1-3. (a) Okẹ vọ yen Jihova kẹ avwanre, mavọ yen a sa vwọ reyọ vwo ruiruo vwẹ idjerhe rọ chọre? (b) Rere a sa vwọ dia vwevunrẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ, mavọ yen avwanre cha vwẹ okẹ rẹ ota vwo ruiruo?

MAVỌ yen oma che ru we siẹrẹ ohwo ru wo vwo ẹguọnọ kpahen da vwẹ arogba vwọ reyọ okẹ wọ vwọ kẹ vwo ruiruo idjerhe rọ chọre? E gbe dje nẹ wo mu imoto kẹ, ku wọ rhe mrẹvughe nẹ o mu imoto na muẹ djẹ, je reyọ vwọ wan ihwo efa oma. Oma cha vwerhen owẹ?

² Ẹgba rẹ ota ọyen okẹ ro nẹ obọ rẹ Jihova rhe rọ dia Ohwo rọ kẹ avwanre “kemu kemu esiri na ejobi.” (Jems 1:17) Okẹ nana rọ nẹrhẹ ihworakpọ fẹnẹ eranvwe na, yen nẹrhẹ avwanre sa ta ọdavwẹ vẹ iroro avwanre kẹ ihwo efa. Kerẹ imoto na, a je sa vwẹ okẹ rẹ ota na vwo ruiruo idjerhe rọ chọre. Ọ da Jihova mamọ siẹrẹ avwanre da ta eta re nẹrhẹ ivun miovwin ihwo efa!

³ Rere avwanre sa vwọ dia vwevunrẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ, ofori nẹ a reyọ okẹ rẹ ota vwo ruiruo vwẹ idjerhe rẹ Ọghẹnẹ guọnọre. Jihova vuẹ avwanre oka rẹ eta re vwerhọn oma. Ota rọyen da ta: “E jẹn ota umwemwu nẹ unu rọ ovwan cha-a, ẹkẹvuọvo ota esiri rọ vọnre vẹ uyono, ro fori kẹ oghẹre ẹdẹ, rọ vwẹ erhuvwu kẹ otu ri nyoro.” (Ẹfesọs 4:29) E jẹ avwanre roro  kpahen oboresorọ e vwo nomaso kpahen eta ra ta, oka rẹ eta ro fori nẹ a kẹnoma kẹ, kugbe oborẹ avwanre sa vwọ ta ota “esiri rọ vọnre vẹ uyono.”

4, 5. Mavọ yen isẹ rẹ Baibol evo dje ẹgba rẹ ota wan?

⁴ Iroro ọghanghanre ọvo rọ sorọ avwanre vwọ sẹro rẹ ẹrenvwe avwanre yen eta vọnre vẹ ẹgba mamọ. Isẹ 15:4 tare nẹ, “ẹrẹnvwe bọrọbọrọ ọyen urhe ra arhọ, ẹkẹvuọvo ẹchọ da herọ kọ guọghọ [“ẹwẹn,” NW ].” * Kirobo rẹ ame nẹrhẹ urhe rọ fa ẹbe ghwa ẹbe phiyọ ye, eriyin ota re bọrọbọrọ sasa ẹwẹn rẹ ihwo ri nyoro. Ẹkẹvuọvo, erharhe eta sa guọghọ ẹwẹn ri ihwo efa. Vwọrẹ uyota, eta rẹ avwanre vwo ẹgba re vwọ wan ihwo oma yẹrẹ sivwin ayen.​—Isẹ 18:21.

