1-3. Idjerhe vọ yen Jesu vwọ hẹrabọ rẹ iruo aghwoghwo na, kẹ enọ vọ yen vwomaphia?

JESU ghwọrọ ẹgbukpe ivẹ vwo ghwoghwo ota vwẹ Galili eje. (Se Matiu 9:35-38.) O kpo irere vẹ eko sansan, o yonori vwẹ sinagọg ji ghwoghwo iyẹnrẹn esiri rẹ Uvie na. Kasan kasan ro de ghwoghwo yen ihwo de tue nene. Jesu tare nẹ “orhọ na buru gangan,” a je guọnọ ewiowian efa.

² Jesu vwo ọrhuẹrẹphiyotọ ro vwo ruiruo aghwoghwo na herabọphiyọ. Vwẹ idjerhe vọ? Ọyen o vwo ji iyinkọn rọyen 12 na “re ghwoghwo uvie rẹ Ọghẹnẹ.” (Luk 9:1, 2) Ọ sa dianẹ iyinkọn na vwo enọ sansan kpahen oborẹ ayen che ruiruo na wan. Tavwen Jesu ki ji ayen yanran, ọ kẹ ayen orọnvwọn ọvo rẹ Ọsẹ rọyen je vwọ kẹ, ọyehẹ uyono.

³ O vwo eno sansan ra sa nọ: Oka rẹ uyono vọ yen Jihova vwọ kẹ Jesu? Oka rẹ uyono vọ yen Jesu vwọ kẹ iyinkọn rọyen? Ovie na ji yono idibo rọyen nonẹna? Ọ da dia ọtiọyen, kẹ idjerhe vọ yen o vwo ruo?

4. Ọke vọ vẹ tivọ yen Jihova vwo yono Jesu?

⁴ Jesu rhọnvwere nẹ Ọsẹ rọyen yen yoniro. Ọke ro vwo ruiruo rẹ aghwoghwo na, ọ da ta: “Me ta enẹ kirobo rẹ Ọsẹ na yono uvwe.” (Jọn 8:28) Ọke vọ vẹ tivọ yen e de yono Jesu? O muẹro nẹ uyono rọyen tonphiyọ ọke ra ghwa vwọ ma kerẹ Ọmọkpako rẹ Ọghẹnẹ nu. (Kọl. 1:15) Ọmọ na vẹ Ọsẹ rọyen ghwọrọ ikpe buebun kugbe, rọ vwọ kerhọ kẹ ji ni “Oyono” Rode na. (Aiz. 30:20) Womarẹ ọnana, Ọmọ na da nabọ yono iruemu, iruo, kugbe ọhọre rẹ Ọsẹ rọyen.

5. Die yen Ọsẹ na yono Ọmọ rọyen kpahen obo ro che ruiruo aghwoghwo na wan?

⁵ Ọke vwọ yanran na, Jihova de yono Ọmọ rọyen kpahen iruo ro che ru vwẹ akpọ na. Roro kpahen aroẹmrẹ ọvo ro djisẹ rẹ oyerinkugbe rọ herọ uvwre rẹ Oyono Rode na vẹ Ọmọkpako rọyen. (Se Aizaya 50:4, 5.) Aroẹmrẹ na  tare nẹ Jihova rhọnvwọn Ọmọ rọyen “irhiọke kirhiọke.” A sa vwẹ ota nana vwo dje oyono rọ rhọnvwọn ọmọ ro yono edegburhiọke rere o vwo yono. Ọbe ọvo da ta: “Kọ ghwa họhọ nẹ Jihova . . . reyọ ọmọ rọyen kpo isikuru, ko yono kpahen obo ro che ghwoghwo vẹ idjerhe ro che ruo wan.” Vwevunrẹ “isikuru” rọhẹ odjuvwu na, Jihova de yono Ọmọ rọyen “obo [rọ cha] ta vẹ obo [rọ cha] ta wan.” (Jọn 12:49) Ọsẹ na ji vwẹ uchebro kẹ ọmọ na kpahen obo ro che yono ihwo wan. * Ọke rẹ Jesu vwọ hẹ akpo na, ọ vwẹ obo re yoniro na vwo ruiruo ra vwọ kẹ, ọ da je reyọ vwo yono idibo rọyen oborẹ ayen che ruiruo rọ vwọ kẹ ayen na wan.

6, 7. (a) Uyono vọ yen Jesu vwọ kẹ idibo rọyen, kẹ die yen uyono nana muegbe rayen vwọ kẹ? (b) Oka rẹ iruo vọ yen Jesu vwọ kẹ idibo rọyen nonẹna?

