1. Ọke vọ yen ẹwẹn ri Pita ma vwọ kuọrọn vwẹ akpeyeren rọyen?

ỌKE rẹ Pita vẹ onini rọyen vwo ni ohwohwo opharo cha sa chọrọ ẹro-o. O vwo ọke ro vwo roro nẹ ọyen phọphọ Jesu yẹrẹ kuo phiyotọ? A sa de vwẹ ẹwẹn roro, kidie Baibol na tare nẹ, “Ọrovwohwo da rhẹriẹ oma o de ni Pita.” (Luk 22:61) Eno rẹ Jesu niro na da nẹrhẹ Pita mrẹ obo ro ku Jesu phiyotọ te. Ọ mrẹvughe nẹ ọyen ru orugba rẹ oborẹ Jesu tare; orọnvwọn rẹ ọyen komobọ tare nẹ ọyen che ru-u. Ọ sen Onini rọyen re. Ẹwẹn rọyen je kuọrọn tiọna dẹvo-o.

2. Uyono vọ yen ofori nẹ Pita yono, kẹ mavọ yen ikuegbe rọyen se vwo fierere kẹ avwanre?

² Dedena, iphiẹrophiyọ je herọ. Kidie nẹ Pita ọyen ohwo ro vwo esegbuyota ọgangan, o de vwo uphẹn rọ vwọ rhuẹrẹ echobọ rọyen na phiyọ, ji yono uyono ọghanghanre ọvo mie Jesu. Ọyen evwoghovwo. Ofori nẹ avwanre ji vwo uruemu nana. Eriyina, e ja mrẹ oborẹ Pita vwo yono uyono nana.

3, 4. (a) Onọ vọ yen Pita nọ Jesu, kẹ die yen Pita se roro? (b) Mavọ yen Jesu vwo djephia nẹ Pita vwo oka rẹ ẹwẹn rẹ ihwo rẹ ọke rọyen vwori?

³ Vwẹ omarẹ emeranvwe esan re wanre na, Pita bru Jesu ra vwẹ orere rọyen vwẹ Kepanọm, ọ da nọ: “Ọrovwohwo bro ẹsiẹ omoni mẹ gbe vwe ku te, mi de vwo ghovwo, bẹsiẹ ro vwo te akueghwrẹ?” Ọkiọvo, Pita se roro nẹ ọyen vwo erorokẹ, kidie ilori rẹ ẹga rẹ ọke rọyen yono ihwo nẹ abọ erha ọvo yen e vwo ghovwo ihwo ri gbe avwanre ku! Jesu da kpahen: “Ọ dia akueghwrẹ ọvo-o, ẹkẹvuọvo akueghwrẹ ujorha gbẹ ighwrẹ.”—Mat. 18:21, 22.

⁴ Ọtiọyena, ka sa tanẹ Jesu vuẹ Pita nẹ o re kere uchọke ihwo gbere ku? Ẹjo. Ro vwo wene abọ 7 rẹ Pita na kpo abọ 77, Jesu ko yono nẹ e de vwo ẹguọnọ, ke che vwo ghovwo ihwo ghwologhwolo. (1 Kọr. 13:4, 5) Jesu djere phephẹn nẹ Pita vwẹrokere  ihwo rẹ ọke rọyen ri vwo udu gangan, ri ji vwo owenvwe ayen vwo vwo ghovwo ihwo efa-a. Ẹkẹvuọvo, ihwo re guọnọ vwẹrokere Ọghẹnẹ vwo owenvwe rẹ ayen vwo ghovwo ihwo efa ọkieje.—Se  1 Jọn 1:7-9.

5. Ọke vọ yen avwanre ma vwọ riẹn ọghanrovwẹ rẹ evwoghovwo?

⁵ Pita nene Jesu phraphro-o. Kẹ, uyono ri Jesu na ghini te ẹwẹn rọyen? Ọke evo, siẹrẹ avwanre komobọ da guọnọ evwoghovwo yen avwanre da ma riẹn ọghanrovwẹ rẹ evwoghovwo. Ọtiọyena, e jẹ a ta ota kpahen obo re phiare tavwen Jesu ki ghwu. Vwọrẹ uyota, emu evo chọ Pita obọ re nẹrhẹ ọ guọnọ evwoghovwo.

