1, 2. Helie wa tu ĩha utima, kuenda momo lie tu sukilila oku eca olopandu omo okuti tu kuete utima?

YEHOVA SUKU wa lulika omanu lelianjo lioku nõla eci va yongola oku linga. Oco tu kuatisiwe oku nõla onjila ya sunguluka, Yehova wa tu ĩha ocina cimue ci tu songuila. Ocina caco ci kasi vetimba lietu ci tukuiwa hati utima okuti, u pondola oku tu kuatisa oku tepisa pokati keci ciwa leci cĩvi. Nda utima wetu u tu songuila vonjila ya sunguluka, u tu kuatisa oku linga ovina viwa, kuenje tu yuvula ovina vĩvi. Utima wetu weca uvangi wokuti Yehova o tu sole, kuenda o yongola okuti tu kuata ekalo liwa.

² Koloneke vilo, omanu vamue va siata oku linga ovina viwa kuenda va nyale ovina vĩvi ndaño okuti ka va kũlĩhĩle olonumbi Viembimbiliya. (Tanga Va Roma 2:14, 15.) Momo lie? Momo liutima wavo. Utima waco wa siata oku teyuila omanu valua koku linga ovina ka via sungulukile. Sokolola ovina vĩvi nda omanu va linga nda ka va kuatele utima! Ocili okuti nda tua yeva ovina vialua vĩvi okuti kosimbu ci sule. Omo liaco, tu eca olopandu ku Yehova omo a eca utima komanu poku va lulika!

3. Utima wetu u pondola oku tu kuatisa ndati vekongelo?

 ³ Omanu valua ka va siatele oku sokolola oku pindisa utima wavo. Pole, afendeli va Yehova va yongola okuti utima wavo u talavaya lonjila yimue ya sunguluka, momo u kuete unene woku vetiya oco vamanji vekongelo va likuate omunga. Tu yongola okuti utima wetu u tu ivaluisa olonumbi Viembimbiliya viatiamẽla kueci ca sunguluka leci ka ca sungulukile, kuenda eci ciwa leci cĩvi. Pole, oco tu pindise utima wetu tu sukila oku linga ovina vialua okuti oku lilongisa lika eci Embimbiliya li popia ci sule. Tu sukila oku sola olonumbi via Suku kuenda oku kolela okuti via sunguluka kokuetu. Paulu wa soneha ndoco: “Etu puãi, ocimãho cocikundi cetu ocisola ci tunda kutima u yela haiwo wa sunguluka, kuenda kekolelo halioku luvikiyako.” (1 Timoteo 1:5) Nda tua pindisa utima wetu loku kapako epindiso liaco, ocisola tu kuetele Yehova kuenda ekolelo vi livokiya. Onjila tu kuama poku kuatisiwa lutima wetu yeca uvangi wokuti tu kuete ukamba wocili la Yehova, kuenda yi lekisavo okuti tu yongola oku u sanjuisa. Utima wetu wecavo uvangi wekalo liomuenyo wetu.

4. Tu pondola oku pindisa ndati utima wetu?

⁴ Tu pondola oku pindisa ndati utima wetu? Tu sukila oku tanga Embimbiliya olonjanja viosi, loku sokolola ovina tua tanga, kuenda oku pinga ku Yehova oco a tu kuatise oku kapako ovina tua lilongisa. Eci ci lomboloka okuti tu sukila oku likolisilako oku linga ovina vialua okuti oku tanga lika ovolandu kuenda olonumbi ci sule. Eci tu lilongisa Embimbiliya ocimãho cetu oku kũlĩha ciwa Yehova. Kuenje, tu kũlĩha ciwa ekalo liaye, ovina a sole kuenda ovina ka sole. Osimbu tu amamako oku lilongisa ovina vialua viatiamẽla ku Yehova, utima wetu u tu vetiya oku limbuka lonjanga ovina a tenda okuti via sunguluka kuenda evi ka via sungulukile. Nda tu amamako oku pindisa utima wetu, tu kuatisiwa oku kuata ovisimĩlo ndevi via Yehova.

5. Nye tu konomuisa vocipama cilo?

⁵ Tu sukila oku lipula ndoco: Utima wa pindisiwa ciwa u tu kuatisa ndati poku nõla onjila tu yongola oku kuama? Tu pondola oku sumbila ndati ovisimĩlo via vamanji? Utima wetu u pondola oku tu vetiya ndati oku linga ovina viwa? Tu konomuisi olonjila vitatu vi tu kuatisa oku pindisa utima wetu ndeci: (1) Koku sakuiwa, (2) kolomapalo, kuenda (3) kupange woku kunda.

