AVWANRE ohwo vuọvo guọnọre nẹ e ni avwanre kerẹ ihwo esiri. Jẹ, ọ ghwa lọhọ re vwo dje uruemu uyoyovwin phia nonẹna-a, kidie ihwo buebun “tuoma rẹ emu esiri.” (2 Tim. 3:3) Ọkiọvo kidie nẹ ayen vwo iwan romobọ rayen kpahen erhuvwu vẹ umwemwu, kẹ ayen “se umwemwu erhuvwu erhuvwu umwemwu.” (Aiz. 5:20) Avwanre je muabọ vẹ jẹgba kugbe obo re ru riẹnriẹn oma. Ọtiọyena, avwanre se vwo oka rẹ ẹwẹn ro rhe oniọvo aye ọvo rọhẹ ukoko na krire, rọ vwọ ta: “Ọ bẹn kẹ vwẹ mi vwo vwo imuẹro nẹ me sa dia ohwo esiri.”

Jẹ, ọ vwerhoma nẹ avwanre eje se vwo uruemu rẹ uyoyovwin! Uyoyovwin ọyen ẹbẹre ọvo rẹ omamọ rẹ ẹwẹn ọfuanfon rẹ Ọghẹnẹ rọ gan vrẹ ebẹnbẹn eje rẹ avwanre se hirharoku. E gbe jẹ a fuẹrẹn oborẹ uyoyovwin mudiaphiyọ kugbe oborẹ avwanre se vwo dje uruemu nana phia vọnvọn.

Uyoyovwin churobọ si uruemu esiri, erhuvwu, kugbe iwan re vrabọ rẹ ogbeku. Ọkieje yen ohwo ro vwo uruemu nana vwọ guọnọ obo rọ sa vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ihwo efa ji ru emu esiri kẹ ayen.

Ọkiọvo wọ mrẹvughe nẹ ihwo evo ru emu esiri kẹ ihwo rẹ orua vẹ igbeyan rayen. Ẹkẹvuọvo, etiyin yen uyoyovwin bare? Vwọrẹ uyota, o vwo ohwo ro se dje uruemu nana phia gbagba-a, kidie Baibol na tare nẹ “o vwo ọvwata ọvuọvo vwẹ akpọ na ro jẹ imwemwu e ruo-o.” (Aghwo. 7:20) Ọyinkọn Pọl rhọnvwephiyọ eta yena, rọ vwọ ta: “Mi vughe obo ri yovwiri, ẹkẹvuọvo yi mi se ruo-o.” (Rom 7:18) O phẹnre dẹn nẹ Jihova rọ dia Esiri rẹ uruemu nana yen e se yono mie.

Jihova yen vwo uturhi ro vwo brorhiẹn rẹ obo ri yovwirin. Vwọ kpahen Jihova, Baibol na da ta: “Wọwẹ ohwo esiri wo ki ruẹ emu esiri; yono uvwe iji wẹn.” (Une 119:68) E gbe jẹ a ta ota kpahen ẹdia ivẹ rẹ Jihova de dje uyoyovwin phia vwẹ owọrota yena.

Jihova ohwo esiri. Iruemu rẹ Jihova ejobi churobọ si uyoyovwin. Roro kpahen obo re phiare ọke rẹ Jihova vwọ ta eta nana kẹ Mosis: “Mi ru rere erhuvwu mẹ ejobi ka obaro kẹ wẹ.” Jihova dje urinrin rọyen kẹ Mosis, ji te uyoyovwin rọyen. Ọke yena, Mosis de nyo urhuru ọvo rọ tare nẹ, “Ọrovwohwo, Ọrovwohwo, Ọghẹnẹ rọ ria ehrọre vẹ arodọvwẹ, ọ fobọ muophu-u ọ vẹ ẹguọnọ vẹ uyota. Ẹguọnọ ro jẹrhẹriẹ rọye herọ vwọ kẹ ihwo uriori vwo ghovwo orukuruku vẹ urhiegbe vẹ umwemwu, jẹ ẹkẹvuọvo obrorhiẹ hwe ohwo rọ re abe.” (Eyan. 33:19; 34:6, 7) Ọyena nẹrhẹ a mrẹvughe nẹ Jihova yovwirin vwẹ kidjerhe kidjerhe. Kọyensorọ Jesu rọ dia ohwo ro me ru yovwin kparobọ ọke rọ vwọ hẹ otọrakpọ na vwọ ta: “Ohwo esiri ọvuọvo herọ-ọ jokpa rẹ Ọghẹnẹ ọvo.”—Luk 18:19.

