Ceci ci Kuatisa Oku Yuvula Oku Lisiõsiõla

Embimbiliya ka lipopi okuti olohuela ocina cimue ca leluka. Upostolo Paulo wa vetiyiwa la Suku oku soneha okuti, ‘ava va kuela va laika oku tala ohali eteke leteke.’ (1 Va Korindo 7:28) Pole olohueli vi pondola oku tepulula ovitangi viaco kuenda oku vokiya esanju liavo. Kũlĩhĩsa asiõsuĩlo epandu a kuãimo, alume lakãi vamue, va siata oku linga, kuenda limbuka ndomo va kuatisiwa lolonumbi Viembimbiliya.

1

ESIÕSUĨLO:

“Ame nda litepele lulume wange”

ONUMBI YEMBIMBILIYA:

‘Limbuki ovina via velapo.’—VA FILIPOI 1:10.

Ohueli yove, eye omunu wa velapo komuenyo. Oyo yi sesamẽla oku pitisiwa tete kovaso. Omo liaco, kũlĩhĩsa ovina vi koka ocitangi coku lisiõsiõla. Ku ka ecelele okuti upange woku sanda eteku u ku kokeli oku kuata ovimuenyo via litepa. Upange woku sanda eteku kuenda ovitangi viya ño, ka citava okuti vi ku kokeli oku litepa. Ove o sukila oku linga esokiyo lioku tepulula otembo o pesila kolomapalo kuenda koku kala lakamba.

 Omanu vamue omo lioku talavaya kovopange avali, ale oku litumbika kolomapalo citava okuti, ka va kuata vali otembo yoku kala pamosi lohueli yavo. Ovo, ka va ‘kala lika ocipãla’ lolohueli yavo, pole va ci lingila oku tila ovitangi. Nda ove lohueli yove vu kasi locitangi ndeci, vu sukila oku kũlĩhĩsa eci ca koka ocitangi caco, kuenda oku sanda onjila yoku ci potolola. Oku pita otembo yalua lohueli yove, oco lika ci kuatisa oku kuata ovisimĩlo vimuamue kuenda oku “linga etimba limuamue.”—Efetikilo 2:24.

Ndomo vamue va kapako onumbi eyi: Andrew * lukãi waye Tanji ko Australia, tunde eci va kuela pa pita ale anyamo ekũi. Andrew wa popia hati: “Nda lilongisa okuti, oku talavaya calua kuenda oku pesila otembo kovina vikuavo ci kapa kohele olohuela. Ame lukãi wange tua siata oku sanda otembo yoku kala pamosi kuenda omunu lomunu o yevelela ovisimĩlo viukuavo.”

Dave kuenda Jane, ko Estados Unidos tunde eci va kuela pa pita ale anyamo 22. Oloneke viosi koñolosi, va pita akũi atatu kakukutu, poku lisapuila ovolandu kuenda ovisimĩlo omunu lomunu a kuete. Jane wa popia hati: “Omo otembo yaco yi kuete esilivilo lialua, ka tu ecelela okuti cimue ci tu tateka oku ci linga.”

2

ESIÕSUĨLO:

“Sia kũlĩhĩle vali eci ndinga lolohuela viaco.”

ONUMBI YEMBIMBILIYA:

“Lomue ka ka sande eci caye, te eci cukuavo.”—1 VA KORINDO 10:24.

Omunu una wa pitisa lika kovaso olonjongole viaye muẽle, ndaño o kuela olonjanja vialua, o sima okuti lalimue eteke a ka kuata esanju volohuela. Olohueli vi sukila oku tiamisila vali utima wavo kovina va pondola oku eca, okuti oku sokolola lika eci va tambula, hacoko. Yesu wa tukula esunga liaco poku popia hati: “Esumũlũho li tunda koku eca olio lia lua, eli li tunda koku tambula li sule.”—Ovilinga 20:35.