6.Olonjila vipi tu sukila oku nõla poku sakuiwa?

⁶ Embimbiliya li tu sapuila okuti tu sukila oku yuvula ovina vi tu sumuisa, kuenje tu lekisa esunguluko kovituwa vimue ndeci: Koku lia kuenda koku nyua. (Olosapo 23:20; 2 Va Korindo 7:1) Nda tu pokola kelungulo Liembimbiliya, ci tu kuatisa oku teyuila uhayele wetu. Pole, toke cilo tua siata oku vela  kuenda oku kuka. Olonjila vipi tu sukila oku nõla? Kolofeka vimue kuli ovihemba vio vusenge kuenda vio kosipitali. Olobetele vimue via siata oku tambula ovikanda vi tunda ku vamanji va pula ovina viatiamẽla kolonjila via litepa va sukila oku kuama poku sakuiwa. Vamanji valua va pula ndoco: “Olombangi Via Yehova citava hẽ okuti poku sakuiwa vi kuama onjila eyi, ale onjila yikuavo?”

7. Tu pondola oku nõla ndati onjila tu kuama catiamẽla kosonde?

⁷ Vamanji va kasi ko Betele ale akulu vekongelo ka va kuete omoko yoku nõla onjila manji umue a sukila oku kuama poku sakuiwa, ndaño okuti pamue o pula onjila a sukila oku kuama. (Va Galatia 6:5) Pole, Akulu vekongelo va sukila oku lekisa ku manji yaco olonumbi via Yehova oco viu kuatise oku nõla lolondunge onjila a kuama. Suku wa tu handeleka oco tu amameko oku yuvula oku sakuiwa losonde. (Ovilinga 15:29) Ocihandeleko eci ci kuatisa Ukristão oku kuata elomboloko liokuti, o sukila oku yuvula oku tava oku sakuiwa losonde, ale la yimue pokati kolonepa vikuãla viosonde. Onumbi eyi yi pondola oku sumuisa Ukristão nda wa nõlapo oku tava oku sakuiwa la yimue pokati kolonepa vikuãla viosonde, ale ovina vikuavo vi panga onepa kosonde. * (Tala etosi pombuelo yemẽla.) Olonumbi vipi vikuavo Viembimbiliya vi pondola oku tu kuatisa oku nõla onjila tu kuama poku sakuiwa?

8. Ukanda wa Va Filipoi 4:5, u tu kuatisa ndati oku nõla lolondunge onjila tu kuama poku sakuiwa?

⁸ Elivulu Liolosapo 14:15, li popia hati: “U wa kamba olondunge o tava ño [kovina] viosi, u wa lunguka o kũlĩhĩsa oku a enda.” Koloneke vilo, kuli ovovei amue okuti lomue wa kũlĩha ovihemba vioku a sakula. Omo liaco, tu sukila oku lavulula catiamẽla koku sakuiwa lovihemba vina omanu vamue va siata oku popia vati vi kayisa, pole, ka kuli uvangi waco. Paulu wa soneha ndoco: “Esunguluko liene li limbukiwe lomanu vosi.” (Va Filipoi 4:5) Esunguluko li tu kuatisa oku tiamisila utima koku fendela Yehova okuti ka tu sakalala lonjila tu kuama oco tu sakuiwe. Nda tu sakalala calua lovina viatiamẽla  koku sakuiwa, ci tu vetiya oku tiamisila lika utima kokuetu muẽle. (Va Filipoi 2:4) Tua kũlĩha okuti voluali lulo ka tu pondola oku kuata uhayele wa lipua. Pole, ivaluka okuti oku vumba Yehova oco ocina ca velapo komuenyo wove.—Tanga Va Filipoi 1:10.

9. Ukanda wa Va Roma 14:13, 19, u tu kuatisa ndati oku nõla onjila tu kuama poku sakuiwa, kuenda tu pondola oku kapa ndati kohele elitokeko lietu la vamanji?

