1-3. (a) Uyota vọ yen Baibol na vwọphia? (b) Mavọ yen avwanre sa vwọ sane igbeyan re nẹrhẹ avwanre ru obo ri yovwirin?

VWẸ idjerhe ọvo, ihworakpọ họhọ ahworhẹ, kemu kemu rọ kẹrerẹ yen o se reyọ. Ọtiọyen ọ je phẹre avwanre vwọ vwẹrokere iruemu rẹ igbeyan avwanre.

² Baibol na vwẹ uyota nana vwọphia: “Ohwo rọ yan nene ẹvwaghwanre ko vwo aghwanre, ẹkẹvuọvo ugbeyan rẹ ẹkpa kọ re oja.” (Isẹ 13:20) Ọ dia ugbeyan ghevweghe yen isẹ nana ta ota kpahe-en. Ota na “yan nene” shekpahen ọyankugbe rẹ ọkieje. * Ọbe ọvo rọ ta ota kpahen Baibol na da ta kpahen owọ rẹ ota nana: “Re vwo nene ohwo yan mudiaphiyọ ẹguọnọ vẹ atamu.” Wọ sa mrẹ nẹ avwanre vwẹrokere ihwo rẹ avwanre vwo ẹguọnọ rayen? Vwọrẹ uyota, kiridie avwanre vẹ ihwo rẹ avwanre vwo ẹguọnọ rayen kẹrẹ oma mamọ, ayen se djobọte avwanre vwẹ idjerhe rẹ erhuvwu yẹrẹ umiovwo.

³ Ra vwọ dia vwevunrẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ, ofori avwanre vwọ guọnọ ugbeyan rọ cha nẹrhẹ avwanre ru obo ri yovwirin. Mavọ yen avwanre se vwo ru ọtiọyen? Avwanre se ru ọtiọyen womarẹ e vwo vwo ẹguọnọ rẹ ihwo rẹ Ọghẹnẹ vwo ẹguọnọ kpahen, igbeyan rọyen me je dia igbeyan rẹ avwanre. Roro kpahen ọnana. Igbeyan ri vwo iruemu rẹ  Jihova guọnọre yen omamọ rẹ igbeyan avwanre se vwo. Asaọkiephana, e jẹ avwanre roro kpahen ihwo rẹ Ọghẹnẹ vwo ẹguọnọ rayen. Avwanre vwọ riẹn ẹro rẹ Jihova vwo ni uvi rẹ ugbeyan re na, avwanre ke sa sane uvi rẹ igbeyan.

4. Diesorọ Jihova vwo vwo uturhi rọ vwọ sane ihwo re cha dia igbeyan rọyen, diesorọ Jihova vwo se Ebraham “ugbeyan mẹ”?

⁴ O vwo oka rẹ ihwo rẹ Jihova guọnọre nẹ e dia igbeyan rọyen. Gbanẹ o vwo uturhi ro vwo ru ọtiọye-en? Vwọrẹ uyota, Jihova yen Osun rẹ akpọ vẹ odjuvwu, ọtiọyena, ọyen uphẹn rọ ma ghanre a vwọ dia ugbeyan rọyen. Oka rẹ ihwo vọ yen Ọghẹnẹ vwo muẹ ugbeyan? Jihova siẹkẹrẹ ihwo re vwẹrosuọ, ri ji se gbuyota. Kerẹ udje, roro kpahen Ebraham, a riẹnrẹ fikirẹ esegbuyota rẹ oghẹresan ro vwori. Ọ cha bẹn a vwọ mrẹ ọdavwini rẹ esegbuyota rọ gan vrẹ a vwọ vuẹ ọsẹ nẹ ọ vwẹ ọmọ rọyen vwo ze izobo. * Dedena, Ebraham guọnọ “vwẹ Aizik gọ iye [ze izobo]” kidie o vwo esegbuyota kokoroko nẹ “Ọghẹnẹ sa kpare ihwo nẹ ughwu.” (Hibru 11:17-19) Kidie nẹ Ebraham vwo esegbuyota kokoroko, je kerhọ rẹ Ọghẹnẹ, Jihova de se vwọrẹ ẹguọnọ nẹ “ugbeyan mẹ.”​—Aizaya 41:8; Jems 2:21-23.

5. Ẹro vọ yen Jihova vwo ni ihwo re fuevun kerhọ rọyen?

