1, 2. Die yen sa nẹrhẹ udu bru emiọvwọn evo ọke rẹ emọ rayen da guọnọ vwomakpahotọ kẹ Ọghẹnẹ ji bromaphiyame?

IHWO uriorin buebun re vwomakpahotọ kẹ Jihova yen bromaphiyame kukpe kukpe. Buebun rayen ighene rẹ esẹ vẹ ini rayen hẹ ukoko na. Ayen jẹ ojẹ rẹ ayen vwọ yan vwẹ idjerhe rẹ arhọ na. (Une 1:1-3) Wọ da dia ọmiọvwọn, o muẹro nẹ wo rhẹro rẹ ọke rẹ ọmọ wẹn che vwo bromaphiyame.​—Ni 3 Jọn 4. 

² Ẹkẹvuọvo, udu se bru we emerha. Ọkiọvo, wo roro kpahen ighene evo ri bromaphiyame re, ukuko na ayen de rhi vwo ẹwẹn ivivẹ kpahen irhi rẹ Ọghẹnẹ. Evo usun rayen tobọ vrẹn nẹ ukoko na. Ọtiọyena, udu se bru we nẹ ọmọ wẹn de bromaphiyame nu, o se wene, ọ me rhe kpare ẹguọnọ rọyen rẹsosuọ kufia. Ọke yena, kọ cha họhọ iniọvo rehẹ ukoko rẹ Ẹfesọs vwẹ ẹgbukpe ujorin ẹsosuọ, rẹ Jesu ta kẹ nẹ, “wo siobọ nẹ ẹguọnọ wẹn rẹsosuọ.” (Ẹvwọ. 2:4) Mavọ yen wọ sa  vwọ chọn ọmọ wẹn uko vwọ sẹro rẹ ẹguọnọ rọyen rere ọ sa vwọ “rho te esivwo”? (1 Pita 2:2) Ra vwọ kpahenphiyọ onọ yena, jẹ a fuẹrẹn ikuegbe rẹ Timoti.

3. (a) Mavọ yen Timoti rhe vwọ dia Onenikristi, kẹ die yen o ru kpahen obo re yoniro? (b) Ẹdia erha vọ yen Pọl ta ota kpahen vwẹ uchebro rọ vwọ kẹ Timoti?

³ Ọ sa dianẹ ukpe rẹ 47 C.E. rẹ ọyinkọn Pọl vwo kpo Listra, ọyen Timoti ji vwo yono kpahen Jesu. Dede nẹ eghene yen Timoti hepha ọke yena, ọ nabọ ru nene obo re yoniro. Ẹgbukpe ivẹ vwọ wan nu, ọ da rhe dia ọchuko rẹ Pọl. Omarẹ ẹgbukpe 16 vwọ wan nu, Pọl de si eta nana vwo rhe Timoti: “Phi obọ phihọ obo ri wo nyori ru wọ nabọ segbuyota na, kirobo re wọ je riẹn ohwo rọ vwẹ ayen yono uwe na nẹ ọke emọ wẹn rhe ọye wọ vwọ riẹn ọbe ọfuanfon na [ẹbẹre ra vwẹ Hibru si] rọ sa kẹ aghwanre vẹ esivwo fiki rẹ esegbuyota kpahen Kristi Jesu.” (2 Tim. 3:14, 15) Noso nẹ Pọl tare nẹ Timoti (1) riẹn ọbe ọfuanfon na, (2) o se obo ro nyori na gbuyota, (3) o vwo aghwanre rọ sa kẹ ohwo esivwo fiki rẹ esegbuyota kpahen Kristi Jesu.

4. Erhọ yen erọnvwọn evo rẹ wo vwo yono emọ wẹn? (Ni uhoho rẹsosuọ na.)

⁴ Wẹwẹ kerẹ ọmiọvwọn vwevunrẹ ukoko na, wọ guọnọre nẹ ọmọ wẹn riẹn ọbe ọfuanfon na, rọ churobọ si ẹbẹre ra vwẹ Hibru kugbe ẹbẹre ra vwẹ Grik si. Imitete dede ji se yono kpahen ihwo vẹ ikuegbe rẹ Baibol. Ukoko rẹ Jihova teyen ẹbe vẹ ibroshọ, ji ru ividio sansan rẹ emiọvwọn se vwo yono emọ rayen. Wọ riẹn e re herọ vwẹ ephẹrẹ wẹn? Karophiyọ nẹ erianriẹn rẹ Ọbe Ọfuanfon na yen sa nẹrhẹ e vwo uvi oyerinkugbe vẹ Jihova.