6. Die yen Pita tare ọke rẹ Jesu vwọ guọnọ yono iyinkọn rọyen omaevwokpotọ, kẹ die yen Jesu ruru?

⁶ Ọnana ason ọghanghanre; ason rọ koba rọyen vwẹ otọrakpọ na. Jesu vwo erọnvwọn buebun ro che yono idibo rọyen. Omaevwokpotọ hẹ usun rayen. Jesu phi omamọ rẹ udje phiyotọ kẹ ayen rọ vwọ hworhẹ awọ rayen, rọ dia iruo ra vwọ kẹ odibo rọ ma hanvwe. Pita ka nọ Jesu sẹ ọ cha ghini hworhẹ awọ rọyen. Ọtiọyena, ọ da sen. Ukuotọ rọyen, ọ da tanẹ Jesu hworhẹ awọ, abọ vẹ uyovwin rọyen! Ivun miovwo Jesu-u, ukperẹ ọtiọyen ọ da nabọ dje ọghanrovwẹ rẹ obo ro ruẹ na vẹ obo ro mudiaphiyọ vwọ kẹ.—Jọn 13:1-17.

7, 8. (a) Mavọ yen Pita vwọ rhoma davwen akoechiro ri Jesu ni? (b) Idjerhe vọ yen Jesu vwo dje uruemu esiri vẹ evwoghovwo phia?

⁷ Ọke vwọ yanran na, Pita da rhoma davwen akoechiro ri Jesu ni. Vwẹ udje nana, iyinkọn na phraphro kpahen ohwo rọ ma rho, o muẹro nẹ Pita vwobọ vwẹ uruemu rẹ omaẹkparọ nana. Dedena, Jesu da kpọ iroro rayen vi, ọ da tobọ jiri ayen fikirẹ oborẹ ayen rure; ayen dje evun-ẹfuọn phia rẹ ayen vwo tinka muo. Jesu tare nẹ ayen eje cha djẹ jẹ ọyen vwo. Pita da tanẹ ọyen che tinkamu Jesu tobọ vwẹ obaro rẹ ughwu. Ẹkẹvuọvo, Jesu da tanẹ Pita cha sen ọyen abọ erha vwẹ ason yena tavwen ọhọ ki bo. Ọ dia Pita de vwọso ota ri Jesu ọvo-o, o phuoma nẹ ọyen cha fuevun nẹ iyinkọn ri chekọ na!—Mat. 26:31-35; Mak 14:27-31; Luk 22:24-28; Jọn 13:36-38.

⁸ Jesu ji se chirakọn rẹ Pita asaọkiephana? Vwẹ ọke ọgangan nana eje, Jesu tẹnrovi asan rẹ iyinkọn na de ruẹ yovwẹn. Dede nẹ ọ riẹnre nẹ Pita cha sen ọyen, ọ da ta: “Ẹkẹvuọvo me da nẹ ẹrhovwo kẹwẹ rere esegbuyota wẹn vwo je she; ẹkẹvuọvo wo de kurhẹriẹ nu, gbe phi udu vwọ hẹ imoni wẹn awọ.”  (Luk 22:32) Vwẹ idjerhe nana, Jesu de djephia nẹ ọyen riẹnre nẹ Pita che phi echobọ rọyen na kparobọ ji ruiruo ri Jihova kpobarophiyọ. A mrẹ vwo dje uruemu rẹ evwoghovwo ri Jesu-u!

9, 10. (a) Ọkpọvi vọ yen Pita guọnọre vwẹ ogba ri Gẹtsimani? (b) Die yen echobọ ri Pita na karophiyọ avwanre?

