O Pondola Oku Tamãlala Layonjo!
“Sia kuatele ocituwa coku tala ovina viumbondo. Pole eci nda kala oku konomuisa ovina vimue vo internet vocipikipiki nda fetika oku sandiliya ovina vikuavo. Sia kũlĩhĩle esunga liaco, pole, nda tiokapo kuenje nda fetika oku tala ovina ka via sungulukile.”
—CODY. *
“Ufeko umue wa fina kupange wa fetika oku ndi lingila ocitiokoso. Eteke limue wa ndi laleka oco tu endele kumosi kowotele oku ka papala. Ame nda kũlihĩle ciwa eci eye a yonguile.”
—DYLAN.
DI pondola oku tamalãla kovina viosi, pole kayonjo, si tẽla oku pandikisa.” Olondaka evi vi lekisa ciwa ndomo omanu vamue va tenda ayonjo—ovo va ci tenda ndomapalo. Vakuavo va tenda ayonjo ndunyali umue ongangala o yongola oku va nyola. Ove hẽ, ovisimĩlo vipi o kuete? Eci o liyaka leyonjo, wecelela oku yuliwa, ale o tamãlala lalio?
Ocili okuti ayonjo havosiko a nena ovitangi vinene. Ndeci, oku lia ekende limue linene, ka ci nyoli omuenyo wove. Pole oku ecelela oku yapuisiwa layonjo
Nda wa setekiwa leyonjo limue li tuala kukahonga, nye o sukila oku linga? Embimbiliya li tambulula hati: “Ocipango ca Suku ceci okuti, vu kola. Kuenje oku kola ku kisika oku yuvula ukahonga, okuti omunu omunu pokati kene o kũlĩha oku kala letimba liaye loku kola lesumbilo.” (1 Va Tesalonike 4:3, 4) O pondola ndati oku kuata ongusu yaco? Kũlĩhĩsa atosi atatu a pondola oku kuatisa.
Etosi 1: Lava Ovaso Ove
Oku tekula ovaso etu loviluvialuvia viumbondo, ci vetiya lika oku kuata olonjongole ka via sungulukile. Yesu poku sokisa oku tala kuenda onjongole, wa lungula hati: “U wa vanja ukãi ho liveli, vutima waye wo pekelisa ale.” Noke vupopi umue wocindekaise wamisako hati: “Nda iso liove liondio li ku lingisa ekandu li upamo.” (Mateo 5:28, 29) Nye a yonguile oku longisa? Oco tu pandikise kayonjo, tu sukila oku yuvula oku tekula ovaso etu loviluvialuvia vi vetiya oku kuata oloñei vĩvi.
Kũlĩhĩsavo ulandu wa Yovi ulume umue ukuekolelo. Eye wa popia hati: “Nda lisila lovaso ange, oco mbanja ndati ufeko?” (Yovi 31:1) Momo lie ku lingila ocina cimuamue?
Linga Ndoco: Eci o mõla ociluvialuvia cimue ka ca sungulukile vanja lonjanga kumue kuiñi. Setukula usonehi umue Wembimbiliya wa likutilila ndoco: “Tiula ovaso ange, ka a ka talukile evi viesanda.”
Etosi 2: Lava Ovisimĩlo Viove
Omo okuti ka tua li puile, olonjanja vimue tu li yaka lovisimĩlo ka via sungulukile. Embimbiliya lipopia ndoco: “Omunu lomunu o yonjiwa loku kembiwa loloñeyi viaye muẽle. Oloñeyi, eci vi mina, vi cita ekandu, ekandu, eci li kula, li cita okufa.” (Tiago 1:14, 15) O yuvula ndati oku kupukila veyonjo liaco lina okuti ka ca lelukila oku pandikisa?
