Ubrotọ ra da jẹ French vwẹ Quebec City rọhẹ Canada yen de vwiẹ vwẹ. Ọsẹ vẹ oni mẹ Louis kugbe Zélia nabọ vwẹrote vwe dẹn. Oma vua ọsẹ mẹ mamọ. O ji vwo ẹguọnọ rẹ ẹbe ese. Mẹvwẹ komobọ vwo ẹguọnọ rẹ isiesi mamọ, ọtiọyen na, ke me rhẹro rọyen nẹ me cha dia ohwo rọ hwarhiẹ iyẹnrẹn.

Me vwọ hẹ ẹgbukpe 12, Rodolphe Soucy rọ vẹ ọsẹ mẹ gba wian kuẹgbe da kọn re uwevwin rẹ avwanre vẹ ugbeyan rọyen. Ayen Iseri ri Jihova. Me ghwa riẹn emu buebun kpahen Iseri ri Jihova-a, mi ji vwo omavwerhovwẹn kpahen ẹga raye-en. Dedena, ona rẹ ayen vwọ vwẹ Baibol na vwọ kpahanphiyọ enọ je vwe vẹ ọsẹ vẹ oni mẹ mamọ, ọtiọyena avwanre de rhiabọreyọ uyono ri Baibol.

Ọke yena, mi kpo isikuru rẹ ẹga ri Fada. Nọke ra ruọke yen me vẹ emọ rẹ iklasi mẹ gbikun kpahen obo ri mi yono na. Ukuotọ rọyen, iyono mẹ re dia irherẹn da rhe riẹn kpahọn. Ukperẹ ayen vwọ vwẹ Baibol na vwo djephia nẹ obo re me ta na dia uyota-a, ọvo vwẹ usunrẹ ayen de se vwe ohwo ro gbevwọsua vwẹ irharo rẹ emọ rẹ iklasi na eje! Dede nẹ ofu rẹ obo re phiare na dje vwe, jẹ ọ nẹrhẹ me rhe riẹn nẹ iyono rẹ isikuru rẹ ẹga ri Fada na rhọnvwephiyọ oborẹ Baibol na tare-e. Me da rhe mrẹvughe nẹ ofori nẹ mi wene isikuru mẹ. Ọsẹ vẹ oni mẹ vwọ rhọnvwe nu, mi de kpo isikuru ọfa.

Dede nẹ mi ji yono Baibol na, jẹ ẹyan-obaro mẹ ghwa teyenphia-a, kidie oshọ rẹ  iruo ri nuwevwin kpo uwevwin na mu vwe. Ẹga ri Fada titiri ọke yena, ayen ji mukpahen iruo rẹ aghwoghwo na mamọ. Maurice Duplessis rọ dia osun rẹ Quebec vẹ ihwo ri ishọshi na wian kuẹgbe. Womarẹ ukẹcha rọyen, inogbozighi ki rhi mukpahen iniọvo na. Ọ guọnọ uduefiogbere ohwo ki se ghwoghwo ota ọke yena.

Oniọvo John Rae ro wontọn nẹ iklasi rẹ irhirin rẹ Isikuru ri Gilead yen chọn vwẹ uko vwo phi oshọ mẹ na kparobọ. John rọ nabọ tẹn ona rẹ aghwoghwo na ọke yena, ọyen ohwo ra sa rua rọ je vwomakpotọ. Ọ fobọ vwẹ oghwọku ri phiọgun kẹ vwẹ-ẹ, ẹkẹvuọvo, o ruo womarẹ omamọ rẹ udje rọyen. John mrẹ bẹnbẹn rọ vwọ jẹ French, ọtiọyena ki mi nene kpo aghwoghwo ọkieje ji vwẹ ukẹcha kẹ vẹ ẹphẹrẹ na. Ọke rẹ me vẹ John ghwọrọ kugbe yen chọn vwẹ uko vwo fiudugberi dia Oseri ri Jihova. Ikpe ihwe vwọ wan nu vwẹ May 26, 1951, mi de rhi bromaphiyame.

