Pho kpẹ obo revun rọyen

Pho kpẹ ẹrhuẹrẹhọ robo rehẹ evun rọyen

UYOVWINROTA 12

Ọ Mrẹ Uchebro Vwo nẹ Obọ rẹ Ọghẹnẹ Rọyen Rhe

Ọ Mrẹ Uchebro Vwo nẹ Obọ rẹ Ọghẹnẹ Rọyen Rhe

1, 2. Die yen phiare vwẹ ẹdẹ rọ ma vọn vẹ igbevwunu vwẹ akpeyeren rẹ Ilaija?

ILAIJA djẹ vwevunrẹ osio na jẹ enu na biẹphiyọ. Jẹzril pha shesheri, jẹ Ilaija dia emeghene-e. Ẹkẹvuọvo, oma rhọrọ-ọ kidie “obọ rẹ Ọghẹnẹ da hẹ enu” rọyen. O ji rhi vwo ẹgba tiọna dẹvo vwẹ akpeyeren rọye-en. Ọ tobọ djẹ wanvrẹ iyesi ri kpono akpẹrẹ rẹ Ovie Ehab!—Se 1 Ivie 18:46.

2 Asaọkiephana, idjerhe na rhiephiyọ kẹ re. Di roro nẹ wọ mrẹ Ilaija ro brẹro jẹ ame osio suẹn nẹ ẹro rọyen cha; ọ djẹ jẹ o roro kpahen obo re phiare vwẹ ẹdẹ yena. Aphro herọ-ọ, ọnana ophikparobọ vwọ kẹ ẹga rẹ uyota kugbe Jihova rọ dia Ọghẹnẹ rẹ Ilaija. Kidie nẹ ọ djẹ sheri mamọ re, ọ ra sa mrẹ Ugbenu ri Kamẹl rẹ Jihova de ru emu igbevwunu vwọ phọphọ ẹga ri Baali-i. E tueghe aphiphẹn rẹ emraro ri Baal 450 ji hwe ayen. Ilaija da nẹrhovwo rhe Jihova nẹ ọ vwẹ osio rhe, kidie osio je rhọ vwẹ ẹgbukpe erha gbubro vwẹ otọ na-a. Osio da ghene rhọ!—1 Ivie 18:18-45.

3, 4. (a) Die yen emu ọvo rọ sa nẹrhẹ Ilaija rhẹro rẹ ewene ọke rọ vwọ hẹ idjerhe kpo Jẹzril? (b) Enọ vọ yen a cha kpahenphiyọ?

3 Ọ sa dianẹ Ilaija vwọ djonẹ rẹ iroko 30 yena vwo kpo Jẹzril na, jẹ o rhẹro rẹ ewene. Ọkiọvo o rorori nẹ ihwo na che ru ewene re vwo hwe emraro ri Baal nure na. Ehab guọnọ ewene! Rọ vwọ mrẹ obo re phiare vwẹ ẹdẹ yena nu, ofori nẹ o siobọnu ẹga ri Baal, kpọ aye rọyen Jẹzibẹl vi, je dobọ rẹ omukpahen rẹ idibo ri Jihova ji.

“Ilaija . . . da vwọ tua Ehab re te ughere ri Jẹzril”

4 Ekuakua de shephiyọ kẹ avwanre, ọyena sa nẹrhẹ avwanre rhẹro rẹ erhuvwu ọkieje. Avwanre se roro nẹ akpeyeren avwanre che rhe yovwẹnphiyọ, yẹrẹ tobọ roro nẹ e phi ebẹnbẹn rẹ avwanre re ma họhọ kparobọ re. Ọ da dia ẹwẹn tiọyen yen rhe Ilaija, ọyena che se gbe avwanre unu-u, kidie “ọye ohwo kirobo rẹ avwanre epha.” (Jems 5:17) Vwọrẹ uyota, ebẹnbẹn rẹ Ilaija ji re-e. Inọke ibro da wan nu, oshọ ko che muo te asan rẹ ẹwẹn rọyen da kuọrọn, ọ me je tanẹ ọyen guọnọ ghwu. Die phiare? Idjerhe ọvo yen Jihova vwo ru esegbuyota vẹ uduefiogbere rẹ ọmraro rọyen gan? Jẹ a kpahenphiyọ enọ nana.

