1, 2. (a) Nye Yehova a yongola okuti oco afendeli vaye va sukila oku linga? (b) Apulilo api a ka tambuluiwa vocipama cilo?

LEKUATISO lia Suku, upostolo Petulu wa tukula olondaka vi sangiwa kelivulu Liovisila, kuenda wa lombolola okuti, Akristão va sukila oku kala omanu va kola ndeci ca pita la va Isareli okuti, va sukilile oku kala omanu va kola. (Tanga 1 Petulu 1:14-16.) Omo okuti Yehova o “Kola,” o yongola okuti olombuavekua kuenda “olomeme vikuavo” vi likolisilako oku linga ovina va tẽla oco va kale omanu va kola kovilinga viavo viosi.—Yoano 10:16.

² Vocipama cilo, tu lilongisa olonumbi vi sangiwa velivulu Liovisila okuti vi tu kuatisa oku lilongisa olonumbi via Suku viatiamẽla koku kala omanu va kola, kuenda oku vi kapako komuenyo wetu. Tu konomuisavo atambululo kapulilo a kuãimo ndeci: Tu tenda ndati ocituwa coku tomba olonumbi via Yehova? Elivulu Liovisila li tu longisa nye catiamẽla koku kuatisa kuviali wa Yehova? Ovilumba va Isareli va enda oku eca vi tu longisa nye?

3, 4. (a) Momo lie Akristão vocili va sukilila oku yuvula oku tomba olonumbi Viembimbiliya? (b) Momo lie tu sukilila oku yuvula oku fetuluinya ale oku kuata ocikumbiti?

³ Oco tu sanjuise Yehova, tu sukila oku pokola kolonumbi  viaye okuti, ka tu liwekapo oku kala omanu va kola, kuenda ka tu vi tombi. Koloneke vilo, ndaño ka tu kasi vali vemehi Liocihandeleko ca Mose, pole ci tu kuatisa oku kuata elomboloko liovina vi taviwa la Yehova kuenda evi ka vi taviwa laye. Yehova wa sapuilile va Isareli hati: “Ku ka fetuluinye, ku ka [kuatele ocikumbiti omãla] vofeka yove; sola puãi u o lisungue love ndeci o lisole ove muẽle. Ame ndi Yehova.”—Ovisila 19:18.

⁴ Yehova ka yongola okuti tu fetuluinya, ale tu kuata ocikumbiti. (Va Roma 12:19) Nda ka tua kapeleko olonumbi via Yehova tu sanjuisa Satana kuenje tu sepula onduko ya Suku. Nda omunu umue wa tu lueyela tu sukila oku yuvula oku tema, momo ci pondola oku tu nenela ovitangi. Embimbiliya li lekisa okuti, tu kasi ‘ndolombia viotuma’ ale ndocikuata cotuma mua selekiwa ukuasi okuti, u lomboloka upange wetu woku kunda. (2 Va Korindo 4:1, 7) Tu yuvuli oku kuata ocikumbiti ci kasi ndocina cimue ci timĩha, pole tu lilekisi ndu okuti tu kasi ndukuasi u kuete esilivilo lia velapo.

5. Nye tu pondola oku lilongisa kulandu wa Arone kuenda kolofa viomãla vaye? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama cilo.)

⁵ Kelivulu Liovisila 10:1-11, tu tangako ulandu u lekisa ovitangi via pita lomãla va Arone. Momo Yehova wa tuma ondalu ya tunda kilu okuti ya ponda omãla va Arone ndeci Nadava la Avihu. Noke Yehova wa sapuila Arone kumue lepata liaye hati, ka va sukilile oku lekisa esumuo omo liocitangi caco. Ocili okuti va pita voseteko yekolelo! Wa siata hẽ oku lekisa okuti wumunu umue o kola poku yuvula oku kuata ukamba la umue ukuepata wa tundisiwa vekongelo?—Tanga 1 Va Korindo 5:11.

6, 7. (a) Nda tua nõlapo oku enda kolohuela vi tokekisiwila vonembele, nye tu sukila oku sokolola catiamẽla kondaka yaco? (Tala etosi pombuelo yemẽla.) (b) Tu pondola oku lombolola ndati esunga lieci ka tu endela kolohuela vi tokekisiwila vonembele?

