“Ọmọ oniọvo oni mẹ vwo nenuvwe họnra, me da yọnrọn upho rọyen kokoroko. Me guọnọ hwe ghwu.”—Paul.

“Vwẹ uwevwin, ivun fobọ miovwon uvwe mamọ. Me guọghọ egbara, itọi kugbe kemu kemu rẹ obọ mẹ teri.”—Marco.

Ọ sa dianẹ ophu avwanre gan te ọtiọye-en. Dedena, avwanre eje mrẹ bẹnbẹn re vwo sun oma rẹ avwanre ọke evo. Ọ dia ọtiọyen kidie a riuku rẹ umwemvwu mie Adam. (Rom 5:12) Kerẹ Paul vẹ Marco, ihwo evo mrẹ bẹnbẹn rẹ ayen vwo sun ophu rayen. Ihwo efa mrẹ bẹnbẹn rẹ ayen vwo sun iroro rayen. Ọkieje yen ayen vwo roro kpahen obo re nẹrhẹ oshọ mu ayen yẹrẹ so ọkuọnrọn kẹ ayen. Efa je mrẹ bẹnbẹn rẹ ayen vwọ sen urhurusivwe rẹ ehware rọ chọre, da udi vroma, yẹrẹ mu ihuvwun reyọ.

Ihwo re vwẹ uphẹn kẹ iroro, urhurusivwe, kugbe uruemu rayen nẹ i sun ayen sa guọghọ akpọ rayen totọ. Ẹkẹvuọvo avwanre sa kẹnoma kẹ ọyena. Vwẹ idjerhe vọ? E de vwo uruemu rẹ omaẹriẹnsuon. E se vwo vwo, je roro kpahen enọ erha nana: (1) Die yen omaẹriẹnsuon? (2) Diesorọ ọ vwọ ghanre? (3) Mavọ yen e se vwo vwo uruemu nana rọ dia ẹbẹre ọvo rẹ “omamọ rẹ [“ẹwẹn,” NW] na”? (Gal. 5:22, 23) E de ru ọyena nu, a cha ta ota kpahen obo avwanre ọvuọvo se ru, ọ da dianẹ ọke evo, e se dje uruemu nana phia-a.

Ohwo de vwo uruemu rẹ omaẹriẹnsuon, ọ dia kemu kemu rọ rorọ ẹwẹn yen o ruẹ-ẹ. Ukperẹ ọtiọyen, o suẹn oma rọyen rere o vwo jẹ ta, ji ru obo ri che miovwon Ọghẹnẹ ivun.

Jesu dje obo ro mudiaphiyọ re vwo vwo uruemu rẹ omaẹriẹnsuon. Baibol na da ta: “Ọke ra vwọ harhọ, ọ rhoma harhe ohwo-o; ẹkẹvuọvo ọ vwẹ ẹro so ohwo ro brorhiẹ ọsoso.” (1 Pita 2:23) Jesu dje uruemu rẹ omaẹriẹnsuon phia ọke rẹ ivwighrẹn rọyen vwọ reyọ jehwẹ ọke re vwo hwe mu urhe rẹ oja na. (Mat. 27:39-44) O ji ke dje uruemu rẹ omaẹriẹnsuon rẹ oghẹresan phia jovwore ọke rẹ ilori rẹ ẹga vwọ nọ enọ buebun rere ọ sa vwọ ta chọ. (Mat. 22:15-22) A je mrẹ vwo dje uvi rẹ udje ro djephia ọke rẹ ihwo rẹ Ju evo vwo mu ukpokpo nẹ e vwo phio-o! Ukperẹ ivun vwo miovwo, “Jesu de sioma nu, ọ da yan nẹ uwevwi rẹ ẹga na.”—Jọn 8:57-59.