⁹ Ukristão wa sunguluka ka kisika vakuavo oku linga ovina a sima okuti ovio via sunguluka. Vofeka yimue manji umue lukãi waye, va sapela lomanu vakuavo oco va linge esokiyo liokulia lika ovikulia vimue. Ovo va vetiya vamanji vamue oku ci linga, pole, vakuavo ka va tavele. Eci va limbuka okuti ovikulia viaco ka via va kuatisile, valua pokati ka vamanji veya oku sumua. Manji yaco kumue lukãi waye va kuatele elianjo lioku nõla nda va seteka oku lia ovikulia viaco ale sio. Ca sungulukile hẽ oku kapa kohele elitokeko lia vamanji vekongelo omo lioku kuama onjila yimue yoku sakuiwa? Kosimbu ko Roma kua kala Akristão vamue va kuatele ovisimĩlo via litepa viatiamẽla kovikulia vimue kuenda kovipito. Elungulo lipi Paulu a ecele kokuavo? Eye wa popia hati: “U hati, Oloneke via litepa, ukuavo hati, Oloneke viosi via lisoka. Omunu omunu a kolisue vutima waye muẽle.” Omo liaco, tu sukila oku lavulula oco ka tu ka kokele ocilondokua ku vamanji vakuavo.—Tanga Va Roma 14:5, 13, 15, 19, 20.

10. Momo lie tu sukilila oku sumbila onjila vamanji va nõla? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama cilo.)

¹⁰ Olonjanja vimue ka tu kuata elomboloko lieci manji umue vekongelo a nõlelapo oku kuama onjila yatiamẽla kondaka yimue. Nye tu sukila oku linga? Tu sukila oku yuvula oku u vetela evelo lonjanga, ale oku u kisika oku pongolola ovisimĩlo viaye. Citava okuti manji yaco o sukila oku pindisa ciwa utima waye, ale pamue utima waye wa leñela. (1 Va Korindo 8:11, 12) Citavavo okuti utima wetu ka wa pindisiwile ciwa. Catiamẽla koku sakuiwa kuenda kovina vikuavo, omunu lomunu pokati ketu o sukila oku nõla onjila a kuama kuenda oku tava ovina viosi viyililako.

11, 12. Embimbiliya li tu kuatisa ndati oku nõla olomapalo?

¹¹ Yehova wa tu lulika lonjila yimue okuti tu sanjukila olomapalo, kuenda tu kuatisiwa lavio. Salomone wa soneha hati kuli eteke “lioku yola,” kuenda eteke “lioku cĩla.” (Ukundi 3:4) Kuli olomapalo vimue okuti ka vi tu kuatisa, kuenda ka vi tu kavuluisa. Tu sukila oku yuvula oku pesila otembo yalua kolomapalo. Utima wetu u pondola oku tu kuatisa ndati oku sanjukila loku kuatisiwa lolomapalo vina vi taviwa la Yehova?

¹² Embimbiliya li tu lungula oku yuvula “ovilinga vietimba.” Vovilinga viaco mua kongela “ukahonga, evĩho, ohumba, oku fendela oviteka, owanga, asuvu, ema, onya, olonyeño, ocipululu, olonamalala, olonepele, oku livela, ovoholua, ayele, lovina via lisoka lavio.” Paulu wa sonehavo ndoco: “Ava  va lingainga ovina evi ka va piñala usoma wa Suku.” (Va Galatia 5:19-21) Omo liaco, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ utima wange u ndi kuatisa oku yuvula olomapalo mua kongela ungangala, oku livelisapo, oku velisapo ofeka yimue? Utima wange wa siata hẽ oku ndi lungula eci ndi vetiyiwa oku tala omanu va kasi epolõla haivo va linga ukahonga, ovina vikuavo via vĩha, uholua, ale umbanda?’

13. Elungulo li sangiwa vukanda 1 Timoteo 4:8, kuenda kelivulu Liolosapo 13:20, li tu kuatisa ndati catiamẽla kolomapalo?

¹³ Olonumbi Viembimbiliya vi pondola oku tu kuatisa oku pindisa utima wetu catiamẽla kolomapalo. Embimbiliya li popia hati: “Okupindisa etimba, . . . ku silivila.” (1 Timoteo 4:8) Omanu valua va siata oku limbuka okuti, oku pindisa etimba ci kavuluisa, kuenda ci kuatisa kuhayele. Pole, nye tu sukila oku linga nda tu yongola oku pindisa etimba lietu locimunga comanu vamue? Ka tu sukila hẽ oku kũlĩhĩsa omanu tu enda lavo koku pindisa etimba? Elivulu Liolosapo 13:20 li popia hati: “U endaenda la vakualondunge o lingavo ukualondunge, u puãi endaenda laveke o yambuiwa.” Omo liaco, oku kuatisiwa lutima wetu wa pindisiwa Lembimbiliya poku nõla olomapalo, ci kuete esilivilo lia velapo.