Ndomo vamue va kapako onumbi eyi: Maria la Martin ko Mexiko, tunde eci va kuela, pa pita  ale anyamo 39. Pole olonjanja vimue, va enda oku liyaka lovitangi. Ovo va ivaluka ocitangi cimue va pita laco. Maria wa popia hati: “Tua lihoyaisa calua. Ame sia endele oku lekisa esumbilo ku Martin poku vangula laye. Kuenje ca enda oku u temisa calua. Noke ndi sanda onjila yoku u lomboluila elomboloko liolondaka viange. Pole Martin ka yonguile oku ndi yevelela.” Martin wa popia ndoco: “Vokuenda kuombangulo yaco, ndi sima siti ka tu pondola oku kala vali pamosi, kuenje nda yonguile oku tepa olohuela vietu.”

Martin wa yonguile oku sumbiwa. Maria wa yonguile oku u yevelela. Pole, lomue pokati kavo wa eca eci ukuavo a yongola.

Va potolola ndati ocitangi caco? Martin wa popia hati: “Nda sandiliya otembo yoku tulumũla onyeño, kuenda tua nõlapo oku kapako elungulo Liembimbiliya lioku lekisa esumbilo kuenda oku omboka. Vokuenda kuanyamo, tua lilongisa okuti, ndaño ku iya ovitangi vialua, haimo tu tẽla oku vi yula, nda tu pinga ekuatiso ku Suku volohutililo loku kapako elungulo Liembimbiliya.”—Isaya 48:17, 18; Va Efeso 4:31, 32.

3

ESIÕSUĨLO:

“Ohueli yange ka yi kasi oku tẽlisa vali ovikele viaye.”

ONUMBI YEMBIMBILIYA:

“Etu vosi, omunu omunu o lilombolola ku Suku.”—VA ROMA 14:12.

Olohuela ka vi ka kala ciwa nda umue pokati kolohueli, eye lika o likolisilako oku kapako onumbi eyi. Pole nda kavali kavo ka va kapiko olonumbi Viembimbiliya, okuti omunu lomunu o yongola lika oku vetela evelo ohueli yaye, ovitangi vi li vokiya calua.

Nda okuti o kevelila lika eci ohueli yove yi pondola oku ku lingila, lalimue eteke o ka kuata esanju. Ca piãla enene eci o sima okuti, nda ohueli yove ka yi lingi ovina viosi, ove o liwekapo oku tẽlisa ovikele viove. Pole, nda o likolisilako oku kala ohueli yiwa, olohuela viene vi ka enda ciwa. (1 Petulu 3:1-3) Ca velapo vali, oku lekisa ku Suku okuti wa sumbila esokiyo liaye liolohuela, kuenda oku limbuka okuti ovilinga viove viwa viu sanjuisa.—1 Petulu 2:19.

Ndomo vamue va kapako onumbi eyi: Ukãi umue o tukuiwa hati, Kim kofeka yo Korea kuenda ulume waye, tunde eci va kuela pa pita ale anyamo 38. Kim wa popia hati: “Omo ulume wange wa enda oku ndi temẽla, wa liwekelepo oku vangula lame, pole ame sia kũlĩhĩle esunga liaco. Noke nda fetika oku liyeva okuti ocisola a ndi kuatelele kefetikilo, ca tepuluka. Olonjanja vimue, nda enda oku lipula ndoco: ‘Momo lie a yonguila okuti ndi kuata elomboloko liovisimĩlo viaye, nda eye ka likolisilako oku kuata elomboloko liovisimĩlo viange?’”

Kim wa tiamisilile lika utima waye kekalo lĩvi, kuenda kovina ulume waye ko lingilile. Ndaño ndoco, Kim wa nõlapo onjila yikuavo. Eye wa popia hati: “Sia ecelele okuti ekalo liaco li ndi sumuisa, kuenje nda lilongisa oku likolisilako oku sandiliya ombembua. Cilo kavali ketu, tu kuete utima wa tula kuenda tua siata oku livanguisa lombembua.”—Tiago 3:18.