⁵ Jihova vwo ẹro ọghanghanre vwo ni ẹme-enyo. O vwo ẹguọnọ kpahen ihwo ri vwo owenvwe rẹ ayen vwọ reyọ ẹme-enyo rọyen vwọ ka obaro. (Se 2 Samuẹl 22:26.) Kirobo rẹ avwanre yonori vwẹ Uyovwinrota 1 rẹ ọbe nana, avwanre mrẹvughe nẹ oma vwerhen Jihova kpahen ihwo re jẹ ojẹ rẹ ayen vwo kerhọ rọyen fikirẹ ẹguọnọ ayen vwo kpahọn. “Ọ vwẹ ẹro sua ohwo rọ dia ọvwata” ọtiọyen  Isẹ 3:32, tare. Jihova durhie ihwo re yan mu iwan rọyen nẹ ayen sa dia “uwevwi” rọyen da ga, je nẹrhovwo rhe kọke kọke.​—Une Rẹ Ejiro 15:1-5.

6. Mavọ yen avwanre se vwo djephia nẹ avwanre vwo ẹguọnọ rẹ Jesu, ẹro vọ yen Jihova vwo ni ihwo ri vwo ẹguọnọ rẹ Ọmọ rọyen?

⁶ Jihova vwo ẹguọnọ kpahen ihwo ri vwo ẹguọnọ rẹ Jesu rọ dia Ọmọ ghanghanre vuọvo na. Jesu da ta: “Ọ da dianẹ ohwo guọnọ ovwẹ, kọ sẹro rẹ ota mẹ, Ọsẹ mẹ kọ guọnọ, avwanre ki bro rhe, avwanre vẹ ọye ke gba dia uwevwi.” (Jọn 14:23) Mavọ yen avwanre se vwo djephia nẹ avwanre vwo ẹguọnọ rẹ Jesu? Ọyen avwanre vwọ kerhọ rẹ iji rọyen ro churobọ si eghwoghwo iyẹnrẹn esiri na vẹ odibo egbe. (Matiu 28:19, 20; Jọn 14:15, 21) Avwanre ji dje ẹguọnọ rẹ avwanre vwọ kẹ Jesu siẹrẹ avwanre kerẹ ihworakpọ ri jẹgba da davwẹngba avwanre eje vwọ “vwẹ ẹro kere” vwọrẹ ota vẹ uruemu. (1 Pita 2:21) Oma vwerhen Jihova siẹrẹ ọ da mrẹ ihwo ri vwo ẹguọnọ rẹ Ọmọ rọyen, re davwẹngba ayen vwọ vwẹrokere Ọmọ na.

7. Diesorọ ọ vwọ dia emu rẹ aghwanre ra vwọ vwẹ ihwo re dia igbeyan rẹ Ọghẹnẹ vwo mu ugbeyan?

⁷ Evo usun rẹ iruemu rẹ Jihova guọnọ vwẹ oma rẹ igbeyan rọyen yen esegbuyota, atamu, ẹme-enyo vẹ ẹguọnọ vwọ kẹ Jesu kugbe idjerhe rọyen. Oyovwirin ohwo ọvuọvo vwọ nọ oma rọyen: ‘Igbeyan mẹ vwo oka rẹ iruemu tiọyena? Me vwẹ ugbeyan mu ihwo re dia igbeyan rẹ Jihova re?’ Ọyen emu aghwanre e vwo ru ọtiọyen. Ihwo ri vwo iruemu tiọyena, ri ji ghwoghwo iyẹnrẹn esiri rẹ Uvie na vẹ oruru sa dia omamọ rẹ igbeyan kẹ avwanre, re cha nẹrhẹ avwanre yerin mu orhiẹn-ebro rẹ avwanre vwo ru obo re vwerhen Ọghẹnẹ oma.​—Ni ekpeti na “ Ono Yen Omamọ rẹ Ugbeyan?”

8. Die yen vwerhen owẹ oma kpahen oyerinkugbe rẹ (a) Naomi vẹ Rutu? (b) ighene rẹ Hibru erha na? (c) Pọl kugbe Timoti?

⁸ Baibol na vọnre vẹ idje rẹ ihwo buebun re mrẹ erere  kidie ayen sane omamọ rẹ igbeyan. Wo se se kpahen oyerinkugbe rẹ Naomi vẹ ọ rẹ aye rẹ ọmọ rọyen re se Rutu, ọ rẹ ighene rẹ Hibru erha na vwẹ Babilọn, vẹ ọ rẹ Pọl kugbe Timoti. (Rutu 1:16; Daniẹl 3:17, 18; 1 Kọrẹnt 4:17; Filipae 2:20-22) Ẹkẹvuọvo, e jẹ avwanre roro kpahen udje rẹ oyerinkugbe rọ herọ uvwre rẹ Devid kugbe Jonatan.

