1, 2. Idjerhe vọ yen Jihova vwọ vwẹ efe rọyen vwọ chọn ihwo uko?

JIHOVA, ọyen Ọghẹnẹ rọ kokẹ. Ọyen kẹ avwanre kemu kemu rẹ avwanre vwori. Ọyen vwo erọnvwọn eghanghanre eje rehẹ akpọ na; ọ vwẹ ayen vwọ sẹro rẹ arhọ rẹ ihworakpọ vẹ eranvwe. (Une 104:13-15; Heg. 2:8) Baibol na vọnre vẹ ikuegbe rẹ oborẹ Jihova vwẹ erọnvwọn eghanghanre rọ mare, vwọ vwẹ ukẹcha kẹ ihwo rọyen vwẹ ọke sansan vwẹ idjerhe igbevwunu.

² Jihova vwẹ ame vẹ mana vwọ ghẹrẹ ihwo rẹ Izrẹl vwẹ uvwre rẹ ẹgbukpe 40 rẹ ayen dia evunrẹ aton. (Eyan. 16:35) “Emu ọvuọvo kanre aye-en.” (Neh. 9:20, 21) Jihova ru emu igbevwunu womarẹ ọmraro Ilaesha, rẹ evwri rẹ ayeuku ọvo vwo bunphiyọ. Ẹse rẹ Ọghẹnẹ ru kẹ na da nẹrhẹ aye na sa hwosa nẹ oma, ọ da je mrẹ igho vwọ ghẹrẹ oma rọyen vẹ emọ rọyen. (2 Ivie 4:1-7) Jihova je chọn Jesu uko vwo ru emu igbevwunu rọ vwọ ghẹrẹ ihwo, ji mrẹ igho ra vwọ hwosa uyovwin.​—Mat. 15:35-38; 17:27.

3. Enọ vọ yen a cha kpahenphiyọ vwẹ uyono nana?

³ Jihova yen ma erọnvwọn eje rẹ avwanre vwo yeren akpọ.  Dedena, o durhie idibo rọyen nẹ ayen vwẹ oborẹ ayen vwori vwo bicha iruo sansan rẹ ukoko rọyen ruẹ. (Eyan. 36:3-7; se Isẹ 3:9.) Diesorọ ọ vwọ guọnọ nẹ avwanre ruẹse kẹ ọyen rhivwin? Mavọ yen idibo rẹ Jihova vwo toro vwọ kẹ iruo sansan rẹ ihwo rẹ Ọghẹnẹ ruru vwẹ ọke awanre? Mavọ yen ukoko na vwẹ itetoro rẹ avwanre vwo ruiruo wan nonẹna? A cha mrẹ ẹkpahọnphiyọ rẹ enọ nana, re vwo yono yanran na.

4. Die yen itetoro rẹ avwanre se djephia kẹ Jihova?

⁴ Avwanre ruẹse kẹ Jihova kidie avwanre vwo ẹguọnọ rọyen, avwanre ji vwo ọdavwaro kpahen obo ro ruẹ kẹ avwanre. Unu che se gbe obo ro ruẹ kẹ avwanre-e. Ọke rẹ Ovie Devid vwo kere ekuakua ra cha vwọ bọn uwevwin rẹ ẹga na, ọ da tanẹ obọ rẹ Jihova yen kemu kemu ejobi nurhe, obo rọ kẹ avwanre yen avwanre che vwo ruẹse kẹ rhivwin.​—Se 1 Ikun Rivie 29:11-14.

5. Mavọ yen Baibol na vwo djephia nẹ itetoro ro nẹ otọ rẹ ẹwẹn rhe, ọyen ẹbẹre ọvo rẹ ẹga rẹ avwanre?

⁵ Ẹse eruo jẹ ẹbẹre ọvo rẹ ẹga rẹ avwanre. Vwevunrẹ aroẹmrẹ, ọyinkọn Jọn de nyo idibo rẹ Jihova re ta: “Wọwẹ hẹ ohwo ro fori, Ọrovwavwanre kugbe Ọghẹnẹ, rọ reyọ urinrin kugbe ọghọ kugbe ogangan, kidie wọwẹ re mama emu ejobi, ọhọre wẹn ayen vwọ herọ kọye a vwọ mama ayen.” (Ẹvwọ. 4:11) Vwọrẹ uyota, Jihova ghini fo ohwo ra vwẹ urinrin vẹ ọghọ kẹ, womarẹ itetoro rẹ obo ri me yovwin rẹ avwanre vwori. Jihova vwẹ iji kẹ ihwo rẹ Izrẹl womarẹ Mosis, nẹ ayen ru orẹ kẹ ọyen abọ erha kukpe kukpe. Kerẹ ẹbẹre ọvo rẹ ẹga rayen vwẹ ọke rẹ orẹ na, Mosis da vuẹ ayen nẹ ayen “vwẹ abọ ofefe phia vwẹ obaro rẹ Ọrovwohwo-o.” (Urhi 16:16) Ọyena jẹ ẹbẹre ọvo rẹ ẹga rẹ avwanre nonẹna, re vwo toro itetoro fikirẹ ọdavwaro re vwo kpahen iruo sansan rẹ ukoko na ruẹ.

