1. Mavọ yen oma ruẹ ihwo evo ọke rẹ ayen da guọnọ ghwoghwo ota vwọ kẹ ihwo efa vwẹ iruo aghwoghwo na? (Ni uhoho na.)

 KERẸ ihwo ri Jihova, avwanre ghwoghwo kẹ ihwo efa kidie avwanre vwo ẹguọnọ rẹ Ọsẹ avwanre rọhẹ odjuvwu, avwanre je guọnọ vwẹ ukẹcha kẹ irivẹ avwanre ayen vwo vughe. Ighwoghwota buebun riavwerhen rẹ iruo aghwoghwo na. Ẹkẹvuọvo, efa mrẹ bẹnbẹn ayen vwo ru ọtiọyen. Diesorọ? Ọ sa dianẹ oma vua evo ayen ji se fiudugberẹẹ. Evo roro nẹ o shephiyọ re vwo kpo uvwevwin rẹ ihwo efaa jokpanẹ e durhie ayen. Oshọ muẹ evo nẹ a cha djẹ ayen. E yono evo nẹ ayen kẹnoma kẹ obo re cha nẹrhẹ ivun miovwo ihwo efa. Dede nẹ iniọvo nana vwo ẹguọnọ ri Jihova mamọ, jẹ ayen mrẹ bẹnbẹn ayen vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na kẹ ihwo rẹ ayen vugherii. Dedena, ayen riẹnre nẹ iruo nana pha ghanghanre, ọtiọyena kẹ ayen vwobọ vwọ ọkieje. Ọnana vwerhen Jihova oma mamọ!

2. Ọ da dianẹ ọ bẹn wọ vwọ mrẹ aghọghọ vwẹ iruo aghwoghwo wẹn, diesorọ ofu vwo jẹ uwe edje?

² Wọ je mrẹ bẹnbẹn ọkiọvo wọ vwọ riavwerhen rẹ iruo aghwoghwo na fikirẹ iroro ọtiọyen? Ọ da dia ọtiọyen, wo jẹ ofu dje wee. Jẹ uduefiogbere evwo se mudiaphiyọ nẹ wẹwẹ ohwo rọ vwomakpotọ, nẹ wọ kẹnoma kẹ obo re cha nẹrhẹ ihwo efa ni we so, nẹ wọ je guọnọ kẹnoma kẹ aphro. O vwo ohwo vuọvo rọ guọnọ ru obo ri che miovwo ihwo efa ivuun, ma rho kẹ ohwo rọ guọnọ ru emu esiri kẹ ihwo efa. Ọsẹ wẹn rọhẹ odjuvwu nabọ riẹn kpahen egbabọse wo hirharokuẹ na, ọ je guọnọ vwẹ ukẹcha wọ guọnọre vwọ kẹ wẹ. (Aiz 41:13) Vwẹ uyono nana, a cha ta ota kpahen owọẹjẹ iyorin re sa cha wẹ uko vwo phi ẹdia yena kparobọ je mrẹ aghọghọ vwẹ iruo aghwoghwo wẹn.

 JẸ OTA RẸ ỌGHẸNẸ RU WE GAN

3. Die yen cha ọmraro Jerimaya uko vwo ghwoghwo ota kẹ ihwo efa?

³ Nẹ awanre rhe yen ota rẹ Ọghẹnẹ vwo ruẹ idibo rọyen gan ọke rẹ ayen de hirharoku ewian egangan rẹ ayen cha wian. Kerẹ udje, roro kpahen ọmraro Jerimaya. O siomauko Jihova vwọ vuẹ nẹ o re ghwoghwo. Jerimaya da ta: “Me riẹn obo ra ta ota-a, kidie omotete mi ruẹ.” (Jer 1:6) Mavọ yen o se vwo fiudugberi? Ọ mrẹ ẹgba vwo nẹ ota rẹ Ọghẹnẹ. Ọ da ta: “Ọ hẹ udu mẹ kerẹ erhanre rọ la re rhurhu phihọ evun rẹ ibeku mẹ, oma kọ rhọvwẹ vẹ ẹyọnrọn rọye.” (Jer 20:​8, 9) Dede nẹ ihwo rehẹ ekogho ri Jerimaya de ghwoghwo na ruẹ udu gangan, jẹ ovuẹ ra vuẹrẹ nẹ o ghwoghwo na kẹrẹ ẹgba rọ guọnọre o se vwo ruiruo na.