Ighwoghwota rehẹ ukoko rẹ avwanre vwẹ Quebec City ghwe bu-un, ẹkẹvuọvo ekobaro yen me bun vwẹ usun rayen. Omamọ rẹ udje rayen na de mu vwe vwọ ton iruo rẹ ọkobaro phiyọ. Vwẹ ọke yena, Baibol na ọvo yen avwanre vwo ruẹ aghwoghwo rẹ nuwevwin kpuwevwin. Ẹbe efa rha herọ na-a, Baibol na ọvo kọyen avwanre muomaphiyọ vwo ruiruo. Ọtiọyena, ke me rhe davwẹngba vwọ riẹn ẹkpo ri Baibol sansan re me sa reyọ vwọ chochọn rẹ uyota na. Dedena, ihwo buebun je rhọnvwa se Baibol, rẹ ishọshi ri Fada rhọnvwephiyọ-ọ.

Vwẹ ukpe ri 1952, me da rọvwọn Simone Patry rọ vẹ ovwe gba hẹ ukoko ọvo vwẹ ọke yena. Avwanre da kua kpo orere ri Montreal. Vwẹ uvwre rẹ ẹgbukpe ọvo avwanre vwọ rọvwọn nu, avwanre de vwiẹ ọmọtẹ rẹ avwanre Lise. Dede nẹ mi mu iruo ọkobaro phiyotọ tavwen avwanre ke rọvwọn, jẹ avwanre ru akpeyeren avwanre lọhọ rere avwanre se vwo vwobọ vọnvọn vwẹ iruo rẹ ukoko na.

Ikpe ihwe wanre tavwen mi ki rhoma roro kpahen iruo rẹ ọkobaro na. Vwẹ 1962, ri mi vwo kpo Isikuru rẹ Ekpako vẹ Idibo Rowian vwẹ Bẹtẹl rọhẹ Canada re ruẹ emeranvwe ọvo vwẹ ọke yena, me vẹ oniọvo Camille  Ouellette yen gba dia uwevwin ọvo. Oruru rẹ Camille vwo kpahen aghwoghwo na te vwe ẹwẹn dẹn, kidie ọke yena ọ rọvwọnre, o ji vwiẹ re. Ọke yena vwẹ Quebec, a fobọ mrẹ oniọvo rọ rọvwọnre ro ruiruo rẹ ọkobaro-o, jẹ, oniọvo Camille guọnọ ruiruo rẹ ọkobaro. Ọke rẹ avwanre da ta ota, ko phiuduphiyọ ovwẹ awọ nẹ mi roro kpahen iruo rẹ ọkobaro na. Emeranvwe evo vwọ wan nu, uphẹn de rhi rhiephiyọ rẹ mi vwọ rhoma ruiruo rẹ ọkobaro. Ihwo evo tare nẹ orhiẹn rẹ ẹkpa yen mi bruru, ẹkẹvuọvo mi ji ghwobọphiyotọ vẹ imuẹro nẹ Jihova che bruba kẹ vwẹ.

Vwẹ 1964, a da vwẹ ovwẹ vẹ Simone mu ọkobaro oghẹresan vwẹ Quebec city rọ dia asan rẹ avwanre nurhe. Avwanre gare vwẹ etiyin ikpe buebun. Vwẹ ọke nana, e rhe ghwe muẹkpahan avwanre ọtiọye-en.

Vwẹ oghẹruvo ri Saturday ọvo, e de mu vwe phiyọ uwodi vwẹ Sainte-Marie, omorho rọ kẹre Quebec City. Ọke vwo yanran na, e de mu vwe rhe oguẹdjọ ọvo rọ djoma re se Baillargeon. Ọ da nọ vwẹ nẹ ono yen ilọya mẹ. Mi vwo se odẹ rẹ Glen How, * o de kperi: “Eghwo! Guọnọ ohwo ọfa!” A nabọ vughe oniọvo Glen How kerẹ ilọya rọ nabọ chochọn rẹ iniọvo na ọke yena. Okriri-i, aguare na da vuẹ vwẹ nẹ e si ẹdjọ na reyọ.

Omukpahen na nẹrhẹ ọ bẹn ra vwọ mrẹ omamọ asan de ru uyono. Asan ra paki imoto phiyọ rọ vọnre vẹ ekpahen yen ukoko rẹ avwanre de ruẹ uyono. Ẹjini otete ọvo rọ nẹrhẹ asan tuabọ kọyen avwanre vwọ djẹ ekpahen. Ọke buebun, avwanre me gba riariẹ phiyọ inọke evo tavwen a ke ton omẹvwa phiyọ, rere a vwọ bọn ohwohwo gan vẹ oborerhiẹromrẹ.