Obo re Rhẹro Rọye-en

5. Obo re phiare vwẹ Ugbenu ri Kamẹl sa nẹrhẹ Ehab muọghọ kẹ Jihova, kẹ mavọ yen avwanre ru riẹn?

5 Ehab se ru ewene ọke ro vwo te uwevwin rọyen vwẹ Jẹzril? Ikuegbe na de se: “Ehab da vuẹ Jẹzibẹl obo rẹ Ilaija ruru ejobi, obo rọ vwẹ ọlọkọ hwe emraro na ejobi.” (1 Ivie 19:1) Noso nẹ Ehab djunute Jihova rọ dia Ọghẹnẹ rẹ Ilaija ọke ro vwo gbikun rẹ obo re phiare vwẹ ẹdẹ yena-a. Kidie nẹ Ehab riẹn Jihova-a, o de dje igbevwunu na kirobo rẹ “Ilaija ruru” vẹ ẹgba romobọ rọyen. O phẹnre dẹn nẹ irueru rẹ ẹdẹ yena se muo vwo muọghọ kẹ Jihova-a. Kẹ die yen aye rọyen rọ dia ọvwuvumwemwu na ruru?

6. Ovuẹ vọ yen Jẹzibẹl vwo rhe Ilaija, kẹ die o mudiaphiyọ?

6 Ophu mu Jẹzibẹl mamọ! O de si ovuẹ nana rhe Ilaija: “Ọtiọye edjọ na ru kẹ vwẹ, e je nọ ọtiọye rhe, ri mi gbe rhe hwe we vwẹ ọke ọtiọna odẹ rọ cha na-a kirobo ru wo hwe ọvo vwẹ usun rẹ ayen na.” (1 Ivie 19:2) Ọnana uguegue rẹ ughwu ra je mrẹ ọkpọ rọyen dẹvo-o. Jẹzibẹl veri nẹ ọyen che ghwu siẹrẹ o rhe se hwe Ilaija vwẹ ẹdẹ yena-a kirobo ro hwe emraro ri Baal na. Vwẹro roro nẹ wọ mrẹ Ilaija vwẹ ason yena rẹ okposio vwọ rhọ; Ilaija guegue vrẹn siẹvuọvo vwẹ uwevwin rọ pha kekpe rọ dia vwẹ Jẹzril fikirẹ upho rẹ ikọn na ro ghwoghwo orharhe ovuẹ yena. Mavọ yen oma ruro kpahen ovuẹ na?

Oshọ Muro, Ofu ji Dje

7. Die yen uguegue ri Jẹzibẹl ruru vwẹ oma rẹ Ilaija, kẹ die yen o ruru?

7 Ọ da dianẹ Ilaija rorori nẹ ukpokpoma rẹ ẹga ri Baal nẹ otọ re, ọ cha rhe mrẹvughe nẹ ofovwin na ji re-e. Jẹzibẹl ji rhi kurhẹriẹ-ẹ. E hwe emraro ri fuevun buebun re, kọ ghwa họhọ nẹ ọyen e che hirharoku enẹna. Die yen uguegue ri Jẹzibẹl ruru vwẹ oma rẹ Ilaija? Baibol na da ta: “Oshọ de muo.” Ilaija roro kpahen idjerhe rẹ ọkon rẹ oborẹ Jẹzibẹl che hwe wan? Oshọ se ghini muo siẹrẹ o de roro iroro ọtiọyen. Jẹ, o vwo obo rọ wanre-e, Ilaija “de vrẹn ọ da djẹ . . . fiki rẹ arhọ rọye.”—1 Ivie 18:4; 19:3.