4. Die yen phia siẹrẹ avwanre de se Ota rẹ Ọghẹnẹ ji roro kpahọn? (Kọlose 1:​9, 10)

⁴ Evuẹ rehẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ kẹ Inenikristi ẹgba. Ọke rẹ ọyinkọn Pọl vwo siẹ ileta vwo rhe ukoko rọhẹ Kọlose, ọ da tanẹ iniọvo na de vwo erianriẹn ọgbagba, ọnana ko che mu ayen “vwọ yan vwẹ idjerhe ro shephiyọ vwẹ ẹro ri Jihova” je rha “mọ emamọ vwẹ kiruo kiruo esiri ejobi.” (Se Kọlose 1:​9, 10.) Iruo rẹ esiri yena churobọ si e vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na. Ọtiọyena, avwanre de se Ota rẹ Ọghẹnẹ ji roro kpahọn, esegbuyota rẹ avwanre kpahen Jihova kọ ganphiyọ, ọnana kọ nẹrhẹ a mrẹ oboresorọ ọ vwọ ghanre e vwo ghwoghwo ovuẹ rẹ Uvie na.

5. Mavọ yen avwanre sa vwọ mrẹ erere vọnvọn vwo nẹ ese vẹ eyono rẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ?

⁵ Avwanre sa vwọ mrẹ erere vọnvọn vwo nẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ, ofori nẹ avwanre kẹnoma kẹ e vwo brokpakpa se, yono ji roro kpahọn. Ghwọrọ ọke vwo se. Wo de se kanre ẹkpo ri Baibol ru wo vwo ẹruọ rọyeen, wo pho waan. Ukperẹ ọtiọyen, reyọ Watch Tower Publications Index yẹrẹ Ọbe Ehiahiẹ rẹ Iseri ri Jihova vwo ru ehiahiẹ kpahen ẹkpo ri Baibol yena. Wọ da nabọ ghwọrọ ọke vwo yono Ota rẹ Ọghẹnẹ, uduefiogbere ru wo vwo kpahọn kọ cha ganphiyọ. (1Tẹ 5:21) Imuẹro wẹn kpahen Ota rẹ Ọghẹnẹ vwọ ganphiyọ ye, kẹ wọ cha rhe mrẹ aghọghọ ra vwọ vuẹ ihwo efa kpahen oborẹ wo yono na.

NABỌ MUEGBE VWỌ KẸ IRUO AGHWOGHWO NA

6. Diesorọ avwanre vwọ nabọ muegbe vwọ kẹ iruo aghwoghwo na?

⁶ Wọ da nabọ muegbe vwọ kẹ iruo aghwoghwo na, ẹwẹn wẹn ko che totọ ọke wo  de ghwoghwo kẹ ihwo efa. Jesu vwẹ ukẹcha kẹ idibo rọyen vwọ nabọ muegbe tavwen o ki ji ayen re ghwoghwo. (Lu 10:​1-​11) Kidie nẹ idibo na reyọ obo ri Jesu yono ayen vwo ruiruo, ayen da mrẹ omavwerhovwẹn gangan vwo nẹ oborẹ ayen se ru vwẹ iruo aghwoghwo na.​​—Lu 10:17.

7. Mavọ yen avwanre se vwo muegbe vwọ kẹ iruo aghwoghwo na? (Ni uhoho na.)

⁷ Mavọ yen avwanre se vwo muegbe vwọ kẹ iruo rẹ aghwoghwo na? Ofori nẹ avwanre roro kpahen oborẹ avwanre sa vwọ reyọ eta romobọ vwo ghwoghwo uyota na vwẹ idjerhe ro fiotọ. O ji fo nẹ avwanre roro kpahen erọnvwọn evo rẹ ihwo rẹ ekogho na sa ta yẹrẹ ru vẹ oborẹ avwanre che ru siẹrẹ emu ọtiọyena da phia. Ọtiọyena avwanre de ghwoghwo ota kẹ ihwo, e jẹ avwanre davwẹngba rere ẹwẹn avwanre totọ, avwanre me hwẹ je ta ota kerẹ igbeyan.