⁵ Rọ vwọ nabọ dje oborẹ ẹgba rẹ ota gan te, isẹ ọfa da ta: “Ohwo ọvo herọ rẹ eta rọye epha kpatakpata kerẹ adjara ro duvwẹ ohwo.” (Isẹ 12:18) Eta re roro te-e re brokpakpa ta, sa so ivun emiovwo je guọghọ oyerinkugbe. A vwẹ eta re họhọ adjara vwo duvwun we  jovwo re? Isẹ vuọvo yena da je ta: “Ẹrẹnvwe rẹ ọvwiroro sivwẹ ohwo.” Eta rẹ ohwo ro vwo aghwanre rẹ Ọghẹnẹ sa nẹrhẹ udu rẹ ohwo ẹwẹn rọyen kuọrọnre totọ, je rhuẹrẹ oyerinkugbe. Wọ sa karophiyọ ota esiri tiọyena ra vuẹ wẹ rọ bọn wẹ gan? (Se Isẹ 16:24.) Ra vwọ riẹn nẹ eta vwo ẹgba mamọ na, ko fori nẹ avwanre reyọ eta rẹ avwanre vwo sivwin ihwo efa, ukperẹ a vwọ reyọ vwọ wan ayen oma.

6. Diesorọ ọ vwọ dia bẹnbẹn re vwo sun ẹrenvwe rẹ avwanre?

⁶ O vwo oborẹ avwanre davwẹngba te-e, avwanre che se sun ẹrenvwe rẹ avwanre kare kare-e. Iroro rivẹ rọ sorọ rẹ avwanre vwọ sẹro rẹ ẹrenvwe rẹ avwanre kẹ: Umwemwu kugbe jẹgba mu avwanre vwọ vwẹ ẹrenvwe rẹ avwanre vwo ruiruo vwẹ idjerhe rọ chọre. Obo rehẹ ẹwẹn avwanre yen a ta phia, jẹ “iroro rẹ evun” ohwo “pha brabra.” (Jẹnẹsis 8:21; Luk 6:45) Ọtiọyena, kọ pha bẹnbẹn e vwo sun ẹrenvwe rẹ avwanre. (Se Jems 3:2-4.) Dede nẹ avwanre che se sun ẹrenvwe rẹ avwanre gbagba-a, avwanre sa davwẹngba kpahen oborẹ avwanre reyọ vwo ruiruo wan. Kirobo rẹ ohwo rọ guọnọ rhẹrhẹ kpo ẹbẹre rẹ ọkẹre rẹ urhie djẹ nẹ cha davwẹngba ye, ọtiọyen a je cha davwẹngba họnre vwosọ umwemwu rọ nẹrhẹ avwanre vwẹ ẹrenvwe avwanre vwo ruiruo vwẹ idjerhe rọ chọre.

7, 8. Mavọ yen Jihova cha nọ avwanre orhiẹn te kpahen eta rẹ avwanre?

⁷ Iroro rerha rọ sorọ avwanre vwọ sẹro rẹ ẹrẹnvwe avwanre yen, Jihova cha nọ avwanre orhiẹn kpahen eta rẹ avwanre tare. Eta rẹ avwanre djobọte oyerinkugbe rẹ avwanre vẹ ọ rẹ ihwo efa, ọtiọyen ji te oyerinkugbe avwanre vẹ ọ rẹ Jihova. Jems 1:26 da ta: “Ọ da dianẹ ohwo rori nẹ ọye ọgba rẹ egagọ, rọ sẹro rẹ ẹrevwe rọye-e, ẹkẹvuọvo rọ da phiẹn udu rọye, yẹ egagọ rẹ ohwo yena ofefe.” Kirobo rẹ avwanre yonori vwẹ  uyovwinrota 11, eta rẹ avwanre ọyen ẹbẹre ọvo rẹ ẹga avwanre. Ọ da dianẹ erharhe eta ri miovwo ihwo ivun yen nẹ unu avwanre cha ọkieje, ẹga avwanre sa dia ofefe vwẹ ẹro rẹ Ọghẹnẹ. Ofori nẹ e roro kpahen ota yena!​—Jems 3:8-10.

⁸ Ophẹnri, ofori nẹ avwanre nomaso re vwo jẹ okẹ rẹ ota na e vwo ruiruo vwẹ idjerhe rọ chọre. Tavwen a ke ta ota kpahen eta esiri re vọnre vẹ uyono, e jẹ avwanre ta kpahen eta ri fori nẹ Inenikristi ta-a.