5. (a) Die yen o mudiaphiyọ ra vwọ “nabọ segbuyota”? (b) Mavọ yen avwanre ru riẹn nẹ Timoti nabọ se iyẹnrẹn esiri ro shekpahen Jesu gbuyota?

⁵ Ọ pha ghanghanre re vwo vwo erianriẹn rẹ ọbe ọfuanfon na. Ẹkẹvuọvo, o teri e di vwo yono emọ kpahen ihwo vẹ ikuegbe rẹ Baibol na-a. A chọn Timoti uko te ẹdia rọ vwọ “nabọ segbuyota.” Ubiotọ rẹ Grik re vwo si ẹkpo yena ẹsosuọ, mudiaphiyọ “re vwo vwo imuẹro” yẹrẹ “re vwo se orọnvwọn gbuyota.” Nẹ ọkiemọ rhe yen Timoti vwọ riẹn ẹbẹre ra vwẹ Hibru si vwẹ Ọbe Ọfuanfon na. Jẹ, o rhi vwo te ọke ọvo, ọ da rhe mrẹ obo re nẹrhẹ o vwo imuẹro nẹ Jesu yen Mesaya na. Vwẹ idjerhe ọfa, a sa tanẹ imuẹro ro vwori na da nẹrhẹ erianriẹn rọyen ghwotọ. Vwọrẹ uyota, imuẹro ro vwo kpahen iyẹnrẹn esiri na ganre mamọ, te ẹdia ro vwo bromaphiyame, je vwomaba Pọl vwọ ga kerẹ imishọnare.

6. Mavọ yen wọ sa vwọ chọn emọ wẹn uko vwo vwo imuẹro rẹ oborẹ ayen yonori vwẹ Baibol na?

⁶ Mavọ yen wọ sa vwọ chọn emọ wẹn uko vwo vwo oka rẹ imuẹro ro rhe Timoti? Ẹsosuọ, vwo edirin. E vwiẹ ohwo vẹ imuẹro-o. Emọ wẹn ji che se vwo imuẹro rẹ orọnvwọn kidie nẹ wo vwo imuẹro kpahọ-ọn. Ofori nẹ “ọhọ” romobọ rayen mu ayen vwo vwo imuẹro rẹ oborẹ Baibol na yonori. (Se Hibru 5:14.) Wọ sa chọn ọmọ wẹn uko vwọ bọn esegbuyota rọyen gan, ma rho siẹrẹ ọ da nọ enọ. Jẹ e ni udje ọvo.

7, 8. (a) Mavọ yen ọsẹ ọvo vwọ vwẹ edirin vwo yono ọmọtẹ rọyen? (b) Ọrhọ yen ẹdia evo rẹ wọ da guọnọ oka rẹ edirin tiọyen?

⁷ Thomas ro vwo ọmọtẹ rẹ ẹgbukpe 11 da ta: “Ọkiọvo ọmọtẹ mẹ sa nọ, ‘Ọ  dia Jihova yen nẹrhẹ erọnvwọn ejobi mamarhe?’ yẹrẹ ‘Diesorọ avwanre rhe vwobọ vwẹ irueru rẹ orere na-a, kerẹ re vwo phiobọ phiyọ ekpeti kẹ ohwo ro che sun?’ Ọkiọvo me davwẹngba vwo suẹn oma mẹ, kidie me guọnọ gba vwọ reyọ obo mi segbuyota-a. Ọ ghwa dia obo ra kanrunumu uyota na te, yen cha nẹrhẹ ohwo vwo esegbuyota-a. Ẹkẹvuọvo, e mu esegbuyota kpahen erọnvwọn sansan re vwo imuẹro rọyen.”

