1. Idjerhe vọ yen a vẹ Jihova sa vwọ ghwọrọ ọke kugbe?

Ọ VWERHEN oma siẹrẹ a vẹ ihwo re vwo ẹguọnọ kpahen da ghwọrọ ọke kuẹgbe. Oma vwerhen eya gbe eshare siẹrẹ ayen da ghwọrọ ọke kuẹgbe. Oma vwerhen ighene siẹrẹ ayen vẹ igbeyan re kẹrẹ ayen da ghwọrọ ọke kuẹgbe. Avwanre eje je vwẹ ẹro ọghanghanre vwo nẹ ọke ra vẹ iniọvo rehẹ ukoko na ghwọrọ kuẹgbe. Jẹ, ọ rọ ma rho kparobọ, oma vwerhen avwanre siẹrẹ a vẹ Ọghẹnẹ da ghwọrọ ọke kuẹgbe. A vẹ ọyen sa ghwọrọ ọke kugbe siẹrẹ a da nẹrhovwo rhe, se Ota rọyen ji roro kokodo kpahen ọhọre rọyen kugbe iwan iyoyovwin rọyen. Ọke a vẹ Jihova ghwọrọ kuẹgbe pha ghanghanre dẹn!—Une 139:17.

2. Egbabọse vọ yen avwanre hirharokuẹ?

² Dede nẹ ọyen emu rẹ omavwerhovwẹn a vẹ Jihova vwọ ghwọrọ ọke kugbe, jẹ egbabọse herọ. Fikirẹ ọke re jẹ mrẹ, kọ nẹrhẹ ọ bẹn a sa vwọ rhuẹrẹ ọke phiyọ vwọ kẹ ẹga ri Jihova. Iruo, oghwa rẹ orua kugbe irueru efa re reyọ ọke rẹ avwanre sa nẹrhẹ ọ bẹn a vwọ nẹrhovwo, yono ji roro kokodo kpahen obo re yonori.

3. Orọnvwọn ọfa vọ yen se gbowọphiyọ ọke rẹ avwanre?

³ Orọnvwọn ọfa je herọ ro se gbowọphiyọ ọke rẹ avwanre. E rhe nomaso-o, a sa vwẹ uphẹn kẹ erọnvwọn re ghwa chọ-ọ nẹ i mie avwanre ọke ro fori nẹ a ghwọrọ vwo sikẹre Jihova. Kerẹ udje, dede nẹ ugboma rẹ avwanre guọnọ  omaerovwon, o vwo obo ro yovwin te-e, o ji se gbowọphiyọ ọke rẹ avwanre tẹdia rẹ o mi rhi siobọ rẹ ọke ra ghwọrọ vwọ kẹ ẹga ri Jihova kpotọ. O fori nẹ a karophiyọ nẹ ọ dia omaerovwon yen obo re ma ghanre kparobọ-ọ.—Isẹ 25:27; 1 Tim. 4:8.

4. Die yen a cha fuẹrẹn enẹna?

⁴ Vwẹ uyono nana, a cha fuẹrẹn oboresorọ o vwo fo nẹ e brorhiẹn rẹ obo re ma ghanre vwẹ akpeyeren avwanre. A je cha fuẹrẹn obo ra vẹ Jihova sa vwọ ghwọrọ ọke kugbe vẹ erere ro che norhe siẹrẹ e de ru ọtiọyen.