9, 10. Diesorọ oyerinkugbe rẹ Devid vẹ Jonatan vwọ gan mamọ?

⁹ Baibol tare nẹ Devid vwo hwe Golayat nu, “[“ẹwẹn,” NW ] rẹ Jonatan de rhi churu mu [“ẹwẹn,” NW ] rẹ Devid, Jonatan da guọnọ kerẹ omaobọ rọye.” (1 Samuẹl 18:1) Ọnana vwọ wan nu, oyerinkugbe rẹ Devid vẹ Jonatan da rhe gan mamọ te asan rẹ ofẹnẹ rode rọhẹ uvwre rẹ edje rayen sa dobọ rẹ ugbeyan na ji-i, rhi te ọke rẹ Jonatan vwo ghwu vwẹ ofovwin. * (2 Samuẹl 1:26) Diesorọ oyerinkugbe rẹ igbeyan ivẹ nana vwo gan mamọ?

¹⁰ Ẹguọnọ rẹ Devid vẹ Jonatan vwo kpahen Ọghẹnẹ, kugbe owenvwe rẹ ayen vwọ fuevun kẹ yen nẹrhẹ oyerinkugbe rayen gan. Ihwo ivẹ nana vwo owenvwe rẹ ayen vwọ ga Ọghẹnẹ. Ayen dje iruemu re nẹrhẹ ayen vwo ẹguọnọ ohwohwo phia. Uduefiogbere vẹ oruru rẹ eghene Devid vwọ chochọ rẹ odẹ rẹ Jihova vwerhen Jonatan oma mamọ. Devid ji muọghọ kẹ Jonatan fikirẹ evun-ẹfuọn rọyen ro vwo ru nene ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ Jihova, ji phi ọdavwẹ rẹ Devid phiyọ ẹdia rẹsosuọ. Roro kpahen ọke rẹ ofu vwo dje Devid, rọ vwọ djẹ kẹ Ovie Sọl rọ dia ọsẹ rẹ Jonatan vwevunrẹ aton. Jonatan dje evun-ẹfuọn rẹ oghẹresan phia, ro vwo bru Devid ra, “o de phi udu phihọ awọ vwẹ odẹ rẹ Ọghẹnẹ.” (1 Samuẹl 23:16) Roro kpahen  oborẹ oma vwerhen Devid te rọ vwọ mrẹ ugbeyan rọyen rọ rhe vwẹ ukẹcha vwọ kẹ, ji phiuduphiyọ awọ! *

11. Die yen avwanre yono kpahen ugbeyan vwo nẹ udje rẹ Jonatan vẹ Devid rhe?

 ¹¹ Die yen avwanre yono vwo nẹ udje rẹ Jonatan vẹ Devid rhe? Avwanre mrẹvughe nẹ obo ri ma ghanre vwọ kẹ igbeyan ọyen oyerinkugbe rayen vẹ ọ rẹ Jihova. Avwanre de sikẹre ihwo rẹ avwanre vẹ ayen gbe vwo esegbuyota ọvuọvo, ihwo re guọnọ fuevun kẹ Ọghẹnẹ kerẹ avwanre, ọnana sa nẹrhẹ avwanre yono mie ohwohwo, je ta eta re cha bọn ohwohwo gan. (Se Rom 1:11, 12.) Avwanre sa mrẹ ihwo ri fuevun ọtiọyena vwẹ uvwre rẹ ihwo rẹ avwanre vẹ ayen gba ga kuẹgbe. Kẹ ọnana mudiaphiyọ nẹ kohwo kohwo rọ rhe uyono vwẹ Ọguan Ruvie rẹ avwanre yen omamọ rẹ ugbeyan? Ẹjo.

12, 13. (a) Diesorọ o vwo fo nẹ avwanre gbẹrophiyotọ sane igbeyan vwevunrẹ ukoko na? (b) Egbabọse vọ yen Inenikristi rẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ hirharoku, orhọ-esio ọgangan vọ yen Pọl vwọ kẹ ayen fikirẹ ọnana?