Iruo rẹ Jihova yovwirin. Kemu kemu rẹ Jihova ruẹ, dje uyoyovwin rọyen phia. “Ọrovwohwo yovwi kẹ ihwo ejobi, aruẹdọ rọye herọ vwẹ enu rẹ emu ejobi rọ mare.” (Une 145:9) Jihova yovwirin, ọ je ghwa oma phiyọ ẹbẹre  ọvo-o, kọyensorọ ọ vwọ kẹ ihworakpọ eje arhọ vẹ oborẹ ayen se vwo yerin akpọ. (Iruo 14:17) O ji dje uyoyovwin phia womarẹ evwoghovwo rẹ imwemwu rẹ avwanre. Ọbuine na da ta: “Wọwẹ, E Ọrovwohwo, ohwo esiri vẹ evwoghovwo.” (Une 86:5) E gbe jẹ o mu avwanre ẹro nẹ “o vwo emuesiri ọvuọvo rẹ Ọrovwohwo se sinu kẹ ihwo re yanre phiọphiọ-ọ.”—Une 84:11.

Jihova ma avwanre họhọ oma rọyen. Ọtiọyena, avwanre sa vwẹrokere vwọ dia ihwo esiri ji ru erhuvwu kẹ ihwo. (Jẹn. 1:27) Ẹkẹvuọvo, Jihova da vuẹ avwanre: “Yono emu esiri.” (Aiz. 1:17) Kẹ mavọ yen avwanre se vwo vwo uruemu rẹ uyoyovwin? Roro kpahen idjerhe erha re se vwo ru ọtiọyen.

Ẹsosuọ, avwanre sa yare ẹwẹn ọfuanfon mie Ọghẹnẹ. Ẹwẹn ọfuanfon na yen nẹrhẹ Inenikristi se vwo uruemu rẹ uyoyovwin. (Gal. 5:22) Ẹwẹn ọfuanfon na sa nẹrhẹ wo vwo ẹguọnọ rẹ obo ri yovwirin ji vwo utuoma kpahen obo re brare. (Rom 12:9) Baibol na tobọ tanẹ Jihova sa chọn avwanre uko vwo ru “iruo kiruo oyoyovwi kugbe ota.”—2 Tẹsa. 2:16, 17.

Ọrivẹ, ofori nẹ avwanre se Ota rẹ Ọghẹnẹ. E de ru ọtiọyen, Jihova ko se yono avwanre “idjerhe kidjerhe esiri ejobi” ji muegbe rẹ avwanre vwọ “kẹ iruo esiri.” (Isẹ 2:9; 2 Tim. 3:17) Isese rẹ Baibol vẹ eroro kpahọn cha nẹrhẹ ubiudu rẹ avwanre vọn vẹ emu esiri ri shekpahen Ọghẹnẹ kugbe ọhọre rọyen. Ọtiọyena, ka sa vwẹ ekuakua iyoyovwin efa vwọba efe rẹ avwanre vwori jovwo.—Luk 6:45; Ẹfe. 5:9.

Ọrerha, e jẹ avwanre davwẹngba vwọ “vwẹ ẹro kere ohwo esiri.” (3 Jọn 11) A sa mrẹ udje rẹ ihwo esiri buebun vwẹ Baibol na. Vwọrẹ uyota, Jihova vẹ Jesu yen djudje ro me yovwin kparobọ kẹ avwanre. Ẹkẹvuọvo, ihwo efa je herọ ra sa vwẹrokere. Ivẹ usun rayen yen Tabita kugbe Banabas. (Iruo 9:36; 11:22-24) Wọ cha mrẹ erere gbidiki siẹrẹ wo de se ikuegbe rayen, ji vwo oniso rẹ idjerhe evo rẹ ayen vwọ chọn ihwo efa uko. Roro kpahen oborẹ wọ sa vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ihwo rẹ orua wẹn evo kugbe iniọvo rẹ ukoko na. Ji vwo oniso rẹ erere rẹ Tabita vẹ Banabas mrẹre fikirẹ ukẹcha rẹ ayen vwọ kẹ ihwo efa. Erere tiọyena ji se te we obọ.

Avwanre ji se roro kpahen udje rẹ ihwo ri ruẹ emu esiri nonẹna. Kerẹ udje, roro kpahen ekpako re wian gangan vwọ vwẹrote ukoko na, kidie ayen ihwo rẹ “ivun rẹ erhuvwu” vwerhan. Vwọba, o ji fo nẹ a karophiyọ iniọvo eya ri fuevun, re womarẹ ota vẹ uruemu vwo djephia nẹ ayen “iyono ri yono emu esiri.” (Taitọs 1:8; 2:3)  Oniọvo aye ọvo re se Roslyn da ta: “Ugbeyan mẹ davwẹngba mamọ vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ihwo ji vwẹ uchebro kẹ iniọvo rehẹ ukoko na. O roro kpahen oborẹ ayen hirharokuẹ, ruẹse kẹ ayen, je chọn ayen uko vwẹ idjerhe sansan. Mi niro nẹ ọyen ohwo esiri dẹn.”

Jihova vwẹ uchebro kẹ ihwo rọyen nẹ ayen “guọnọ erhuvwu.” (Emọs 5:14) Avwanre de ru ọtiọyen, ọ cha nẹrhẹ e vwo ẹguọnọ rẹ irhi rẹ Jihova, ji vwo owenvwe re vwo ru obo ri yovwirin.