A sa vwẹrokere udje ri Jesu? E, vwo te ẹdia evo. Ọyinkọn Pita siri: “Kristi re-oja kẹ ovwan, re ovwan vwo no ru, rere ovwan vwẹ ẹro kere.” (1 Pita 2:21) Dede nẹ avwanre gbare-e, a sa vwẹrokere udje ri Jesu. Diesorọ o vwo fo nẹ e ru ọtiọyen?

E che vwo uruemu rẹ omaẹriẹnsuon tavwen a ke sa mrẹ ẹroesiri ri Jihova. Ọ da tobọ dianẹ a fuevun ga Jihova ọke grongron re, ugbeyan rẹ avwanre vẹ ọyen sa fan siẹrẹ e rhe sun obo ra ta vẹ obo re ruẹ-ẹ.

Roro kpahen Mosis rọ dia “ohwo dẹndẹn nọ ihwo ejobi rẹ evun rẹ akpọ na” vwẹ ọke yena. (Ukeri 12:3) Mosis chirakon rẹ enu-ebro rẹ ihwo rẹ Izrẹl na vwẹ ikpe buebun, ẹkẹvuọvo vwẹ ẹdẹ ọvo, o rhe se sun oma rọye-en. Ivun miovwinro ọke rẹ ihwo na vwọ rhoma brenu kpahen ọkanrovwẹ rẹ ame. Ọ da ta eta gbagbagba vwọ kẹ ihwo na: “We nyo asakiephana, ovwan ihwo okpetu na, kẹ avwanre reyọ ame nẹ oragha nana rhe kẹ ovwan?”—Ukeri 20:2-11.

Mosis rhe se sun oma rọye-en. Ọ vwẹ urinrin kẹ Ọghẹnẹ rọ dia ohwo rọ vwẹ idjerhe igbevwunu kẹ ayen ame na-a. (Une 106:32, 33) Fikirẹ ọnana, Jihova rha rhọnvwe kẹ nẹ ọ ro Otọ rẹ Ive na-a. (Ukeri 20:12) Ọ sa dianẹ Mosis viẹ idiekpọvwẹ kpahen uruemu nana bẹsiẹ ro vwo ghwu.—Urhi 3:23-27.

Die yen ọnana yono avwanre? Ọ da tobọ dianẹ avwanre hẹ ẹga na krire, e jẹ a vwẹ ọke vuọvo ta ota gbagbagba kẹ ihwo re kpare avwanre ophu yẹrẹ ihwo re guọnọ ọkpọvi-i. (Ẹfe. 4:32; Kọl. 3:12) A vwọ ghwanra na, ọ sa bẹn re vwo vwo erhiorin ọke evo. Ẹkẹvuọvo, ofori nẹ a karophiyọ Mosis. Avwanre guọnọ miovwon omamọ rẹ odẹ re vwori vwẹ ẹro ri Jihova kidie nẹ e se sun oma-a. Die yen e se ru vwo vwo uruemu ọghanghanre nana?

Yare ukẹcha rẹ ẹwẹn ọfuanfon. Diesorọ? Kidie omaẹriẹnsuon ọyen ẹbẹre ọvo rẹ omamọ rẹ ẹwẹn rẹ Ọghẹnẹ, Jihova reyọ vwọ kẹ ihwo re nọ rọ. (Luk 11:13) Womarẹ ẹwẹn ọfuanfon na, Jihova sa kẹ avwanre ẹgba ra guọnọre re vwo dje uruemu rẹ omaẹriẹnsuon phia. (Fil. 4:13) Ọ je sa cha avwanre uko vwo vwo ẹbẹre efa rẹ omamọ rẹ ẹwẹn na kerẹ ẹguọnọ rọ cha nẹrhẹ ọ lọhọ vwọ kẹ avwanre e vwo dje uruemu rẹ omaẹriẹnsuon phia.—1 Kọr. 13:5.