5. Mavọ yen obo rehẹ Ẹfesọs 5:15-17 sa vwọ chọn eghene uko vwọ jẹ omamọ rẹ ojẹ vwẹ akpeyeren?

⁵Jẹ omamọ rẹ ojẹ vwẹ akpeyeren. Ọkieje yen ighene vwo roro kpahen oborẹ ayen che yeren akpọ rayen wan. Ọtiọyena, iyono vẹ ihwo orua re dia Iseri-i se jiro kẹ ayen nẹ ayen kpo isikuru ride rere ayen se vwo vwo omamọ rẹ iruo ji vwo igho buebun. Oka rẹ ojẹ tiọyena cha reyọ ọke rayen. Vwọ fẹnẹ ọyena, emiọvwọn kugbe igbeyan rayen rehẹ ukoko na se jiro kẹ ayen nẹ ayen vwẹ akpeyeren rayen vwọ ga Jihova. Die yen sa vwẹ ukẹcha vwọ kẹ eghene ro vwo ẹguọnọ ri Jihova vwo bru omamọ rẹ orhiẹn? O se ru ọtiọyen siẹrẹ o de se Ẹfesọs 5:15-17 ji roro kokodo kpahọn. (Se.) O de se awọreta yena nu, ọ sa nọ oma rọyen: ‘Die yen “ọhọre rẹ Ọrovwohwo”? Orhiẹn vọ yen cha nẹrhẹ oma vwerhọn? Orhiẹn vọ yen cha chọn vwẹ uko vwọ nabọ reyọ ọke mẹ vwo ruiruo vwẹ idjerhe rẹ aghwanre?’ Karophiyọ nẹ, “ọke na pha brabra,” o rhe che kri-i, akpọ nana rẹ Eshu suẹn na che vwoba. Ọyen emu rẹ aghwanre a vwọ reyọ akpeyeren rẹ avwanre vwo ru obo re cha nẹrhẹ oma vwerhen Jihova.

6. Ojẹ vọ yen Meri jẹre, kẹ diesorọ ọ vwọ dia omamọ rẹ ojẹ?

⁶Tẹnrovi obo re ma ghanre. Ọkievo, a vwọ reyọ ọke rẹ avwanre vwo ruiruo vwẹ idjerhe rẹ aghwanre se churobọ si ojẹ rẹ erọnvwọn ivẹ re ghwa chọ komobọ-ọ. Obo re phiare ọke rẹ Jesu vwo bru Meri vẹ Mata ra vwẹ uwevwin rayen dje ẹkpo nana phia. Oma vwerhen Mata rẹ Jesu vwo won ayen ọrhorha, ọnana da nẹrhẹ o muegbe rẹ uvi udemu vwọ kẹ. Ẹkẹvuọvo, Meri de chidia te otọ kẹrẹ Jesu jẹ ọ kerhọ rọyen. Oborẹ Mata ruru na chọre-e, ẹkẹvuọvo Jesu tare nẹ Meri “jẹ emu esiri na reyọ nure.” (Luk 10:38-42) Ọke vwọ yanran na, oka rẹ emu rẹ ayen rere vwẹ ẹdẹ yena sa chọre Meri ẹro, ẹkẹvuọvo o muẹro nẹ obo ro yono mie Jesu cha sa chọrọ ẹro-o. Kirobo rẹ Meri vwẹ ẹro ọghanghanre vwo ni ọke rẹ ọ vẹ Jesu ghwọrọ kugbe na, ọtiọyen avwanre je vwẹ ẹro ọghanghanre vwo nẹ ọke rẹ a vẹ Jihova ghwọrọ kuẹgbe. Mavọ yen a sa vwọ reyọ ọke rẹ avwanre vwo ruiruo vwẹ idjerhe rẹ aghwanre?

7. Diesorọ ọ vwọ dia obo re ghanre a vwọ nẹrhovwo, yono ji roro kokodo?

⁷Mrẹvughe nẹ ẹrhovwo, eyono kugbe eroro kodo eyen ẹbẹre ọvo rẹ ẹga rẹ avwanre. A da nẹrhovwo, je nene ọsẹ rẹ avwanre rọ nabọ vwo ẹguọnọ rẹ avwanre rọhẹ obodjuvwu na ta ota kuẹgbe. (Une 5:7) E de yono Baibol na, je yono mie Ọghẹnẹ rọ dia ohwo rọ ma ghwanre kparobọ. (Isẹ 2:1-5) E de roro kokodo ọyena mudiaphiyọ nẹ a fuẹrẹn iruemu  iyoyovwin ri Jihova kugbe ọhọre rọyen kpahen ihworakpọ eje kugbe obo ri vwo shekpahen avwanre. Ọnana yen idjerhe ro me yovwin ra sa vwọ reyọ ọke rẹ avwanre vwo ruiruo. Ẹkẹvuọvo, die yen sa chọn avwanre uko vwo ru ọtiọyen?