⁶ Citava okuti ka tu piti voseteko ndeyi Arone kumue lepata liaye va pita layo. Pole, nye tu sukila oku linga nda tua lalekiwa oku enda kolohuela via umue ukuepata okuti Hambangiko ya Yehova vi tokekisiwila vonembele yavo? Embimbiliya ka li lekisa okuti ka tu pondola oku enda vonembele yaco, pole kuli olonumbi vi pisa nda tua nõlapo oku enda. *—Tala etosi pombuelo yemẽla.

⁷ Onjila tua nõla yoku sanjuisa Yehova oco tu amameko oku kala omanu va kola, pamue yi kapa vatatahãi vakuepata lietu. (1 Petulu 4:3, 4) Omo okuti ka tu yongola oku va sumuisa, tu sukila oku sapela lavo lutate pole, tu ci linga lonjila yimue ya sunguluka.  Tu sukila oku sapela lavo eci ku kamba oloneke vimue viocipito caco. Tu pondola oku eca olopandu kokuavo omo lioku tu laleka kuvala waco. Noke tu va sapuila oco va kuate esanju keteke lilikasi liuvala wavo, kuenda ka tu yongola oku va kutisa osõi kumue lakombe vavo omo okuti ka tu pangi onepa kovihilahila vi lingiwa vonembele poku tokekisa olohuela viavo. Eyi oyo onjila tu sukila oku kuama oco ka tu ka lueye olonumbi Viembimbiliya okuti tu nyõla ekolelo lietu.

8. Elivulu Liovisila li pitulula ndati olonjanja vialua eci catiamẽla kuviali wa Yehova?

⁸ Elivulu Liovisila li pitulula olonjanja vialua eci catiamẽla kuviali wa Yehova. Velivulu liaco tu tangamo ovolandu a pitahãla 30 kolonjanja a lekisa okuti, ovihandeleko vi sangiwamo via tunda ku Suku. Mose wa kũlĩhĩle ciwa ovolandu aco, kuenda wa linga ovina ndomo Yehova o tumile. (Ovisila 8:4, 5) Tu sukila oku linga ovina Yehova Ombiali yetu ya Velapo a tuma ndeci Mose a linga. Ndaño okuti ocisoko ca Yehova ci tu kuatisa, pole olonjanja vimue tu pita voseteko yekolelo lietu eci tu kala likalietu, ndeci ca pita la Yesu eci a kala vekalasoko. (Luka 4:1-13) Nda tua kolela ku Yehova Suku kuenda tu kuatisa kuviali waye, ka tu ecelela okuti omunu umue o tu vetiya oku linga ovina ka via sungulukile. Momo ka tu sukila oku kuatela usumba omanu.—Olosapo 29:25.

9. Momo lie afendeli va Yehova va siatela oku suvukiwa lomanu vo kolofeka viosi?

⁹ Tu lavoka otembo okuti afendeli va Yehova voluali luosi va ka lambalaliwa, momo Yesu wa sapuilile olondonge viaye hati: “Vo pakuili kohali kuenje vo wipayi. Vu suvukilua onduko yange lolofeka viosi.” (Mateo 24:9) Ndaño okuti tua siata oku suvukiwa, pole tu sukila oku kunda olondaka viwa, kuenda oku amamako oku kala omanu va kola kovilinga vietu viosi. Omo okuti tuakuacili, tua liyelisa ketimba kuenda tu kuete utima wa yela. Handi vali, tua siata oku lekisa ovituwa viwa vofeka tu kasi. Momo lie omanu vamue va tu suvukila? (Va Roma 13:1-7) Tua siata oku lekisa epokolo ku Yehova okuti eye Ombiali yetu ya velapo, momo ka kuli osuku yikuavo yi sokisiwa laye. “Eye lika” tu fendela, kuenda ka tu lueya olonumbi viaye viesunga.—Mateo 4:10.