Avwanre da guọnọ sẹro rẹ uduefiogbere rẹ avwanre, e rhe che roro kpahen imuoshọ ri se guegue avwanre-e

8. (a) Idjerhe vọ yen ebẹnbẹn ri Pita vwọ họhọ ọ rẹ Ilaija? (b) Die yen avwanre se yono vwo nẹ obo re phia kẹ Ilaija vẹ Pita?

8 Ọ dia Ilaija yen odibo rẹ Ọghẹnẹ rọ fuevun ro tu djoshọ-ọ. Ikpe buebun vwọ wan nu, ọyinkọn Pita de ji vwo ebẹnbẹn vuọvo yena. Kerẹ udje, ọke rẹ Jesu vwọ vwẹ ẹgba kẹ Pita ro vwo nene yan vwẹ enu rẹ ame, ọyinkọn na ko nẹ “abadi rọ họnra kugbe odju ro djuẹ.” Oshọ de muo, ko divwẹn. (Se Matiu 14:30.) Udje rẹ Ilaija kugbe Pita yono avwanre uyono ọghanghanre ọvo. Avwanre da guọnọ sẹro rẹ uduefiogbere rẹ avwanre, e rhe che roro kpahen imuoshọ ri se guegue avwanre-e. Ofori nẹ avwanre tẹnrovi Esiri rẹ iphiẹrophiyọ kugbe ẹgba rẹ avwanre.

“O Teri”

9. Djisẹ rẹ onẹ rẹ Ilaija kugbe ẹwẹn rọ vwọ djonẹ na?

9 Fikirẹ oshọ, Ilaija da djonẹ rẹ omarẹ iroko 150 vwo kpo orere ri Beer-sheba rọ kẹrẹ Juda. Ọ da yanjẹ odibo rọyen vwo vwẹ etiyin, ọyen ọvo da ro evunrẹ aton yanran. Ikuegbe na djere nẹ ọ “yan oyan rẹ ẹdọke soso,” avwanre sa vwẹro roro Ilaija rọ ton oyan na phiyọ vwẹ urhiọke, ọkiọvo ọ ghwa emu vuọvo-o. Ilaija rẹ ofu dje rẹ oshọ ji muẹ na da vwẹ ẹgbẹgba vwọ yan vwevunrẹ aton na rọ pha chohri chohri vwẹ uvo ọgangan na. Ọke rẹ uvo na vwo kpotọ re, jẹ ọke kpo re, oma da rhe ghwọrọ. Kidie nẹ oma rọyen bruku, o de chidia otọ rẹ urhe rẹ uhwerhe kidie ọyena yen asan ro me yovwin ro de se rovwoma vwẹ aton ọyaya yena.—1 Ivie 19:4.

10, 11. (a) Die yen otọ rẹ ẹrhovwo rẹ Ilaija nẹ vwo rhe Jihova? (b) Vwẹ ẹkpo ri Baibol ra rionbọ ra vwo djisẹ rẹ ẹwẹn ro rhe idibo ri Jihova evo rẹ ofu djeri.

10 Ilaija da nẹrhovwo gangan. Ọ tare nẹ ọyen guọnọ ghwu. Ọ da ta: “Mi yovwi nọ esẹ mẹ-ẹ.” Ọ riẹnre nẹ esẹ ride rọyen hirhephiyọ ekpẹn re, ibekun rayen hẹ evunrẹ ushi, ayen cha sa vwẹ ukẹcha kẹ ohwo vuọvo-o. (Aghwo. 9:10) Ilaija niro nẹ ẹdia tiọyen yen ọyen je hepha na. Kọyensorọ ọ vwọ ta: “O teri.” Otọ rọyen, diesorọ me je vwọ hẹ akpọ?

