Vwẹ ikpe evo re wanre na, ini vẹ esẹ yen me vwo uphẹn rẹ ayen vwọ dia ihwo rẹsosuọ re cha ta ota kẹ ọmọtẹ yẹrẹ ọmọshare rayen kpahen ehware. Ememerha yen ayen che vwo dje kẹ, vwo nene ikpe rẹ ọmọ na vẹ obo ro fori nẹ ọ riẹn.

Jẹ, erọnvwọn wene re. Ọbe na The Lolita Effect tare nẹ “ghwe vwo nẹ ọke rẹ imitete rhe, yen emọ vwo nyo je mrẹ erọnvwọn ri shekpahen ehware, erọnvwọn tiọyena vọn evunrẹ ẹbe vẹ iprogramu re ruẹ kẹ imitete vwe ifimu.” Uruemu nana ro sherhe na vwẹ ukẹcha kẹ emọ gbanẹ o miovwo ayen?

Kasan kasan yen emọ da mrẹ obo ri titi ehware. Deborah Roffman tare vwẹ ọbe rọyen re se Talk to Me First nẹ “ihwo ta ota kpahen ehware, ọyen obo ra mrẹ ji nyo vwẹ ona rẹ eki ẹchuọ, ifimu, ẹbe, eta rẹ ine, TV, evuẹ re siẹ rhe ohwohwo, igemu, ifonu kugbe ikọmputa. Ọnana kọ nẹrhẹ ighene buebun, je tobọ te imitete roro nẹ ehware yen obo re ma ghanre vwẹ akpeyeren.”

Diesorọ ọnana vwọ phia. Ineki shẹ iwun imtitete ri titẹ urhurusivwe rẹ ehware, ọnana kọ nẹrhẹ emọ na roro nẹ ofori nẹ ayen ku eka rẹ iwun tiọyena phiyọ. Ọbe na So Sexy So Soon da ta: “Ineki riẹnre nẹ imitete guọnọ dia kerẹ igbeyan rayen je vwẹrokere ayen, ọtiọyena, kẹ ayen womarẹ ona nana vwọ she ekuakua rayen. Ayen ghwoghwo eka rẹ iwun tiọyena rere emọ na vwo vwo ẹwẹn ra vwọ dẹ kẹ ayen.”

A vwọ riẹn oborẹ ehware mudiaphiyọ ọvo teri-i. Kirobo rẹ idraiva rọ tẹn ona rẹ imoto ẹdjẹ fẹnẹ ohwo ro di vwo erianriẹn ghevweghe kpahen oborẹ imoto djẹ wan ye, ọtiọyen yen ofẹnẹ jehẹ uvwre rẹ a vwọ riẹn oborẹ ehware mudiaphiyọ vẹ a vwọ vwẹ erianriẹn yena vwo brorhiẹn rẹ aghwanre.

Obo ra ta na kọna: Enẹna yen o me vwo fo nẹ wọ chọn emọ wẹn uko vwọ vrẹ obo ri jovwo vwo “vwo ọhọ” rere ayen “se vwo vughe emu esiri vẹ ọbrabra.”​—Hibru 5:14.

Yono emọ wẹn. Riẹn nẹ ọyen oghwa wẹn ru wo vwo yono emọ wẹn kpahen ehware, ọ da tobọ dianẹ ọ bẹn kẹ wẹ.​—Uchebro ri Baibol: Isẹ 22:6.

Wẹ vẹ ọmọ wẹn ta ota kpahọn kprẹn. Ukperẹ wẹ vẹ ọmọ wẹn vwọ ta ota grongron kpahen ehware, reyọ umuphẹn ro rhiephiyọ vwo nene ta ota, kerẹ udje, wẹ vẹ ọyen sa ta ota ọke rẹ ovwan dahẹ imoto kpo asan yẹrẹ wiowian kuẹgbe vwẹ uwevwin. Nọ ọmọ wẹn onọ ọ sa vwọ ta obo rehẹ ẹwẹn rọyen. Kerẹ udje, ukperẹ wọ vwọ ta nẹ, “obo re dje phiyọ etiyin na je we?” Wọ sa tanẹ, “Die yen wo rori nẹ ọyen sorọ rayen vwọ reyọ ihoho tiọyena vwo dje oborẹ ayen shẹ?” Siẹrẹ ọmọ wẹn da kpahenphiyọ onọ na nu, wọ sa nọ, “ẹro vọ yen wo vwo no?”​—Uchebro ri Baibol: Urhi Rivẹ 6:​6, 7.

Yono ọmọ wẹn kpahen ehware vwo nene ikpe rọyen. Tavwen rẹ ọmọ wẹn ke ghwanre te ohwo ro kpo isikuru, wo mi yono obo re se ẹbẹre sansan re djahere vwẹ ugboma rẹ ohworakpọ vẹ obo rọ sa vwọ sẹro rẹ oma rọyen vwo nẹ obọ rẹ ohwo rọ guọnọ gbe ẹgua. Ọmọ na da ghwanra re, emiọvwọn sa vuẹ erọnvwọn evo kpahen ehware vwẹ idjerhe ọlọlọhọ. Tavwẹn rẹ ayen ki rhi te imighene, ofori nẹ ayen vwẹruọ rẹ oborẹ ehware mudiaphiyọ vẹ ẹro rẹ Ọghẹnẹ vwo no.

Yono ọmọ wẹn obo ri yovwinri wọ je vuẹ obo re brare. Yono ọmọ wẹn nẹ ọke emọ rhe nẹ ọ ta uyota, ruẹ obo ri yovwinri, ji muọghọ kẹ ihwo efa. Ọtiọyena kọ sa lọhọ wọ vwọ vuẹ kpahen ehware. Vwọba, dje obo ri yovwinri vẹ obo re brare fiotọ vwọ kẹ. Kerẹ udje, wo de no nẹ ọchọre e vwo bru ehware tavwen a ke rọvwọn, gba vuẹ kpahọn. Wọ je vuẹ oboresorọ ọ vwọ chọ vẹ obo nẹrhẹ ọ vọn vẹ imuoshọ. Ọbe na Beyond the Big Talk tare nẹ “imighene sa kẹnoma kẹ ehware siẹrẹ ayen da riẹn nẹ esẹ vẹ ini rayen guọnọre nẹ ayen ru ọtiọye-en.”

Dia omamọ rẹ udje. Yeren akpọ nene oborẹ wo yono emọ wẹn. Kerẹ udje, wọ hwẹ siẹrẹ ihwo da vwẹ ota rẹ ehware vwọ ruẹ ehwẹjẹ? Wo rhuon irhuon re kpara urhurusivwe rẹ ehware? Wọ frẹfrẹ nene ihwo? Wo de ru ọtiọyen, ọ sa nẹrhẹ emọ wẹn jẹ erhọ wẹ eka kpahen oborẹ wọ vuẹ ayen kpahen ehware na.​—Odjekẹ ri Baibol: Rom 2:​21.

Ehware ọyen okẹ ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe. Ehware sa nẹrhẹ oma vwerhen aye gbe ọshare re rọvwọn re. (Isẹ 5:​18, 19) Jẹ ọmọ wẹn riẹn nẹ siẹrẹ ọ da rọvwọn re, kọ sa riavwerhen rẹ okẹ nana je vrabọ rẹ ebẹnbẹn re hirharokuẹ siẹrẹ e de bru ehware tavwen a ke rọvwọn.​—1 Timoti 1:​18, 19.