¹² Vwevunrẹ ukoko na dede, ofori nẹ avwanre nabọ sane igbeyan re cha bọn avwanre gan. Ofori nẹ ọnana gbe avwanre unu? Ẹjo. Ọ sa reyọ ọke grongron tavwen evo vwẹ ukoko na ki se vwo oyerinkugbe rọ ganre vẹ Jihova, kirobo rẹ ọ reyọ ọke tavwen emamọ evo vwẹ urhe ke vwara. Kọyensorọ, vwevunrẹ ukoko na, ẹyan obaro rẹ Inenikristi eje dia abavo-o. (Hibru 5:12–6:3) Vwọrẹ uyota, avwanre dje ẹguọnọ vẹ edirin kẹ ihwo kpokpọ yẹrẹ ihwo re vwiẹre, kiridie avwanre guọnọre nẹ oyerinkugbe rayen vẹ ọ rẹ Jihova ganphiyọ.​—Rom 14:1; 15:1.

¹³ Ọkiọvo vwevunrẹ ukoko na, o ji fo nẹ avwanre vwo oniso kpahen oka rẹ igbeyan rẹ avwanre vwori. Ihwo evo se vwobọ vwẹ iruemu re chọre. Efa se vwo uruemu re vwo brenu ọkieje. Inenikristi rẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ ji hirharoku egbabọse tiọyena. Dede nẹ buebun rayen fuevun, efa riẹn oma su-un. Kidie nẹ ihwo evo vwẹ ukoko rẹ Kọrẹnt rhọnvwe phiyọ iyono rẹ Inenikristi evo-o, ọyinkọn Pọl de si ukoko na orhọ: “Wo jẹ a phiẹn wẹ-ẹn: otu umwemwu gbe uruemu esiri kuẹ.” (1 Kọrẹnt 15:12, 33) Pọl si Timoti orhọ nẹ vwevunrẹ ukoko na dede, a je sa mrẹ ihwo evo ri ru obo ri shephiyọ-ọ. Ọ da vuẹ Timoti nẹ ọ kẹnoma kẹ ihwo tiọyena, ọ vwẹ ayen mu ugbeya-an.​—Se 2 Timoti 2:20-22.

14. Mavọ yen avwanre sa vwọ vwẹ uyono rọhẹ orhọ-esio rẹ Pọl kpahen ọyankugbe vwo ruiruo?

¹⁴ Mavọ yen avwanre sa vwọ vwẹ uyono rọhẹ orhọ-esio rẹ Pọl na vwo ruiruo? Womarẹ a vwọ kẹnoma kẹ ọyankugbe vẹ erharhe rẹ igbeyan owenẹ ayen dia evunrẹ ukoko na yẹrẹ ayen hẹ evun rọye-en. (2 Tẹsalonaika 3:6, 7, 14)  Ofori nẹ avwanre sẹro rẹ oyerinkugbe rẹ avwanre vẹ ọ rẹ Jihova. Karophiyọ nẹ kerẹ ahworhẹ, iruemu rẹ igbeyan avwanre se djobọte avwanre. Kirobo rẹ avwanre che se phi ahworhẹ phiyọ evwri ro de se ame reyọ-ọ na, idjerhe vuọvo na, avwanre vẹ ihwo ri vwo erharhe rẹ iruemu cha sa yan kugbe rẹ avwanre de yono omamọ rẹ iruemu mie aye-en.​—1 Kọrẹnt 5:6.

15. Die wo se ru wọ sa vwọ mrẹ igbeyan re guọnọ sẹro rẹ oyerinkugbe rayen vẹ ọ rẹ Jihova vwevunrẹ ukoko na?

¹⁵ Ọ vwerhen oma nẹ avwanre sa mrẹ omamọ rẹ igbeyan vwẹ uvwre rẹ ihwo rẹ avwanre vẹ ayen gba ga kuẹgbe. (Une Rẹ Ejiro 133:1) Mavọ wọ sa vwọ mrẹ igbeyan re davwẹngba rẹ ayen vwọ sẹro rẹ oyerinkugbe rayen vẹ ọ rẹ Ọghẹnẹ vwevunrẹ ukoko na? Siẹrẹ wo de vwo iruemu re vwerhen Ọghẹnẹ oma, ihwo ri vwo oka rẹ uruemu tiọyena kọyen ji sikẹre owẹ. Vwẹ ọke vuọvo na, o ji fo nẹ wọ davwẹngba, ji jẹ owọ wo vwo vwo igbeyan kpokpọ. (Ni ekpeti na “ Oborẹ Avwanre Se Vwo Vwo Omamọ rẹ Igbeyan.”) Guọnọ ihwo ri vwo oka rẹ iruemu ru wọ guọnọ vwo. Nene uchebro rẹ Baibol na rọ tare nẹ “rhie udu rẹ ovwan phihọ,” rere wo nene iniọvo efa mu ugbeyan, otoro asan rẹ ayen nurhe-e, ophiẹn-oma rayen, yẹrẹ ẹkuruemu rẹ ẹkuotọ raye-en. (2 Kọrẹnt 6:13; se 1 Pita 2:17.) Wọ vwẹ ihwo rẹ edje wẹn ọvo vwo ru ugbeya-an. Karophiyọ nẹ Jonatan vien Devid shesheri. Erere buebun herọ siẹrẹ e de nene ihwo re kpakore na mu ugbeyan.