⁶ Die yen Jesu vwọ kẹ idibo rọyen kirobo ra tare siẹvure? Vwẹ Matiu uyovwin 10, ọ da vwẹ uchebro kẹ ayen kpahen iruo aghwoghwo na: ọ vuẹ ayen asan rẹ ayen che ghwoghwo (awọ 5, 6), oborẹ ayen cha ta (awọ 7), oboresorọ ayen vwọ vwẹroso Jihova (awọ 9, 10), idjerhe rẹ ayen cha vwọ ta ota kẹ ọrovwuwevwin na (awọ 11-13), oborẹ ayen che ru siẹrẹ a da sen ovuẹ rayen (awọ 14, 15), kugbe oborẹ ayen che ru siẹrẹ e de mukpahen ayen (awọ 16-23). * Uyono rọ nabọ fiotọ nana rẹ Jesu vwọ kẹ iyinkọn rọyen na muegbe rayen vwọ kobaro rẹ iruo aghwoghwo na vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ.

⁷ Kẹ nonẹna vwo? Jesu, rọ dia Ovie rẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ na, vwẹ iruo rọ ma ghanre kparobọ vwọ kẹ idibo rọyen, rọ dia re vwo ghwoghwo “iyẹnrẹ esiri na . . . ọ vwọ dia iseri kẹ ẹgborho na ejobi.” (Mat. 24:14) Ovie na yono avwanre obo re se vwo ruiruo ọghanghanre nana re? Dẹn! Dede nẹ Ovie na hẹ odjuvwu, jẹ ọ nabọ yono idibo rọyen oborẹ ayen che ghwoghwo wan vẹ idjerhe rẹ ayen che vwo ruiruo rẹ oghẹresan sansan ri churobọ si aghwoghwo na.

8, 9. (a) Die yen ọdavwẹ rẹ Isikuru rẹ Iruo Ruvie Na? (b) Mavọ yen uyono rẹ uvwre rẹ udughwrẹn na vwọ vwẹ ukẹcha kẹ wẹ vwọ nabọ tẹn ona rẹ iruo aghwoghwo na?

⁸ Okrire rẹ ukoko ri Jihova vwo yono ihwo rẹ Ọghẹnẹ womarẹ isikoko, eghwẹkoko, kugbe uyono kerẹ Omẹvwa rẹ Ẹga Na. Ẹkẹvuọvo, vwo nẹ ikpe re kpahen 1940, iniọvo re vwẹrote iruo rẹ esiri ukoko na de vwo ọrhuẹrẹphiyotọ re vwo yono ihwo womarẹ isikuru sansan.

⁹ Isikuru rẹ Iruo Ruvie Na. Kirobo re yonori vwẹ uyovwinrota rọ wanre na, isikuru nana tonphiyọ vwẹ 1943. A de vwọ riẹn ota ta vwẹ uyono yen ọdavwẹ rẹ isikuru nana? Ẹjo. Ọdavwẹ rẹ isikuru nana ọyen re vwo yono ihwo  rẹ Ọghẹnẹ rere ayen sa vwọ reyọ okẹ rẹ ota rayen vwo jiri Jihova vwẹ iruo rẹ ẹga na. (Une 150:6) Isikuru nana ghene vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo eshare vẹ e rẹ eya vwọ dia ighwoghwota re nabọ tẹn ona. Enẹna, uyono rẹ uvwre rẹ udughwrẹn kọyen e vwo yono avwanre.

10, 11. Amono yen kpo Isikuru ri Gilead, die kọyen ọdavwẹ rẹ isikuru nana?

¹⁰ Isikuru ri Gilead. Obo re se Isikuru ri Gilead nonẹna tonphiyọ vwẹ Monday, February 1, 1943. Ẹsosuọ, a vwẹ isikuru nana vwo yono ekobaro vẹ ihwo rehẹ ẹga ọkieje efa rere ayen se vwo ruiruo rẹ imishọnare vwẹ kasan kasan re ji ayen ra vwẹ akpọ na. Ẹkẹvuọvo, vwo nẹ October 2011, ihwo rehẹ ẹga ọkieje rẹ oghẹresan ọvo keyen kpo isikuru nana; ihwo kerẹ ekobaro oghẹresan, iniruo okinriariẹ vẹ eya rayen, ihwo re ga vwẹ Bẹtẹl, kugbe imishọnare ri ji kpo isikuru na-a.