⁸ Thomas riẹnre nẹ ọ guọnọ edirin rọ sa vwọ nabọ yono ọmọ rọyen. Vwọrẹ uyota, Inenikristi eje guọnọ edirin. (Kọl. 3:12) Thomas mrẹvughe nẹ, ofori nẹ o nene ọmọtẹ rọyen ghwọrọ ọke kugbe vwo roro kpahen oborẹ Baibol na yonori, tavwen ọmọ na ki se vwo imuẹro kpahọn. Ọ da ta: “Me vẹ aye mẹ ghene guọnọ riẹn sẹ ọmọtẹ rẹ avwanre ghini vwo imuẹro rẹ obo ro yono na, ma rho kẹ i ri kodori. Ọ da nọ avwanre enọ, ẹwẹn avwanre ko se totọ. Kidie oshọ che mu vwe siẹrẹ ọ da ghwa rhiabọreyọ obo ra vuẹrẹ.”

9. Mavọ yen wọ sa vwọ kọn Ota rẹ Ọghẹnẹ phiyọ ubiudu rẹ emọ wẹn?

⁹ Emiọvwọn da vwẹ edirin vwo yono emọ rayen, ememerha na, emọ na me rhe riẹn “ohẹhẹre kugbe ugrogro kugbe enuẹra kugbe ukokodo” rẹ uyota na. (Ẹfe. 3:18) E che roro kpahen edje vẹ ẹgba iroro rayen, vwọ jẹ ojẹ rẹ ona re se vwo yono ayen. Ayen de vwo imuẹro rẹ oborẹ wo yono ayen, kẹ ayen sa chochọn rẹ esegbuyota rayen vwẹ azagba, tobọ vwẹ irharo rẹ emọ rẹ isikuru rayen. (1 Pita 3:15) Kerẹ udje, ọmọ wẹn sa vwẹ Baibol na vwo dje obo re phia kẹ avwanre siẹrẹ e de ghwu? Ọ tobọ rhọnvwephiyọ oborẹ Baibol na ta kpahen ẹdia rẹ ohwo ro ghwuru? * Aphro herọ-ọ, erere herọ siẹrẹ a da sa kọn Ota rẹ Ọghẹnẹ phiyọ ubiudu rẹ emọ, ẹkẹvuọvo ọ guọnọ edirin e ki se ru ọtiọyen.​—Urhi 6:6, 7. 

10. Die yen orọnvwọn ọvo rọ pha ghanghanre vwẹ uyono wọ vwọ kẹ emọ wẹn?

¹⁰ Vwọba, udje wẹn je sa chọn emọ wẹn uko vwo vwo imuẹro rẹ oborẹ ayen yono nẹ Baibol na cha. Stephanie, rọ dia oni ro vwo emetẹ erha da ta: “Nẹ ọke rẹ emọ mẹ vwọ hanvwe yen me vwọ nọ, ‘Ofori me vwọ vuẹ emọ mẹ obo re kẹ vwẹ imuẹro nẹ Ọghẹnẹ herọ, nẹ o vwo ẹguọnọ rẹ avwanre, idjerhe rọyen je phiọn? Emọ mẹ sa mrẹvughe nẹ mi ghini vwo ẹguọnọ rẹ Jihova?’ O rhe mu vwe ẹro-o, o ji che mu emọ mẹ ẹro-o.”

11, 12. Die yen aghwanre, kẹ diesorọ a vwọ tanẹ ọ dia ikpe yen e vwo vughe ohwo ro vwo aghwanre-e?

¹¹ Kirobo rẹ avwanre yonori, Timoti (1) riẹn Ọbe Ọfuanfon na, (2) o ji se obo ro yonori gbuyota. Ẹkẹvuọvo, diesorọ Pọl vwọ tanẹ ọbe ọfuanfon na sa nẹrhẹ Timoti ‘ghwanre vwọ kẹ usivwin’?

¹² Ukori 2 rẹ ọbe rẹ Insight on the Scriptures tare nẹ, Baibol na churu aghwanre si “ẹgba ra sa vwọ reyọ ọhọ vẹ erianriẹn vwo ruiruo, vwẹ idjerhe re de se phi ebẹnbẹn kparobọ, kẹnoma kẹ imuoshọ, yanmu obo ra tẹnrovi, yẹrẹ vwẹ uchebro kẹ ihwo efa rẹ ayen se vwo ru ọtiọyen. Aghwanre fẹnẹ ughẹnghẹn dibidibi.” Baibol na tare nẹ “Ughẹnghẹn  vọn evun rẹ udu rẹ omotete.” (Isẹ 22:15) Kọyen aghwanre, ọyen emu ọvo ro se djephia nẹ ohwo tedje. Oshọẹdjẹ rẹ Jihova vẹ ẹmienyo rọyen yen e vwo vughe ohwo ro tedje vwevunrẹ ukoko na, ọ dia ikpe-e.​—Se Une Rẹ Ejiro 111:10.