8. Die yen e se yono vwo nẹ oborẹ Jesu ghwọrọ ọke rọyen wan vwẹ aton na?

⁸Ọ da dia obo wo se ru, guọnọ asan rọ fọre riẹin. Roro kpahen udje ri Jesu. Tavwen ọ ke ton iruo rẹ aghwoghwo rọyen phiyọ vwẹ otọrakpọ na, ọ da ghwọrọ ẹdẹ ujuvẹ vwẹ aton. (Luk 4:1, 2) Jesu nẹrhovwo rhe Jihova ji roro kpahen oborẹ ọhọre rẹ Ọsẹ rọyen vwo shekpahen ọyen vwẹ aton rọ fọre riẹin na. Ọnana ro ruru na muegbe rọyen hẹrhẹ edavwini ro che rhiẹromrẹ kẹrẹkpẹ. Mavọ yen udje ri Jesu se vwo fierere kẹ wẹ? Wọ da dia uwevwin rẹ ihwo buebun hepha, ọ sa bẹn wọ vwọ mrẹ asan rọ fọre riẹin. Ọ da dia ọtiọyen, wọ sa guọnọ asan rọ nabọ fọ riẹin vwẹ otafe. Ọyehẹ oborẹ Julie ghwe ruẹ ọke ọ da guọnọ ghwọrọ ọke nẹrhovwo rhe Jihova. Ọ vẹ ọshare rọyen yen dia ubruwevwin ọvo vwẹ France, ọtiọyena kọ pha bẹnbẹn re vwo jẹ ohwo ekpokpo vwẹ uwevwin rayen na. Julie da ta: “Ọtiọyena, ki mi kpo asan re de ronvwoma kẹdẹ kẹdẹ rere me sa vwọ nabọ ghwọrọ ọke nẹrhovwo rhe Jihova.”

9. Idjerhe vọ yen Jesu vwo djephia nẹ oyerinkugbe rọyen vẹ Jihova pha ghanghanre dede nẹ ọke rọyen kekeri mamọ?

⁹ Jesu vwo ewian buebun vwẹ abọ. O vwo ruiruo rẹ aghwoghgwo rọyen vwẹ otọrakpọ na, otu buebun ki tue nene kpo asan ọ ra, rere ayen vẹ ọyen vwọ ghwọrọ ọke kugbe. Ọkiọvo rhi vwo te, “orere na ejobi de rhi si koko vwẹ anurhoro” rere ayen sa vwọ mrẹ. Dedena, Jesu je davwẹngba rere ọ vẹ Ọsẹ rọyen sa vwọ ta ota kugbe ọkieje. Vwẹ edegburhiọke, o de “kpo asan ofuefu” rere ọ vẹ Ọsẹ rọyen sa vwọ ghwọrọ ọke kugbe.—Mak 1:32-35.

10-11. Kirobo re si phiyọ Matiu 26:40, 41, uchebro vọ yen Jesu vwọ kẹ idibo rọyen vwẹ ogba ri Getsimani, kẹ die yen phiare?

¹⁰ Vwẹ ason rọ koba tavwen o ki ghwu, Jesu da guọnọ asan rọ fọre riẹin rere o se vwo roro kokodo je nẹrhovwo. Asan na yen ogba ri Getsimani. (Mat. 26:36) Vwẹ ẹdẹ yena, Jesu vuẹ idibo rọyen orọnvwọn ọghanghanre ọvo kpahen ẹrhovwo ẹnẹ.