9, 10. (a) Oka rẹ ota vọ yen rhi hirhephiyọ ẹbẹre ọvo rẹ eta rẹ ihworakpọ ta kẹdẹ kẹdẹ? (b) Diesorọ avwanre vwọ kẹnoma kẹ ogbegbeta? (Ni eta rehẹ obotọ na.)

⁹ Ogbegbeta. Ekan, iyorin eduvwon kugbe ọpata, enana ẹbẹre ọvo rẹ eta rẹ kẹdẹ kẹdẹ rẹ ihworakpọ ta nonẹna. Ihwo evo vwẹ eta rẹ ekan vwọ kanrunumu oborẹ ayen guọnọ ta yẹrẹ siẹrẹ ayen rha mrẹ ota vwo dje oborẹ ayen guọnọ ta na-a. Ihwo re nẹrhẹ ihwo phiyọ ehwẹ, vwẹ ogbegbeta, yẹrẹ eta rẹ ọfanrhiẹn vwọ nẹrhẹ ihwo phiyọ ehwẹ. Ota rẹ ọpata na okpota. Omarẹ ikpe 2,000 re wanre na, ẹwẹn ọfuanfon na mu ọyinkọn Pọl vwọ vwẹ uchebro kẹ ukoko rẹ Kọlose nẹ ayen kẹnoma kẹ “ogbegbeta.” (Kọlose 3:8) Pọl vuẹ ukoko rẹ Ẹfesọs nẹ “ọpata” ọyen ọvo usun rẹ erọnvwọn rẹ “e jẹn e se odẹ rọye vwẹ ohri rẹ” Inenikristi rẹ uyota.​—Ẹfesọs 5:3, 4.

¹⁰ Ivun miovwo Jihova kpahen ogbegbeta. O ji miovwo ihwo ri vwo ẹguọnọ rẹ Jihova ivun. Vwọrẹ uyota, ẹguọnọ rẹ avwanre vwo kpahen Jihova mu avwanre kẹnoma kẹ ogbegbeta. Pọl tare nẹ a kẹnoma kẹ koka koka rẹ “ijẹfuọn.” Ijẹfuọn churobọ si ogbegbeta. (Ẹfesọs 5:3, 4) Ota nana ghanre mamọ. Ohwo rọ rhọnvwe siobọ nu ogbegbeta yẹrẹ ọpata-a, dede nẹ  a vwẹ uchebro vwọ kẹ abọ buebun re, a sa djẹ nẹ ukoko. *

11, 12. (a) Die yen iguegun, mavọ ọ sa vwọ so umiovwo? (b) Diesorọ o vwo fo nẹ idibo rẹ Jihova kẹnoma kẹ eta re vwo miovwo ohwo?

¹¹ Orharhe iguegun, eta re vwo miovwo ohwo. Iguegun ọyen ra vwọ ta ota kpahen ihwo efa kugbe akpeyeren rayen. Iguegun eje yen brare? Ẹjo. Siẹrẹ ọ da dia iguegun ra vwọ ta omamọ ota rere a sa vwọ vuẹ ihwo efa ovuẹ rẹ erhuvwu, kerẹ ohwo ro ghwe bromaphiyame yẹrẹ oniọvo rọ guọnọ uchebro. Inenikristi rẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ vwo ọdavwẹ rẹ ohwohwo, ayen je vwẹ evuẹ ri shekpahen iniọvo na vwo rhe iniọvo efa. (Ẹfesọs 6:21, 22; Kọlose 4:8, 9) Ẹkẹvuọvo, iguegun chọre siẹrẹ ọ rha dia uyota-a yẹrẹ ọ da reyọ ota odjahọn vwọphia. Ma bra kparobọ, ọ sa nẹrhẹ e miovwo ohwo. Iguegun ọyen “eta rẹ efian . . . ri miovwo odẹ vẹ uruemu rẹ ohwo ọfa.” Kerẹ udje, ihwo rẹ Farisi na vwẹ erharhe eta vwo miovwo Jesu vwọ kẹ ihwo. (Matiu 9:32-34; 12:22-24) Ọke buebun, iguegun so ẹghwọ.​—Isẹ 26:20.