6. Diesorọ o vwo fo nẹ e ruẹse? (Ni uhoho rẹsosuọ na.)

⁶ Erere herọ siẹrẹ e de ruẹse. O yovwirin ra vwọ dia ọkokẹ, ukperẹ ohwo ra kẹ. (Se Iruo Rẹ Iyinkọn Na 20:35.) Vwẹ ẹro roro obo rọ cha dia siẹrẹ ọmọ rẹ ọsẹ vẹ oni rọyen vwẹ imigho kẹ, de si emerha no, vwọ dẹ omorọnvwọn vwo ruẹse kẹ ayen rhivwin. O muẹro nẹ ọyena cha kẹ ayen omavwerhovwẹn mamọ! Ọkobaro ro nene ọsẹ vẹ oni rọyen dia uwevwin, sa vwẹ imigho ro rhere vwọ vwẹ ukẹcha kẹ evwruwevwin na. Dede nẹ ayen ghwa rhẹro rẹ ukẹcha tiọyena-a, jẹ ayen che rhiabọreyọ okẹ na, kidie ayen riẹnre nẹ ọyen idjerhe ọvo rẹ ọmọ na vwo dje ọdavwaro phia fikirẹ oborẹ ayen ruẹ kẹ. Vwẹ idjerhe vuọvo na, Jihova riẹnre nẹ erere che te avwanre obọ siẹrẹ a da vwẹ oborẹ avwanre vwori vwo ruẹse kẹ.

7, 8. Idjerhe vọ yen ihwo rẹ Ọghẹnẹ rẹ ọke awanre vwọ dia omamọ rẹ udje rẹ ihwo re nabọ toro vwọ kẹ (a) iruo sansan re ruru? (b) obicha rẹ ihwo ri ruiruo na?

⁷ Wo de se Baibol na, wọ cha mrẹ udje rẹ ihwo buebun re reyọ oborẹ ayen vwori vwo ruẹse kẹ ihwo efa. O ji vwo ọke evo rẹ idibo rẹ Jihova vwo toro itetoro vwo kẹ iruo rẹ ebanbọn sansan. Kerẹ udje, Mosis vuẹ ihwo rẹ Izrẹl nẹ ayen toro itetoro vwọ kẹ ebanbọn rẹ ọgarivi yẹrẹ itabanako na. Vwẹ ọke ọfa, Ovie Devid da je vuẹ ihwo rẹ Izrẹl nẹ ayen toro vwọ kẹ ebanbọn rẹ uwevwin rẹ ẹga na. (Eyan. 35:5; 1 Ikun 29:5-9) Ọke rẹ Ovie Joash vwo suẹn, irherẹn na vwẹ igho re torori vwọ rhuẹrẹ uwevwin rẹ Jihova. (2 Ivie  12:4, 5) Vwẹ ẹgbukpe ujorin ẹsosuọ, iniọvo na vwo nyo nẹ owẹnvwe firi vwẹ Judia, ayen de “koko jẹ arhọghọ tiobo rẹ ohwo ọvuọvo sa jẹ vwo rhe imoni na rehẹ Judia rere owẹnvwe vwo jẹ ayen ehwe.”​—Iruo 11:27-30.

⁸ Ihwo rẹ Ọghẹnẹ ji vwo ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ ayen vwọ vwẹ oborẹ ayen vwori vwo biẹcha ihwo re kobaro vwẹ iruo rẹ Ọghẹnẹ. Urhi rẹ Mosis rhọnvwe nẹ a ghare ughwe vwọ kẹ ihwo rẹ Livae vwẹ otọ na-a. Ukperẹ ọtiọyen, ihwo rẹ Izrẹl hwa ẹkẹn ihwe kẹ ayen, rere ayen sa vwọ tẹnrovi iruo ra vwọ kẹ ayen vwẹ ọgarivi na. (Ukeri 18:21) Ukuko na, Jesu vẹ iyinkọn na je mrẹ erere vwo nẹ uruemu rẹ ẹse eruo rẹ eya na, “re vwẹ emu rẹ obọ rayen vwọ ghẹrẹ ayen.”​—Luk 8:1-3.