10. Nye ca pita la manji umue wa tava oku litenga vopulitika?

¹⁰ Omo okuti ‘ka tu pangi onepa koluali lulo,’ tu yuvula oku litenga vopulitika, kuenda vovoyaki oluali. (Tanga Yoano 15:18-21; Isaya 2:4.) Akristão vamue va litumbika ku Yehova, va siata oku lueya olonumbi viaye omo lioku litenga vopulitika. Pole, valua pokati kavo va siata oku likekembela kuenje va tiuka vali vocisoko ca Yehova. (Osamo 51:17) Kuli omanu vamue ka va siatele oku likekembela. Vokuenda Kuyaki Wavali wa pita voluali, vamanji valua va kapiwile volokayike kofeka yo Hungria ndaño ka va lingile cimue cĩvi. Asualali vongoluila volupale lumue ci soka 160 ya vamanji okuti ka va tẽlisile 45 kanyamo, kuenje va kisikiwa oku li kongela kasualali. Valua pokati ka vamanji ka va tavele oku kongeliwa kasualali vaco, pole ci soka ecea va tava oku kala asualali, kuenje va tambula uwalo waco. Noke lianyamo avali, umue pokati ka vana va tava oku kala esualali wa nõliwa oco a ponde Olombangi Via Yehova  via lekisa ekolelo. Pocimunga Colombangi Via Yehova via laikele oku pondiwa pa kala manji ya una wa nõliwa oco a ponde vakuavo! Pole, ocimãho coku ponda Olombangi Via Yehova via lekisa ekolelo ka ca tẽlisiwile.

11, 12. Nye tu pondola oku lilongisa kovilumba va Isareli va enda oku eca kosimbu?

¹¹ Ocihandeleko ca tukuile ovilumba va Isareli va sukilile oku eca. (Ovisila 9:1-4, 15-21) Ovo va sukilile oku eca ovilumba viwa, momo via kala ocindekaise cocilumba ca lipua ca Yesu. Va Isareli va sukililevo oku kuama onumbi yoku eca ocilumba locilumba. Elivulu Liovisila 12:6 li lombolola ovina ukãi a sukilile oku linga noke yoku cita oñaña poku popia ndoco: “Eci oloneke . . . viaye vioku liyelisa via tẽla, ci kale viomõla ulume, ci kale viomõla ukãi, oco ukãi o nena okameme kunyamo umosi ndocilumba coku pia elisi, kuenda ocivuvu conende pamue opomba ndocilumba cekandu. O ci nena kuvelo wombalaka yoku ñualehela la Yehova, [kuenje] o ceca kocitunda.” Ndaño okuti olonumbi via Yehova via tukula ovilumba va Isareli va sukilile oku eca, pole ocihandeleko ca lekisile okuti Yehova ukuacisola kuenda wa sunguluka. Nda ina umue ka kuatele epondolo lioku eca omeme, citava okuti eca olonende vivali ale olopomba vivali. (Ovisila 12:8) Ndaño okuti ukãi waco wa kala ohukũi, pole Yehova wa enda oku sanjukila ocilumba caye, ndeci a sanjukila vana va enda oku eca ovilumba vi kuete ondando ya velapo. Ulandu waco u tu longisa nye?

¹² Upostolo Paulu wa vetiya Akristão oco va ece ku Suku “ocilumba cesivayo.” (Va Heveru 13:15) Tu eca ovilumba vietu viesivayo eci tu sapela lomanu catiamẽla konduko ya Suku. Vamanji ovisitatũi va siata oku kuatisiwa lelimi lioku ilaika. Vamanji vana ka va pondola oku tunda kolonjo viavo, va siata oku sivaya Yehova poku kundila omanu lovikanda va soneha, lekuatiso liotelefone, kuenda oku kundila omanu vana veya oku va nyula. Tu pondola lika oku linga ovina vialua kupange wa Yehova nda tu kuete uhayele, kuenda uloño. Pole, tu sukila oku eca kokuaye ovina tu tẽla oku linga.—Va Roma 12:1; 2 Timoteo 2:15.