Kẹnoma kẹ kemu kemu rọ sa nẹrhẹ wo jẹ oma ẹriẹnsuon. Kerẹ udje, kẹnoma kẹ wẹbsaiti vẹ erọnvwọn ra vwọ diotọ ri titi obo re chọre. (Ẹfe. 5:3, 4) O ghini fo nẹ a kẹnoma kẹ kemu kemu rọ sa davwen avwanre ni. (Isẹ 22:3; 1 Kọr. 6:12) Kerẹ udje, ohwo rọ fobọ vwo urhurusivwe rẹ ehware rọ chọre se  brorhiẹn rọ vwọ kẹnoma karekare vwọ kẹ ẹbe yẹrẹ ifimu re sa rhariẹn urhurusivwe rẹ ehware.

A sa mrẹ bẹnbẹn re vwo nene uchebro yena. Jẹ a da davwẹngba re vwo ru nene, Jihova cha kẹ avwanre ẹgba re se vwo phio kparobọ. (2 Pita 1:5-8) Ọ cha cha avwanre uko vwo sun iroro, eta vẹ uruemu rẹ avwanre. A mrẹ ọnana womarẹ Paul vẹ Marco re djunute siẹvore, ayen ọvuọvo yono obo re sun ophu rayen. Ji roro kpahen oniọvo ọshare ọvo rẹ ophu fobọ muẹ ọke rọ da djẹ imoto, ọ tobọ nene ihwo kunu. Die yen o ru kpahọn? “Me nẹrhovwo gangan kẹdẹ kẹdẹ. Mi se iyovwinreta ri shekpahen omaẹriẹnsuon, ji se ẹkpo ri Baibol re sa vwẹ ukẹcha kẹ vwẹ ku uyovwin. Dede nẹ me wian kpahen ọnana ikpe evo rhire na, jẹ kẹdẹ kẹdẹ yen mi vwo bru ẹkẹn kẹ oma mi vwo dje uruemu rẹ omaẹriẹnsuon phia. Me je fobọ vrẹ nẹ uwevwin rere mi vwo jẹ okpakpa ebro.”

Avwanre se jẹ oma ẹriẹnsuon ọkiọvo. Ọnana da phia, oma sa vo avwanre ra vwọ nẹrhovwo. Ẹkẹvuọvo, ọnana yen ọke o me vwo fo ra vwọ nẹrhovwo rhe Jihova. Ọtiọyena, gba nẹrhovwo rhe Jihova ugege yena. Yare evwoghovwo vẹ ukẹcha rọyen rere wo brorhiẹn wo vwo jẹ echobọ wẹn na ẹvwariẹn. (Une 51:9-11) Jihova cha kerhọ rẹ oyare rẹ arodọnvwẹ wẹn na. (Une 102:17) Ọyinkọn Jọn vuẹ avwanre nẹ ọbara rẹ Ọmọ rẹ Ọghẹnẹ “hworhẹ avwanre nẹ umwemwu ejobi.” (1 Jọn 1:7; 2:1; Une 86:5) Karophiyọ, Jihova vuẹ idibo rọyen nẹ ayen vwo ghovwo ohwohwo ọkieje. Ọtiọyena, o muẹro nẹ Jihova ji che vwo ghovwo avwanre.—Mat. 18:21, 22; Kọl. 3:13.

Ivun miovwon Jihova vwẹ ọmọke rẹ Mosis vwo jẹ uruemu rẹ omaẹriẹnsuon e djephia vwẹ aton na. Dedena, Jihova vwo ghovwo. Ota rẹ Ọghẹnẹ vuẹ avwanre nẹ Mosis ohwo vẹ esegbuyota ro fori nẹ a vwẹrokere. (Urhi 34:10; Hib. 11:24-28) Jihova rhọnvwere nẹ Mosis ro Otọ rẹ Ive na-a ẹkẹvuọvo ọ cha rhọnvwe nẹ ọ dia Iparadaisi rọ cha na bẹdẹ. Avwanre je sa riavwerhen rẹ akpọ yena siẹrẹ e de vwo uruemu rẹ omaẹriẹnsuon rọ pha ghanghanre na.—1 Kọr. 9:25.