke, pinga ku Yehova oco a ku kuatise oku kuata ovisimĩlo ndevi viaye viatiamẽla komanu.​—Tanga Va Roma 12:2.

15, 16. (a) Nye omanu vamue va pondola oku linga eci va limbuka okuti tu kuete ovituwa via litepa levi viavo? (b) Olonjali vi pondola oku kuatisa ndati omãla vavo oku amamako oku kolela ku Yehova?

¹⁵ Tu yongola oku vumba Yehova lutima wa yela, oco tu lekise okuti tua litepa lomanu vana tu talavaya lavo kupange woku sanda eteku, vana tu lisungue lavo, ale vakuepata lietu. (1 Petulu 2:19) Yesu wa tu lungula hati, tu lavoka oku suvukiwa lomanu vakuavo omo liovituwa vietu via litepa levi viavo. Ivaluka okuti valua pokati komanu vana va siata oku tu suvuka ka va kũlĩhĩle eci catiamẽla Kusoma wa Suku. Momo, ka va kuetevo elomboloko lieci tua siatela oku kolela Kusoma wa Suku okuti kolombiali violuali lulo ci sule.

¹⁶ Oco tu lekise ekolelo ku Yehova, tu sukila  oku pokola kokuaye ndaño okuti omanu vakuavo va tu linga ovina ka via sungulukile, ale va tu popia lãvi. (Daniele 3:16-18) Ocili okuti pamue ka ca lelukile kamalẽhe oku lekisa ovituwa via litepa levi viamalẽhe vakuavo. Ene alonjali, kuatisi omãla vene oco va kuate utõi kosikola. Citava okuti omãla vove va kuata usumba woku likala oku fendela epandela, ale oku yuvula oku panga onepa kovipito vikuavo viofeka. Omo liaco, vokuenda kuefendelo liepata, o pondola oku lekisa kokuavo ndomo Yehova a tenda ovina viaco. Va longisa ndomo va sukila oku lomboluila komanu vakuavo ovina va lilongisa Vembimbiliya okuti va ci linga lutate kuenda lesumbilo. (Va Roma 1:16) Nda ci sukiliwa kuatisa omãla vove oku sapela lalongisi vavo kuenda oku va lomboluila ovina tua lilongisa Vembimbiliya.

17. Ovisimĩlo vipi tu sukila oku yuvula, kuenda momo lie?

¹⁷ Vosi yetu tua siata oku sanjukila ovikulia, elimi tu vangula, ovolandu amue, kuenda ovituwa viofeka tua kulila. Anga hẽ tua siata oku sima okuti ovina tu sole ovio lika via velapo pole, ovina omanu vakuavo va sole ci sule? Yehova o yongola okuti tu sanjukila ovina via litepa a lulika. (Osamo 104:24; Esituluilo 4:11) Momo lie tu tiamisilila lika utima kovisimĩlo viokuti onjila yoku linga ovina vimue oyo ya velapo pole yikuavo yi sule?

18. Momo lie ca sungulukila oku kuatela vamanjetu ovisimĩlo viwa ndeci Yehova a siata oku linga?

¹⁸ Yehova o yongola okuti apata osi omanu va lilongisa ovina viatiamẽla kokuaye, oku u fendela, kuenda oku kuata omuenyo ko pui. (Yoano 3:16; 1 Timoteo 2:3, 4) Nda vamanji va kuete ovisimĩlo via litepa levi vietu, tu sukila oku va yevelela nda vi taviwa la Yehova. Nda tua ci linga, tu kuata esanju komuenyo, kuenda tu amamako oku likuata omunga la vamanji. Ndomo tua konomuisa ulandu waco, omo okuti tua kolela ku Yehova kuenda Kusoma waye, tu sukila oku yuvula oku litenga vovitangi violuali lulo. Tu sukilavo oku yuvula epela kuenda ocituwa coku livelisapo ca siata voluali lulo lua Satana. Tu eca olopandu ku Yehova omo a siata oku tu longisa oku sola ombembua, kuenda oku lekisa umbombe! Tu kuete ovisimĩlo ndevi viukualosamo wa popia hati: “Tali omo ciwa cimue, ca posoka muẽle, nda ava vasitue va tunga pamosi lombembua!”​—Osamo 133:1.