Eci o liyaka lovisimĩlo ka via sungulukile, ivaluka okuti o pondola oku nõla ndomo o pandikisa lavio. Li kolisilako oku tamalãla lolonjongole viaco. Vi upa vovisimĩlo viove. Yuvula oku kuata ovisimĩlo viukahonga. Ulume umue o tukuiwa hati Troy wa kuatele ocituwa coku tala ovina viumbondo vo Internet, wa popia ndoco: “Oco ndi yuvule ovisimĩlo ka via sungulukile, nda likolisilako oku kakatela kovina via sunguluka. Ca tilĩle calua oku ci linga. Nda enda oku kupukila calua veyonjo liaco. Pole, nda lilongisa oku lava ovisimĩlo viange.” Ukãi umue o tukuiwa hati Elsa
okuti wa liyaka layonjo ãvi eci a kala umalẽhe, ivaluka ndoco: “Poku tiamisila utima kupange wa Yehova loku likutilila kokuaye, ca ñuatisa oku yuvula ovisimĩlo vĩvi.”Seteka ndoco: Eci o kuata ovisimĩlo vĩvi, vi upa lonjanga vutima kuenda likutilila. Yuvula ovisimĩlo ka via sungulukile poku yukisa utima wove la “cosi cocili, cosi ca sumbiwa, cosi cesunga, cosi ca pua evĩho, cosi ca posoka, cosi ci sivayaiwa, nda kuli esunga, kuenda nda kuli eci ci sesamela oku sivayiwa.”
Etosi 3: Lava Olonjila Viove
Eci onjongole, leyonjo, kuenda epuluvi lioku linga eci cĩvi vi liñualehela, utima u sakalala. (Olosapo 7:6-23) O yuvula ndati oku kupukila vovitangi?
Embimbiliya li lungula ndoco: “Omunu wa lunguka o mõla ũvi kuenje o lisalamisa; omunu wa kamba olondunge enda ño kuenje o yambuka.” (Olosapo 22:3) Omo liaco lava olonjila viove. Sokola ovitangi vi tunda koku linga ekandu, kuenda vi yuvula. (Olosapo 7:25) Ulume umue o tukuiwa hati, Filipe okuti wa yula ocituwa coku tala ovina viumbondo, wa popia hati: “Nda kapa o kombutador yetu pocitumãlo cimue okuti yi muiwa la vosi. Kuenje ndi yikula lika o Internet eci ndi kasi la vakuetu.” Troy, una wa tukuiwa kefetikilo, wa popiavo hati: “Ndi yuvula oku tala olofilme vi vetiya oloñeyi vĩvi kuenda oku litenga lomanu va vangula lika ovina viatiamẽla koku lipekela. Si yongola oku likapa vovitangi.”
Seteka ndoco: Kũlĩha ahonguo ove, kuenda sokolola ndomo o pondola oku yuvula ovina vi tuala kayonjo.
KU KA TOKOKE!
Nye o sukila oku linga nda o kasi oku li kolisilako pole o kupukila vali veyonjo? Ku ka pue ekolelo, pandikisa. Embimbiliya li popia hati: “Ukuesunga o kupuka olonjanja epanduvali kuenje o votoka vali.” (Olosapo 24:16) Ocili okuti, Isia yetu o tu vetiya oku “votoka.” Ove hẽ o tava kekuatiso liaye liocisola? Ku ka liwekepo oku li kutilila kokuaye. Pamisa ekolelo liove poku lilongisa Ondaka yaye. Pamisa onjongole yove yoku linga eci ciwa, poku enda enda kolohongele. Ivaluka ohuminyo ya Suku eci a popia hati: “Ame hu kolisa, hu kuatisa.”
Cody wa tukuiwa ale wa popia hati: “Oco ndi yule ocituwa cange coku tala ovina viumbondo, nda sukilile oku likolisilako calua. Olonjanja vimue nda enda oku kupukila vali veyonjo pole, lekuatiso lia Suku nda ci yula.” Dylan una wa tukuiwavo kefetikilo, wa popia ndoco: “Nda kuata apuluvi alua oku lipekela lekamba liange kupange. Pole lutõi ndo sapuila siti, ‘Sio!’ Oku kuata utima wa yela ocina cimue ciwa. Ca velapo ceci okuti nda sanjuisa Yehova.”
Eci o pandikisa loku tamalãla keyonjo, kũlĩha okuti o kasi oku sanjuisavo utima wa Suku!
^ tini. 2 Olonduko vimue vocipama cilo, via pongoluiwa.