¹² Ivun miovwo Jihova kpahen ihwo re reyọ okẹ rẹ ota na vwo miovwo ihwo efa yẹrẹ so ẹghwọ. Jihova vwo utuoma kpahen ihwo ri “phiẹ ohra phihọ ohri rẹ iniọvo.” (Isẹ 6:16-19) Ubiota rẹ Grik na di·aʹbo·los, mudiaphiyọ “ọro miovwo ohwo,” ubiota nana jẹ odova rẹ Eshu. Ọyehẹ “Idẹbono” na, ohwo ro miovwo Ọghẹnẹ. (Ẹvwọphia 12:9, 10) Vwọrẹ uyota, avwanre guọnọ kẹnoma kẹ eta re sa nẹrhẹ avwanre dia kerẹ Idẹbono. A rhọnvwephiyọ eta re vwo miovwo ohwo re so iruo rẹ  ugboma na kerẹ “ohẹriẹ” vẹ “ẹghwọ” vwevunrẹ ukoko na-a. (Galesha 5:19-21) Ọtiọyena, wọ ke ta ota kpahen ohwo ọfa, nọ oma wẹn: ‘Ota nana uyota? Ofori nẹ me vuẹ ihwo efa kpahọn?’​—Se 1 Tẹsalonaika 4:11.

13, 14. (a) Die yen eta ophọphọvwe sa so kẹ ohwo ro nyoro? (b) Die yen ekan-ẹhanrhọ, diesorọ ọharhekan vwo phi oma rọyen phiyọ ẹdia rẹ imuoshọ?

¹³ Eta ophọphọvwe. Kirobo ra tare jovwo, eta vwo ẹgba re sa vwọ wan ohwo oma. Vwọrẹ uyota, fikirẹ jẹgba, avwanre ta eta re nẹrhẹ avwanre viẹ diekpọvwẹ. Ẹkẹvuọvo, Baibol na si avwanre orhọ kpahen oka rẹ eta ri fo kẹ Inenikristi-i, owenẹ ọ dia vwevunrẹ uwevwin yẹrẹ ukoko. Pọl da vwẹ uchebro vwọ kẹ Inenikristi nẹ, “we siobọ nẹ ivuemiovwo kugbe ẹghwọ kugbe ophu kugbe oseghe kugbe ophọphọvwe.” (Ẹfesọs 4:31) Efanfan efa fan ota na “ophọphọvwe” phiyọ “eta umwemwu,” “eta ri wan ohwo oma,” kugbe “eta rẹ ekan.” Eta ophọphọvwe ri churobọ si ra vwọ reyọ erharhe edẹ vwo se ohwo, a vwọ vwẹ ohwo guẹdjọ kọke kọke sa phọphọ ihwo evo, je nẹrhẹ ayen ni oma rayen kueku. Eta rẹ ekan tiọyena fobọ kuọrọn ubiudu rẹ imitete re ghwaran cha obọ.​—Kọlose 3:21.

¹⁴ Baibol na vwẹ eta egangan vwo djephia nẹ ekan-ẹhanrhọ ro mudiaphiyọ uruemu ra vwọ reyọ eta ekan vwọ phọphọ ihwo chọre mamọ. Ohwo ro vwo ẹkuruemu yena phi oma rọyen phiyọ ẹdia rẹ imuoshọ, kidie a sa djẹ ohwo tiọyena nẹ ukoko na siẹrẹ a da vwẹ uchebro kẹ abọ buebun re jẹ ọ rhọnvwe kuobọ rhiẹriẹ-ẹ. Jokpanẹ ko kuobọ rhiẹriẹ, ebruphiyọ rẹ Uvie na je sa vabọ. (1 Kọrẹnt 5:11-13; 6:9, 10) Aphro herọ-ọ, avwanre cha sa dia vwevunrẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ-ẹ siẹrẹ avwanre de vwo ẹkuruemu ra vwọ ta eta re fonro-o, re dia uyota-a, yẹrẹ ri dje erorokẹ phia-a. Oka rẹ eta tiọyena guọghọ ohwo te otọ.