9. Mavọ yen a sa vwọ mrẹ itetoro vwẹ ọke awanre?

⁹ Vwọrẹ uyota, ofẹnẹ herọ siẹrẹ e de roro kpahen asan rẹ itetoro tiọyena nurhe. Ọ sa dianẹ oborẹ ihwo rẹ Izrẹl ghwa nene oma ọke rẹ ayen vwo nẹ Ijipt cha, yen ayen vwọba toro vwọ kẹ ọgarivi ra bọnre vwevunrẹ aton na. (Eyan. 3:21, 22; 35:22-24) Vwẹ ẹgbukpe ujorin ẹsosuọ, iniọvo evo shẹ iwevwin vẹ etọ rayen, ayen de mu igho na vwo rhe iyinkọn na. Iyinkọn na da ghare igho na kẹ ihwo rẹ guọnọ ukẹcha. (Iruo 4:34, 35) Iniọvo evo phiẹ imigho phiyọ ọkọkọ, rere ayen sa vwẹ ọkieje vwo toro vwọ kẹ ẹyan-obaro rẹ iruo rẹ akpọeje. (1 Kọr. 16:2) Ọtiọyena, kohwo kohwo se ru itetoro, owenẹ ọ dia ovwiogbere yẹrẹ ọdafe.​—Luk 21:1-4.

10, 11. (a) Mavọ yen avwanre sa vwọ vwẹrokere uruemu rẹ ẹse eruo rẹ idibo rẹ Ọghẹnẹ rẹ ọke awanre? (b) Ẹro vọ yen wo vwo ni uphẹn re vwo toro vwọ kẹ ẹyan-obaro rẹ iruo rẹ Uvie na?

¹⁰ Nonẹna, a sa vuẹ avwanre nẹ e toro vwọ kẹ iruo evo re che ru. Kerẹ udje, ọ sa dianẹ a guọnọ itetoro ra vwọ bọn Ọguan Ruvie kẹ ukoko wọ hepha na, yẹrẹ a guọnọ rhuẹrẹ ọ rẹ ovwan de ruẹ uyono. A je sa tanẹ e toro itetoro ra cha vwọ rhuẹrẹ oghọn ukoko, vwẹrote ọghwẹkoko, yẹrẹ vwẹ ukẹcha kẹ iniọvo rẹ emu phia kẹ. E ji se toro vwọ kẹ ẹroevwote rẹ iniọvo re wian vwẹ obo esiri ukoko kugbe oghọn ukoko sansan rehẹ akpọ na. Itetoro rẹ avwanre yen a vwọ vwẹrote imishọnare rẹ ukoko na, ekobaro oghẹresan, kugbe iniruo okinriariẹ. O muẹro nẹ ukoko wẹn ji brorhiẹn rẹ uche igho rẹ ayen hwarhiẹ vwo rhe oghọn ukoko vwọ kẹ iruo rẹ ebanbọn rẹ Eguan Ruvie vẹ Eguan rẹ Emẹvwa, rẹ iniọvo rẹ avwanre mrẹ vwo ruẹ uyono vwẹ akpọeje.

¹¹ Avwanre eje se toro itetoro vwo bicha iruo sansan rẹ ukoko na ruẹ vwẹ ẹdẹ re koba ra hepha na. Ihwo efa cha riẹn uche igho wo torori-i. E se phi itetoro na phiyọ ekpeti rehẹ evunrẹ Ọguan Ruvie, yẹrẹ hwarhiẹ vwo rhe oghọn ukoko womarẹ jw.org. Ọkiọvo, wo se roro nẹ imigho wo torori na fiemu-u. Ẹkẹvuọvo, noso nẹ imigho rẹ ihwo buebun torori, yen e vwo ruiruo buebun rẹ ukoko na ruẹ nonẹna, ọ dia okpigho rẹ ohwo ọvo torori-i. Iniọvo rẹ avwanre họhọ Inenikristi rẹ Masidonia rẹ ọke awanre, re yara uphẹn rẹ ayen vwo toro itetoro vwọ chọn iniọvo rayen uko, dede nẹ ayen komobọ jehẹ ẹdia rẹ “ogbere rode.”​—2 Kọr. 8:1-4.