8. Idjerhe vọ yen a vwọ reyọ Inenikristi vwo dje echẹ rẹ ọyinkọn Pọl djunute vwẹ udje rọyen?

⁸ Ọyinkọn Pọl ru udje rẹ ẹkẹn ro te avwanre vwẹ iruo rẹ aghwoghwo na ọke rọ vwọ tanẹ: “Avwanre vwo efe nana vwevunrẹ echẹ.” (2Kọ 4:7) Die yen efe nana? Ọyen owian re vwo ghwoghwo ovuẹ rẹ Uvie na ro sivwin arhọ rẹ ihwo. (2Kọ 4:1) Die yen echẹ nana? Echẹ na mudiaphiyọ idibo rẹ Ọghẹnẹ re vuẹ ihwo efa kpahen iyẹnrẹn esiri na. Vwẹ ọke ri Pọl, ineki reyọ echẹ ra vwẹ ọphiẹn ru vwo muẹ erọnvwọn eghanghanre kerẹ emu, udi, vẹ igho vwọ nẹ asan ọvo kpo asan ọfa. Vwẹ idjerhe vuọvo na, Jihova vwẹ ovuẹ rẹ iyẹnrẹn esiri rọ dia iruo ọghanghanre na vwọ kẹ avwanre. Womarẹ ukẹcha ri Jihova, avwanre se vwo ẹgba ra guọnọre ra vwọ fuevun ghwoghwo ovuẹ na.

NẸRHOVWO VWỌ KẸ UDUEFIOGBERE

9. Mavọ yen avwanre se vwo phi oshọ rẹ ihworakpọ yẹrẹ oshọ nẹ a cha kerhọ re avwanree kparobọ? (Ni uhoho na.)

⁹ Ọkiọvo, oshọ rẹ ohworakpọ yẹrẹ oshọ nẹ a cha kerhọ rẹ avwanree se mu avwanre. Ẹkẹvuọvo mavọ yen avwanre se vwo phi egbagbọse yena kparobọ? Roro kpahen ẹrhovwo rẹ iyinkọn na nẹre ọke ra vwọ vuẹ ayen nẹ ayen dobọ rẹ iruo aghwoghwo na ji. Ukperẹ oshọ vwo mu ayen, ayen da rẹ Jihova nẹ ọ kẹ ayen “uduoyivwin rẹ ayen vwọ ta ota [rọyen] ọkieje.” Ugege yena Jihova da kpahenphiyọ ẹrhovwo rayen. (Iru 4:​18, 29, 31)  Oshọ rẹ ohworakpọ de mu avwanre ọkievo, avwanre je nẹrhovwo vwọ kẹ ukẹcha ri Jihova. Nẹrhovwo rhe Jihova nẹ o ru ẹguọnọ ru wo vwo kpahen ihwo ganphiyọ rere wo se vwo ghwoghwo kẹ ayen.

10. Idjerhe vọ yen Jihova vwọ vwẹ ukẹcha kẹ avwanre vwo ruiruo avwanre kerẹ Iseri rọyen? (Aizaya 43:​10-12)

¹⁰ Jihova reyọ avwanre vwo mu rere avwanre vwọ dia Iseri rọyen, o veri nẹ ọ cha kẹ avwanre uduefiogbere rẹ avwanre guọnọre. (Se Aizaya 43:​10-12) Roro kpahen idjerhe ẹne ro vwo ruẹ ọtiọyen. Ọrẹsosuọ, kọke kọke rẹ avwanre de ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na Jesu vẹ avwanre herọ. (Mt 28:​18-20) Ọrivẹ, Jihova reyọ emekashe na vwo mu ayen vwọ cha avwanre uko. (Ẹvw 14:6) Ọrerha, Jihova kẹ avwanre ẹwẹn ọfuanfon rọyen rere ọ vwọ vwẹ ukẹcha kẹ avwanre vwọ karophiyọ erọnvwọn rẹ avwanre yonori jovwo re. (Jọ 14:​25, 26) Ọrẹne, Jihova kẹ avwanre iniọvo eya vẹ eshare ri nene avwanre wian vwẹ iruo aghwoghwo na. Womarẹ obicha ri Jihova vẹ ukẹcha rẹ iniọvo avwanre, avwanre vwo kemu kemu ra guọnọre e se vwo phikparobọ.