16, 17. Ọ da dianẹ oniọvo gbe avwanre ku, diesorọ avwanre vwo jẹ ukoko na e vrẹn no?

¹⁶ Ebẹnbẹn sa womaphia vwevunrẹ ukoko na kidie nẹ iruemu rẹ avwanre vẹ asan rẹ avwanre dia ghwanre fẹnẹ ohwohwo. Oniọvo se ru orọnvwọn ọvo yẹrẹ ta ota ro miovwo avwanre ivun. (Isẹ 12:18) Ọkiọvo, ofẹnẹ vwẹ iruemu  rẹ avwanre kugbe jẹ ohwohwo ẹruọ sa nẹrhẹ ebẹnbẹn na ganphiyọ. Avwanre cha vwẹ uphẹn kẹ ebẹnbẹn tiọyena nẹ ọ dia ikprovwọ kẹ avwanre a vwọ yanjẹ ẹga rẹ Jihova vwo? Avwanre che ru ọtiọye-en siẹrẹ avwanre de ghini vwo ẹguọnọ rẹ Jihova vẹ ihwo ro vwo ẹguọnọ kpahen.

¹⁷ Kidie nẹ Jihova yen ma avwanre, ọyen je sẹro rẹ arhọ avwanre, ofori nẹ avwanre vwo ẹguọnọ rọyen, a me je vwẹ oma avwanre eje vwọ kpahotọ kẹ. (Ẹvwọphia 4:11) Vwọba, o ji fo nẹ avwanre fuevun bicha ukoko rọ reyọ vwo ruiruo. (Hibru 13:17) Ọtiọyena, siẹrẹ oniọvo de gbe avwanre ku, avwanre rhe che mu ophu vrẹ nu ukoko na-a. Gbanẹ avwanre che ru ọtiọyen? Ọ dia Jihova yen gbe avwanre ku-u. Ẹguọnọ rẹ avwanre vwo kpahen Jihova vẹ ihwo rọyen cha sa nẹrhẹ avwanre yan jovwo-o!​—Se Une Rẹ Ejiro 119:165.

18. (a) Die yen avwanre se ru vwo toroba ufuoma rẹ ukoko na? (b) Ebruba vọ yen no cha ra vwọ reyọ vwo ghovwo siẹrẹ a da mrẹ oboresorọ re vwo ru ọtiọyen?

 ¹⁸ Ẹguọnọ rẹ iniọvo rẹ avwanre cha nẹrhẹ e toroba ufuoma rẹ ukoko na. Jihova rhẹro ogbagba mie ihwo ri vwo ẹguọnọ rọye-en, ọtiọyena avwanre je rhẹro rẹ ogbagba mie iniọvo rẹ avwanre-e. Ẹguọnọ nẹrhẹ avwanre kpare iroro vrẹ echobọ rẹ iniọvo avwanre, je nẹrhẹ avwanre karophiyọ nẹ avwanre eje gbare-e, avwanre ji ruẹ chọ. (Isẹ 17:9; 1 Pita 4:8) Ẹguọnọ nẹrhẹ avwanre vwo “ghovwo ohwohwo nẹ otọ rẹ evun” cha. (Kọlose 3:13) Ọ ghwa lọhọ ra vwọ vwẹ uchebro nana vwo ruiruo-o. Siẹrẹ avwanre da nẹrhẹ ivunmiovwe vẹ ophu mu avwanre rọ, ọnana sa so eghrẹn, re vwo roro nẹ avwanre vwẹ oja ria ohwo ro gbe avwanre ku na womarẹ eghrẹn na. Vwọrẹ uyota, eghrẹn ẹjẹ wan avwanre oma. Ra vwọ reyọ vwo ghovwo siẹrẹ o de fo nẹ e ru ọtiọyen ghwa ebruba cha. (Luk 17:3, 4) Ọ kẹ avwanre ufuoma rẹ ubiudu vẹ ọ rẹ ẹwẹn, ọ nẹrhẹ ufuoma dia ukoko na, ọ rọ ma rho, ọ sẹro rẹ oyerinkugbe avwanre vẹ ọ rẹ Jihova.​—Matiu 6:14, 15; Rom 14:19.

