Pho kpẹ obo revun rọyen

Pho kpẹ ẹrhuẹrẹhọ robo rehẹ evun rọyen

UYONO 11

Oborẹ Isese ri Baibol sa Vwọ Chọn Avwanre Uko Vwo Chirakon rẹ Ebẹnbẹn

Oborẹ Isese ri Baibol sa Vwọ Chọn Avwanre Uko Vwo Chirakon rẹ Ebẹnbẹn

“Kidie kemu kemu re siri phihọ otọ rhabae rhe, e si ayen phihọ otọ kẹ eyono rẹ avwanre, rere vwẹ erhiori kugbe uchebro ro nẹ ẹbe ọfuanfon na rhe avwanre se vwo iphiẹrohọ.”—ROM. 15:4.

UNE 94 Dje Ọdavwaro Phia Fikirẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ

ỌDJẸKOKO *

1. Erhọ yen ebẹnbẹn evo rẹ ihwo ri Jihova hirharokuẹ?

WO RHIẸROMRẸ ebẹnbẹn ọgangan? Ọkiọvo, ohwo ọvo vwẹ ukoko na gbe we ku. (Jems 3:2) Yẹrẹ ọ sa dianẹ ihwo wẹ vẹ ayen gbe ruiruo yẹrẹ kpo isikuru ọvo vwẹ owẹ jẹ ehwẹ kidie nẹ wọ ga Jihova. (1 Pita 4:3, 4) Yẹrẹ ihwo rẹ orua re davwẹngba rẹ ayen vwọ dobọ rẹ iruo rẹ aghwoghwo yẹrẹ uyono ẹra wẹn ji. (Mat. 10:35, 36) Ọdavwini na da gan mamọ, wo se roro nẹ wọ da dobọ rẹ ẹga ri Jihova ji yen che me yovwin. Ẹkẹvuọvo, wo se vwo imuẹro nẹ o toro ebẹnbẹn wo hirharokuẹ-ẹ, Jihova cha kẹ wẹ aghwanre wo vwo yerin ghene kugbe ẹgba ru wo vwo chirakon rọyen.

2. Die yen Rom 15:4 tare nẹ ọ cha phia siẹrẹ e de se Ota rẹ Ọghẹnẹ?

2 Jihova phi idje rẹ ihwo sansan phiyọ Baibol na ri dje oborẹ ihwo re gbare-e se vwo chirakon ebẹnbẹn egangan. Diesorọ? Rere avwanre se vwo yono mie ayen. Ọyena yen oborẹ Jihova mu ọyinkọn Pọl vwo si. (Se Rom 15:4.) Avwanre de se ikuegbe rehẹ Baibol na, e sa kẹ avwanre iphiẹrophiyọ vẹ uchebro ra guọnọre. Ẹkẹvuọvo, ofori nẹ avwanre ru vrẹ e di vwo se Baibol na. Ofori nẹ a vwẹ uphẹn kẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ ro te ubiudu ji wene iroro avwanre. Die yen e se ru ọ da dianẹ avwanre guọnọ odjekẹ ro shekpahen obo re se vwo yerin ghene ebẹnbẹn ọvo? Avwanre sa reyọ ena ẹne nana vwo ruiruo: (1) Nẹrhovwo, (2) Vwẹ ẹwẹn roro, (3) Roro kokodo, vẹ (4) Reyọ vwo ruiruo. Avwanre cha ta ota kpahen obo ra sa vwọ reyọ ona ọvuọvo vwo ruiruo. * Avwanre je cha reyọ ona rẹ uyono nana vwo yono vwo nẹ obo re phia kẹ Ovie Devid kugbe ọyinkọn Pọl.