Oma vwerhen avwanre ra vwọ mrẹ ẹyan-obaro rẹ iruo Ruvie na vwẹ ikpe evo rhire na. Vwẹ ikpe re kpahen 1960, ikoko rehẹ Côte-Nord vẹ ekogho rẹ Gaspé Peninsula vwẹ Quebec City ghwe bu-un. Nonẹna ikinriariẹ rehẹ ekogho yena bun vrẹ ivẹ, ayen ji vwo Eguan Ruvie iyoyovwin.

E durhie uvwe vẹ Simone kpo iruo rẹ okinriariẹ vwẹ ukpe ri 1970. Vwẹ ukpe ri 1973, a da rha vwẹ ovwẹ vwo mu oniruo ubrotọ. Vwẹ ikpe nana eje, mi yono emu buebun mie iniọvo ri tedje kerẹ Laurier Saumur * vẹ David Splane, * ri ji ruiruo rẹ ikiekin vwẹ ọke yena. Ọke re de ku osikoko phiyọ nu, me vẹ oniọvo David ke kpọ ohwohwo viẹ rere ona rẹ uyono rẹ avwanre vwo yovwinphiyọ. Me karophiyọ ọke ọvo ri David vwọ vuẹ vwẹ nẹ, “Léonce, me riavwerhen rẹ ota wẹn na. Ota na muidjẹn, ẹkẹvuọvo me sa rhuẹrẹ eta erha vwo nẹ ota wẹn na!” Ọhọhọre nẹ eta na bunọ. Ofori nẹ mi ru eta mẹ krẹn.

 Owian rẹ iniruo ubrotọ yen ayen vwọ vwẹ ọbọngan vwọ kẹ iniruo okinriariẹ. Ẹkẹvuọvo, ighwoghwota buebun vwẹ Quebec nabọ vughe uvwe. Ayen guọnọ nene uvwe wian kọke kọke mi de kiẹn ayen. O vwọ ọke ọvo rẹ oniruo okinriariẹ vwọ vuẹ vwẹ nẹ, “Ọke ru wẹ vẹ iniọvo na ghwọrọ kuẹgbe shephiyọ, ẹkẹvuọvo, karophiyọ nẹ ọnana udughwrẹn mẹ. Me je guọnọ ọbọngan!” Mi yono emu buebun vwo nẹ uchebro rẹ ẹguọnọ rọyen na.

Vwẹ ukpe ri 1976, emu omaemuophiyọ ọvo re me rhẹro rọye-en da phia. Avwebọ mẹ Simone da mwọga gangan, o de ghwu. Mi vwo ẹguọnọ rọyen mamọ fikirẹ ẹwẹn rẹ omaevwoze vẹ ẹguọnọ ro vwo kpahen Jihova. Iruo aghwoghwo na kugbe obicha ri Jihova yen chọn vwẹ uko vwo chirakon rẹ ughwu rọyen na. Ọke vwọ yanran, me da rọvwọn Carolyn Elliott, ọkobaro ro vwo oruru ro jẹ Oyibo, rọ ga vwẹ asan ra da ma guọnọ ukẹcha vwẹ Quebec. Carolyn ọyen oniọvo ra sa rua, o ji vwo ọdavwẹ rẹ ihwo efa, marho kẹ ihwo rẹ oma vua. Ọ chọn vwẹ uko mamọ ọke rọ vwọ vwomaba vwẹ vwẹ iruo ikiekin na.

A vuẹ vwẹ nẹ me dia oyono rẹ Isikuru rẹ Ekobaro rẹsosuọ re ruru vwẹ Quebec vwẹ January 1978. Udu bru vwe mamọ kidie mi ji rhi kpo isikuru na dẹvo siẹvo ki dia oyono-o. Oma vwerhen ovwẹ nẹ ekobaro ri tẹn ona yen me bun vwẹ iklasi na. Dede nẹ omẹvwẹ yen oyono, mi yono emu buebun mie iniọvo na!

Vwẹ ukpe ri 1978, e de ru Ọghwẹkoko rẹ Akpọeje vwẹ Montreal Olympic Stadium ro vwo uyovwinrota na, “Victorious Faith.” Ọna yen ọghwẹkoko rọ ma rho re ruru vwẹ Quebec re, ihwo 80,000 yen rhere. A vuẹ vwẹ nẹ mi nene ihwo ri ghwẹ iyẹnrẹn ta ota kpahen ọghwẹkoko na. Ọ vwerhen ovwẹ oma nẹ ayen si omamọ evuẹ buebun  kpahen avwanre. Ọ vrẹ inọke 20 rẹ ayen vwọ riẹnmie avwanre vwẹ TV vẹ iredio, ayen da je teyen evuẹ re vrẹ ujorin buebun phia. Ọtiọyena, ihwo buebun da rhe riẹn kpahen Jihova vẹ ihwo rọyen.