¹¹ Die yen ọdavwẹ rẹ isikuru nana? Oniọvo ọvo rọ dia oyono vwẹ isikuru na vwẹ ọke grongron re da ta: “Isikuru na bọn esegbuyota rẹ iniọvo na gan womarẹ obọdẹn rẹ uyono rẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ, ka je chọn ayen uko vwo vwo omamọ iruemu re sa nẹrhẹ ayen phi egbabọse kparobọ vwẹ iruo rayen. Vwọba, isikuru na je cha nẹrhẹ ayen vwo urhurusivwe ọgangan kpahen iruo aghwoghwo na.”—Ẹfe. 4:11.

12, 13. Ukẹcha vọ yen Isikuru ri Gilead na vwọphia kpahen iruo aghwoghwo na re? Djudje ọvo.

¹² Ukẹcha vọ yen Isikuru ri Gilead na vwọphia kpahen iruo aghwoghwo na re? Vwo nẹ 1943 rhire na, iniọvo re vrẹ 8,500 yen wontọ nẹ isikuru na re, * ayen je gare vwẹ ẹkuotọ re vrẹ 170 vwẹ akpọneje. Imishọnare na nabọ vwẹ obo re yono ayen vwo ruiruo, ayen vwo oruru ọgangan kpahen iruo aghwoghwo na, ayen ki ji yono ihwo efa nẹ ayen ru ọtiọyen. Vwẹ ẹdia buebun, imishọnare na yen kobaro rẹ iruo na vwẹ asan rẹ ighwoghwota da hanvwe.

¹³ Roro kpahen obo re phiare vwẹ Japan, iruo aghwoghwo re ruẹ vwẹ azagba dobọji vwẹ ọke rẹ Ofovwin Akpọeje II. Omarẹ August 1949, ighwoghwota rẹ dia ihwo ri Japan te ihwe-e. Jẹ omarẹ oba rẹ ukpe yena, e de ji imishọnare 13 ri wontọ nẹ Gilead vwo kpo Japan re ghwoghwo. E ji ji efa buebun vwọ ra. Vwẹ ẹsosuọ, imishọnare ka tẹnrovi irere ride; ọke vwọ yanran na, ayen da ro irere efa. Imishonare na de jiro kẹ ihwo rẹ ayen yono vẹ ihwo efa nẹ ayen vwobọ vwẹ iruo ọkobaro. Erere buebun ghini nẹ ẹgbaẹdavwọn rayen rhe. Asaọkiephana, ighwoghwota rehẹ Japan vrẹ 216,000, ekobaro rayen da rha vrẹ 83,000! *

14. Die yen isikuru rẹ ukoko na eje djephia? (Ji ni ekpeti na “ Isikuru re Vwo Yono Ihwo ri Ruiruo Uvie Na aruọbe 188.”)

¹⁴ Isikuru rẹ ukoko na efa. Isikuru rẹ ekobaro, Isikuru rẹ Baibol Vwọkẹ Eya gbe Eshare re Dia Inenikristi, kugbe Isikuru ri Baibol Vwọkẹ Iniọvo Eshare Re je Rọvwọ-ọn vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo ri kpo isikuru nana vwọ rho tedje ji vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na vẹ oruru. * Isikuru nana eje na djerephia nẹ Ovie rẹ avwanre nabọ muegbe rẹ idibo rọyen vwo ruiruo rayen gba.—2 Tim. 4:5.

15. Idjerhe vọ yen eshare re vwo mu vwọ davwẹngba rayen vwọ vwẹrokere Jesu?

¹⁵ Karophiyọ nẹ aroẹmrẹ rẹ Aizaya tare nẹ Ọghẹnẹ yen yono Jesu. Vwevunrẹ “isikuru” yena rọhẹ odjuvwu na, Ọmọ na de yono “obo ra sa vwẹ ota yọnrọn ohwo rẹ oma rhọ.” (Aiz. 50:4) Jesu vwẹ uchebro yena vwo ruiruo; ọke rọ vwọ hẹ akpọ na, ọ vwẹ urovwoma vwọ kẹ “ihwo rẹ owian kugbe oghwa bẹn.” (Mat. 11:28-30) Vwọrẹ ẹroevwokere ri Jesu, eshare re vwo mu davwẹngba rayen ayen vwọ dia urovwoma kẹ iniọvo avwanre. Fikirẹ ọtiọyena, a da vwẹ  isikuru sansan vwo mu, e vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo eshare vwọ nabọ vwẹrote iniọvo na.

16, 17. Die yen ọdavwẹ rẹ Isikuru rẹ Ekpako vẹ Idibo Rowian? (Ji ni eta rehẹ obotọ na.)

