1-2. Diesorọ o vwo fo nẹ Inenikristi yono ọbe ri Livitikọs?

ỌYINKỌN Pọl vuẹ ugbeyan rọyen Timoti nẹ “ọbe ọfuanfon na ejobi rẹ Ọghẹnẹ kpare erhi rẹ ihwo vwo si ọ vọnre vẹ erere.” (2 Tim. 3:16) Ọbe ri Livitikọs jehẹ usun rayen. Ẹro vọ yen wo vwo ni ọbe yena? Ihwo evo se no kerẹ ọbe rọ vọnre vẹ irhi ri kpo awanre re, ẹkẹvuọvo Inenikristi vwẹ ẹro yena vwo no-o.

² E si ọbe ri Livitikọs omarẹ ikpe 3,500 re wanre, ẹkẹvuọvo Jihova sẹro rọyen vwọ “kẹ eyono rẹ avwanre.” (Rom 15:4) Ofori nẹ avwanre vwo ẹwẹn re vwo yono ọbe ri Livitikọs na kidie ọ nẹrhẹ avwanre riẹn ẹro ri Jihova vwo nẹ emu. Vwọrẹ uyota, o vwo iyono eghanghanre re se yono vwo nẹ ọbe nana rhe. E jẹ a ta ota kpahen ẹne.

3. Diesorọ e vwo ze izobo kukpe kukpe vwẹ Ẹdẹ rẹ Arhuẹrẹ na?

³ Uyono rẹsosuọ: Avwanre che vwo aroesiri ri Jihova tavwen o ki rhiabọreyọ izobo rẹ avwanre. Kukpe kukpe, vwẹ Ẹdẹ rẹ Arhuẹrẹ na yen ihwo rẹ Izrẹl vwo siomakoko, orherẹn rode na mi ze izobo rẹ eranvwe. Izobo yena nẹrhẹ ihwo rẹ Izrẹl karophiyọ nẹ ayen guọnọ orufon! Ẹkẹvuọvo, ẹsosuọ orherẹn rode na che ru orọnvwọn ọvo rọ ma ghanre vrẹ evwoghovwo rẹ imwemwu rẹ ẹgborho na tavwen o ki mu ọbara rẹ eranvwe na ro asan rọ Ma Fon na.

4. Vwo nene eta rehẹ Livitikọs 16:12, 13, die yen orherẹn rode na ruẹ obọ rẹsosuọ rọ da ro asan rọ Ma Fon na vwẹ Ẹdẹ rẹ Arhuẹrẹ na? (Ni uhoho rọhẹ opharo ọbe na.)

 ⁴ Se Livitikọs 16:12, 13. Vwẹ ẹwẹn roro obo re phia vwẹ Ẹdẹ rẹ Arhuẹrẹ na: Orherẹn rode na ro itabanako na. Ọnana yen obọ rẹsosuọ rẹ abọ erha rọ vwọ ro asan rọ Ma Fon na. Ọ vwẹ obọ ọvo yọnrọn omoze rẹ ugboduma, ọ da rha vwẹ obọ ro chekọ vwọ yọnrọn orọnvwọn ra vwọ ghwẹ imwerhanre ra vwẹ oro ru. Ọ da domaji vwẹ anurhoro ra wan ro asan rọ Ma Fon na. Ọ da ro asan rọ Ma Fon na vwẹ idjerhe rẹ ọghọ ji mudia obaro rẹ ekpeti rẹ ọphọ na. Vwẹ idjerhe rẹ udje, ọ hẹ obaro ri Jihova! O de ku ugboduma phiyọ imwerhanre na, ọrhen ọvwevwerhen na da vọn uvun na. * Ọ da rhoma ro asan rọ Ma Fon na vẹ ọbara rẹ eranvwe na ro che vwo ze izobo na. Jokaphiyọ nẹ ọ torhẹ ugboduma na tavwen o ki ze izobo na.