12. Mavọ yen ukoko na vwọ nabọ vwẹrote obo re torori?

¹² Ẹko Rọvwẹrote na fuevun vwẹ itetoro rẹ avwanre vwọ wian vwẹ idjerhe aghwanre. (Mat. 24:45) A nabọ jiroro rẹ obo ra cha vwẹ igho na vwo ru, tavwen a  ke tuan eghwaghwọrọ na phiyọ. (Luk 14:28) Ihwo sansan re vwo mu vwẹ ọke awanre, nabọ vwẹ itetoro rẹ iniọvo na vwo ruiruo vwọ kẹ eyan-obaro rẹ ẹga rẹ Jihova. Kerẹ udje, Ẹzra mu ekrun rẹ iro, idọnọ efuanfon, vẹ ekuakua eghanghanre efa rẹ ovie rẹ Pẹsha torori, vwo kpo Jerusalẹm. Uche igho ra vwọ dẹ ekuakua na vrẹ idọla oduduru 100 vwẹ igho rẹ America enẹna. Ẹzra vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni ekuakua na, kidie enana itetoro ra vwọ kpahotọ vwọ kẹ ẹga rẹ Jihova. Ọtiọyena, ọ da nabọ jomaotọ ru ọrhuẹrẹphiyotọ ra vwọ sẹro rẹ ekuakua na vwẹ oyan na, kidie igbunegbu vọn idjerhe na. (Ẹzra 8:24-34) Ọyinkọn Pọl, ọyen ohwo ọfa re ji toro itetoro kẹ, fikirẹ Inenikristi rẹ Judia rehẹ ẹdia ọkanrovwẹ. Ọ nabọ noso nẹ iniọvo ri vwo ẹwẹn rẹ ayen vwo ru “obo ri vwo ọghọ vwẹ obaro rẹ Ọrovwohwo” kugbe “ihwo rẹ akpọ,” yen che mu igho re torori na kpo Judia. (Se 2 Kọrẹnt 8:18-21.) Nonẹna, kerẹ ọyinkọn Pọl vẹ Ẹzra, ukoko na je nabọ jomaotọ kpahen ẹroevwote vẹ eghwaghwọrọ rẹ oborẹ avwanre torori.

13. Diesorọ ukoko na vwo ruẹ ewene sansan vwẹ uvwre rẹ ikpe evo rhire na?

¹³ Kirobo rẹ orua se ru akpeyeren rayen lọhọ, rere ayen se vwo vwobọ vwẹ ẹga rẹ Jihova vọnvọn, ọtiọyen ukoko rẹ Jihova ji ruẹ. Ukoko na muomaphiyọ iruo kpokpọ evo vwẹ uvwre rẹ ikpe evo rhire na. Iruo kpokpọ nana nẹrhẹ a ghwọrọ vrẹ obo re torori ọkiọvo. Ọtiọyena, ukoko na kọ frẹkotọ guọnọ obo re se vwo bru nẹ igho ra ghwọrọ, ji ru ewian sansan lọhọ, rere a sa vwẹ itetoro rẹ avwanre vwo ruiruo vwẹ idjerhe abavo.

14-16. (a) Die yen a vwẹ itetoro wẹn vwo ruẹ? (b) Erere vọ yen wọ mrẹre vwo nẹ ọrhuẹrẹphiyotọ nana eje rhe?

¹⁴ Iniọvo buebun rehẹ ukoko na krire, tare nẹ oborẹ ukoko na vwọ ghẹrẹ avwanre asaọkiephana, bun vrẹ obo ri jovwo shesheri. Di roro! Enẹna, avwanre vwo wẹbsaiti rẹ jw.org kugbe JW Broadcasting. A je fan Baibol rẹ New World Translation kpo ephẹrẹ buebun re. Vwẹ ukpe rẹ 2014 fiẹ 2015, e ru Ọghwẹkoko rẹ Akpọeje rẹ “Guọnọ Uvie rẹ Ọghẹnẹ Ẹsosuọ!” vwẹ afieha re ma rho vwẹ irere 14. Oma nabọ vwerhen ihwo eje ri kpo ọghwẹkoko rẹ ẹdẹ erha yena.

 ¹⁵ Iniọvo buebun dje ọdavwaro phia kpahen ebruphiyọ ro te ayen obọ vwevunrẹ ukoko na. Kerẹ udje, vwọ kpahen ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ JW Broadcasting, oniọvo ọvo rọ vẹ aye rọyen gba ga vwẹ ẹkuotọ rẹ Asia, de si: “Omorere ọvo yen avwanre da ga. Ọtiọyena, ọ bẹnre avwanre vwo vwo oniso rẹ oborẹ iruo rẹ Uvie na hẹre te. JW Broadcasting nẹrhẹ avwanre karophiyọ nẹ, avwanre hẹ ẹbẹre ọvo rẹ okugbe rẹ iniọvo rehẹ akpọeje. Ọ nẹrhẹ oma vwerhen iniọvo na. Ayen tare nẹ JW Broadcasting rẹ kemeranvwe kemeranvwe na, si ayen kẹrẹ Ẹko Rọvwẹrote na. Enẹna, omavwerhovwẹn rayen kpahen ukoko na, rhoma rhe gan vrẹ obo ri jovwo.”