14. Epata limue lia kapako ndati olondaka viukanda wa Va Roma 14:2-4?

¹⁴ Manji Christian kumue lukãi waye Daniela va kuete omãla vavali vakãi. Manji Christian wa popia hati: “Vefendelo liepata tu lingainga koñolosi, tua siata oku sapela ovina viatiamẽla kolomapalo. Tu tava okuti olomapalo vimue via sunguluka, pole vikuavo ka via sungulukile. Helie tu pondola oku tenda okuti eye ekamba liwa? Umue pokati komãla vetu wa tu sapuila hati, vokuenda kuowola yepuyuko kosikola, wa limbuka okuti amalẽhe vamue okuti Olombangi Via Yehova va siata oku lekisa ovituwa vimue eye a sima okuti ka via sungulukile. Kuenje, wa vetiyiwavo oku lekisa ovituwa viaco. Noke, tua sapela laye okuti, omunu lomunu o kuete ovisimĩlo viaye, kuenda tu sukila oku songuiwa lovisimĩlo vietu poku nõla ovina tu yongola oku linga, kuenda omunu tu linga laye ovina viaco.”—Tanga Va Roma 14:2-4.

15. Elivulu lia Mateo 6:33 li tu kuatisa ndati oku sokiya ciwa olomapalo vietu?

¹⁵ Otembo yiñami wa siata oku pesila kolomapalo? Anga hẽ komuenyo  wove wa pitisa kovaso upange woku kunda, olohongele, elilongiso Liembimbiliya, ale wa pitisa kovaso olomapalo? Ovina vipi vi kuete esilivilo lia velapo kokuove? Yesu wa popia hati: “Tete vanjiliyi usoma waye kuenda esunga liaye, kuenje ovina evi viosi viu vokiyiwi.” (Mateo 6:33) Anga hẽ poku sokiya ndomo o pesela otembo utima wove u ku ivaluisa elungulo lia Yesu?

16. Utima wetu u tu vetiya ndati oku kunda?

¹⁶ Utima wa pindisiwa ka u tu lungula lika oku yuvula oku linga ovina ka via sungulukile, pole u tu vetiyavo oku linga ovina viwa. Vimue pokati kovina viaco oku kundila konjo lanjo, kuenda omanu tu sanga volokololo. Paulu wa endavo oku linga ovina viaco. Eye wa soneha ndoco: “[Ca ñundikiwa.] Ngongo yange nda si kundi ondaka yiwa.” (1 Va Korindo 9:16) Osimbu tu amamako oku kuama ongangu ya Paulu, ci tu kuatisa oku kuata utima wa yela omo lioku kũlĩha okuti tu kasi oku linga ovina via sunguluka. Eci tu kundila olondaka viwa komanu, tu vetiya ovitima viavo. Paulu wa popia hati: “Tu yongola oku koleliwa lomanu vosi kovaso a Suku omo tu kundila omanu vosi ondaka yocili.”—2 Va Korindo 4:2.

17. Manji umue ukãi wa kapeleko ndati utima waye wa pindisiwa Lembimbiliya?

¹⁷ Manji umue o tukuiwa hati Jacqueline eci a kuata 16 kanyamo, kosikola a tangela wa lilongisa uloño wo Biologia. Pole, eye kumue la vana va kala oku tangela kumosi va longisiwa okuti ovina via tukuluka ño. Kuenje wa popia hati: “Vokuenda kuelilongiso liaco utima wange ka wa ngecelele oku panga onepa kombangulo yaco ndeci ndaenda oku linga vovipama vikuavo. Omo okuti si tava kelongiso liokuti ovina via tukuluka ño, nda sapela lulongisi wange catiamẽla kovina ndi tava. Kuenje, wa lekisa esunguluko kuenda wa eca kokuange epuluvi lioku sapela lomanu tu tangela kumosi catiamẽla kondaka yokuti ovina via lulikiwa.” Manji Jacqueline wa kuata esanju lialua omo lioku limbuka okuti wa kapeleko utima waye wa pindisiwa Lembimbiliya. Anga hẽ utima wove u ku vetiya oku linga ovina via sunguluka?

18. Momo lie tu sukilila oku kuata utima uwa?

¹⁸ Ocimãho cetu oku ambata omuenyo umue u litava lolonumbi via Yehova. Utima wetu u pondola oku tu kuatisa oku sanga ocimãho caco. Nda tu lilongisa ondaka ya Suku olonjanja viosi loku sokolola ovina tua lilongisa kuenda oku vi kapako, ci tu kuatisa oku pindisa utima wetu. Omo okuti Tuakristão vocili, ombanjaile yaco yi tu kuatisa oku tu songuila komuenyo wetu!