5. Die yen e se yono nẹ ugboduma ra torhẹ vwẹ Ẹdẹ rẹ Arhuẹrẹ na?

⁵ Die yen e se yono nẹ ugboduma ra torhẹ vwẹ Ẹdẹ rẹ Arhuẹrẹ na? Baibol na tare nẹ ẹrhovwo rẹ idibo ri Jihova ri fuevun pha kerẹ ugboduma. (Une 141:2; Ẹvwọ. 5:8) Karophiyọ nẹ idjerhe rẹ ọghọ yen orherẹn rode na vwo mu ugboduma na rhe obaro ri Jihova. Eriyina, ọke rẹ avwanre da nẹrhovwo rhe Jihova ofori nẹ e muomaphiyọ ọghọ. Kọyen avwanre muọghọ okokodo vwọ kẹ. Oma vwerhen avwanre mamọ nẹ Ọmemama rẹ avwanre vwẹ uphẹn kẹ avwanre e vwo sikẹrẹ, kirobo rẹ ọmọ siẹkẹrẹ ọsẹ rọyen. (Jems 4:8) O rhiabọreyọ avwanre kerẹ igbeyan rọyen! (Une 25:14) Ọnana okpu uphẹn rode, ọtiọyena avwanre che ku Jihova phiyotọ-ọ.

6. Die yen e se yono vwo nẹ uruemu rẹ orherẹn rode na vwọ torhẹ ugboduma na tavwen o ki ze izobo na?

⁶ Karophiyọ nẹ orherẹn rode na cha torhẹ ugboduma na tavwen o ki ze izobo na. Ọyena o ruru na cha nẹrhẹ o vwo aroesiri ri Jihova ọke o vwo ze izobo na. Die yen avwanre yono norhe? Ọke ri Jesu vwọ hẹ akpọ na, o ru orọnvwọn ọvo rọ ghanre vrẹ usivwin rẹ ihworakpọ tavwen ọ ke vwẹ arhọ rọyen vwọkpahotọ. Die yen o ruru? Jesu fuevun je yọnregan rere Jihova se vwo rhiabọreyọ izobo rọyen. Vwẹ idjerhe yena, Jesu djerephia nẹ e vwo ru ọhọre rẹ Ọghẹnẹ yen akpeyeren ro me yovwin. Jesu cha kpare usuon rẹ Ọsẹ rọyen kpenu ji djephia nẹ idjerhe ro suẹn wan yen me yovwin kparobọ.

7. Diesorọ akpeyeren ri Jesu vwọ vwerhen Ọsẹ rọyen oma?

⁷ Jesu nabọ nyupho rẹ ọsẹ rọyen ọke rọ vwọ hẹ otọrakpọ na. Dede nẹ Jesu hirharoku edavwini, o ji che ghwu ughwu oja, ọ chochọn rẹ usuon rẹ Ọsẹ rọyen. (Fil. 2:8) Ọke ri Jesu vwo hirharoku edavwini, ọ “yare oyare, vẹ ekperẹ vẹ oviẹ.” (Hib. 5:7) Ẹrhovwo rọ nẹre nẹ otọ ubiudu rọyen rhe na djerephia nẹ Jesu fuevun kẹ Jihova ji muegbe ro vwo nyupho rọyen. Ẹrhovwo ri Jesu nẹ rhe Jihova na pha kerẹ ọrhen ọvwevwerhen rẹ ugboduma. Idjerhe ri Jesu yeren akpọ rọyen wan vwerhen Ọsẹ rọyen oma, o ji titi usuon rọyen.

8. Mavọ yen a sa vwọ vwẹrokere akpeyeren ri Jesu?

⁸ Avwanre sa vwẹrokere Jesu womarẹ a vwọ davwẹngba rẹ avwanre eje vwọ fuevun je yọnrọn irhi ri Jihova. Siẹrẹ e de hirharoku edavwini, kẹ avwanre  yare ukẹcha ri Jihova rere a sa vwọ yọnregan. Ọtiọyena kẹ e se djephia nẹ idjerhe rẹ usuon ri Jihova yen me yovwin. Avwanre riẹnre nẹ Jihova che rhiabọreyọ ẹrhovwo rẹ avwanre siẹrẹ e rhe vwobọ vwẹ imwemwu-u. Ẹkẹvuọvo, siẹrẹ e de yeren akpọ vwo nene iwan ri Jihova, o muẹro nẹ ẹrhovwo rẹ avwanre che gbọrhen ororo kerẹ ugboduma kẹ Jihova. Ẹmienyo vẹ ọyọnregan rẹ avwanre cha nẹrhẹ oma vwerhen Jihova.—Isẹ 27:11.