13. Momo lie tu sukilila oku eca orelatoriu yetu yolowola tua linga kupange woku kunda vokuenda kuosãi?

¹³ Omo okuti tu sole Yehova tu yongola oku eca kokuaye ovilumba viesivayo. (Mateo 22:37, 38) Ocituwa cipi tu sukila oku kuata nda vamanji va pinga kokuetu oco tu ece orelatoriu yupange woku kunda tua linga vokuenda kuosãi? Tu sukila oku lekisa onjongole yoku linga upange waco omo lielitumbiko lietu ku Suku. (2 Petulu 1:7) Pole, lomue ka ka kuate ovisimĩlo viokuti o sukila oku kala otembo yalua kupange woku kunda locimãho coku eca olowola vialua kesulilo liosãi. Nda manji umue ka pondola oku eca olowola vialua kupange woku kunda omo lioku kuka ale lioku vela, citava okuti eca 15 kakukutu. Momo wa linga eci a tẽla, kuenje Yehova o sanjukila upange waco. Yehova wa kũlĩhavo okuti vamanjetu vo kuetele ocisola kuenda va yongola oku kala Olombangi viaye. Ndeci ca pita la va Isareli kosimbu okuti ndaño vamue pokati kavo va kala olohukũi, cimuamue haico ci kasi oku pita koloneke vilo okuti vana ka va tẽla oku eca olowola vialua kupange woku kunda, va pondola oku kuata esanju. Orelatoriu yetu yi kongeliwa leyi ya vamanji voluali luosi oco yi kuatise ocisoko  ca Yehova oku linga esokiyo liovina vi sukiliwa kupange woku kunda. Eli olio esunga lieci tu sukilila oku eca orelatoriu yetu yolowola tua linga kupange woku kunda vokuenda kuosãi.

14. Lombolola esunga lieci tu sukilila oku konomuisa ocituwa cetu coku lilongisa.

¹⁴ Noke yoku lilongisa ovina vialua viwa vi sangiwa velivulu Liovisila, wa limbuka hẽ esunga lieci lia kongeliwila Vondaka ya Suku? (2 Timoteo 3:16) Wa nõlapo hẽ oku amamako oku kala omunu o kola? Yehova o yongola okuti tu u lingila upange tu tẽla, momo o sesamela ovina viaco. Citava okuti o yongolavo oku lilongisa ovina via longa vi sangiwa Vembimbiliya. (Tanga Olosapo 2:1-5.) Kũlĩhĩsa ocituwa cove coku lilongisa kuenda oku likutilila. Lipula ndoco: ‘Nda siata hẽ oku lingila Yehova upange ndi tẽla? Ale ndecelela okuti ovipama vimue viotelevisãu, olovideo game, ombunje kuenda olomapalo vikuavo vi ndi tateka oku amamako oku pamisa ekolelo liange?’ Nda ndi kuete ocituwa caco ndi sukila oku sokolola lutate olondaka Paulu a popia velivulu lia Va Heveru.

15, 16. Momo lie Paulu a kuatela utõi eci a sonehela Akristão vo ko Heveru?

¹⁵ Paulu wa kuata utõi poku sonehela Akristão vo ko Heveru. (Tanga Va Heveru 5:7, 11-14.) Eye wa va sapuila hati: “Wa lingi ovisitatũi.” Momo lie a kuatela utõi woku popia olondaka viaco? Ndeci Yehova a linga, Paulu wa va kuatela ocisola kuenda wa va kapeleko, momo va kala ndoloñaña vi lia lika asenjele, ale ka va endele oku konomuisa ovina via longa vi sangiwa Vembimbiliya. Ndaño okuti oku kuata elomboloko liovina vimue vi sangiwa Vembimbiliya  ci kuete esilivilo, pole tu sukila “okulia kua kola” okuti ku lomboloka ovina via longa vi sangiwa Vembimbiliya, nda tu yongola oku pamisa ekolelo lietu.

¹⁶ Omo okuti va Heveru ka va tẽlele oku longisa omanu vakuavo, va sukilile umue o va longisa. Momo lie? Momo ka va endele oku litekula ‘lokulia kua kola.’ Omo liaco, lipula ndoco: ‘Ndi kuete hẽ ocituwa ca sunguluka catiamẽla kovina via longa vi sangiwa Vembimbiliya? Ndi kuete hẽ onjongole yoku lilongisa ovina viaco? Ale ndi yuvula oku lilongisa ovina via longa kuenda oku likutilila? Nda ndi kuete ovituwa viaco, nda siata hẽ oku lilongisa lika nda ndi kuete ocitangi cimue?’ Ndaño tu kuete ocikele coku kundila omanu, pole tu sukila oku va longisa oco va linge olondonge.—Mateo 28:19, 20.