¹⁶ Eguan Ruvie ra bọn yẹrẹ rhuẹrẹ vwẹ akpọ na enẹna, te omarẹ 2,500. Ra vwọ bọn Ọguan Ruvie rayen nu, iniọvo evo rehẹ ẹkuotọ rẹ Honduras de si: “Oma vwerhen avwanre nẹ avwanre hẹ evunrẹ orua rẹ Jihova. Ọnana vẹ ẹgbaẹdavwọn rẹ iniọvo rẹ avwanre rehẹ akpọeje, yen nẹrhẹ a sa bọn Ọguan Ruvie nana kẹ avwanre.” Ọtiọyen oma je vwerhen iniọvo rẹ oghwọrọ te oma, ra vwẹ ukẹcha kẹ. Iniọvo sansan ji dje ọdavwaro phia kpahen Baibol vẹ ẹbe rẹ ukoko na, ra fan vwo kpo ephẹrẹ rayen, kugbe uphẹn rẹ ayen se vwo vwobọ vwẹ aghwoghwo re ruẹ vwẹ irere ride kugbe ọ rẹ imikpekpa re ghorie.

17. Mavọ yen oborẹ ukoko na wian wan vwo djephia nẹ Jihova chọn avwanre uko?

¹⁷ O gbe ihwo rehẹ obo otafe unu, oborẹ ukoko na sa vwọ vwẹ itetoro ro wonhwo vwo ruiruo nana eje. Ohwo rode rẹ ikọpini ọvo vwo kin oghọn ukoko ọvo nu, o de gbe unu mamọ nẹ iniọvo na eje re wian vwẹ etiyin, vwomakpahotọ ọphẹ. Vwọba, o ji gbe ọshare na unu nẹ avwanre shẹ emu vuọvo-o, itetoro ro wonhwo yen e vwo ruiruo na eje. Ọ da tanẹ ẹgba rẹ ohworakpọ te vwo ru oborẹ avwanre ruẹ na-a. Avwanre rhọnvwere kidie avwanre riẹnre nẹ Jihova yen chọn avwanre uko.—Job 42:2.

18. (a) Ebruphiyọ vọ yen che te ohwo obọ siẹrẹ e de bicha iruo rẹ Uvie na? (b) Mavọ yen e se vwo yono emọ rẹ avwanre vẹ ihwo kpokpọ oborẹ ayen se vwo ru itetoro?

¹⁸ Jihova brọghọ phiyọ avwanre oma, rọ vwọ kẹ avwanre uphẹn re vwo bicha iruo rẹ Uvie na. O veri nẹ ọyen che ku ebruphiyọ ku avwanre gbidiki siẹrẹ e de bicha iruo rẹ Uvie na. (Mal. 3:10) Ọ kẹ avwanre imuẹro nẹ, ohwo ro ruẹse che se fiabọ-ọ. (Se Isẹ 11:24, 25.) Oruẹse cha ghọghọ, kidie “ẹrhovwo herọ kẹ ọkokẹ nọ ohwo ra kẹ.” (Iruo 20:35) Womarẹ ota vẹ uruemu, e se yono emọ rẹ avwanre kugbe ihwo ekpokpọ, oborẹ ayen se vwo ru itetoro kugbe ebruphiyọ buebun ro che te ayen obọ siẹrẹ ayen de se ru ọtiọyen.

19. Erere vọ yen wọ mrẹ vwo nẹ uyono nana rhe?

¹⁹ Jihova yen kẹ avwanre kemu kemu rẹ avwanre vwori. E de ruẹse kẹ rhivwin, ọyena odjephia nẹ avwanre vwo ẹguọnọ rọyen, avwanre ji vwo ọdavwaro kpahen obo ro ruẹ kẹ avwanre. (1 Ikun 29:17) Ọke rẹ ayen vwo toro itetoro vwọ kẹ ebanbọn rẹ uwevwin rẹ ẹga na, “ihwo ejobi da ghọghọ fikiridie ihwo na ejobi kẹ okẹ rẹ ẹguọnọ ro nẹ udu rayen rhe kẹ Ọrovwohwo.” (1 Ikun 29:9) Ọtiọyena, e gbe jẹ avwanre ghọghọ, ọke ra da vwẹ oborẹ Jihova kẹ avwanre, vwo ruẹse kẹ rhivwin.