9. Diesorọ ihwo rẹ Izrẹl vwo ze izobo rẹ ọrekugbe?

⁹ Uyono rivẹ: Ẹwẹn rẹ akpẹvwẹ yen mu avwanre vwọ ga Jihova. A sa vwọ riẹn ọnana, e je avwanre roro kpahen izobo rẹ ọrekugbe rọ dia ẹbẹre ọghanghanre ọvo rẹ ẹga rẹ ihwo rẹ Izrẹl. * Vwẹ ọbe ri Livitikọs, avwanre yonori nẹ ohwo rẹ Izrẹl se ze izobo rẹ ọrekugbe fikirẹ ẹwẹn rẹ “ẹkpẹvwẹ” rọyen. (Liv. 7:11-13, 16-18) O ze izobo nana kidie ọ guọnọ ruo, ọ dia a gbarọ-ọ. Ọnana izobo ro nẹ otọ ẹwẹn rhe rẹ ohwo na ze, fikirẹ ẹguọnọ ro vwo kpahen Jihova. Ohwo ro ze izobo na, orua rọyen kugbe irherẹn na yen koko ria eranvwe na kuẹgbe. Jẹ o vwo ẹbẹre rẹ eranvwe na evo re vwo ze kẹ Jihova ọvo. Ẹbẹre vọ?

10. Die yen izobo rẹ ọrekugbe re djisẹ rọyen vwẹ Livitikọs 3:6, 12, 14-16 yono avwanre kpahen ẹwẹn ri Jesu vwọ ga Jihova?

¹⁰ Uyono rerha: Ẹguọnọ yen mu avwanre vwọ kẹ Jihova obo ri me yovwin vwẹ  akpeyeren rẹ avwanre. Jihova nẹ ivwri rẹ eranvwe na kerẹ ẹbẹre ro me yovwin vwẹ eranvwe. O jẹ tanẹ ẹbẹre efa vwẹ eranvwe na ji te ibiehun na pha ghanghanre. (Se Livitikọs 3:6, 12, 14-16.) Ọtiọyena, oma vwerhen Jihova ọke rẹ ohwo rẹ Izrẹl da vwẹ ẹbẹre tiọyena vẹ ivwri na vwọ kẹ. Ohwo rẹ Izrẹl ro ze izobo tiọyena djephia nẹ ọyen vwo ẹguọnọ okokodo kpahen Jihova. Vwẹ idjerhe vuọvo na, ẹguọnọ yen mu Jesu vwọ reyọ akpeyeren rọyen eje vwọ ga Jihova. (Jọn 14:31) Oma vwerhen Jesu ro vwo ru ọhọre rẹ Ọghẹnẹ, o ji vwo ẹguọnọ rẹ irhi rọyen. (Une 40:8) Oma vwerhen Jihova mamọ rọ vwọ mrẹ Jesu rọ vwẹ ẹwẹn rọyen eje vwọ ga!

11. Idjerhe vọ yen ẹga rẹ avwanre vwọ họhọ izobo rẹ ọrekugbe, kẹ mavọ yen ọmrẹvughe nana sa vwọ nẹrhẹ ẹwẹn rẹ avwanre totọ?