¹¹ Roro kpahen obo re phiare. Ọke kpo sheri mamọ tavwen ayen ki te ogba ri Getsimani, ọ sa tobọ dia uherevie ason dede. Jesu da vuẹ iyinkọn na nẹ ayen “nene [ọyen] rhẹrẹ” ọyen komobọ  da yanra ra nẹrhovwo. (Mat. 26:37-39) Ẹkẹvuọvo ọke ọ vwọ nẹrhovwo, ayen de she ro ovwerhẹn. Ọke rẹ Jesu vwọ mrẹ nẹ ayen vwerhẹn, ọ da rhoma vuẹ ayen: Ovwan “rhẹrẹ wa rẹ.” (Se Matiu 26:40, 41.) Ọ mrẹvughe nẹ oma bru ayen ku mamọ. Erorokẹ de mu Jesu vwọ tanẹ “ugboma [na] vwiẹre.” Jesu vwọ yanran ra nẹrhovwo abọ ivẹ ọfa ji rhivwin rhe, ọ da vwa ayen re vwerhẹn ukperẹ ayen vwọ nẹrhovwo.—Mat. 26:42-45.

12. Die yen e se ru siẹrẹ oma de bru avwanre ku a vwọ nẹrhovwo?

¹²Jẹ ọke ro fori. Oma se bru avwanre ku tẹdia ọ me rhe bẹn a vwọ nẹrhovwo. Ọyena da phia kẹ wẹ, gba riẹn nẹ ihwo efa ji hirharokuẹ emu ọtiọyen. Die yen wo se ru? Ihwo evo re nẹrhovwo rhe Jihova vwẹ oba rẹ ẹdẹ na, rhe mrẹvughe re nẹ siẹrẹ ayen da fobọ nẹrhovwo vwẹ ovwọnvwọn ọke rẹ oma ji rhi bru ayen ku-u ghene chọn ayen uko. Ihwo efa je rhe mrẹre nẹ ayen de chidia yẹrẹ shiguẹ yen me shephiyọ vwọ kẹ ayen. Ọ da rha dianẹ ẹnwan yẹrẹ ofudjevwe nẹrhẹ ọ bẹn wọ vwọ nẹrhovwo vwo? Gba vuẹ Jihova oborẹ oma ru we. Jẹ o muwẹro nẹ Ọsẹ avwanre rọ vọnre vẹ arodọnvwẹ na che vwo ẹruọ wẹn.—Une 139:4.

13. Mavọ yen ifonu vẹ itablẹti se vwo gbowọphiyọ ẹrhovwo, uyono romobọ kugbe erhọ ẹka avwanre ọke a da hẹ uyono?

¹³Kẹnoma kẹ erọnvwọn ri se gbowọphiyọ uyono wẹn. Vwọ vrẹ ẹrhovwo, o ji vwo erọnvwọn efa re sa kpuriẹnphiyọ oyerinkugbe avwanre vẹ Jihova. Eyono rẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ vẹ uyono ẹra sa chọn avwanre uko vwo sikẹre Ọghẹnẹ phiyọ. O vwo obo wo se ru vwọ reyọ ọke wẹn vwo ruiruo vwẹ idjerhe rẹ aghwanre siẹrẹ wo de ruẹ uyono romobọ vẹ ọke wọ da hẹ uyono? Nọ oma wẹn, ‘Die yen se gbowọphiyọ erhọ ẹka mẹ ọke me da hẹ uyono vẹ ọke mi de ru uyono romobọ?’ Ọ sa dia use yẹrẹ ovuẹ re siẹ rhe we? Nonẹna, ihwo buebun vwo ifonu, ikọmputa yẹrẹ ilaptọpu re vwo si evuẹ ọtiọyena. Ihwo evo ri ruẹ ehiahiẹ tare nẹ, ifonu re mu kẹrẹ oma se gbowọphiyọ erhọ ẹka avwanre. Ogbuẹbe ọvo ro yono kpahen uruemu rẹ ohworakpọ da ta: “Wọ cha sa tẹnrovi obo wo ruẹ na-a, kidie ẹwẹn wẹn asan ọfa.” Tavwen a ke  ton osikoko vẹ ọghwẹkoko phiyọ, a vuẹ avwanre nẹ e phi ifonu vẹ itablẹti avwanre phiyọ ẹdia ro vwo jẹ ihwo efa ekpokpo. E ji se ru ọtiọyen siẹrẹ a da nẹrhovwo, e de ruẹ uyono romobọ vẹ ọke a da hẹ uyono rere erọnvwọn ọtiọyena vwo jẹ avwanre ekpokpo.