15. Oka rẹ ota vọ yen “ota esiri rọ vọnre vẹ uyono”?

¹⁵ Mavọ avwanre sa vwọ reyọ okẹ rẹ ota vwo ruiruo kerẹ oborẹ Ọghẹnẹ guọnọre? Karophiyọ nẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ vuẹ avwanre nẹ avwanre ta “ota esiri rọ vọnre vẹ uyono.” (Ẹfesọs 4:29) Oma vwerhen Jihova siẹrẹ avwanre da ta eta re vọnre vẹ uyono, eta ri phiuduphiyawọ, je bọn ohwo gan. Ọ guọnọ eroro fiotọ tavwen a ke sa ta eta tiọyena. Baibol na ghwe phi irhi phiọgun phiyotọ re nene-e, yẹrẹ ko ghwe vwo “ephẹrẹ yoyovwi” ejobi ri fori nẹ avwanre jẹ-ẹ. (Taitọs 2:8) Rere ota avwanre sa vwọ dia ota “esiri rọ vọnre vẹ uyono,” ofori nẹ avwanre karophiyọ erọnvwọn erha re pha ghanghanre re nẹrhẹ ota sa bọn ohwo gan: Ota oyoyovwin, ota rẹ uyota kugbe ota rẹ erorokẹ. Ọtiọyena, e je roro kpahen idje rẹ eta evo re sa bọn ohwo gan.​—Ni ekpeti na “ Eta Mẹ Bọn Ihwo Gan?”

16, 17. (a) Diesorọ avwanre vwo jiri ihwo efa? (b) Uphẹn vọ yen herọ rẹ avwanre vwo jiri ihwo efa vwevunrẹ ukoko na? vwevunrẹ orua?

¹⁶ Ujiri ro nẹ otọ rẹ ubiudu rhe. Jihova vẹ Jesu riẹn ọghanrovwẹ rẹ eta ujiri. (Matiu 3:17; 25:19-23; Jọn 1:47) Kerẹ Inenikristi, ofori nẹ avwanre jiri ihwo vwo nẹ otọ rẹ ubiudu rhe. Diesorọ? Isẹ 15:23 tare nẹ, “ubiota rọ shamu mavọ oyovwi te!” Nọ oma wẹn: ‘Mavọ oma ru vwe siẹrẹ ihwo de jiri uvwe? Ọ nẹrhẹ oma vwerhen ovwẹ, ji phiuduphiyọ ovwẹ awọ?’ Vwọrẹ uyota, eta ujiri ro nẹ ubiudu rhe nẹrhẹ wọ riẹn nẹ ihwo ni we so, nẹ ayen davwerhọ wẹn, ọ je nẹrhẹ wọ riẹn nẹ obo wo ruru na yovwirin. Oka rẹ ujiri nana kẹ wẹ owenvwe vẹ uduefiogbere wo vwo ru yovwinphiyọ ọke ọfa. Rọ vwọ dianẹ ujiri kẹ wẹ omavwerhovwẹn na, o rhe fo nẹ wọ je davwẹngba wọ vwọ vwẹ ujiri kẹ ihwo efa-a?​—Se Matiu 7:12.