11 O gbe we unu wo vwo yono kpahen ọmraro rẹ Ọghẹnẹ rẹ ofu djeri te ọtiọna? Ọ ghwa dia ọtiọye-en. Eya vẹ eshare buebun ri fuevun vwẹ Baibol na ji muomaphiyọ te asan rẹ ayen vwọ guọnọ ghwu, evo usun rẹ rayen yehẹ Rebeka, Jekọp, Mosis, kugbe Job.—Jẹn. 25:22; 37:35; Ukeri 11:13-15; Job 14:13.

12. Udje rẹ Ilaija vọ yen ofori nẹ wo nene siẹrẹ ofu de dje we?

12 Nonẹna, avwanre yerẹn vwẹ “ẹdẹ ebrabra,” ọtiọyena o rhe gbe avwanre unu nẹ ihwo buebun rioja rẹ ofudjevwe-e, tobọ te idibo ri Jihova evo dede. (2 Tim. 3:1) Wọ da mrẹ oma wẹn vwẹ ẹdia rẹ okpetu, nene udje rẹ Ilaija: Ta ọdavwẹ wẹn kẹ Jihova. Kidie ọyen “Ọghẹnẹ rẹ uchebro.” (Se 2 Kọrẹnt 1:3, 4.) Kẹ, o se bru Ilaija uche?

Jihova Bicha Ọmraro Rọyen

13, 14. (a) Mavọ yen Jihova vwo dje erorokẹ vwọ kẹ ọmraro rọyen rẹ ofu djeri womarẹ amakashe? (b) Diesorọ ọ vwọ vwerhoma nẹ Jihova riẹn avwanre ohwo vuọvo ji te asan rẹ ẹgba rẹ avwanre teri?

13 Mavọ wo rorori nẹ oma ru Jihova ọke rọ vwọ kpare ẹro mrẹ odibo rọyen vwo nẹ obo odjuvwu rhe, ro sherhẹn otọ rẹ urhe vwevunrẹ aton na, rọ vwọ rẹ nẹ ughwu rhi hwe ọyen? Ẹkpahọnphiyọ na bẹnre-e. Ilaija vwọ vwerhẹn, Jihova de ji amakashe rọyen bro ra. Amakashe na da rhọvwọn Ilaija ro vwo djobọte, ọ da ta: “Vrẹn wọ re emu.” Ilaija de ru ọtiọyen, kidie amakashe na mu ikara rọ rhorha ghwoghwoghwo vẹ ame phiyotọ kẹ. Ọ tobọ kpẹvwẹ amakashe na? Ikuegbe na vuẹ avwanre nẹ ọmraro na da re je da tavwen ọ ke rhoma shevwerhẹ. Oma yen ghwọrerọ gan nọ ro vwo jẹ ota ẹta? Obo rọ wanre eje, amakashe na da rhọvwọn ọ rẹ obọ rivẹ, ọkiọvo vwẹ edegburhiọke. Ọ da rhoma vuẹ Ilaija nẹ, “Vrẹn wọ re emu.” Vwọba, ọ da ta: “Oyan na de rhi gro nọ kẹ wẹ.”—1 Ivie 19:5-7.

14 Oniso rẹ Jihova vwọ kẹ amakashe na yen nẹrhẹ ọ riẹn asan rẹ Ilaija ra. Ọyen je nẹrhẹ ọ riẹn nẹ oyan na che gron nọ kẹ Ilaija ababọ rẹ ukẹcha ri Jihova. Ọ vwerhoma dẹn nẹ avwanre ga Ọghẹnẹ rọ riẹn oborẹ avwanre tẹnrovi kugbe asan rẹ ẹgba rẹ avwanre teri, vwọ vrẹ avwanre dede! (Se Une Rẹ Ejiro 103:13, 14.) Mavọ yen emu rẹ Ilaija rere na chọn rọ uko wan?