1. NẸRHOVWO

Tavwen wọ ke ton ese rẹ Baibol na phiyọ, rẹ Jihova nẹ ọ chọn wẹ uko vwọ mrẹ erere vwo nẹ isese wẹn na rhe (Ni ẹkorota 3)

3. Die yen wo che ru tavwen wọ ke ton isese ri Baibol phiyọ, kẹ diesorọ?

3 (1) Nẹrhovwo. Tavwen wọ ke ton ese ri Baibol na phiyọ, rẹ Jihova nẹ ọ chọn wẹ uko vwọ mrẹ erere vwo nẹ isese wẹn na rhe. Kerẹ udje, wọ da guọnọ uchebro kpahen oborẹ wo se vwo phi ebẹnbẹn kparobọ, gba rẹ Jihova nẹ ọ chọn wẹ uko vwọ mrẹ odjekẹ ri Baibol rọ sa nẹrhẹ wo brorhiẹn rọ gbare.—Fil. 4:6, 7; Jems 1:5.

2. VWẸ ẸWẸN RORO

Davwẹngba vwo phi oma wẹn phiyọ ẹdia rẹ ohwo wo se kpahan vwẹ Baibol na (Ni ẹkorota 4)

4. Die yen sa chọn wẹ uko vwo vwo ẹruọ rẹ ikuegbe ri Baibol vrẹ obo ri jovwo?

4 (2) Vwẹ ẹwẹn roro. Jihova kẹ avwanre ẹgba rẹ oghẹresan ra vwọ vwẹ ẹwẹn vwo roro emu. Ọtiọyena, wo de se ikuegbe ọvo vwẹ Baibol na, davwẹngba wọ vwẹ ẹwẹn roro obo re phia, wo ji phi oma wẹn phiyọ ẹdia rẹ ohwo wo se kpahan na. Davwen wọ mrẹ oborẹ ohwo na mrẹre, wọ me je vwẹ ẹro roro oborẹ oma ruro vwẹ ọke yena. Wo de ru ọnana, ku wọ sa mrẹ erere vọnvọn vwo nẹ ikuegbe ri Baibol na.

3. RORO KOKODO

Nabọ jomaotọ roro kpahen obo wo seri na vẹ obo ro vwo shekpahen owẹ (Ni ẹkorota 5)

5. Die yen o mudiaphiyọ re vwo roro kokodo, kẹ mavọ wo se vwo ru ọtiọyen?

5 (3) Roro kokodo. E vwo roro kokodo mudiaphiyọ ra vwọ jomaotọ roro kpahen obo re seri vẹ obo ro shekpahen avwanre wan. Ọ nẹrhẹ wo se churu ẹkpo ọvo si ọfa ji vwo ẹruọ rẹ asan rẹ wo se na vrẹ obo ri jovwo. E di vwo se Baibol na jẹ e roro kpahọ-ọn, pha kerẹ ekuakua sansan re vwo chere emu, a rha nabọ si ekuakua na koko vwo chere emu na-a, a cha sa mrẹ avwerhen rẹ emu na-a. Enọ nana sa chọn wẹ uko vwo roro kokodo kpahen oborẹ wo seri: ‘Die yen ohwo ri mi se ikuegbe rọyen na ruru vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn rọyen phiyọ? Mavọ yen Jihova chọn rọ uko wan? Mavọ yen ikuegbe rọyen na sa vwọ chọn vwẹ uko vwo chirakon rẹ edavwini?’

4. REYỌ VWO RUIRUO

Reyọ obo wo yonori na vwo ruiruo rere wo se vwo bru omamọ rẹ erhiẹn re cha nẹrhẹ wo vwo ufuoma vrẹ obo ri jovwo je bọn esegbuyota wẹn gan (Ni ẹkorota 6)