 4

ESIÕSUĨLO:

“Ukãi wange ka kasi vali oku lekisa epokolo.”

ONUMBI YEMBIMBILIYA:

“Utue wulume Kristu.”—1 VA KORINDO 11:3.

Ulume una o sima okuti ukãi waye ka kasi oku u pokola, o sukila oku likũlĩhĩsa eye muẽle, nda hẽ o kasi o ku likolisilako oku lekisa epokolo Kutue waye, Yesu Kristu nda ndati. Ulume o sukila oku lekisa epokolo poku kuama ongangu ya Yesu.

Upostolo Paulu wa soneha hati: “Ene alume, soli akãi vene ndeci Kristu a sola ekongelo, kuenje wa li liecela.” (Va Efeso 5:25) Yesu ka ‘vialele’ olondonge viaye. (Marko 10:42-44) Eye wa songuila ciwa olondonge viaye kuenda wa va ĩha olonumbi vi sukiliwa. Pole, lalimue eteke a va kisikile oku linga cimue ka va tẽla. Eye wa lekisa ohenda kokuavo kuenda wa kũlĩhĩle okuti ka va tẽla oku linga ovina viosi. (Mateo 11:29, 30; Marko 6:30, 31; 14:37, 38) Yesu wa pitisile kovaso olonjongole viavo.—Mateo 20:25-28.

Ulume o sukila oku lipula ndoco: ‘Anga ovisimĩlo viange levi viukãi wange viatiamẽla koku songola, via siata oku vetiyiwa lovituwa vio pocitumãlo ndi kasi, okuti alungulo kuenda ovolandu awa a sangiwa Vembimbiliya ci sule?’ Nye o sima nda ukãi umue ka tava kocisimĩlo culume waye pole, lesumbilo lialua, o lekisa ocisimĩlo ci kasi vutima waye? Vembimbiliya mu sangiwa ulandu wa Sara, ukãi wa Avirahama una wa eca ongangu yiwa yukãi ukuepokolo. (1 Petulu 3:1, 6) Onjanja yimue, eci a limbuka okuti wa sukilile oku vangula, wa ci linga lesumbilo, momo wa mola okuti Avirahama ka limbukile ocitangi ca kapele kohele epata liaye.—Efetikilo 16:5; 21:9-12.

Ocili okuti, Avirahama ka kelõhailãle Sara oco ka ka vangule vali. Eye ka kaile ongangala. Cimuamue haico, ulume una wa kapako olonumbi Viembimbiliya, ka saluisa ukãi waye, loku u kisika okuti kovina viosi te o pokola lika kokuaye. Oku songuila kuaye ciwa epata, loku lekisa ocikembe, ku ka vetiya ukãi oku lekisa esumbilo kokuaye.

Ndomo vamue va kapako onumbi eyi: James o kasi kofeka yo Inglaterra okuti tunde eci a kuela, pa pita ale anyamo ecelãla, wa popia hati: “Nda lilongisa okuti poku nõla oku linga ocina cimue ci kuete esililo, tete ndi sukila oku pulisa ukãi wange. Si seteka oku sokolola lika ovina ndi yongola oku linga. Pole, ndi pitisa kovaso ovisimĩlo viukãi wange.”

George ko Estados Unidos, tunde eci a kuela, pa pita ale anyamo 59. Eye wa popia hati: “Lalimue eteke ndi seteka oku tenda ukãi wange ndomunu o sule, pole ndu u tenda ndomunu umue wa loñoloha haeye ekamba lia velapo.”—Olosapo 31:10.

 5

ESIÕSUĨLO:

“Ulume wange ka kasi ndu okuti eye usongui.”

ONUMBI YEMBIMBILIYA:

“Ndunge o litungila onjo, Eveke puãi o yi tungulula lovaka aye.”—OLOSAPO 14:1.