15, 16. (a) Die yen emu rẹ Jihova vwọ kẹ Ilaija chọn rọ uko vwo ru? (b) Diesorọ e vwo vwo ọdavwaro kpahen oborẹ Jihova ghẹrẹ idibo rọyen wan nonẹna?

15 Ikuegbe na de se: “O de vrẹn, ọ da re ọ da da, ogangan rẹ ọyena kọye ọ vwọ yan uvo ujuvẹ kugbe asan ujuvẹ vwo kpo ugbenu rẹ Ọghẹnẹ re se Horẹb.” (1 Ivie 19:8) Ilaija chirin owẹnvwe ẹdẹ 40 kugbe ason 40 kerẹ Mosis rọ diarọ omarẹ ikpe ujorin esan tavwen a ke mrẹ ọke rẹ Ilaija, kugbe Jesu rọ diarọ omarẹ ikpe ujorin ihwe rẹ Ilaija vwo ghwu nu. (Eyan. 34:28; Luk 4:1, 2) Udemu ọvuọvo yena si ebẹnbẹn rọyen eje no-o, ẹkẹvuọvo ọ kẹ rẹ ẹgba vwẹ idjerhe igbevwunu. Vwẹro roro ọmare ọshare yena rọ yan vwevunrẹ aton kẹdẹ kẹdẹ, nẹ udughwrẹn kpo udughwrẹn, vwẹ omarẹ emeranvwe ọvo gbubro!

16 Nonẹna, Jihova ji biẹcha idibo rọyen, ọ dia womarẹ udemu rọ vwọ kẹ ayen vwẹ idjerhe igbevwunu-u, ẹkẹvuọvo ọ kẹ ayen ẹgba vwẹ idjerhe oghẹresan. Ọ vwẹ Ota rọyen vwọ ghẹrẹ idibo rọyen. (Mat. 4:4) Oyerinkugbe rẹ avwanre vẹ Jihova ganphiyọ siẹrẹ e de yono Ota rọyen kugbe ẹbe sansan rẹ ukoko rọyen teyenphia. Uyono tiọyena che se si ebẹnbẹn rẹ avwanre eje no-o, ẹkẹvuọvo ọ cha chọn avwanre uko vwo chirin ebẹnbẹn re che se chirakon rọyen vẹ ẹgba romobọ rẹ ohwo-o. Ọ je cha nẹrhẹ e se vwo “arhọ ro vwo oba-a.”—Jọn 17:3.

17. Tivọ yen Ilaija rare, kẹ diesorọ asan na vwo fo obo ra jokaphiyọ?

17 Ilaija yan omarẹ iroko 320 o ki te Ugbenu ri Horẹb yẹrẹ Sinae. Ọyena fo obo ra jokaphiyọ kidie etiyin yen Jihova da vwomaphia kẹ Mosis womarẹ amakashe vwevunrẹ aghwa rọ tuan, etiyin yen Jihova da je vwẹ Urhi rẹ ọphọ na vwọ kẹ ihwo rẹ Izrẹl. Ilaija da ro evunrẹ ẹmwa ọvo.

Jihova Bru Ọmraro Rọyen Uche je Bọn Gan

18, 19. (a) Onọ vọ yen amakashe ri Jihova nọ Ilaija, kẹ die yen Ilaija kpahen kẹ? (b) Erhọ yen erọnvwọn erha ri so ofudjevwe kẹ Ilaija?

