Enọ rẹ Ihwo ri se Ẹbe Avwanre Nọre
O vwo emu ọfa ihwo rẹ Izrẹl re re vwẹ evunrẹ aton na vwọ vrẹ imana vẹ irurẹ?
Imana yen emu rẹ ihwo rẹ Izrẹl ma re vwẹ uvwre ẹgbukpe ujuvẹ rẹ ayen ghwọre vwẹ evunrẹ aton na. (Ey 16:35) Jihova je vwẹ irurẹ kẹ ayen abọ ivẹ. (Ey 16:12, 13; Uk 11:31) Ẹkẹvuọvo, o ji vwo emu efa rẹ ayen re re.
Kerẹ udje, o vwo ọke evo ri Jihova vwo sun ihwo rọyen kpo “asan re de rovwoma” rẹ ayen da mrẹ emu re je mrẹ ame da. (Uk 10:33) Asan ọvo ọtiọyen yen uto rẹ ame rẹ Elim, “asan rẹ ogbugbu rẹ ame ihwivẹ kugbe iriẹ ujorha gbẹ ihwe epha”—ọ sa dianẹ oka rẹ oriẹ ọvo re se date yen a ta ota kpahan na. (Ey 15:27) Ọbe na Plants of the Bible tare nẹ oka rẹ oriẹ nana, “rọ sa djẹ vwẹ asan sansan na yen okankọn kiriguo ra ma mrẹ vwẹ evunrẹ aton, . . . re se vwo ruẹ emu vẹ evwri, oriẹ nana jẹ ovwie vwọ kẹ ihwo buebun.”
Ọ sa dianẹ ihwo rẹ Izrẹl wonri vwẹ uto rode ra rhe riẹn phiyọ Feiran nonẹna, rọ dia ẹbẹre ọvo rẹ ẹtẹrhe ri Feiran. a Ọbe na Discovering the World of the Bible tare nẹ, ẹtẹrhe nana yẹrẹ iyara rẹ ame kuẹ na, “gron te imaili 81, ọyen jẹ hẹ ọvo usun rẹ ẹtẹrhe ra ma riẹn, ro me gron, ro ji me yovwin kparobọ vwẹ Sinai.” Ọbe na je tanẹ, “ohwo da yan imaili 28 vwo nẹ asan rẹ ẹtẹrhe na da djẹ ro abadi, ọ cha mrẹ uto ri Feiran, uto na vwẹ omarẹ ichiyin 2,000 vwo kpenu vrẹ abadi, o ji gron te imaili erha, ọ vọnre vẹ iriẹ buebun. O vwo erhuvwu te ẹdia re de vwo dje ogba rẹ Idẹn. Vwẹ ikpe uriorin buebun re, ihwo buebun cha etinẹ na fikirẹ iriẹ re se date re vọn asan na.”
Irhe re se date rehẹ uto ri Feiran
Ọke rẹ ihwo rẹ Izrẹl vwo nẹ otọ rẹ Ijipt, ayen mu igun rẹ brẹdi kugbe imize re vwo gbe nene oma, ọ je sa dianẹ ayen mu eka evo kugbe evwri. Aphro herọ-ọ, erọnvwọn nana fobọ re. Ayen ji mu “uchuru buebun, igodẹ vẹ irhuẹn” nene oma. (Ey 12:34-39) Ẹkẹvuọvo fikirẹ ekpahen vẹ uvo ọgangan rẹ aton na, ọ sa dianẹ uchuru rayen buebun ghwuru. Ọ sa dianẹ ayen hwe evo re; ayen da vwẹ efa vwo ze izobo, tobọ vwọ kẹ eghẹnẹ efian. b (Iru 7:39-43) Dedena, ihwo rẹ Izrẹl ji vwo eranvwe evo rẹ ayen churẹ, a mrẹ ọnana vughe womarẹ eta ri Jihova vuẹ ayen ọke rẹ ayen vwo gbe vwọ suọ. Ọ vuẹ ayen nẹ, “Emọ rẹ ovwan ke cha dia isuigodẹ vwẹ evunrẹ aton nana vwẹ ẹgbukpe ujuvẹ.” (Uk 14:33) Ọ sa dianẹ ayen mrẹ ame ivie vẹ uvwo rẹ eranvwe ria vwọ nẹ uchuru rayen, ẹkẹvuọvo ọ dia ọyen o che vwo te vwọ ghẹrẹ ihwo ri bun te oduduru erha vwẹ ọsoso ẹgbukpe ujuvẹ-ẹ. c
Kẹ tivọ yẹn ayen da mrẹ emu vẹ ame vwọ kẹ eranvwe na? d Ọ sa dianẹ vwẹ ọke yena, osio rhọ vwẹ evunrẹ aton vrẹ obo rọ rhọ te enẹna, ọnana kọ je nẹrhẹ ekankọn buebun djẹ vwọ. Ọbe rẹ Insight on the Scriptures, Ukori 1, tare nẹ, womarẹ ikpe 3,500 re wanre, “uche ame ra mrẹ vwẹ Arabia bun vrẹ obo rọ hepha enẹna. Ẹtẹrhe yẹrẹ iyara buebun ikokodo re kpọre ra mrẹ nonẹna djerephia nẹ vwẹ ọke yena osio rhọ tẹdia ra da sa mrẹ ogbugbu ame vwẹ evunrẹ aton.” Ẹkẹvuọvo, aton na jẹ asan ro yovwon emu-u ro ji muoshọ. (Urh 8:14-16) Ababọ rẹ ame ri Jihova vwọ kẹ ihwo rẹ Izrẹl vwẹ idjerhe igbevwunu, ayen ve uchuru rayen ejobi re ghwu.— Ey 15:22-25; 17:1-6; Uk 20:2, 11.
Mosis vuẹ ihwo rẹ Izrẹl nẹ, Jihova vwẹ imana vwọ ghẹrẹ ayen rere ayen “vwọ riẹn nẹ ohwo sa rhọ fiki rẹ emu ọvo-o, ẹkẹvuọvo vwẹ fiki rẹ emu kemu ro nẹ unu rẹ Ọrovwohwo rhe ohwo vwo rhọ.”— Urh 8:3.
a Ni Uwevwin Orhẹre ri May 1, 1992, aruẹbe 24-25.
b Baibol na djunute ẹdia ivẹ sansan ra da reyọ eranvwe vwo ze izobo rhe Jihova vwẹ evunrẹ aton na. Ẹdia rẹsosuọ yen ọke ra vwọ reyọ irherẹn na vwo mu; ẹdia rivẹ ke rha ọke rẹ orẹ rẹ Ọwanvrẹ na. Erọnvwọn ivẹ nana phiare vwẹ 1512 B.C.E., ukpe rivẹ rẹ ihwo rẹ Izrẹl vwo vrẹn nẹ otọ Ijipt nu.— Li 8:14–9:24; Uk 9:1-5.
c Rẹ ayen vwo siẹkẹrẹ oba rẹ ikpe ujuvẹ rẹ ayen ghwọre vwẹ evunrẹ aton na re, ihwo rẹ Izrẹl da ghwa eranvwe ri bun te uriorin ujorin buebun vwo nẹ ofovwin rẹ ayen phikparobọ rhe. (Uk 31:32-34) Dedena, ayen je re imana rhi duvwun ọke rẹ ayen vwọ ro Otọ rẹ Ive na.—Jos 5:10-12.
d O vwo emu vuọvo ro djerephia nẹ uchuru rayen re imana-a, kidie a ghare rọ utute vwo nene obo ohwo ọvuọvo sa re.—Ey 16:15, 16.