DIA OHWO RỌ NUẸ, JI VWO ẸRO ABAVO

11. Mavọ yen avwanre sa vwọ mrẹ ihwo buebun siẹrẹ avwanre dahẹ iruo aghwoghwo na? (Ni uhoho na.)

¹¹ Ofu dje we ọkiọvo kidie nẹ wọ ghwa mrẹ ihwo buebun vwẹ uwevwiin? Wọ sa nọ oma wẹn: ‘Tivọ yen ihwo rẹ ekogho mẹ na hepha enẹna?’ (Iru 16:13) ‘Ayen kpo iruo re, gbanẹ ayen kpo eki re?’ Ọ da dia ọtiọyen wo se vwobọ vwẹ aghwoghwo rẹ urhuvwun rere wọ sa vwọ mrẹ ihwo buebun? Oniọvo ọvo re se Joshua tare nẹ, “Me rhe mrẹ uphẹn buebun ri mi vwo ghwoghwo ọke me da yan vwẹ asan ra da shẹ erọnvwọn vẹ asan ra paki rẹ imoto phiyọ.” Ọ vẹ aye rọyen re se Bridget, mrẹ ihwo buebun vwẹ uwevwin vwẹ ovwọnvwọn, ọtiọyen ji te oghẹruvo ri Sunday.​​—Ẹf 5:​15, 16.

12. Mavọ yen avwanre sa vwọ riẹn oborẹ ihwo segbuyota yẹrẹ ọdavwẹ rayen?

¹² Ọ da dianẹ ihwo ghwe dje omavwerhovwẹn phia kpahen ovuẹ naa, davwẹngba vwọ riẹn oborẹ ayen segbuyota yẹrẹ ọdavwẹ rayen. Joshua vẹ Bridget reyọ onọ rọ vwomaphia vwẹ opharo rẹ itrati ọvo vwọ ton aghwoghwo rayen phiyọ. Kerẹ udje, ayen da guọnọ reyọ itrati na Ẹro vọ wo vwo ni Baibol  na? vwo ruiruo, kẹ ayen ta: “Ihwo evo niro nẹ Baibol na ọyen ọbe ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe, efa ghwa rhọnvwee. Die yen wo rorori?” Ọke buebun na, ayen womarẹ onọ nana vwọ ton aghwoghwo phiyọ.

13. Diesorọ avwanre vwo no nẹ avwanre phikparobọ vwẹ iruo aghwoghwo na ọ da tobọ dianẹ ihwo na rhọnvwe kerhọọ? (Isẹ 27:11)

¹³ Ọ dia uche rẹ ihwo re kerhọ yen che djephia sẹ avwanre phikparobọ vwẹ iruo aghwoghwo naa. Diesorọ? Kidie avwanre ruẹ oborẹ Jihova vẹ Ọmọ rọyen vuẹ avwanre nẹ e ru​​—avwanre soseri. (Iru 10:42) Ọ da tobọ dianẹ avwanre mrẹ ohwo vuọvo ghwoghwo ota kẹẹ yẹrẹ ihwo na rhọnvwe kerhọ rẹ ovuẹ avwanree, oma je cha vwerhen avwanre, kidie avwanre ru obo re vwerhen Ọsẹ avwanre rọhẹ odjuvwu oma.​​—Se Isẹ 27:11.

14. Diesorọ oma vwọ vwerhen avwanre ọ da dianẹ oghwoghwota ọvo mrẹ ohwo ro dje omavwerhovwẹn phia vwẹ ekogho na?

¹⁴ Oma je sa vwerhen avwanre ọ da dianẹ oghwoghwota ọfa mrẹ ohwo ro dje omavwerhovwẹn phia vwẹ ekogho na. Uwevwin Orhẹrẹ ọvo vwẹ owian avwanre vwo dje a vwọ guọnọ omotete ro ghwruru. Ihwo buebun yen guọnọ ọmọ na vwo nẹ asan ọvo kpo asan ọfa. Ẹkẹvuọvo, ọke ra da mrẹ ọmọ na, ọ dia ohwo rọ mrẹ ọmọ na ọvo yen ghọghọọ, ukperẹ ọtioyen, ayen ihwo na eje. Vwẹ idjerhe vuọvo na, owian rẹ odibo egbe na, ọyen owian rẹ ihwo eje. Ihwo na eje yen che vwobọ vwẹ iruo na rere a sa vwọ wian ekogho na fiotọ, ọtiọyena ihwo na eje yen oma cha vwerhen siẹrẹ ohwo ọkpokpọ da ton uyono ẹra phiyọ.