18 Vwẹ Horẹb, “ota” ri Jihova de bru Ilaija rhe, ọkiọvo womarẹ amakashe, ọ da nọ: “Die wo ruẹ vwẹ etinẹ, Ilaija?” Ọ họhọre nẹ ọ nọ onọ na dẹndẹn, kidie Ilaija niro nẹ onọ na ghwa odjephia nẹ ọ guọnọre nẹ ọ ta ẹwẹn rọyen phia. Ilaija da ghene ta ẹwẹn rọyen phia! Ọ da ta: “A rioma kpahe ovwẹ fiki rẹ Ọrovwohwo, Ọghẹnẹ rẹ otuofovwi na; kidie ihwo rẹ Izrẹl sen ọphọ wẹn, ayen kporo egbada wẹn she, ayen nyavwe emraro wẹn hwe; ko mẹvwẹ, mẹvwẹ ọvo kpoi, ri chekọ; yẹ ayen je guọnọ arhọ mẹ, rẹ ayen hwe.” (1 Ivie 19:9, 10) Eta rẹ Ilaija nẹrhẹ e vwo oniso rẹ erọnvwọn erha re nẹrhẹ ẹwẹn rọyen kuọrọn.

19 Ọrẹsosuọ, Ilaija niro nẹ ewian rọyen eje ofefe. O rorori nẹ ẹdia rọyen miovwẹnphiyọ, dede nẹ ọ vwẹ odẹ ọfuanfon rẹ Ọghẹnẹ kugbe ẹga rẹ uyota vwọ kobaro vwẹ ikpe buebun re kidie ọ “rioma” vwọ kẹ ẹga ri Jihova. Ihwo na vwo esegbuyota-a, ayen je vwọsua, ẹga rẹ efian vọn asan eje. Ọrivẹ, Ilaija rorori nẹ ọyen ọvo yen herọ. Ọ tare nẹ, “Mẹvwẹ ọvo kpoi, ri chekọ,” kerẹ asan ra da mrẹ nẹ ọyen ọvo yen chekọ vwẹ usun rẹ ihwo eje re ga Jihova. Ọrerha, oshọ mu Ilaija. E hwe emraro ri Jihova buebun re, ọtiọyena ko roro nẹ obọ ji che te ọyen kẹrẹkpẹ. Ọ sa dianẹ ọ lọhọ kẹ Ilaija rọ vwọ ta ọdavwẹ rọyen phia-a, dedena o rhuru unu fikirẹ omaẹkparo vẹ omavovwẹ-ẹ. Ọ da rhe dia omamọ rẹ udje vwọ kẹ idibo rẹ Ọghẹnẹ ri fuevun kidie ọ ta ọdavwẹ rọyen eje kẹ Jihova womarẹ ẹrhovwo.—Une 62:8.

20, 21. (a) Djisẹ rẹ oborẹ Ilaija rhiẹromrẹ vwẹ ẹmwa rọhẹ Ugbenu ri Horẹb. (b) Die yen odjephia rẹ ẹgba ri Jihova yono Ilaija?

20 Die yen Jihova ru kpahen oshọ vẹ ọdavwẹ rẹ Ilaija? Amakashe na da vuẹ Ilaija nẹ o mudia asan unu rẹ ẹmwa na. O de ghini ru ọtiọyen, dede nẹ ọ riẹn obo re cha phia-a. Odju ọgangan ọvo de rhi dju! O muẹro nẹ edo rọyen ganre mamọ kidie ọ bẹre igbenu ji hwe eragha. Vwẹro roro Ilaija rọ davwẹngba ro vwo rhuru opharo rọyen, jẹ o nene odju ọgangan na sivwin iwun ri kekpe rọyen ra vwẹ ẹton eranvwe ru. Ọ da je pharhe rere o vwo je she, kidie otọ na kpoghori gangan, otọ bẹrẹ vwẹ ekogho na vwẹ ọke yena! A ta ọyena obọ, erhanre da rhe, Ilaija da djẹ ro evunrẹ ẹmwa na fikirẹ ogidi erhanre na.—1 Ivie 19:11, 12.