17, 18. (a) Momo lie tu sukilila oku litekula “lokulia kua kola”? (b) Ovisimĩlo vipi tu sukila oku kuata viatiamẽla koku nyua osimbu ka tua endele kolohongele?

¹⁷ Yehova ka seteka oku kisika afendeli vaye oco va lilongise Ondaka yaye okuti nda ka va ci lingile va li vetela evelo. Ndaño okuti ka ca lelukile oku lilongisa Embimbiliya, pole tu sukila oku amamako oku litekula ‘lokulia kua kola’ ndaño tu kasi otembo yalua vocisoko ca Yehova. Nda tua ci linga, ci tu kuatisa oku amamako oku kala omanu va kola.

¹⁸ Oco tu kale omanu va kola, tu sukila oku konomuisa lutate Ovisonehua, kuenda oku linga ovina Suku a pinga kokuetu. Omãla va Arone ndeci Nadava la Avihu va pondiwa omo lioku eca “ondalu yiñi.” Citava okuti va lingavo ovina viaco noke yoku nyua ovinyu. (Ovisila 10:1, 2) Kũlĩhĩsa olondaka Suku a sapuila Arone. (Tanga Ovisila 10:8-11.) Anga hẽ olondaka evi vi lomboloka okuti, ka ci tava oku nyua ovina vi koluisa osimbu ka tua endele kohongele? Sokolola katosi a kuãimo ndeci: Ka tu kasi vemehi Liocihandeleko. (Va Roma 10:4) Kolofeka vimue vamanjetu osimbu ka va endele kohongele, poku lia va siata oku nyua ovinyu, pole va ci linga lonjila yimue ya sunguluka. Kocipito Copaskoa, kua kala olokopo vikuãla viovinyu. Eci Yesu a linga esokiyo liocipito Conjivaluko, kumue lolondonge viaye va nyua ovinyu yi lomboloka osonde yaye. (Mateo 26:27) Embimbiliya li pisa oku nyua calua kuenda uholua. (1 Va Korindo 6:10; 1 Timoteo 3:8) Vamanji valua utima wavo ka u va ecelela oku nyua ovina vi koluisa poku linga upange umue watiamẽla koku fendela Yehova. Ndaño okuti ovituwa viofeka lofeka via litepa, pole ocina ca velapo Akristão va sukila oku linga, oku “tepisa . . . pokati keci ci kola leci ka ci koli,” oco va amameko oku kala omanu va kola, kuenda oku sanjuisa Yehova.

19. (a) Tu pondola oku linga ndati ciwa efendelo lietu liepata kuenda elilongiso lio pokolika? (b) O lekisa ndati okuti wa nõlapo oku kala omunu o kola?

¹⁹ Kuli olonumbi vialua viwa tu pondola oku limbuka nda tua konomuisa lutate Embimbiliya. Linga akonomuiso valivulu etu a sandekiwa oco a ku kuatise kefendelo liepata kuenda kelilongiso lio pokolika. Kũlĩha ciwa Yehova kuenda ocipango caye. Kuata ukamba laye. (Tiago 4:8) Likutilila ku Yehova ndeci ukualosamo a linga poku imba ocisungo hati: “Patulula ovaso ange okuti ndimbuka ovikomo viovihandeleko viove.” (Osamo 119:18) Yuvula oku lueya ovihandeleko Viembimbiliya kuenda olonumbi viaco. Pokola kocihandeleko ca Yehova o “Kola,” kuenda lekisa ombili poku linga onepa ‘kupange u kola wolondaka viwa via Suku.’ (1 Petulu 1:15; Va Roma 15:16) Tu sukila oku amamako oku kala omanu va kola vokuenda kuoloneke vilo viohali. Omo liaco, vosi yetu tu sukila oku kala omanu va kola kuenda oku kuatisa kuviali wa Yehova.