¹¹ Ẹga rẹ avwanre vwọ kẹ Jihova pha kerẹ izobo rẹ ọrekugbe yena, kidie ọnana odjephia rẹ ẹguọnọ rẹ avwanre vwo kpahọn. Avwanre vwo ẹguọnọ ri Jihova vẹ ubiudu rẹ avwanre eje, ọtiọyena avwanre kẹ Jihova obo ri me yovwin vwẹ akpeyeren rẹ avwanre eje. Oma cha vwerhen Jihova mamọ rọ vwọ mrẹ iduduru rẹ ihwo re ga fikirẹ ẹguọnọ okokodo rẹ ayen vwo kpahọn vẹ irhi rọyen! Ẹwẹn rẹ avwanre se totọ kidie avwanre riẹnre nẹ Jihova mrẹ oborẹ avwanre ruẹ, o ji no ghanghanre, ọtiọyen ji te ẹwẹn ro mu avwanre vwọ ga. Kerẹ udje, wọ da dia ọmare, wo rhe se ruẹ te oborẹ wọ guọnọ ru-u, e jẹ o mu we ẹro nẹ Jihova vwo ẹruọ rẹ ẹdia wẹn na. Wo se no nẹ oborẹ wo ruẹ vwẹ ẹga ri Jihova te emuọvo-o, ẹkẹvuọvo Jihova mrẹ ẹguọnọ ro mu we wo ruẹ obo wo se ru. Oma vwerhọn siẹrẹ wo de ru oborẹ wo se ru.

12. Ẹro vọ yen Jihova vwo nẹ izobo rẹ ọrekugbe na, mavọ yen ọnana wan phiuduphiyọ avwanre awọ?

¹² Die yen avwanre se yono vwo nẹ izobo rẹ ọrekugbe na? Oma vwerhen Jihova siẹrẹ ivwirhi rẹ eranvwe ra torhẹ na de brẹ kpo enu. Ọtiọyena, e jẹ o mu we ẹro nẹ oma je vwerhen Jihova siẹrẹ wọ da vwẹ ẹwẹn wẹn eje vwọ ga. (Kọl. 3:23) Di vwẹro roro oborẹ oma cha vwerhen Jihova te. Kemu kemu wo ru vwẹ ẹga rọyen vwerhọn oma, o toro obo rọ hanvwe te-e. O nẹ ayen ghanghanre, ọ je cha karophiyọ bẹdẹ.—Mat. 6:20; Hib. 6:10.

13. Vwo nene eta rehẹ Livitikọs 9:23, 24, idjerhe vọ yen Jihova wan djephia nẹ ọyen rhiabọreyọ irherẹn re vwo mu na?

¹³ Uyono rẹne: Jihova brẹba kẹ ukoko rọyen rọhẹ otọrakpọ na. Di roro obo re phiare vwẹ ukpe ri 1512 B.C.E. re vwo chiyin itabanako na phiyọ obotọ rẹ Ugbenu ri Sinae. (Eyan. 40:17) Mosis yen sun irueru ra vwọ vwẹ Erọn vẹ emọ rọyen mu kerẹ irherẹn. Ẹgborho na eje siomakoko rhi nughe rẹ izobo rẹsosuọ rẹ irherẹn na cha ze. (Liv. 9:1-5) Idjerhe vọ yen Jihova wan djephia nẹ ọyen rhiabọreyọ irherẹn re ghwe vwo mu na? Erọn vẹ Mosis vwọ nẹrhovwo kẹ ihwo na, Jihova da vwẹ erhanre vwọ torhẹ eranvwe ri chekọ vwẹ enu rẹ agbada na.—Se Livitikọs 9:23, 24.

14. Diesorọ ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ irherẹn na vwọ ghanre kẹ avwanre nonẹna?

¹⁴ Die yen erhanre ro nẹ odjuvwu rhe na djephia? Jihova vwẹ erhanre yena vwo djephia nẹ ọyen rhiabọreyọ Erọn vẹ emọ rọyen re vwo mu irherẹn na. Ihwo rẹ  Izrẹl vwọ mrẹ nẹ Jihova bicha irherẹn na, ayen komobọ de ji bicha irherẹn na. O vwo oborẹ avwanre se yono norhe? E! Diesorọ ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ irherẹn na vwọ ghanre kẹ avwanre nonẹna? Kidie a vwẹ ọrhuẹrẹphiyotọ yena vwo djudje rẹ ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ irherẹn efa ri me yovwin. Jesu rọ dia Orherẹn Rode na ji vwo ihwo 144,000 ri che nene ga kerẹ ivie vẹ irherẹn vwẹ odjuvwu.—Hib. 4:14; 8:3-5; 10:1.