Jihova vwẹ ogangan igbevwunu rọyen vwọ vwẹ uchebro vẹ ọbọngan kẹ Ilaija

21 Ikuegbe na jẹ avwanre riẹn nẹ Jihova hẹ evunrẹ odju na, otọ rọ bẹre na, yẹrẹ ogidi erhanre na-a. Ilaija riẹnre nẹ Jihova họhọ Baal re rhiẹromrẹ jẹ e se djisẹ rọye-en, rẹ ihwo tare nẹ ọyen “ọ ro suẹn egho na,” yẹrẹ ọghẹnẹ rọ nẹrhẹ osio rhọ. Obọ ri Jihova yen odju na, otọ rọ bẹre na, kugbe ogidi erhanre na nurhe, ẹkẹvuọvo Jihova rho nọ kemu kemu rọ mare. Odjuvwu na dede cha sa gba-a! (1 Ivie 8:27) Ukẹcha vọ yen enana ejobi vwọ kẹ Ilaija? Karophiyọ nẹ oshọ muo. Ẹkẹvuọvo, fikirẹ odjephia rẹ ẹgba ri Jihova rẹ Ilaija rhiẹromrẹ na, o rhe vwo oboresorọ ọ vwọ djoshọ rẹ Ehab vẹ Jẹzibẹli-i!—Se Une Rẹ Ejiro 118:6.

22. (a) Mavọ yen “umurhuru bọrọ bọrọ” vwọ nẹrhẹ Ilaija vwo imuẹro nẹ o fiemu? (b) Ono yehẹ obuko rẹ “umurhuru bọrọ bọrọ” na? (Ni eta rehẹ obotọ na.)

22 Erhanre na vwo fun nu, asan eje de ru riẹin, Ilaija de nyo “umurhuru bọrọ bọrọ.” Urhuru na da vuẹ Ilaija nẹ ọ rhoma ta ọdavwẹ rọyen, Ilaija de ru ọtiọyen ọ rẹ obọ rivẹ. * Ọkiọvo ọyena nẹrhẹ ẹwẹn rọyen totọ. O muẹro dẹn nẹ Ilaija mrẹ ọbọngan vwo nẹ oborẹ “umurhuru bọrọ bọrọ” rhoma rhe vuẹ. Jihova vwẹ imuẹro kẹ Ilaija nẹ o fiemu kẹ ọyen. Vwẹ idjerhe vọ? Ọ vuẹrẹ ọhọre rọyen kpahen obo re cha phia kẹ ẹga ri Baal vwẹ otọ rẹ Izrẹl vwẹ ọke rọ cha obaro. O phẹnre dẹn nẹ ewian rẹ Ilaija dia ofefe-e, kidie Ọghẹnẹ che ru orugba rẹ ọhọre rọyen kpahen ẹga ri Baal. Vwọba, Ilaija ji che vwobọ vwẹ orugba rẹ ọhọre yena, kidie Jihova vwẹ odjekẹ evo kiriguo vwọ kẹ, o de ji jo rhivwin re ruiruo rọyen.—1 Ivie 19:12-17.

23. Erhọ yen idjerhe ivẹ rẹ Jihova vwọ vwẹ ukẹcha kẹ Ilaija vwẹ ẹdia rẹ ọruvwohwo rọ hepha?

23 Kẹ ẹdia rẹ ọruvwohwo rẹ Ilaija hepha vwo? Jihova ru erọnvwọn ivẹ kpahọn. Ẹsosuọ, ọ vuẹ Ilaija nẹ ọ vwẹ Ilaesha vwo mu kerẹ ọmraro rọ cha reyọ ẹdia rọyen ukuko na. Eghene ọshare nana cha dia ọrivẹ kugbe ọchuko rẹ Ilaija vwẹ ikpe buebun. Ọyena ghini obọdẹn rẹ uchebro! Ọrivẹ, Jihova vwẹ iyẹnrẹn ọvwevwerhen nana vwọ phia: “Mi che jẹ ihwo uriori ighwrẹ vwo vwẹ Izrẹl, igbo ejobi ri ji diguẹ ki Baal dẹvo-o, kugbe unu kunu rọ jẹ fiọnfiọn dẹvo-o.” (1 Ivie 19:18) Ọ dia Ilaija ọvo yen herọ-ọ. O muẹro nẹ oma vwerherọ ro vwo nyo nẹ ihwo uriorin ighwrẹn yena ri fuevun rhọnvwe ga Baali-i. Ayen guọnọre nẹ Ilaija churumu evun-ẹfuọn rọyen, rere ọ sa vwọ dia omamọ rẹ udje rẹ evun-ẹfuọn kẹ Jihova vwẹ ọke ọbrabra yena. O muẹro nẹ ẹwẹn rẹ Ilaija nabọ totọ ọke ro vwo nyo eta yena rẹ amakashe ri Jihova rọ dia “umurhuru bọrọ bọrọ” rẹ Ọghẹnẹ rọyen na vuẹrẹ.