⁹ Ọke vwọ yanran na, Jesu da rhoma vwẹ ọkpọvi kẹ Pita abọ ibro vwẹ ogba ri Gẹtsimani. Jesu tare nẹ Pita, Jems vẹ Jọn rhẹrẹ ọke ọyen da yanran ra nẹrhovwo. Ọnana ọke ọgangan vwọ kẹ Jesu, ọ je guọnọ ukẹcha. Ọke nana kọyen Pita vẹ ihwo ichekọ na vwọ vwerhẹn. Jesu riẹn ẹdia idibo na hepha, o de vwo ghovwo ayen rọ vwọ ta: “Uyota o ghine we erhi, ẹkẹvuọvo ugboma vwiẹre.”—Mak 14:32-41.

¹⁰ O kriri-i, ihwo buebun de tue rhe, ayen mu irhukpẹ, elọkọ vẹ ekọnọ vwẹ obọ. Ẹdia rẹ ayen hepha na guọnọ aghwanre vẹ oniso. Dedena, Pita de brokpakpa yoro ọlọkọ rọyen phia. Ọ da fian orhọn rẹ odibo rẹ orherẹn rode na re se Makos vwo no. Jesu da vwẹ urhuru kpotọ kpọ Pita vi, sivwin orhọn rẹ odibo na ji djunute oboresorọ idibo rọyen vwo jẹ vwobọ vwẹ ozighi. (Mat. 26:47-55; Luk 22:47-51; Jọn 18:10, 11) Aphro herọ-ọ, Pita ru emu buebun re cha nẹrhẹ Onini rọyen vwo ghovwo. Obo re phia kẹ na karophiyọ avwanre nẹ e ruẹ chọ ọke buebun. (Se Jems 3:2.) Ono yen jẹ guọnọ evwoghovwo ri Jihova kẹdẹ kẹdẹ? Vwẹ ason yena, Pita cha tobọ ru obo re bra vrẹ ọyena.

11, 12. (a) Mavọ yen Pita vwo dje uduefiogbere phia ọke re vwo mu Jesu nu? (b) Idjerhe vọ yen oborẹ Pita ruru vwọ fẹnẹ obo rọ tare?

¹¹ Jesu vuẹ ihwo ri tue rhe na nẹ ayen siobọnu idibo rọyen ọ da dianẹ ọyen yen ayen guọnọ. Enẹna, Pita re se ru emuọvo-o bẹsiẹ e ki mu Jesu yanran. Pita vẹ iyinkọn ichekọ na da djẹ.

¹² Ẹkẹvuọvo, Pita vẹ Jọn da domaji, ọkiọvo vwẹ asan rọ kẹrẹ uwevwin rẹ Orherẹn Rode ri jovwo re se Anas, rọ dia asan re ke mu Jesu ra da rha nọ enọ. E vwo mu Jesu nẹ etiyin, jẹ Pita vẹ Jọn nene ayen “obobuko.” (Mat. 26:58; Jọn 18:12, 13) Pita dia ọvwoshọ-ọ. O muẹro nẹ ọ guọnọ uduefiogbere o ki se nene vwẹ ẹsosuọ. Ihwo na vwẹ ekuakua sansan choma, Pita ji tobọ wan ọvo usun rayen oma re. Dedena, Pita ji rhi dje ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ phia kpahen Onini rọye-en, kidie ọ tare nẹ ọyen choma ọyen vwo ghwu kẹ.—Mak 14:31.

13. Ọrhọ yen idjerhe vuọvo re se vwo nene Jesu?

¹³ Kerẹ Pita, ihwo buebun nonẹna guọnọ nene Jesu vwẹ  “obobuko” vwẹ idjerhe rẹ ihwo efa vwo jẹ ayen enosua. Ẹkẹvuọvo, kirobo rẹ Pita siri ukuko na, idjerhe vuọvo re se vwo nene Jesu ọyen e vwo sikẹrẹ kpẹkpẹkpẹ, vwẹrokere udje Rọyen vwẹ emu eje otoro obo ri che norhe-e.—Se 1 Pita 2:21.