¹⁶ Isikuru rẹ Ekpako vẹ Idibo Rowian. Iklasi rẹsosuọ rẹ isikuru nana tonphiyọ vwẹ March 9, 1959, vwẹ South Lansing, New York. Iniruo ri kiẹn vẹ idibo ukoko yen kpo isikuru rẹ emeranvwe ọvo nana. Ọke vwọ yanran na, a da fan ẹbe re vwo ru isikuru na vwo kpo ejajẹ efa, ememerha na, ka vwẹ isikuru na vwo yono iniọvo eshare vwẹ akpọneje. *

¹⁷ Vwevunrẹ 1962 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, e de dje ọdavwẹ rẹ Isikuru rẹ Ekpako vẹ Idibo Rowian na, ọbe na da ta: “Vwẹ akpọ nana rọ pha gidi gidi na, ofori nẹ ọkpako rẹ ukoko dia ohwo rọ nabọ vwo omamọ ọrhuẹrẹphiyotọ rere ọ sa vwọ vwẹrote ukoko na, ọ me je dia ebruphiyọ vwọ kẹ iniọvo na. Vwẹ ọke vuọvo na, ọ cha sa kpairoro vrẹ orua rọyen fikirẹ ewian rẹ ukoko na-a, ẹkẹvuọvo e jẹ ọ vwẹ iroro ro fiotọ vwo ruiruo. Ọnana  okpuphẹn rode rẹ idibo rẹ ukoko na vwẹ akpọeje vwo kpo Isikuru rẹ Ekpako vẹ Idibo Rowian rere e se vwo yono ayen vwo ru oborẹ Baibol na tare nẹ oniruo ru!”​—1 Tim. 3:1-7; Tai. 1:5-9.

18. Idjerhe vọ yen ihwo rẹ Ọghẹnẹ vwọ mrẹ erere vwo nẹ Isikuru rẹ Ekpako vẹ Idibo Rowian na?

¹⁸ Ihwo rẹ Ọghẹnẹ mrẹ erere vwo nẹ Isikuru rẹ Ekpako vẹ Idibo Rowian na. Vwẹ idjerhe vọ? Siẹrẹ ekpako vẹ idibo rowian da vwẹ obo re yono ayen vwẹ isikuru na vwo ruiruo, ayen ke cha dia urovwoma vwọ kẹ iniọvo na kerẹ Jesu. Mavọ yen oma ru we siẹrẹ ọkpako yẹrẹ odibo rowian da ta ota rẹ ọbọngan kẹ wẹ, kerhọ kẹ wẹ, yẹrẹ kọn bruwerhe? (1 Tẹsa. 5:11) Eshare nana ghini ebruphiyọ vwọ kẹ ukoko rayen!

19. Isikuru efa vọ yen Umẹ Rọvwẹrote Eyono rẹ Ẹko Rọvwẹrote na je vwẹrote, ukẹcha vọ yen isikuru nana vwọphia?

¹⁹ Isikuru rẹ ukoko na efa. Umẹ Rọvwẹrote Eyono rẹ Ẹko Rọvwẹrote na yen vwẹrote isikuru efa re vwo yono iniọvo eshare re vwo mu ẹdia vwẹ ukoko na. Isikuru nana vwẹ ukẹcha kẹ ekpako ukoko, iniruo ri kiẹn, kugbe iniọvo rehẹ Umẹ Rọvwẹrote Oghọn Ukoko rere ayen se vwo ruiruo rayen fiotọ. Isikuru nana re mu kpahen Baibol na je vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo na vwọ sẹro rẹ ọyọnregan rayen, ayen ke je vwẹ odjekẹ ri Baibol na vwọ vwẹrote igodẹ rẹ Jihova vwọ kẹ ayen yọnre na.—1 Pita 5:1-3.

20. Diesorọ Jesu sa vwọ tanẹ “Ọghẹnẹ ọvo ko che yono ayen ejobi,” kẹ die yen orhiẹn-ebro wẹn?

²⁰ Ovie na ghini yono idibo rọyen. Obenu yen uyono nana eje nurhe: Jihova yen yono Ọmọ rọyen, Ọmọ rọyen de rhe yono idibo rọyen. Kọyensorọ, Jesu sa vwọ ta: “Ọghẹnẹ ọvo ko che yono ayen ejobi.” (Jọn 6:45; Aiz. 54:13) E gbe jẹ avwanre rhiabọreyọ uyono rẹ Ovie na vwọ kẹ avwanre na. E jẹ a karophiyọ nẹ ọdavwẹ rẹ uyono nana eje ọyen avwanre vwọ yọnre gan ji ruiruo avwanre gba.