Baibol sa dia kerẹ “umurhuru bọrọ bọrọ” kẹ avwanre nonẹna siẹrẹ avwanre de yeren akpọ vwo nene odjekẹ rọyen

24, 25. (a) Mavọ yen a sa vwọ kerhọ rẹ “umurhuru bọrọ bọrọ” ri Jihova nonẹna? (b) Die yen kẹ avwanre imuẹro nẹ Ilaija rhiabọreyọ uchebro ri Jihova?

24 Aphro herọ-ọ, kerẹ Ilaija o se gbe avwanre unu siẹrẹ e de rhiẹromrẹ odjephia rẹ ẹgba ri Jihova vwẹ emama rọyen. Emama ghini dje ogangan rẹ Ọmemama na phia. (Rom 1:20) Jihova je vwẹ ẹgba rọyen rọ basa-an na vwọ vwẹ ukẹcha kẹ idibo rọyen ri fuevun. (2 Ikun 16:9) Ẹkẹvuọvo, Baibol na yen Ọghẹnẹ wan ta ota kẹ avwanre. (Se Aizaya 30:21.) Baibol sa dia kerẹ “umurhuru bọrọ bọrọ” kẹ avwanre nonẹna siẹrẹ avwanre de yeren akpọ vwo nene odjekẹ rọyen. Jihova vwẹ Baibol na vwọ kpọ avwanre viẹ, bru avwanre uche, je kẹ avwanre imuẹro nẹ o vwo ẹguọnọ rẹ avwanre.

25 Ilaija rhiabọreyọ uchebro rẹ Jihova vwọ kẹ vwẹ Ugbenu ri Horẹb? E, o ru ọtiọyen dẹn! O kriri-i, ọmraro na da rhoma ton owian rọyen phiyọ, ọ da rhoma fiudugberi mudia vwọso ẹga rẹ efian. Avwanre de ji rhiabọreyọ eta rẹ Ọghẹnẹ yẹrẹ “uchebro ro nẹ ẹbe ọfuanfon na rhe,” kẹ avwanre sa vwẹrokere esegbuyota rẹ Ilaija.—Rom 15:4.

^ ẹko. 22 Ọ sa dianẹ amakashe rọ vwẹ “ota rẹ Ọrovwohwo” phia vwẹ 1 Ivie 19:9 yen jehẹ obuko rẹ “umurhuru bọrọ bọrọ” na. A de vwẹ odẹ rẹ “Ọrovwohwo” vwo se amakashe na vwẹ owọ 15. Ọnana sa nẹrhẹ a karophiyọ amakashe rẹ Jihova vwo sun ihwo rẹ Izrẹl vwẹ aton na rẹ Ọghẹnẹ ta kpahen nẹ, “Odẹ mẹ evun rọye.” (Eyan. 23:21) Avwanre riẹn odẹ rẹ amakashe na-a, ẹkẹvuọvo ofori nẹ e noso nẹ tavwen Jesu ke rhe otọrakpọ na, ọ gare kerẹ “Ota na,” yẹrẹ Ọtota oghẹresan rẹ Jihova wan oma rọyen vwẹ evuẹ kẹ idibo rọyen.—Jọn 1:1.