15-16. Idjerhe vọ yen Jihova vwo djephia nẹ ọyen biẹcha “odibo esiri na”?

¹⁵ Vwẹ 1919, Jesu da vwẹ ẹmẹko rẹ Inenikristi ra jẹreyọ vwo mu kerẹ “odibo esiri na.” Ihwo nana yen kobaro rẹ iruo aghwoghwo na, ayen je vwẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ vwọ ghẹrẹ avwanre vwẹ “ọke” ro fori. (Mat. 24:45) Wọ mrẹ imuẹro ro djerephia nẹ Jihova biẹcha odibo ọfuevun na?

¹⁶ Eshu vẹ ihwo rọyen davwẹngba rẹ ayen vwọ dobọ rẹ iruo rẹ odibo esiri na ji. Ọ rha dia ukẹcha ri Jihova jovwo-o, manẹ ayen phikparobọ re. Dede nẹ e phi ifovwin rẹ akpọeje ivẹ re, omukpahen, oshenyẹ, vẹ uweren je hẹ ẹbẹre ọvo, jẹ odibo esiri na je vwẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ vwọ ghẹrẹ Inenikristi rehẹ otọrakpọ nonẹna. Roro kpahen ẹbe, ihworo vẹ ividio ra riavwerhen rọyen ọphọphẹ vwẹ ephẹrẹ re vrẹ 900 nonẹna! Enana ghene odjephia nẹ Jihova brẹba kẹ ukoko rọyen. Iruo rẹ aghwoghwo na ji odjephia nẹ Jihova biẹcha ukoko rọyen. Vwọrẹ uyota, e ghini ghwoghwo “iyẹnrẹ esiri na wan akpọ na ejobi” re. (Mat. 24:14) Aphro herọ-ọ, Jihova ghini suẹn ji kuẹ ebruphiyọ rọyen kuẹ ukoko na nonẹna.

17. Idjerhe vọ yen avwanre se vwo bicha ukoko ri Jihova?

 ¹⁷ Ofori nẹ avwanre nọ oma rẹ avwanre, ‘Oma vwerhen ovwẹ nẹ me hẹ ẹbẹre ọvo rẹ ukoko ri Jihova?’ Vwẹ ọke ri Mosis, Jihova ji erhanre vwo nẹ odjuvwu rhe ro vwo djephia nẹ ọyen rhọnvwephiyọ e vwo muẹ rẹ Erọn vẹ emọ rọyen kerẹ irherẹn. Ọtiọyen ọ je hepha, avwanre vwo imuẹro nẹ Jihova biẹcha ukoko rọyen nonẹna. Avwanre vwo erọnvwọn buebun re nẹrhẹ avwanre kpẹvwẹ Jihova. (1 Tẹsa. 5:18, 19) Idjerhe vọ yen avwanre se vwo bicha ukoko ri Jihova? Ọyen avwanre vwo nene odjekẹ ri Baibol ra vwọphia vwẹ ẹbe ukoko na, emẹvwa, isikoko vẹ eghwẹkoko. Vwọba, avwanre biẹcha ukoko na siẹrẹ e de vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na.—1 Kọr. 15:58.

18. Die yen orhiẹn-ebro wẹn enẹna?

¹⁸ E jẹ avwanre brorhiẹn ra vwọ reyọ obo re yono vwo nẹ ọbe ri Livitikọs vwo ruiruo. Avwanre guọnọre nẹ Jihova rhiabọreyọ ẹga rẹ avwanre. E jẹ ẹwẹn rẹ akpẹvwẹ mu avwanre vwọ ga Jihova. E jẹ avwanre vwẹ ubiudu rẹ avwanre eje vwọ ga kidie avwanre vwo ẹguọnọ rọyen. E jẹ avwanre davwẹngba vwo bicha ukoko nana ri Jihova ku ebruphiyọ rọyen kuẹ nonẹna. E de ru ọtiọyen, kẹ e se djephia nẹ avwanre vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni uphẹn ra vwọ ga Jihova kerẹ Iseri rọyen!