TẸNROVI ẸGUỌNỌ RU WO VWO KPAHEN JIHOVA VẸ ỌRIVẸ WẸN

15. Mavọ yen oruru re vwo kpahen iruo aghwoghwo na sa vwọ ganphiyọ, a da reyọ obo rehẹ Matiu 22:​37-​39 vwo ruiruo? (Ni uhoho rọhẹ rẹ ọbe na.)

¹⁵ Oruru avwanre kpahen iruo aghwoghwo na sa ganphiyọ siẹrẹ avwanre da tẹnrovi ẹguọnọ rẹ avwanre vwo kpahen Jihova vẹ irivẹ rẹ avwanre. (Se Matiu 22:​37-39.) Wọ sa vwẹ ẹwẹn roro oborẹ oma cha vwerhen Jihova te siẹrẹ ọ da mrẹ nẹ avwanre ruiruo na kugbe oborẹ oma cha vwerhen ihwo te ọke rẹ ayen da ton uyono ri Baibol phiyọ! Ji roro kpahen usivwin rọ hẹrhẹ ihwo re kerhọ kẹ ovuẹ rẹ avwanre.​​—Jọ 6:40; 1Ti 4:16.

16. Mavọ yen avwanre sa vwọ mrẹ aghọghọ vwẹ iruo aghwoghwo na ọ da dianẹ avwanre rhe se vrẹn nẹ uvwevwiin? Djudje rọyen.

¹⁶ O vwo orọnvwọn ọvo rọ nẹrhẹ wo rhe se  vrẹn nẹ uwevwiin? Ọ da dia ọtiọyen, tẹnrovi oborẹ wo se vwo dje ẹguọnọ vwọ kẹ Jihova vẹ irivẹ wẹn. Vwẹ uvwre rẹ ọke rẹ ọga ri COVID-19 na, Samuel vẹ Dania rhe se nẹ uwevwiin. Ọke na eje yen ayen vwọ reyọ ileta vẹ ifonu vwo soseri ji yono ihwo Baibol na vwẹ zoom. Vwẹ ikliniki ri Samuel de sivwin ọga rẹ ikansa rọ họnvwa, o ghwoghwo ota vwọ kẹ ihwo rọ mrẹre. Ọ da ta: “Avwanre de hirharokuẹ ebẹnbẹn, ofu se dje avwanre, oma sa rhọ avwanre, ọnana je sa davwan esegbuyota avwanre nẹ. Ẹkẹvuọvo, ofori nẹ avwanre mrẹ aghọghọ vwẹ ẹga ri Jihova.” Vwẹvunrẹ ebẹnbẹn na eje, Dania de she, o rhe se vrẹn nẹ ehwaa vwẹ ọsoso rẹ emeranvwe erha. Ọtiọyena, agbara rẹ ukpono kọyen o chidia phiyọ emeranvwe esan. Ọ da ta: “Me davwẹngba mi vwo ru oborẹ ẹgba mẹ muru eje. Mi ghwoghwo ota kẹ inọsu re cha asan mẹ, kugbe ihwo re vwẹ erọnvwọn rhe vwe vwẹ uwevwin. Me je reyọ ifonu vwo ghwoghwo ota kẹ aye ọvo rọ wian vwẹ asan re de sivwin oma.” Ẹdia ri Samuel vẹ Dania hepha na siobọ rẹ iruo rayen kpuko, ẹkẹvuọvo ayen ru obo ayen se ru eje je mrẹ aghọghọ norhe.

17. Mavọ yen avwanre sa vwọ mrẹ erere vọnvọn vwo nẹ iroroẹjẹ ra vwọ phia vwẹ uyono nana?

¹⁷ Iroroẹjẹ ra vwọphia vwẹ uyono nana cha nabọ wian siẹrẹ a da reyọ ayen eje vwo ruiruo. Iroroẹjẹ ọvuọvo na họhọ erọnvwọn re vwo chere emu. Siẹrẹ a da reyọ erọnvwọn eje re vwo chere emu vwo muegbe rẹ emu na, emu na cha nabọ vwerhen dẹn. Avwanre da reyọ iroroẹjẹ re djunute na vwo ruiruo, ọ cha nẹrhẹ avwanre phi iroro echọchọ kparobọ je nẹrhẹ oma vwerhen avwanre vwẹ iruo aghwoghwo na.