13. Mavọ yen eghene se vwo djephia nẹ ọyen vwo aghwanre rọ sa nẹrhẹ o vwo usivwin?

¹³ Ighene ri tedje vwevunrẹ ukoko na, dia ihwo ri “phieghe cha phieghe kpo rẹ odju” rẹ urhurusivwe rẹ ugboma yẹrẹ ọnyẹ rẹ otu muẹ-ẹ. (Ẹfe. 4:14) Ukperẹ ọtiọyen, ayen yono ẹgba iroro rayen rere ayen se “vwo ọhọ ri se vwo vughe emu esiri vẹ ọbrabra.” (Hib. 5:14) Ayen nabọ brorhiẹn rẹ aghwanre kọke kọke, vwọrẹ odjephia nẹ ayen tedje, o torori sẹ esẹ vẹ ini rayen yẹrẹ imiragua hẹ etiyi-in. (Fil. 2:12) Oka rẹ aghwanre tiọyena yen sa nẹrhẹ ohwo vwo usivwin. (Se Isẹ 24:14.) Mavọ yen wọ sa vwọ chọn emọ wẹn uko vwo vwo aghwanre tiọyen? Ẹsosuọ, vwo imuẹro nẹ wọ nabọ dje oborẹ wo segbuyota kẹ ayen phephẹn. Womarẹ eta vẹ uruemu wẹn, jẹ ayen mrẹvughe nẹ wo yeren akpọ vwo nene oborẹ Baibol na tare.​—Rom 2:21-23.

14, 15. (a) Die yen ofori nẹ emeghene rọ guọnọ bromaphiyame roro kpahen? (b) Mavọ yen wọ sa vwọ chọn emọ wẹn uko vwo roro kpahen ebruphiyọ rọ herọ siẹrẹ a da vwẹ irhi rẹ Ọghẹnẹ vwọba akpọ yerin?

¹⁴ O teri wọ de vwọ vuẹ emọ wẹn obo ri yovwirin vẹ obo re brare-e. O ji fo nẹ wọ chọn ayen uko vwo roro kpahen enọ kerẹ, ‘Diesorọ Baibol na vwọ tanẹ a kẹnoma kẹ urhurusivwe rẹ ugboma? Diesorọ o vwo muvwẹro nẹ erere herọ siẹrẹ mi de nene irhi rẹ Baibol na ọkieje?’​—Aiz. 48:17, 18.

¹⁵ Ọmọ wẹn da tanẹ ọyen guọnọ bromaphiyame, wọ me chọn uko vwo roro kpahen oghwa ro che nene omaebrophiyame rọyen. Erere vọ yen ọ cha mrẹ? Die yen o che vwo ze? Mavọ yen erere na vwọ rho nọ obo ro che vwo ze? (Mak 10:29, 30) Jẹ ọmọ na riẹn obo ro se  hirharoku ọke ro de bromaphiyame nu. Ọ da riẹn enana, kọ sa nabọ roro kokodo tavwen ọ ke jowọ rẹ omaebrophiyame. A da chọn emọ uko vwọ nabọ riẹn kpahen ebruphiyọ rẹ ẹmienyo vẹ ojaẹriọ rẹ jẹ ẹmienyo, kẹ ayen se vwo imuẹro nẹ irhi rẹ Baibol na vọnre vẹ erere ọkieje.​—Urhi 30:19, 20.

16. Die yen ofori nẹ emiọvwọn roro kpahen siẹrẹ esegbuyota rẹ ọmọ ro bromaphiyame nure de yeghe?

¹⁶ Ọmọ wẹn ro bromaphiyame nure de vwo ẹwẹn ivivẹ kpahen esegbuyota rọyen vwo? Kerẹ udje, eghene ro bromaphiyame nure se rhi vwo ẹguọnọ rẹ ekuakua rẹ akpọ na, yẹrẹ ọ sa nọ enọ kpahen aghwanre rọ herọ ra vwọ vwẹ irhi rẹ Baibol vwọba akpọ yerin. (Une 73:1-3, 12, 13) Kerẹ ọmiọvwọn, noso nẹ oka rẹ ọkpọvi ru wọ cha vwọ kẹ ọmọ na sa nẹrhẹ ọ ga Jihova yẹrẹ vrẹn nẹ ukoko na. Ọmọ na da tobọ dia omotete yẹrẹ emeghene, wo nene kunu-u. Ukperẹ ọtiọyen, jẹ ọmọ na vwo imuẹro nẹ wo vwo ẹguọnọ rọyen, wọ je guọnọ vwẹ ukẹcha kẹ.