14. Tivọ yen Pita hepha ọke ra vwọ nọ Jesu enọ vwẹ ason?

¹⁴ Pita da bẹbẹ nene Jesu te uwevwin rode ọvo vwẹ Jerusalẹm. Ọnana uwevwin rẹ orherẹn rode Kifas, ro vwo ẹgba, rọ je dia ọdafe. A bọn iwevwin tiọyen vwọ riariẹ otegodo na phiyọ, e mi ji phi ẹchẹ rode phiyọ anurhoro ra wan ro egodo na. Pita vwo te anurhoro na, a rhọnvwere nẹ ọ ruọ-ọ. Ẹkẹvuọvo, Jọn ro ogba na nure kidie o vughe orherẹn rode na, ọtiọyena o de bru ọrhẹrotọ na ra rere Pita sa vwọ ruọ. Ọhọhọre nẹ Pita vẹ Jọn mudia kẹrẹ ohwohwo-o; Pita ji rhi ro evunrẹ uwevwin na re mudia kerẹ Onini rọye-en. Ukperẹ ọtiọyen, o de mudia otegodo na, asan rẹ idibo vẹ eviẹn evo chidia phiyọ vwẹ ason vwẹ akọkọ rẹ erhanre rọ nabọ riẹn la, ayen vwo ni ihwo sansan re yancha yankpo vwo se oseri eku hwe Jesu.—Mak 14:54-57; Jọn 18:15, 16, 18.

15, 16. Mavọ yen ota ri Jesu ro shekpahen oborẹ Pita cha vwọ sen ọyen abọ erha vwo rugba?

¹⁵ Fikirẹ erhanre na rọ nabọ la fiotọ, ọmọtẹ ro rhiẹchẹ kẹ Pita da rhe nabọ mrẹ fiotọ. O de rhi vughe. Ọmọtẹ na da ta: “Wọ vi Jesu ri Galili na je hẹ usun.” Kidie nẹ o gbere unu, Pita da sen Jesu, ọ da tobọ tanẹ ọyen riẹn oborẹ ọmọtẹ na ta-a. Vwọrẹ ona, ọ da yanran re mudia kẹrẹ anurhoro na. Ẹkẹvuọvo ọmọtẹ ọfa da rhoma mrẹ, ọ da ta oghẹrẹ rẹ ota vuọvo na: “Ohwo nana vi Jesu ri Nazarẹt je vwẹ usun.” Pita de duvwu iyori nẹ, “Me riẹn ohwo na-a.” (Mat. 26:69-72; Mak 14:66-68) Ọkiọvo, ọ vwọ sen Jesu ọ rẹ abọ rivẹ yen o vwo nyo ọhọ ro bo. Kidie nẹ ọ hẹ ẹdia rẹ okeke ọ rha fobọ karophiyọ ota rẹ Jesu vuẹrẹ okrinọ na-a.

¹⁶ Ọmọke wanre, Pita je davwẹngba rere ihwo vwo je no sua. Ihwo evo ri mudia otegodo na de sikẹrẹ asan rọ hepha. Ọvo usun rayen vẹ Makos rọ dia odibo rẹ Pita fian orhọn nu siẹvure firi. Ohwo na da ta kẹ Pita: “Me mrẹ wẹ vẹ ọye vwẹ obo ogba-a?” Pita guọnọ jẹ ihwo na riẹn nẹ iroro rayen chọre. Ọtiọyena, o de duvwun iyorin, ọkiọvo o duvwu iyorin nẹ e jẹ ekan dia kẹ ọyen ọ da dianẹ ọyen vwọrọ efian. Ọyena yen ọ rẹ abọ erha rẹ Pita vwọ sen Jesu. Ọ je ta ota na she-e, ọhọ de rhi bo, ọnana yen abọ rivẹ rẹ Pita vwo nyo ọhọ ro bori vwẹ ason yena.—Jọn 18:26, 27; Mak 14:71, 72.

17, 18. (a) Mavọ yen oma ru Pita ọke rọ vwọ mrẹvughe nẹ ọyen ku Onini rọyen phiyotọ re? (b) Iroro vọ yen Pita se vwo vwẹ ẹwen?