Ewene rode ọvo vwomaphia vwẹ ukpe ri 1996. Ghwe vwo nẹ ọke mi vwo bromaphiyame yen me vwọ ga vwẹ ikoko ra da jẹ French, ẹkẹvuọvo, ubrotọ ra da jẹ Oyibo vwẹ Toronto kọyen e ji vwe ra. Oshọ me vwọ ta ota mu vwe kidie me ghwa riẹn Oyibo jẹ-ẹ. Ọtiọyena, ke me nẹrhovwo ọkieje ji vwẹroso Jihova.

Udu ke bru vwe ọke me ka vwọ ton iruo phiyọ vwẹ Toronto, jẹ enẹna me sa tanẹ me nabọ riavwerhen rẹ ẹgbukpe ivẹ re me gare vwẹ etiyin na. Aye mẹ Carolyn vẹ iniọvo na si oshọ nu vwẹ oma rọ rhe nẹrhẹ Oyibo ẹjẹ rhi mu vwe unu. Kpakpata, avwanre de rhi mu igbeyan kpokpọ.

Vwọba iruo efa vẹ egbemuo vwọ kẹ osikoko re ruẹ vwẹ oba rẹ udughwrẹn na, me ghwọrọ omarẹ unọke ọvo vwẹ ovwọnvwọn ri Friday vwo ruẹ aghwoghwo rẹ nuwevwin kpuwevwin. Ihwo evo se roro nẹ ‘Ọyen oma ehwe re vwo kpo aghwoghwo vwẹ ovwọnvwọn ri Friday, jẹ e vwo osikoko vwẹ oba rẹ udughwrẹn na.’ Ẹkẹvuọvo, me rhe mrẹvughe nẹ oma vwerhen ohwo siẹrẹ a da mrẹ ohwo rọ nabọ kerhọ. Iruo aghwoghwo na je kẹ vwẹ omavwerhovwẹn rhi te ọke nana.

Vwẹ ukpe ri 1998, e de ji vwe vẹ aye mẹ kpo Montreal kerẹ ekobaro oghẹresan. Ikpe buebun, owian mẹ churobọ si re vwo ruẹ ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ aghwoghwo rẹ oghẹresan re ruẹ vwẹ azagba kugbe re vwo nene ihwo re ghwa iyẹnrẹn ta ota rere a sa vwọ kpọ ororochọ rẹ ihwo vwo kpahen Iseri ri Jihova vi. Oma vwerhen ovwẹ vẹ aye mẹ ọke rẹ avwanre de ghwoghwo ota kẹ erhorha re ghwa kua rhe Canada, ri ji vwo owenvwe rẹ ayen vwo yono Baibol na.

Oma kọ de vwerhen ovwẹ siẹrẹ mi de roro kpahen ikpe 68 ri mi vwo bromaphiyame kerẹ odibo ri Jihova re na. Oma rẹ iruo rẹ aghwoghwo na je vwerhen ovwẹ, ọtiọyen ji te ihwo re me vwẹ ukẹcha kẹ rhe vwọ riẹn uyota na. Ọmọ mẹ Lise vẹ ọshare rọyen ji ruiruo rẹ ọkobaro ọke rẹ emọ rayen vwọ ghwanre nu. Ọ kẹ vwẹ omavwerhovwẹn siẹrẹ me da mrẹ oruru rẹ ọmọtẹ mẹ na vwo kpahen iruo aghwoghwo na. Me kpẹvwẹ Jihova fikirẹ omamọ rẹ udje vẹ uchebro rẹ iniọvo re chọn vwẹ uko vwo ru oyerinkugbe mẹ vẹ Jihova ganphiyọ, je ga vwẹ ẹdia sansan vwevunrẹ ukoko na. Me rhe mrẹvughe nẹ ọke ra da vwẹroso ẹgba rẹ ẹwẹn ọfuanfon ri Jihova ọvo yen a da sa fuevun ru oborẹ ukoko na vuẹ avwanre. (Une 51:11) Me kpẹvwẹ Jihova kọke kọke fikirẹ uphẹn rọ kẹ vwẹ mi vwo jiri odẹ rọyen!—Une 54:6.