 ¹⁷ Davwẹngba wo vwo oniso rẹ asan ihwo de ruẹ yovwẹn rere wo jiri ayen. Vwevunrẹ ukoko na, wo se nyo ota rẹ oniọvo ọvo riẹn ta, vwo oniso rẹ eghene rọ davwẹngba rọ vwọ yan kpobaro vwevunrẹ ẹga na, yẹrẹ ọmare rọ fuevun cha uyono dede nẹ ọ ghwore. Eta rẹ ujiri se djobọte ubiudu rẹ ihwo tiọyena, ọ me je bọn ayen gan vwẹ eruo rẹ ọhọre Ọghẹnẹ. Vwevunrẹ orua, ofori nẹ eya gbe eshare jiri ohwohwo, ayen mi ji vwo ọdavwẹ rẹ ohwohwo. (Isẹ 31:10, 28) Emọ ji ruẹ yovwẹn siẹrẹ ayen da riẹn nẹ e vwo oniso rayen, ji vwo ọdavwẹ rayen. Kirobo rẹ uvo vẹ ame nẹrhẹ ekankọn yovwẹn ye, ọtiọyen ujiri je hepha kẹ emọ. Emiọvwọn, ovwan guọnọ uphẹn we vwo jiri emọ rẹ ovwan fikirẹ omamọ rẹ uruemu kugbe ẹgbaẹdavwọn rayen. Oka rẹ ujiri tiọyena sa nẹrhẹ emọ wẹn fiudugberi, je nẹrhẹ ayen ru yovwinphiyọ.

18, 19. Diesorọ avwanre vwọ davwẹngba vwọ vwẹ uchebro kẹ iniọvo rẹ ẹwẹn rayen kuọnre, mavọ yen avwanre se vwo ru ọtiọyen?

¹⁸ Uchebro. Jihova davwerhọ rẹ “udu ro kpotọ,” kugbe “udu rọ fonro.” (Aizaya 57:15) Ota rọyen vuẹ avwanre nẹ avwanre rhe “bru ohwohwo uche” rere e ji “yono otu rẹ oma rhọ.” (1 Tẹsalonaika 5:11, 14) Omuẹro nẹ Jihova vwo oniso rẹ ẹgbaẹdavwọn rẹ avwanre vwọ vwẹ uchebro kẹ iniọvo avwanre rẹ ẹwẹn rayen kuọnre fikirẹ omaemuophiyọ.

¹⁹ Die wọ sa ta vwọ bọn oniọvo rẹ ẹwẹn rọyen kuọnre gan? A ghwa guọnọ nẹ wọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn na phiyọ-ọ. Ọke buebun emeta krẹn sa chọn ohwo na uko. Jẹ oniọvo rẹ ẹwẹn rọyen kuọnre na riẹn nẹ wo vwo ọdavwẹ rọyen. Wẹ vẹ ọyen nẹrhovwo kugbe; wọ sa yare nẹ, Jihova vwẹ ukẹcha kẹ oniọvo na vwọ riẹn oborẹ Ọghẹnẹ kugbe iniọvo efa vwo ẹguọnọ rọyen te. (Jems 5:14, 15) Vwẹ imuẹro kẹ nẹ iniọvo  rẹ ukoko na vwo ẹguọnọ rọyen. (1 Kọrẹnt 12:12-26) Se ẹkpo rẹ Baibol rọ cha vwẹ imuẹro kẹ nẹ Jihova ghini vwo ọdavwẹ rọyen. (Une Rẹ Ejiro 34:18; Matiu 10:29-31) Nabọ ghwọrọ ọke vwọ ta “ota esiri” kẹ, eta ru wọ ta nẹ otọ rẹ udu wẹn rhe cha vwẹ ukẹcha kẹ ohwo na vwọ riẹn nẹ wo vwo ẹguọnọ, ji vwo ọdavwẹ rọyen.​—Se Isẹ 12:25.

20, 21. Erọnvwọn vọ yen nẹrhẹ uchebro dia ọ ro shephiyọ?