 ¹⁷ Jesu ghwa yan ro ugana rẹ uwevwin na ro vwo ni otegodo na. Ọke nana yen Jesu vẹ Pita vwo ni ohwohwo opharo kirobo re djisẹ rọyen vwẹ ọtonphiyọ rẹ uyovwinrota na. Pita da mrẹvughe nẹ ọyen ku Onini rọyen phiyotọ re. Ẹwẹn rọyen da hra totọ, o de vrẹn nẹ otegodo na vẹ ẹwẹn abe. Ọ da yan ro urhuvwu na ro lo fikirẹ urhukpẹ ro nẹ emeranvwe na cha, jẹ ame oviẹ suẹ nẹ ẹro rọyen cha prapra. Ọ da teyen ugoroviẹ.—Mak 14:72; Luk 22:61, 62.

¹⁸ Ohwo de ru oka rẹ umwemwu nana, ọ pha lọlọhọ ohwo na vwo roro nẹ umwemwu rọyen na vrẹ obo re se vwo ghovwo. Iroro tiọyena se rhe Pita. E ghini se vwo ghovwo?

19. Mavọ yen oma ru Pita kpahen obo ro ruru, kẹ mavọ yen avwanre vwọ riẹn nẹ ẹwẹn rọyen kuọrọn totọ-ọ?

¹⁹ Aphro herọ-ọ, Pita muomaphiyọ mamọ vwẹ urhiọke rẹ ẹdẹ rọ vwọ kpahọn, kugbe ọke rọ vwọ mrẹ obo re phia kẹ Jesu. Ọ da Pita mamọ te ẹdia rọ vwọ hanrhe oma rọyen, kidie ihwo na gboja kẹ Jesu vwẹ inọke buebun tavwen ayen ke teyọn hwe vwẹ ẹdẹ yena! O muẹro nẹ Pita che muomaphiyọ kọke kọke rọ da karophiyọ obo ro vwo toroba oja rẹ Onini rọyen rere vwẹ ẹdẹ rọ koba rẹ akpeyeren rọyen vwẹ otọrakpọ na. Dede nẹ o muomaphiyọ gangan, ẹwẹn rọyen kuọrọn totọ-ọ. Avwanre riẹn ọnana kidie okriri-i a da rhoma mrẹ vwẹ uvwre rẹ idibo ri chekọ na. (Luk 24:33) Iyinkọn na eje viẹ idiekpọvwẹ kpahen uruemu rẹ ayen djephia vwẹ ason rẹ ẹdẹ yena. Dedena, ayen de bru ohwohwo uche.

20. Die yen e se yono vwo nẹ orhiẹn ro me yovwin rẹ Pita bruru?

²⁰ Vwẹ udje nana, avwanre mrẹ orhiẹn ro me yovwin rẹ Pita bruru. Odibo rẹ Ọghẹnẹ da yanchọ, o toro oborẹ umwemwu na gan te-e, obo re ma ghanre yen o vwo kurhẹriẹ je nokpẹn rẹ evwoghovwo. (Se Isẹ 24:16.) Pita dje uvi rẹ esegbuyota phia ro vwo kuomakugbe iniọvo rọyen dede nẹ o muomaphiyọ. Ohwo de muomaphiyọ yẹrẹ viẹ idiekpọvwẹ, ọ guọnọ dia ọromobọ rọyen ọvo. Jẹ, imuọshọ herọ. (Isẹ 18:1) Obo ri me yovwin yen e  vwo sikẹrẹ iniọvo na rere a sa vwọ mrẹ ẹgba vwọ ga Jihova phiyọ.—Hib. 10:24, 25.

21. Iyẹnrẹn vọ yen Pita nyori kidie nẹ ọ vẹ idibo ichekọ na herọ?

²¹ Kidie nẹ Pita vẹ idibo ichekọ na herọ, o de nyo nẹ ugboma ri Jesu rha evunrẹ asan re shiro phiyọ-ọ. Pita vẹ Jọn da djẹ kpo unu re shi Jesu phiyọ; a je nabọ di unu re shiro phiyọ na. Ọhọhọre nẹ Jọn rọ dia eghene yen ka djẹ te etiyin. Ọke rọ vwọ mrẹ nẹ unu na rhiephiyọ ọ da dowọji. Ẹkẹvuọvo, Pita da họrhọ ruọ. Dede nẹ udu rọyen teyan kpekpe, jẹ ọ djẹ ruọ ghene. Jesu evun rọye-en!—Jọn 20:3-9.