14. Vwo nene obo rehẹ Filipae 4:6, 7, mavọ yen Jihova sa vwọ chọn avwanre uko vwo mu ẹwẹn phiyọ obo re ruẹ?

¹⁴Rẹ nẹ ọ chọn wẹ uko vwo mu ẹwẹn wẹn phiyọ obo wo ruẹ na. Nẹrhovwo rhe Jihova vwọ kẹ ukẹcha siẹrẹ wo de noso nẹ wo roro kpahen erọnvwọn efa ọke wo de ruẹ uyono romobọ yẹrẹ wọ da hẹ uyono. Ọke a da ro ẹnwan, ọ ghwa lọhọ a vwọ kpairoro vrẹ ẹnwan na ji mu ẹwẹn phiyọ Ota rẹ Ọghẹnẹ-ẹ, ẹkẹvuọvo, ọyen obo ro fori nẹ e ru. Yare ufuoma rẹ Ọghẹnẹ rere ọ sẹro rẹ ubiudu wẹn kugbe ẹgba “iroro” wẹn.—Se Filipae 4:6, 7.

15. Ọrhọ yen erere ọvo ra cha mrẹ siẹrẹ a vẹ Jihova da ghwọrọ ọke kuẹgbe?

¹⁵ Obọdẹn rẹ erere che te we obọ siẹrẹ wọ da nabọ ghwọrọ ọke ta ota kẹ Jihova, kerhọ rọyen ji roro kokodo kpahọn. Erhọ yen erere na? Ẹsosuọ, wo che bru omamọ orhiẹn. Baibol na kẹ avwanre imuẹro nana, “ohwo ro yan nene evwaghwanre ko vwo aghwanre.” (Isẹ 13:20) Ọtiọyena, wẹ vẹ Jihova rọ dia esiri aghwanre na vwọ ghwọrọ ọke kuẹgbe na, ku wọ cha ghwanre phiyọ. Ọnana cha nẹrhẹ wọ riẹn obo ri je, je kẹnoma vwọ kẹ ojẹ re cha nẹrhẹ o muomaphiyọ.

16. Idjerhe vọ yen ọke a vẹ Jihova ghwọrọ kuẹgbe sa vwọ chọn avwanre uko vwọ tẹn ona rẹ uyono?

¹⁶ Ọrivẹ, wọ cha rhe dia oyono rọ tẹn ona. A vẹ ohwo de yono Baibol na, emu ọvo rọ ma ghanre kparobọ kẹ avwanre yen, a vwọ chọn ohwo re yono na uko vwo sikẹrẹ Jihova. A vẹ Ọsẹ avwanre rọhẹ obodjuvwu da ghwọrọ ọke kuẹgbe ọkieje, ẹguọnọ re vwo kpahọn ko che kodophiyọ, ọnana kọ je cha nẹrhẹ avwanre nabọ dia ihwo ri muegbe ri se yono ihwo vwo vwo ẹguọnọ rẹ Jihova. Roro kpahen udje ri Jesu. O djisẹ rẹ Ọsẹ rọyen kerẹ ohwo rọ nabọ vwo ẹguọnọ vẹ erorokẹ, ọnana da rhe nẹrhẹ idibo rọyen vwo ẹguọnọ rẹ Jihova.—Jọn 17:25, 26.

17. Mavọ yen ẹrhovwo vẹ uyono romobọ sa vwọ kpuriẹnphiyọ esegbuyota rẹ avwanre?

¹⁷ Ọrerha, esegbuyota wẹn cha ganphiyọ. Roro kpahen obo re phia siẹrẹ a da nokpẹn rẹ odjekẹ, uchebro yẹrẹ ukẹcha mie Jihova. Kọke kọke rẹ Jihova da kpahenphiyọ oyare ọtiọyena, esegbuyota wẹn kpahọn kọ ganphiyọ. (1 Jọn 5:15) Die ọfa yen sa kpuriẹnphiyọ esegbuyota  wẹn? Uyono romobọ. Karophiyọ nẹ, “esegbuyota kẹ ẹme-enyo o nẹ cha.” (Rom 10:17) Ẹkẹvuọvo, a sa vwọ bọn esegbuyota rọ nabọ ghwotọ vrẹ e di vwo vwo erianriẹn ọvo. Die ọfa yen a je guọnọ?