Ọ dia okẹ eghanghanre ra vwọ kẹ ihwo yen e che vwo djephia nẹ avwanre vwo uruemu rẹ uyoyovwi-in. Kerẹ udje, ohwo rọ ya ihoho cha sa vwẹ urhiẹ rẹ ọda ọvo yẹrẹ ivẹ vwọ ya uhoho-o. Ukperẹ ọtiọyen, ọ cha vwẹ ọda sansan vwo gbe obo rọ ya na abọ buebun. Vwẹ idjerhe vuọvo na, avwanre da vwẹ erọnvwọn itete buebun vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ihwo efa, ke se djephia nẹ avwanre vwo uruemu rẹ uyoyovwin.

Baibol na vuẹ avwanre nẹ a “choma” ji muegbe re vwo ru emu esiri. (2 Tim. 2:21; Taitọs 3:1) Avwanre de vwo oniso rẹ ẹdia rẹ ihwo efa hepha, ka sa mrẹ idjerhe re se vwo ru obo ri shephiyọ kẹ ọrivẹ rẹ avwanre “fiki rẹ erhuvwu rọye.” (Rom 15:2) Ọyena ji se churobọ si uruemu ra vwọ kokẹ. (Isẹ 3:27) Avwanre se durhie ohwo ọvo rhe uwevwin rẹ avwanre vwọ kẹ udemu yẹrẹ ọtakugbe ra sa vwọ bọn ohwohwo gan. Avwanre ji se si ọbe rhe ohwo rẹ avwanre nyori nẹ o muọga, kọn bro ra, yẹrẹ vwẹ ifonu se. Vwọrẹ uyota, avwanre sa mrẹ uphẹn buebun ra vwọ ta “ota esiri rọ vọnre vẹ uyono, ro fori kẹ oghẹre ẹdẹ, rọ vwẹ erhuvwu kẹ otu ri nyoro.”—Ẹfe. 4:29.

Kerẹ Jihova, avwanre guọnọ ru emu esiri kẹ ihwo eje. Ọtiọyena, avwanre ni ohwo ruẹ-ẹ. Idjerhe ro me yovwin re se vwo ru ọtiọyen, ọyen re vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri rẹ Uvie na kẹ ihwo ejobi. Vwo nene iji rẹ Jesu, ofori nẹ avwanre ru emu esiri kẹ ihwo ejobi, tobọ kẹ ihwo ri vwo utuoma kpahen avwanre. (Luk 6:27) O yovwirin re vwo ru emu esiri kẹ ihwo efa, kidie o “vwo urhi” rọ vwọso ọyena-a. (Gal. 5:22, 23) E de ru emu esiri kẹ ihwo dede nẹ e muẹkpahan avwanre, ọyena se si ihwo rhe ukoko na ji vwẹ urinrin kẹ Jihova.—1 Pita 3:16, 17.

“Ohwo esiri je re omamọ rẹ iruo rọye.” (Isẹ 14:14) Ọrhọ yen omamọ yẹrẹ osa rẹ avwanre se rhẹro rọyen? Avwanre de ru emu esiri kẹ ihwo efa, ayen ji che ru ọtiọyen kẹ avwanre. (Isẹ 14:22) Ayen rha tobọ ru emu esiri kẹ avwanre-e, e jẹ obọ rhọ avwanre-e, kidie emu esiri rẹ avwanre ruẹ na sa nẹrhẹ ayen wene ẹro rẹ ayen vwo nẹ avwanre.—Rom 12:20.

Iniọvo buebun sa vuẹ wẹ erere rẹ ayen mrẹre ọke rẹ ayen vwo siobọnu umiovwo ji ru erhuvwu kẹ ihwo efa. Oniọvo aye ọvo re se Nancy da ta: “Nẹ ọke emọ rhe yen mi vwo ruẹ yanghan yanghan, mi gbe ọfanrhiẹn ji phuoma. Jẹ, mi rhi vwo yono oborẹ Jihova ta kpahen emu esiri ji reyọ ayen vwo ruiruo, me da rhe mrẹ uvi rẹ omavwerhovwẹn. Enẹna, mi rhi vwo ọghọ romobọ re.”

Obo re ma ghanre rọ nẹrhẹ e vwo uruemu rẹ uyoyovwin, ọyen kidie nẹ ọ nẹrhẹ oma vwerhen Jihova. Ọ da tobọ dianẹ ihwo buebun mrẹ oborẹ avwanre ruẹ-ẹ, Jihova mrẹ avwanre. Ọ riẹn kemu kemu esiri rẹ avwanre ruẹ, kugbe iroro esiri rẹ avwanre vwori. (Ẹfe. 6:7, 8) Kẹ, mavọ yen ọ cha vwọ hwosa kẹ avwanre? “Ohwo esiri ọye sa mrẹ aroesiri vwẹ obọ rẹ Ọrovwohwo.” (Isẹ 12:2) Ọtiọyena, e gbe jẹ avwanre dje uruemu rẹ uyoyovwin phia ọkieje. Jihova veri nẹ “urinrin kugbe ọghọ kugbe ufuoma kọ dia kẹ ohwo kohwo ro ru ọ rẹ esiri.”—Rom 2:10.