22. Diesorọ Pita rhe muomaphiyọ yẹrẹ vwo ẹwẹn ivivẹ ọfa-a?

²² Pita ghini vwo imuẹro nẹ Jesu vrẹn nẹ ushi re? O ke muẹro vwẹ ẹsosuọ-ọ, dede nẹ eya evo ri fuevun ta kẹ ayen nẹ emekashe vwomaphia kẹ ayen je vuẹ ayen nẹ Jesu vrẹn nẹ ushi re. (Luk 23:55–24:11) Biẹsiẹ ọke ki she, Pita rhe muomaphiyọ yẹrẹ vwo ẹwẹn ivivẹ ọfa-a. Jesu vrẹn nẹ ushi re, enẹna ọyen emama rẹ ẹwẹn ro vwo ẹgba mamọ! Eriyina, ọ da vwomaphia kẹ iyinkọn rọyen. Jẹ, o ke ru emu ọvo vwẹ odjahọn. Vwẹ ẹdẹ yena, iyinkọn na da ta: “Ọrovwohwo ghine vrẹn vwẹ ọ rẹ uyota, ọ da vwẹ oma phia kẹ Saimọn!” (Luk 24:34) Ọke vwọ yanran na, ọyinkọn Pọl de ji si kpahen ẹdẹ ọghanghanre nana rẹ Jesu vwọ “vwẹ oma phia kẹ Kifas, tavwe ọ ke vwẹ oma phia kẹ ihwivẹ na.” (1 Kọr. 15:5) Kifas vẹ Saimọn jẹ odẹ ri Pita. Jesu vwomaphia kẹ Pita vwẹ ẹdẹ yena; ọ sa dianẹ ọke rẹ ọyen ọvo vwọ herọ.

23. Diesorọ Inenikristi ri ru umwemwu nonẹna vwọ karophiyọ udje ri Pita?

²³ Baibol na djunute oborẹ Jesu vẹ Pita tare-e. Ayen ihwo ivẹ ọvo yen riẹnrẹ. A sa de vwẹ ẹwẹn roro oborẹ oma vwerhen Pita te rọ vwọ rhoma mrẹ Ọrovwohwo na, o ji vwo vwo uphẹn rọ vwọ fa imwemwu rọyen kẹ, ji viẹ idiekpọvwẹ kpahọn. Obo re ma ghanre rẹ Pita guọnọre yen evwoghovwo. O muẹro nẹ Jesu ghini vwo ghovwo Pita. Nonẹna, ofori nẹ Inenikristi ri ru umwemwu je karophiyọ udje ri Pita. E ja vwẹ ọke vuọvo roro nẹ Ọghẹnẹ che se vwo ghovwo avwanre-e. Jesu nabọ vwẹrokere Ọsẹ rọyen rẹ “evwoghovwo rhere buebu.”—Aiz. 55:7.

24, 25. (a) Die yen phiare ọke rẹ Pita vwo kpo iyerin ehwe vwẹ Abadi ri Galili vwẹ ason? (b) Die yen Pita ruru ọke rẹ Jesu vwo ru emu igbevwunu vwẹ urhiọke rẹ ẹdẹ ro chekọ?

²⁴ Jesu vuẹ iyinkọn rọyen nẹ ayen kpo Galili rọ dia asan rọ vẹ ayen da cha mroma. Ayen vwo te oboyin, Pita de kpo Abadi  ri Galili re hwe iyerin. Ihwo efa ji nene yanran. Vwẹ obọ ọfa, Pita da mrẹ oma rọyen vwẹ abadi ro de hwe iyerin jovwo. Ọ vwọ dianẹ Pita ruiruo rẹ iyerin ehwe jovwo, obo ro rhiẹromrẹ ọke ro vwo hwe iyerin vwẹ abadi na rha dia emu ọrhorha vwọ kẹ-ẹ. Vwẹ ason na eje, eshare na hwe iyerin vuọvo-o.—Mat. 26:32; Jọn 21:1-3.