17, 18. Mavọ yen ọmiọvwọn sa vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ọmọ rọ nọ enọ kpahen obo ro segbuyota?

¹⁷ Vwọrẹ uyota, eghene ro bromaphiyame nure, vwomakpahotọ kẹ Jihova. Omaẹvwọkpahotọ, ọyen ive rẹ avwanre veri nẹ e che vwo ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ, je vwẹ ọhọre rọyen vwọ kobaro ọkieje. (Se Mak 12:30.) Jihova vwẹ ẹro okueku vwo nẹ ive tiọye-en, ọtiọyena ofori nẹ avwanre no ghanghanre. (Aghwo. 5:4, 5) Guọnọ ọke ro fuoma, ru wọ da sa chọn ọmọ wẹn uko vwọ karophiyọ ọnana, wo mi ji ruo vwẹ idjerhe rẹ ẹguọnọ. Jẹ, tavwen wo ki ru ọtiọyen, hiẹ ẹbe sansan rẹ ukoko na teyenphia rere wọ guọnọ ukẹcha ra vwọphia re sa chọn emiọvwọn uko. Ọyena sa chọn wẹ uko vwọ kanrunumu ebruphiyọ vẹ ọghanrovwẹ rẹ omaẹvwọkpahotọ vẹ omaebrophiyame rẹ Onenikristi.

¹⁸ Kerẹ udje, wọ sa mrẹ iroroẹjẹ evo vwẹ apẹndisi ro vwo uyovwinrota na “Questions Parents Ask,” vwẹ okuphiyọ rẹ ọbe rẹ Questions Young People Ask​—Answers That Work, Ukori 1. A vwẹ uchebro nana kẹ emiọvwọn vwẹ etiyin: “Wo ghwe brokpakpa tanẹ ọmọ wẹn sen esegbuyota wẹn re-e. Davwen wọ riẹn obo re nẹrhẹ ọ ta obo rọ ta na.” Ọ sa dia ọnyẹ rẹ otu, ẹdia rẹ ọruvwohwo, yẹrẹ ọ sa dianẹ ọ vwẹ oma rọyen vwọ vwanvwe ighene efa vwevunrẹ ukoko na. Vwoba, apẹndisi na da ta: “Ọke buebun na, ọ dia jesegbuyota evwo yen ghwa cha-a. Ukperẹ ọtiọyen, ọ sa dia egbabọse ro rhiẹromrẹ fikirẹ esegbuyota rọyen.” Apẹndisi na da vwẹ iroroẹjẹ sansan phia kpahen oborẹ ọmiọvwọn sa vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ọmọ rọyen rẹ esegbuyota rọyen yeghe.

19. Mavọ yen emiọvwọn sa vwọ chọn emọ rayen uko vwọ ‘ghwanre vwọ kẹ usivwin’?

¹⁹ Emiọvwọn yen vwo oghwa rẹ ayen vwọ chọn emọ rayen uko “vwẹ ẹghwọ kuo kugbe uyono rẹ Ọrovwohwo.” (Ẹfe. 6:4) Kirobo rẹ avwanre yonori na, ofori nẹ e yono emọ na oborẹ Baibol na tare, a me je chọn ayen uko vwo vwo imuẹro kpahen oborẹ ayen yonori. Ayen ghene guọnọ imuẹro ọgangan ro se mu ayen vwọ vwomakpahotọ kẹ Jihova, je vwẹ ẹga kẹ vwo nẹ otọ rẹ ubiudu rhe. E jẹ Ota rẹ Jihova, ẹwẹn ọfuanfon rọyen, kugbe ẹgbaẹdavwọn wẹn, chọn emọ wẹn uko vwọ ‘ghwanre vwọ kẹ usivwin.’