Nda ulume wove o suma suma oku nõla ovina a yongola oku linga, poku songuila epata, citava okuti ove o kuama olonumbi vitatu ndeci: (1) U sapuila eci ka kasi oku tẽlisa, ale (2) o seteka oku tambula ocikele caye coku kala usongui wepata kuenda (3) citava okuti o pandiya alikolisilo a kasi oku linga. Nda o nõla olonumbi vivali viatete, o ka nyõla onjo yove. Pole, nda wa nõla onumbi yatatu, o ka tunga ale o pamisa olohuela viove.

Alume valua, va velisapo esumbilo okuti ocisola cakãi vavo ci sule. Omo liaco, o sukila oku sumbila ulume wove, oco a liyeve okuti o kasi oku likolisilako oku songuila ciwa epata, kuenda ocikele caye ci soliwe, kuenje o ka amamako oku ci tẽlisa ciwa. Ocili okuti olonjanja vimue, ku ka tava kovisimĩlo viosi viulume wove. Kavali kene, vu sukila oku sapela catiamẽla kondaka yaco. (Olosapo 18:13) Olondaka o ka popia vi pondola oku nyõla, ale oku pamisa olohuela viove. (Olosapo 21:9; 27:15) Oku lekisa esumbilo, ci kuatisa oku sanga ovina o yongola okuti, ulume wove ka ka kuata ohele yoku songuila epata.

Ndomo vamue va kapako onumbi eyi: Ukãi umue o tukuiwa hati, Michele ko Estados Unidos okuti tunde eci a kuela pa pita ale anyamo 30, wa popia ndoco: “Mãi wa tu tekula lika liaye ame la manjange ukãi, momo ka kuatele ekuatiso liulume, kuenje wa kala ukãi umue ukuotõi haeye ka yongola oku tumĩliwa. Noke ndeya oku kuatavo ovituwa ndevi viaye. Kuenje nda sukilile oku likolisilako oku lekisa epokolo liocili, olonjanja viosi. Omo liaco, nda lilongisa oku pulisa tete ulume wange osimbu sia nõlele oku kuama onjila yimue.”

Ukãi umue o tukuiwa hati, Rachel ko Australia okuti tunde eci a kuela pa pita ale anyamo 21, wa enda oku vetiyiwa lovituwa viepata liaye. Eye wa popia hati: “Mãi ka endele oku lekisa epokolo ku tate. Wa kuata lika ocituwa coku lihoyisa kuenda lalimue eteke a lekisile esumbilo. Kefetikilo liolohuela vietu, nda enda oku setukula ovituwa via mãi yange. Pole, vokuenda kuotembo nda lilongisa esilivilo lioku kapako elungulo Liembimbiliya liatiamẽla koku lekisa esumbilo. Cilo ame kumue la Mark, tu kuete esanju lialua volohuela vietu.”

6

ESIÕSUĨLO:

“Ovituwa viohueli yange via enda oku ndi temisa calua.”

ONUMBI YEMBIMBILIYA:

“Kuati utima woku kuamelela loku lisola pokati. Kuenda, nda vu likuetele olondaka, lieceli pokati.”—VA KOLOSAI 3:13.

Eci wa mola ohueli yove onjanja yatete, wa luluvalela lika kovituwa viwa, okuti kua muile  vali ovituwa viaye vĩvi, ndaño akulueya aye. Ove hẽ toke cilo, oco wa siata oku mola? Citava okuti ohueli yove yi lingainga ovina vimue vi ku vetiya oku lisiõsiõla. Pole lipula ndoco: ‘Kovina vipi viohueli yange ndi sukila oku tiamisila utima, kovituwa viwa ale, ele kovituwa vĩvi?’

Yesu wa ta olusapo lumue lu lekisa okuti, tu sukila oku yuvula oku tiamisila lika utima kakulueya avakuetu. Eye wa pula ndoco: “Ci kasi ndati okuti o lete okacinene ka kasi viso liukuẽle puãi ku lete ohangalo yi kasi viso liove?” (Mateo 7:3) Okacinene ka tukuiwa palo, ocina cimue citito calua. Pole, ohangalo, ekoso lioku tulika osoka yonjo. Lipi etosi lia velapo? “Tete upa ohangalo viso liove, noke o mola ciwa oku upa okacinene viso liukuẽle.”—Mateo 7:5.