²⁵ Ọke vwo rhie, ayen da mrẹ ọshare ọvo ro bunu vuẹ ayen nẹ ayen do obriki rayen phiyọ ẹbẹre ro cheko rẹ okọ na. Ayen de ghini ru ọtiọyen, iyerin ri te 153 kọyen ayen hweri! Pita  vughe ọshare na. O de pho nẹ okọ na, je rhẹrhẹ kpo ugbenu. Vwẹ orhoma rẹ abadi na, Jesu da vwẹ iyerin ra vwọ tọn vwọ ghẹrẹ idibo rọyen. Jẹ, Pita yen ọ ma tẹnrovi.—Jọn 21:4-14.

26, 27. (a) Uphẹn vọ yen Jesu vwọ kẹ Pita abọ erha? (b) Die yen Jesu ruru ro djerephia nẹ o vwo ghovwo Pita re?

²⁶ Jesu da nọ Pita sẹ o vwo ẹguọnọ Rọyen “nọ enana.” O muẹro nẹ erin buebun ayen hweri yen ọ rionbọ phiyọ. Pita se roro, a sa vwẹ ẹguọnọ ri Jesu vwo dje iyerin ehwe? Kirobo rẹ Pita sen Jesu abọ erha ye, Jesu da vwẹ uphẹn kẹ abọ erha rere o vwo dje ẹguọnọ rọyen phia vwẹ obaro rẹ idibo ichekọ na. Pita vwo ru ọtiọyen, Jesu da vuẹ obo ro se vwo dje ẹguọnọ na phia; ọyen ọ vwọ vwẹ ẹga rẹ Ọghẹnẹ vwọ kobaro rẹ emu eje, ghẹrẹ iniọvo na, bọn ayen gan, je vwẹrote igegede ri Kristi re dia idibo ri Jesu.—Luk 22:32; Jọn 21:15-17.

²⁷ Jesu da je tanẹ Pita ji vwo iruo ro che ru vwọ kẹ vẹ Ọsẹ rọyen. Pita che ruiruo ọghanghanre vwẹ ukoko nana rẹ Jesu suẹn. Ọnana odjephia rẹ evwoghovwo ri Jesu! O muẹro nẹ oborẹ Jesu ruru na te ubiudu ri Pita, o ji yono nẹ echobọ rọyen re.

28. Mavọ yen Pita vwo yerin mu odẹ rọyen?

²⁸ Pita fuevun ruiruo rọyen vwẹ ikpe buebun. Ọ bọn iniọvo na gan kirobo rẹ Jesu tare nẹ o ru vwẹ ason rọ koba o ki ghwu. Pita vwẹ erorokẹ vẹ edirin vwo yono je ghẹrẹ idibo ri Jesu. Esegbuyota ri Pita da rhe gan kerẹ oragha, ọ da rhe dia uvi rẹ udje kẹ ihwo rehẹ ukoko na kirobo rẹ Jesu tare nẹ ọ cha dia, ro vwo mu odẹ na Pita vwọ kẹ ro mudiaphiyọ oragha. A mrẹ odjephia rẹ ọnana vwẹ ileta oyoyovwin ivẹ rẹ Pita siri, re rhe dia ẹbe eghanghanre rehẹ Baibol na. Ileta ivẹ na ji djephia nẹ iyono rẹ Jesu vwọ kẹ Pita kpahen evwoghovwo je chọrọ ẹro-o.—Se 1 Pita 3:8, 9; 4:8.

29. Mavọ yen a sa vwọ vwẹrokere esegbuyota ri Pita kugbe arodọnvwẹ rẹ Onini rọyen?

²⁹ E jẹ e ji yono uyono rẹ evwoghovwo na. Avwanre yare evwoghovwo ri Jihova kẹdẹ kẹdẹ fikirẹ imwemwu avwanre? Avwanre rhiabọreyọ evwoghovwo na, ji vwo imuẹro nẹ o se ru avwanre fon? Avwanre vwo ghovwo ihwo efa? E de ru ọtiọyen, kọyen avwanre vwẹrokere esegbuyota ri Pita kugbe arodọnvwẹ rẹ Onini rọyen.