²⁰ Uchebro ro shephiyọ. Kerẹ ihwo ri jẹgba, avwanre guọnọ uchebro nọke ra ruọke. Baibol na vuẹ avwanre nẹ, “kerhọn rẹ uchebro rere wọ reyọ uyono, rere wo vwo aghwanre hẹrhẹ ọke rọ cha.” (Isẹ 19:20) Ọ ghwa dia ekpako na ọvo yen vwẹ uchebro kẹ ohwo-o. Emiọvwọn je vwẹ uchebro kẹ emọ rayen. (Ẹfesọs 6:4) Iniọvo eya ri tedje sa vwẹ uchebro kẹ eya re dia ighene. (Taitọs 2:3-5) Ẹguọnọ rẹ avwanre vwo kpahen ihwo efa che mu avwanre vwọ vwẹ uchebro kẹ ayen vwẹ idjerhe rẹ ayen vwo je roro nẹ e shenyẹ ayen. Die yen sa chọn avwanre uko vwọ vwẹ uchebro tiọyena phia? Roro kpahen erọnvwọn erha re nẹrhẹ uchebro shephiyọ: uruemu vẹ obo ri mu ohwo na vwọ vwẹ uchebro na phia, obo re mu uchebro na kpahen, kugbe obo ra vwẹ uchebro na phia wan.

 ²¹ Idjerhe rẹ obruche na vwẹ uchebro na phia wan, yen che djephia sẹ uchebro na che shephiyọ. Nọ oma wẹn, ‘Ọke vọ yen ọ vwọ lọhọ kẹ vwẹ me vwọ reyọ uchebro?’ Wọ da riẹn nẹ ohwo rọ kẹ wẹ uchebro na vwo ọdavwẹ wẹn, ọ dia ophu yen mu ro vwo ruo-o, kọ sa lọhọ kẹ wẹ wọ vwọ reyọ uchebro na. Ọtiọyena, wọ da vwẹ uchebro kẹ ihwo efa, o rhe fo nẹ wo dje oka rẹ uruemu tiọyena phia? E mu omamọ rẹ uchebro kpahen Ota rẹ Ọghẹnẹ. (2 Timoti 3:16) Owenẹ avwanre se ẹkpo vwo nẹ Baibol na rhe yẹrẹ e di djunute, e jẹ uchebro avwanre eje nẹ Baibol na rhe. Ọtiọyena, ofori ekpako nomaso rere ayen vwo jẹ ihwo ẹgba vwo ru ọdavwẹ romobọ rayen, yẹrẹ vwẹ uchebro phia vwẹ idjerhe rọ da họhọ nẹ Baibol na rhọnvwephiyọ ọdavwẹ romobọ rayen na. Uchebro je vwẹ erere phia siẹrẹ a da vwọphia vwẹ idjerhe ro shephiyọ. Ọ cha lọhọ ra vwọ reyọ uchebro ra vwọ phia dẹndẹn vẹ avwerhen, kiridie o brọghọ phiyọ ohwo na oma.​—Kọlose 4:6.

22. Die yen orhiẹn vwo bruru kpahen ra vwọ vwẹ okẹ rẹ ota vwo ruiruo?

²² Vwọrẹ uyota, ota ọyen okẹ ọghanghanre ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe. E jẹ ẹguọnọ rẹ avwanre vwo kpahen Jihova mu avwanre vwọ vwẹ okẹ nana vwo ruiruo vwẹ idjerhe ro shephiyọ. E jẹ avwanre karophiyọ nẹ eta rẹ avwanre ta kẹ ihwo efa vwo ẹgba re sa vwọ bọn ayen gan yẹrẹ guọghọ ayen te otọ. Ọtiọyena, e gbe jẹ avwanre davwẹngba vwọ vwẹ okẹ nana vwo ruiruo vwẹ idjerhe rọ “vọnre vẹ uyono” kirobo rẹ Ọghẹnẹ guọnọre. Eta avwanre ke cha dia e re bọn ihwo gan, je chọn avwanre uko vwọ dia vwevunrẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ.