1. Diesorọ a vwọ tanẹ avwanre yerẹn vwẹ ọke oghẹresan?

AVWANRE yerẹn vwẹ ọke oghẹresan. Baibol na tarọ phiyotọ jovwo nẹ Jihova che koko “urogho rẹ ihwo buebun . . . nẹ ẹgborho kẹgborho rhe, rẹ orua ejobi kugbe ihwo kugbe ephẹrẹ.” Ihwo nana hirhephiyọ “ẹgborho rode” enẹna re. Ayen vrẹ oduduru ẹrenren. Ayen “ga [Ọghẹnẹ] te ason te uvo” vẹ omavwerhovwẹn. (Ẹvwọ. 7:9, 15; Aiz. 60:22) Ọke rẹ avwanre na yen a vwọ tu mrẹ ihwo ri bun te enẹ, ri vwo ẹguọnọ kpahen Jihova kugbe irivẹ rayen.

2. Oka rẹ ẹguọnọ vọ yen rhe ihwo re rhọnvwere nẹ Ọghẹnẹ sun aye-en? (Ni uhoho rẹsosuọ na.)

² Ẹkẹvuọvo, Baibol na je mraro kpahen oka rẹ ẹguọnọ ọfa ihwo buebun che vwo nonẹna. Ọnana ẹguọnọ rẹ urhuru, ro che rhe ihwo re rhọnvwere nẹ Ọghẹnẹ sun aye-en. Ọyinkọn Pọl de si: “Vwẹ oba rẹ ẹdẹ na . . . , ihwo cha guọnọ omaobọ rayen nọ, e cha guọnọ igho nọ, . . . ke guọnọ omavwerhen jẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ vwo.” (2 Tim. 3:1-4) Ọ dia oka rẹ ẹguọnọ tiọna yen a tare nẹ Inenikristi vwo-o. Ẹvwọtua rẹ ojevwe romobọ cha sa kẹ ohwo omavwerhovwẹ-ẹn. Ukperẹ ọtiọyen, o  toroba umiovwo rẹ “ẹdẹ ebrabra” nana.

3. Die yen a cha fuẹrẹn vwẹ uyono nana, kẹ diesorọ?

³ Pọl mrẹvughe nẹ Inenikristi evo se shephiyọ ufi rẹ ẹguọnọ rẹ urhuru. Kọyensorọ o vwo si avwanre orhọ nẹ, a “kẹnoma” kẹ ihwo ri vwo oka rẹ ẹguọnọ tiọyena. (2 Tim. 3:5) Jẹ, a cha sa kẹnoma kẹ ayen riẹriẹriẹ-ẹ. Ọtiọyena, kẹ mavọ yen a sa vwọ kẹnoma kẹ erharhe uruemu ra mrẹ vwẹ akpọ na, rere e se vwo ru oborẹ Jihova guọnọre? E jẹ avwanre vwẹ oka rẹ ẹguọnọ ro fori nẹ Inenikristi vwo, vwọ vwanvwe ọ re djisẹ rọyen vwẹ 2 Timoti 3:2-4. Ọyena cha nẹrhẹ a sa fuẹrẹn oma rẹ ohwo, je riẹn oka rẹ ẹguọnọ rọ sa kẹ ohwo uvi omavwerhovwẹn.

4. Diesorọ o vwo fo nẹ e vwo ẹguọnọ abavo kpahen omobọ rẹ ohwo?

⁴ Ọyinkọn Pọl siri nẹ, “ihwo cha guọnọ omaobọ rayen nọ.” Kọyen ọ chọre re vwo vwo ẹguọnọ rẹ oma rẹ ohwo? Ẹjo, kidie erere herọ siẹrẹ e de vwo ẹguọnọ abavo kpahen omobọ rẹ ohwo. Ọyena ghwa oborẹ Jihova ma avwanre. Jesu da ta: “Wọ me guọnọ ọrivẹ wẹn kirobo wọ guọnọ oma wẹn.” (Mak 12:31) Wo che se vwo ẹguọnọ rẹ ọrivẹ wẹn, siẹrẹ wo rhe vwo ẹguọnọ rẹ oma wẹ-ẹn. Baibol na tare nẹ, e jẹ “eshare na guọnọ eya rayen kerẹ omobọ rayen. Ohwo rọ guọnọ aye rọyen yọ guọnọ omobọ rọyen. Kidie ohwo se tuoma obọ [rọye-en,] ẹkẹvuọvo ọ ghẹrẹ ọ me nabọ vwẹ ẹro te.” (Ẹfe. 5:28, 29) Kọyen ofori nẹ e vwo ẹguọnọ abavo kpahen omobọ rẹ ohwo.

5. Djisẹ rẹ uruemu ro rhe ihwo ri vwo ẹguọnọ rẹ oma rayen ga nọ.

⁵ Ẹguọnọ romobọ re djunute vwẹ 2 Timoti 3:2 dia ọ rẹ obọdẹ-ẹn. Ọyena ẹguọnọ urhuru. Ohwo de vwo ẹguọnọ rẹ oma rọyen gan nọ, ọ cha nẹrhẹ o ni oma rọyen rhuarho. (Se Rom 12:3.) Ihwo ri shephiyọ ufi yena davwerhọ rẹ ihwo efa-a, erhuvwu romobọ rayen ọvo yen ayen guọnọ. Ayen de ru obo re chọre nu, kẹ ayen brenu kpahen ihwo efa. Ihwo tiọyena che se vwo omavwerhovwẹ-ẹn.

6. Erere vọ yen che te avwanre obọ siẹrẹ e de vwo ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ?

⁶ Ihwo ri yono Baibol kodo tare nẹ, Pọl vwẹ ẹguọnọ rẹ omobọ vwọ ton ekere rẹ iruemu ra cha mrẹ vwẹ ẹdẹ re koba na phiyọ, kidie ọyen oborẹ erharhe iruemu ichekọ na churobọ si. Vwọ fẹnẹ ọyena, Ọghẹnẹ guọnọre nẹ avwanre vwo oka rẹ ẹguọnọ rọ cha nẹrhẹ e vwo uruemu kerẹ aghọghọ, ufuoma, ako echiro, ufuefu, uyoyovwi, esegbuyota, dẹndẹn, kugbe oma echiro. (Gal. 5:22, 23) Ọbuine na de si: “Aghọghọ kẹ ihwo rẹ Ọghẹnẹ dia Ọrovwohwo kẹ.” (Une 144:15) Jihova guọnọre nẹ oma vwerhen idibo rọyen, kidie ọyen Ọghẹnẹ rẹ oma vwerhan. Vwọba, idibo rẹ Jihova fẹnẹ ihwo re guọnọ erhuvwu romobọ rayen ọvo, kidie oma vwerhen ayen siẹrẹ ayen de ruẹse kẹ ihwo efa.​—Iruo 20:35.

7. Enọ vọ yen cha nẹrhẹ a riẹn oborẹ avwanre vwo ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ te?

⁷ Mavọ yen a sa vwọ riẹn sẹ avwanre vwo ẹguọnọ romobọ, vwọ vrẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ? Roro kpahen uchebro rọhẹ Filipae 2:3, 4: “Wa vwẹ urhuru vẹ ophiẹvwe ruẹ emu ọvuọvo-o, ẹkẹvuọvo vwẹ oma evwokpotọ kere phihọ nẹ ihwo efa yovwin nọ ovwan. E jẹn ohwo guọnọ erhuvwu rẹ oma rọyen ọvo-o, ẹkẹvuọvo ovwan je guọnọ erhuvwu rẹ ihwo efa.” Nọ oma wẹn: ‘Mi vwẹ uchebro yena vwo  ruiruo? Mi ghini ruẹ ọhọre rẹ Ọghẹnẹ? Me guọnọ idjerhe me sa vwọ chọn ihwo uko vwevunrẹ ukoko na kugbe iruo rẹ aghwoghwo na?’ Ọ ghwa lọhọ ra vwọ chọn ihwo efa uko-o. Ọ guọnọ ẹgbaẹdavwọn kugbe omaevwoze. Jẹ, ọyena cha kẹ avwanre omavwerhovwẹn, kidie ọ cha nẹrhẹ ivun avwanre vwerhen Jihova.

8. Die yen ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ mu iniọvo evo vwo ru?

⁸ Ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ yen mu iniọvo evo vwo siobọnu iruo ra da hwa okposa kẹ ayen, rere ayen se vwo ru bunphiyọ vwẹ ẹga rẹ Jihova. Ericka rọ dia United States siobọnu iruo rẹ idọktọ, rere ọ sa vwọ ga kerẹ ọkobaro ọkieje. Ọ vẹ ọshare rọyen gare vwẹ ẹkuotọ buebun kerẹ ekobaro. Ericka da ta: “Ọ kẹ avwanre omavwerhovwẹn rẹ avwanre vwọ ga vwẹ ikoko sansan ra da jẹ ejajẹ ọrhorha. Ọ nẹrhẹ avwanre vwo igbeyan buebun vwevunrẹ ukoko na. Te ọke na, mi ji sivwin ihwo. Jẹ, obo mi me muomaphiyọ rọ kẹ vwẹ omavwerhovwẹn, kẹ ukẹcha me vwọ kẹ iniọvo na, kugbe ihwo ri mi vwẹ Baibol vwo yono.”

9. Diesorọ ẹguọnọ rẹ igho cha sa kẹ ohwo omavwerhovwẹ-ẹn?

⁹ Pọl siri nẹ ihwo cha “guọnọ igho nọ.” Vwẹ ikpe evo re wanre, ọkobaro ọvo ghwoghwo ota kẹ ọshare ọvo vwẹ ẹkuotọ rẹ Ireland. Rẹ ayen vwọ ta ota na, ọshare na de yoro igho evo phia. Ọ da ta: “Ọnana yen ọghẹnẹ mẹ!” Ihwo buebun che yivwin ta ota tiọye-en. Jẹ, avwanre riẹnre nẹ akpọ na vọnre vẹ ihwo ri vwo ẹguọnọ rẹ igho vẹ ekuakua rẹ akpeyeren. Baibol na kẹ avwanre orhọ-esio nana: “Ohwo rọ guọnọ igho, igho daro-o; eyẹ ohwo rọ guọnọ efe, erere daro-o.” (Aghwo. 5:10) Igho rẹ ihwo tiọyena vwori che se te kẹ aye-en, ọkieje yen ayen cha vwọ djonẹ rẹ oborẹ ayen se vwo koko efa. Ukuotọ rọyen, ayen me rhe “vwẹ edada vẹ obi vwọ sa udu rayen.”​—1 Tim. 6:9, 10.

10. Die yen Baibol na ta kpahen efe kugbe ọbẹnvwẹ?

¹⁰ Kohwo kohwo guọnọ igho. Kidie igho, ọyen ochọnvwe. (Aghwo. 7:12) Oma ghene sa vwerhen ohwo siẹrẹ e de se vwo emu, iwun, kugbe asan ra dia? E! (Se Aghwoghwo 5:12.) Agur ọmọ rẹ Jakeh de si: “Wọ kẹ [vwẹ] efe eyẹ ọbẹvwẹ-ẹ: vwẹ emu ro fori ghẹrẹ ovwẹ.” Ọ lọhọre ra vwọ riẹn oboresorọ ọ vwọ tanẹ ọyen guọnọ dia ogbere-e. Ọ tobọ ji dje kpahọn, rọ vwọ tanẹ ọbẹvwẹn sa nẹrhẹ ọyen chuji, o mi rhi gbe odẹ rẹ Ọghẹnẹ ku. Ẹkẹvuọvo, kidie nẹrhẹ o tanẹ ọyen je guọnọ dia ọdafe-e? O de si: “Ọ rha dia ọtiọye-e evun da vọn vwẹ nọ, ke me sen wẹn, ke me ta nẹ, Ono Ọrovwohwo na vwo?” (Isẹ 30:8, 9) Ọkiọvo wo vughe ihwo evo re vwẹroso efe rayen, ukperẹ Ọghẹnẹ.

11. Die yen Jesu ta kpahen igho?

¹¹ Ihwo ri vwo ẹguọnọ rẹ igho che se ru obo ri je Ọghẹnẹ-ẹ. Jesu da ta: “Ohwo sa ga inini ivẹ-ẹ, ọ da dia ọtiọye kọ dia avwebọ kẹ ọvo, ọ me rha dia avwiorọvwe kẹ ọrivẹ; eyẹ ko si kẹre ọvo ko sheri kẹ ọrivẹ: Wọ sa ga Ọghẹnẹ vẹ [efe] kugbe-e.” Ọ da je ta: “We koko efe rẹ ovwan phiyọ akpọ na-a; asan rẹ ẹghwọghwọ da ria rẹ ekagba de ji muẹ, asan rẹ oji tọfiẹ o mi cho. Ẹkẹvuọvo koko efe wẹn phihọ obo odjuvwu, asan rẹ eghwọghwọ da ria-a, rẹ ekagba de muẹ-ẹ, asan rẹ oji sa tọfiẹ o [mi] cho-o.”​—Mat. 6:19, 20, 24.

12. Mavọ yen akpeyeren ọlọlọhọ sa vwọ chọn ohwo uko vwẹ ẹga rẹ Jihova? Djunute udje ọvo.

 ¹² Ihwo buebun niroso nẹ akpeyeren ọlọlọhọ kẹ ayen omavwerhovwẹn, ọ je nẹrhẹ ayen mrẹ ọke buebun vwọ ga Jihova. Jack rọ dia United States, shẹ uwevwin rode vẹ eki rọyen, rere ọ vẹ aye rọyen sa vwọ ga kerẹ ekobaro. Ọ da ta: “Ọ da avwanre mamọ, ọke rẹ avwanre vwọ shẹ uwevwin oyoyovwin rẹ avwanre vẹ ekuakua rẹ avwanre vwori. Dẹvure, kọke kọke yen ivun vwo miovwo uvwe nẹ iruo cha fikirẹ ebẹnbẹn. Jẹ, ọkieje yen oma vwọ vwerhen aye mẹ rọ ga kerẹ ọkobaro ọkieje. Ọ me ta, ‘Mi vwo ọga ro me yovwin!’ Jihova yen ọga rẹ avwanre ihwo ivẹ enẹna, kidie me rhe dia ọkobaro ọkieje re.”

13. Mavọ yen avwanre sa vwọ riẹn ẹro rẹ avwanre vwo ni igho?

¹³ Wọ da guọnọ riẹn ẹro wo vwo ni igho, gba kpahenphiyọ enọ nana nẹ otọ rẹ ẹwẹn wẹn rhe: ‘Oborẹ Baibol na ta kpahen igho ghini mu vwe ẹro? Me vwẹ uchebro na vwọba akpọ yerẹn? Ẹvwọtua rẹ igho yen me vwọ kobaro vwẹ akpeyeren? Ekuakua rẹ akpeyeren ghanre kẹ vwẹ vrẹ oyerinkugbe mẹ vẹ Jihova kugbe ihwo rọyen? O mu vwe ẹro nẹ Jihova cha vwẹrote ọdavwẹ mẹ?’ E jẹ avwanre vwo imuẹro nẹ Jihova che se ku avwanre phiyotọ-ọ.​—Mat. 6:33.

14. Ẹro vọ yen ofori nẹ e vwo ni akpọẹriọ?

¹⁴ Kirobo ra mraro rọyen phiyotọ jovwo, ihwo buebun “guọnọ omavwerhe.” Kirobo ra guọnọre nẹ ohwo vwẹ ẹro abavo vwo ni oma rọyen kugbe igho, ọtiọyen o ji fo nẹ a vwẹ ẹro abavo vwo ni akpọẹriọ. Jihova guọnọre nẹ avwanre chukoku kemu kemu re sa kẹ ohwo omavwerhovwẹ-ẹn. Baibol na vwẹ uchebro nana kẹ idibo rẹ Ọghẹnẹ: “Yanran, ra re ikara wẹn vẹ aghọghọ, rere wọ da udi wẹn vẹ omavwerhe.”​—Aghwo. 9:7.

15. Die yen o mudiaphiyọ ra vwọ dia ohwo rọ “guọnọ omavwerhe”?

¹⁵ Ọbe rẹ 2 Timoti 3:4 ta ota kpahen ihwo re kpairoro vrẹ Ọghẹnẹ fikirẹ omavwerhe yẹrẹ akpọẹriọ. Noso nẹ ọ  dia ẹkpo rẹ Baibol yena tare nẹ ihwo nana vwo ẹguọnọ rẹ omavwerhe vrẹ Ọghẹnẹ-ẹ, kerẹ asan ọ da dianẹ ayen ji vwo ẹguọnọ kpahen Ọghẹnẹ te asan. Ukperẹ ọtiọyen, ọ tare nẹ ayen “guọnọ omavwerhe jẹ ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ vwo.” Ọshare ọvo ro yono ẹbe kodo da ta: “[Owọrota] nana mudiaphiyọ nẹ ayen vwo ẹguọnọ kpahen Ọghẹnẹ kakaka-a. Ọ dianẹ kẹ ayen vwo ẹguọnọ rọyen te asa-an.” Ọyena orhọ-esio ọgangan vwọ kẹ ihwo ri vwo ẹguọnọ rẹ akpọẹriọ! Baibol na djere nẹ “avwerhe rẹ akpọ” họhọ odju ro muẹ ihwo re “guọnọ omavwerhe.”​—Luk 8:14.

16, 17. Udje vọ yen Jesu phi phiyotọ kpahen akpọẹriọ?

¹⁶ Jesu vwẹ ẹro abavo vwo ni akpọẹriọ. O kpo orẹ rẹ “orọnvwe” kugbe udemu re de “chere emu buebun.” (Jọn 2:1-10; Luk 5:29) Orọnvwe rọ rare na yen o de wene ame vwo kpo udi, ọke rẹ udi ihwo na vwo re. O ji vwo ọke ọfa rọ vwọ ghwọku ihwo ri vwerọ vwo guẹdjọ, kidie nẹ o nene ihwo riemu je da udi.​—Luk 7:33-36.

¹⁷ Dedena, Jesu vwẹ akpọẹriọ vwo ru ẹkuruemu-u. Ọ vwẹ Jihova vwọ kobaro, ọ da je vwẹ ukẹcha kẹ ihwo buebun. O ji ghwu ughwu rẹ oja fikirẹ ihworakpọ. Jesu da ta kẹ ihwo re guọnọ dia idibo rọyen: “Ebruba kẹ ovwan, vwẹ ọke rẹ ihwo da ghwọ ku ovwan, rẹ ayen de mu ovwan, rẹ ayen da ta ota ọbrabra kpahen ovwan fiki mẹ. Ghọghọ re oma vwerhe ovwan, kidie osa rẹ ovwan vwa rhuarho vwẹ obo odjuvwu: kidie ọtiọyen e ke kpokpo otu rẹ emraro re karo kẹ ovwan.”​—Mat. 5:11, 12.

18. Enọ vọ yen sa nẹrhẹ a riẹn sẹ avwanre vwo ẹguọnọ rẹ akpọẹriọ?

¹⁸ Mavọ yen a sa vwọ fuẹrẹn oborẹ avwanre vwo ẹguọnọ rẹ akpọẹriọ te? No oma wẹn: ‘Akpọẹriọ yen me vwọ kobaro, gbanẹ uyono ẹra vẹ aghwoghwo? Me sa vwẹ ekuakua evo re kẹ vwẹ omavwerhovwẹn vwo ze, fikirẹ ẹga rẹ Jihova? Me karophiyọ Ọghẹnẹ ọke me da jẹ ojẹ rẹ akpọẹriọ?’ Avwanre de ghini vwo ẹguọnọ rẹ Jihova, a cha jomaotọ kẹnoma kẹ erọnvwọn rẹ Ọghẹnẹ vwẹ utuoma kpahen, tobọ ji te e rẹ avwanre vwo ẹwẹn ivivẹ kpahen?​—Se Matiu 22:37, 38.

19. Amono yen oma cha sa vwerhe-en?

¹⁹ Akpọ rẹ Eshu nana ro mu ihworakpọ phiyọ oja vwẹ uvwre rẹ ẹgbukpe 6,000 re na, che vwobọ kẹrẹkpẹ. Akpọ na vọnre vẹ ihwo ri vwo ẹguọnọ ọgangan kpahen igho, akpọẹriọ, kugbe oma rayen. Erhuvwu romobọ rayen yen ayen vwọ kobaro; ọyen ayen vwọtua. Oma cha sa vwerhen aye-en. Vwọ fẹnẹ ihwo yena, Baibol na da ta: “Aghọghọ kẹ otu rẹ ọchuko rọyen dia Ọghẹnẹ ri Jekọp, rẹ iphiẹrohọ rọyen hẹ evun rẹ Ọrovwohwo Ọghẹnẹ rọyen.”​—Une 146:5.

20. Idjerhe vọ yen ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ vwọ kẹ wẹ omavwerhovwẹn?

²⁰ Idibo rẹ Jihova vwo ẹguọnọ rọyen mamọ. Ayen buenphiyọ kukpe kukpe. Ọnana odjephia nẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ suẹn re. Ọ cha hwarhiẹ ebruphiyọ gbidiki rhe akpọ na kẹrẹkpẹ. Siẹrẹ ẹguọnọ re vwo kpahen Jihova de mu avwanre vwo ru ọhọre rọyen ọkieje, ọyena cha kẹ avwanre aghọghọ. Ọ je cha nẹrhẹ oma vwerhen Jihova. Vwẹ uyono rọ vwọ kpahen ọnana, a cha ta ota kpahen uruemu ebrabra evo rẹ ẹguọnọ urhuru sa ghwa cha, kugbe oborẹ ayen vwọ fẹnẹ uruemu ro rhe idibo rẹ Ọghẹnẹ.