19. Ẹdia vọ yen sa vwomaphia rọ cha nẹrhẹ avwanre dobọ rẹ ọyankugbe vẹ ohwo rọhẹ evunrẹ ukoko na ji?

¹⁹ Ọkiọvo, a sa vuẹ avwanre nẹ avwanre dobọ rẹ ọyankugbe vẹ ohwo rọhẹ evunrẹ ukoko na ji. Ọnana sa phia siẹrẹ a da djẹ orumwemwu rọ rhọnvwe kurhẹriẹ-ẹ nẹ ukoko na yẹrẹ ohwo da sen ukoko na womarẹ o vwo yono iyono rẹ efian yẹrẹ ohwo de bru oma nẹ ukoko na. Ota rẹ Ọghẹnẹ vuẹ avwanre nẹ “we kuoma gbe” ihwo ọtiọyena-a. * (Se 1 Kọrẹnt 5:11-13; 2 Jọn 9-11) Ọ sa dia  egbabọse rẹ avwanre vwọ kẹnoma kẹ ohwo rọ dia ugbeyan rẹ avwanre jovwo yẹrẹ ohwo rẹ orua. Avwanre ghene sa kẹnoma kẹ ihwo tiọyena womarẹ a vwọ fuevun kẹ Jihova vẹ irhi ọvwata rọyen vwẹ kemu kemu? Karophiyọ nẹ ẹro ọghanghanre yen Jihova vwo nẹ evun-ẹfuọn vẹ ẹme-enyo rẹ avwanre.

20, 21. (a) Diesorọ ọrhuẹrẹphiyotọ ra vwọ djẹ ohwo nẹ ukoko na vwọ dia ọ rẹ ẹguọnọ? (b) Diesorọ o vwo fo nẹ avwanre vwẹ aghwanre sane igbeyan rẹ avwanre?

²⁰ Ọrhuẹrẹphiyotọ ra vwọ djẹ ohwo nẹ ukoko na, ọyen ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ ẹguọnọ ro nẹ obọ rẹ Jihova rhe. Idjerhe vọ? Ra vwọ djẹ orumwemwu rọ rhọnvwe kurhẹriẹ-ẹ vwo nẹ ukoko na, ọyen odjephia rẹ ẹguọnọ vwọ kẹ odẹ ọfuanfon rẹ Jihova vẹ iwan rọyen. (1 Pita 1:15, 16) Ra vwọ djẹ ohwo nẹ ukoko na nẹrhẹ ukoko na dia fuanfon. Ọrhuẹrẹphiyotọ nana nẹrhẹ ihwo ri fuevun vwevunrẹ ukoko na vabọ rẹ orharhe rẹ iruemu rẹ irumwemwu re rhọnvwe kurhẹriẹ-ẹ, ayen mi ji ga vẹ ẹwẹn nẹ ukoko na fonro. (1 Kọrẹnt 5:7; Hibru 12:15, 16) Ọghwọku ọgangan tiọyena ọyen odjephia rẹ ẹguọnọ vwọ kẹ ohwo ro ru chọ na. Ọghwọku tiọyena sa dia oborẹ ohwo na ghwa guọnọ rere o se vwo vwo ọmrẹvughe rẹ oruchọ rọyen na, ro de ru obo ri fori rere o se vwo rhivwin bru Jihova rhe.​—Hibru 12:11.

²¹ Aphro herọ-ọ, igbeyan avwanre se djobọte oka rẹ ohwo avwanre hepha. Ọtiọyena, ofori nẹ avwanre vwẹ aghwanre sane igbeyan rẹ avwanre. Siẹrẹ avwanre da vwẹ igbeyan rẹ Jihova vwo ru igbeyan, avwanre de ji vwo ẹguọnọ kpahen ihwo rẹ Jihova vwo ẹguọnọ kpahen, ọnana cha nẹrhẹ avwanre vwo omamọ rẹ igbeyan. Oborẹ avwanre yono mie ayen cha vwẹ ukẹcha kẹ avwanre vwo yerin mu orhiẹn-ebro avwanre re vwo ru obo ri vwerhen Jihova oma.