18. Djudje rẹ oboresorọ o vwo fo nẹ e roro kokodo.

¹⁸ Ofori nẹ e roro kokodo kpahen obo re yono. Roro kpahen ikuegbe rẹ ohwo ro si ọbe rẹ Une Rẹ Ejiro 77. Ofu djere kidie o rori nẹ Jihova kpairoro vrẹ ọyen vẹ ihwo rẹ Izrẹl ri chekọ. Ẹnwan nana kọ djẹ ovwerhẹn vwẹ ason. (Awọ 2-8) Kẹ die yen o ruru? Ọ da vuẹ Jihova: “Me sa jẹn iroro kpahe iruo wẹn ejobi, re omavwerhe ovwẹ kpahe uruemu rẹ ẹgba wẹn.” (Owọ 12) Vwọrẹ uyota, ọbuine na nabọ riẹn erọnvwọn eje rẹ Jihova ru vwọ kẹ ihwo Rọyen vwẹ ọke re wanre, ẹkẹvuọvo o ji gbe unu, ko roro: “Kẹ ehrọre chọrọ Ọghẹnẹ ẹro ḅedẹ? Kọ vwẹ ophu rọye huhu ẹchẹ gbe ebo rẹ ehrọre rọye?” (Owọ 9) Ọbuine na roro kpahen iruo ri Jihova kugbe ehrọre vẹ arodọnvwẹ ro dje kẹ ayen vwẹ ọke rọ wanre. (Owọ 11) Die yen nẹ obuko rọyen rhe? Ọbuine na de rhi vwo imuẹro nẹ Jihova cha sa kpairoro vrẹ ihwo Rọye-en. (Owọ 15) Vwẹ idjerhe vuọvo na, esegbuyota wẹn cha ganphiyọ siẹrẹ wo de roro kokodo kpahen oborẹ Jihova ru kẹ ihwo rọyen vwẹ ọke re wanre vẹ obo ro ru kẹ wẹ re komobọ.

19. Erere ọfa vọ yen se te avwanre obọ siẹrẹ a vẹ Jihova da ghwọrọ ọke kuẹgbe?

¹⁹ Ọrẹne, rọ je dia ọ rọ ma ghanre kparobọ yen, ẹguọnọ wo vwo kpahen Jihova ko che kodophiyọ. Vwọ vrẹ iwan efa, ẹguọnọ che mu we vwo nyupho ri Jihova, vwọ vwẹ erọnvwọn vwo ze rere oma vwọ vwerhọn, ji chirakon rẹ edavwini. (Mat. 22:37-39; 1 Kọr. 13:4, 7; 1 Jọn 5:3) O vwo emu ọfa ro ghanre vwọ vrẹ oyerinkugbe rọ kpẹkpẹre vẹ Jihova-a!—Une 63:1-8.

20. Die wo che ru wẹ vẹ Jihova sa vwọ nabọ ghwọrọ ọke kugbe?

²⁰ Karophiyọ nẹ ẹrhovwo, eyono kugbe eroro kodo eyen ẹbẹre ọvo rẹ ẹga avwanre. Kerẹ Jesu, guọnọ asan rọ fọre riẹin wọ vẹ Jihova da sa ghwọrọ ọke kugbe. Kẹnoma kẹ erọnvwọn ri se gbowọphiyọ erhọ ẹka wẹn. Rẹ Jihova nẹ ọ chọn wẹ uko vwo mu ẹwẹn phiyọ irueru ri churobọ si ẹga rọyen. Wọ da nabọ reyọ ọke wẹn vwo ruiruo vwẹ idjerhe rẹ aghwanre, Jihova ko che bruba kẹ wẹ gbidiki, kẹ wọ je cha dia bẹdẹ vwẹ akpọ kpokpọ rẹ Ọghẹnẹ veri na.—Mak 4:24.