Yesu wa tukula olusapo olu lolondaka vi vetiya oku sokolola calua. Eye wa popia hati: ‘Liwekipo oku vetela evelo vakuene oco ko ka vetelui evelo. Momo evelo vu vela lalio halio vo veli lalio. Oseteko vu setaeka layo, haiyo vo seteki layo.’ (Mateo 7:1, 2) Nda o yongola okuti Suku ka tendi akulueya ove ana a sokisiwa lohangalo, ciwa okuti o yuvulavo oku tenda akulueya ohueli yove.—Mateo 6:14, 15.

Ndomo vamue va kapako onumbi eyi:Ukãi umue o tukuiwa hati Jenny, ko Inglaterra okuti tunde eci a likuela la Simon, pa pita ale anyamo ecea, wa popia ndoco: “Tua enda oku lihoyisa lulume wange omo eye ka tẽlele oku sokiya ovina via sukilile oku lingiwa, kuenda ka lingaile upange umue toke kesulilo. Ca ndi tatamẽle, momo eci tua fetika oku namulãla nda lekisa ocisola cimue co komõhisa calua. Pole, kaliye nda limbukavo okuti nda siata oku lueya, kuenda ndi sukila oku likandangiya konyeño. Ame la Simon, tua enda oku tiamisila lika utima kakulueya atito omunu lukuavo.

Curt ulume wa Michele, una wa tukuiwa kefetikilo wa popia hati: “Nda o tiamisila lika utima kovituwa vĩvi viohueli yove, ndaño eye o lueya ocina cimue citito ci ka moleha ndu okuti cinene. Omo liaco, nda nõlapo oku sokolola ovituwa vina via ndi vetiya oku sola Michele kefetikilo.”

Ceci ci Nena Esanju

Ovolandu tua kũlĩhĩsa ndeti a lekisa okuti ka tu pondola oku tateka ovitangi viya volohuela, pole tu tẽla oku viyula. Nye ci nena esanju? Oku sola Suku, kuenda oku kuata onjongole yoku kapako alungulo Ondaka yaye, Embimbiliya.

Alex la Itohan, kofeka yo Nigeria, okuti tunde eci va kuela pa pita ale ci pitãhala 20 kanyamo, va lilongisa eci ci nena esanju. Alex wa popia hati: “Nda limbuka okuti olohueli vi pondola oku tetulula ovitangi viavo, poku kapako olonumbi Viembimbiliya.” Ukãi waye wa popiavo ndoco: “Tua limbuka esilivilo lioku lingaila kumosi olohutililo, kuenda oku kapako alungulo Embimbiliya oco tu lisole pokati loku pandikisa omunu lukuavo. Cilo, ovitangi tua kuata kefetikilo, via tepuluka.”

Anga hẽ o yongola oku lilongisa ndomo o kapako alungulo a sangiwa Vondaka ya Suku ana a pondola oku kuatisa epata liove? Nda o yongola, pinga Kolombangi Via Yehova oco vi ku kuatise oku kũlĩhĩsa, ocipama 14 Celivulu Embimbiliya Li Longisa Nye? *

[Atosi pombuelo yamẽla]

[Elitalatu kemẽla 4]

Tua siata hẽ oku sanda otembo yoku sapela lolohueli vietu?

[Elitalatu kemẽla 5]

Ndi likolisilako hẽ oku eca, okuti si sokolola lika eci ndi tambula?

[Elitalatu kemẽla 6]

Nda siata hẽ oku sandiliya epuluvi lioku tetulula ovitangi?

[Elitalatu kemẽla 7]

Osimbu sia nõlele oku linga ocina cimue, ndi kapako hẽ ovisimĩlo viukãi wange?

[Elitalatu kemẽla 9]

Nda siata hẽ oku luluvalela kovituwa viwa viohueli yange?