6. Diesorọ o vwo fo nẹ a reyọ obo re yonori vwo ruiruo?

6 (4) Reyọ vwo ruiruo. Jesu tare nẹ a rha reyọ obo re seri vwo ruiruo-o, jẹ avwanre họhọ ohwo rọ bọn uwevwin rọyen phiyọ enu rẹ ehavwo. Ọ wianre gangan ẹkẹvuọvo ọ wian kufia. Diesorọ? Kidie uwevwin na cha guọghọ totọ siẹrẹ ogiribo da teyọn, oghwe de ji kuo. (Mat. 7:24-27) Vwẹ idjerhe vuọvo na, avwanre da nẹrhovwo, vwẹ ẹwẹn roro, ji roro kokodo jẹ a reyọ obo re yonori na vwo ruiruo-o, kọyen a wian kufia. Ọtiọyena, esegbuyota rẹ avwanre che phieghe siẹrẹ e de rhiẹromrẹ edavwini yẹrẹ omukpahen. Ẹkẹvuọvo, avwanre de yono ji reyọ obo re yonori na vwo ruiruo ọ cha nẹrhẹ e brorhiẹn ri shephiyọ, vwo ufuoma vrẹ obo ri jovwo ji vwo esegbuyota rọ nabọ ghwotọ. (Aiz. 48:17, 18) A cha mrẹ obo ra sa vwọ reyọ ena ẹne ra ghwa ta ota kpahen na vwọ mrẹ obo re se yono vwo nẹ obo re phiare vwẹ akpeyeren rẹ Ovie Devid.

DIE YEN E SE YONO VWO MIE OVIE DEVID?

7. Ikuegbe ri Baibol vọ yen a cha fuẹrẹn enẹna?

7 Ugbeyan yẹrẹ ohwo ọvo vwẹ orua wẹn gbe we ku jovwo re? Ọ da dia ọtiọyen, wọ cha mrẹ erere norhe siẹrẹ wọ da fuẹrẹn ikuegbe rẹ ọmọ rẹ Ovie Devid re se Absalọm ro gbe ọsẹ rọyen ku je guọnọ reyọ ẹdia rọyen kerẹ Ovie.—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Die yen wo se ru vwọ mrẹ ukẹcha ri Jihova?

8 (1) Nẹrhovwo. Vẹ ikuegbe na vwẹ ẹwẹn, vuẹ Jihova oborẹ obo re ru we na da wẹ te. (Une 6:6-9) Vuẹ Jihova oborẹ oma ru we dẹn. Wọ je yare mie nẹ ọ chọn wẹ uko vwọ mrẹ odjekẹ ri Baibol re sa nẹrhẹ wo yerin ghene ebẹnbẹn na.

9. Die yen phiare uvwre rẹ Devid vẹ Absalọm?

9 (2) Vwẹ ẹwẹn roro. Roro kpahen obo re phiare vwẹ ikuegbe nana, wọ je vwẹ ẹwẹn roro oborẹ oma ru Ovie Devid wan. Absalọm rọ dia ọmọ ri Devid wianre ikpe buebun rere o vwo mu ẹwẹn rẹ ihwo na reyọ. (2 Sam. 15:7) Absalọm vwọ mrẹ nẹ ọke na tere, o de mu ẹwẹn rẹ ihwo na reyọ ro vwo ji iyinkọn nene otọ rẹ Izrẹl ejobi rere ayen rhiabọreyọ kerẹ ovie rayen. Ọ tobọ mu ẹwẹn rẹ Ahitofẹl rọ dia ọvo usun rẹ igbeyan vẹ ibruche re ma kẹre Devid vwọ vwomaba ẹvwọsuọ rọyen na. Absalọm ghwoghwori nẹ ọyen ovie, ọ da je davwẹngba ro vwo mu Devid ji hwe, ọhọhọre nẹ Devid muọga ọgangan vwẹ ọke yena. (Une 41:1-9) Devid da re riẹn oborẹ Absalọm guọnọ ruẹ na, ọ da djẹ nẹ Jerusalẹm. Ukuotọ rọyen, isodje rẹ Absalọm da họnre vwọso isodje ri Devid. E de phi isodje rẹ Absalọm kparobọ, Absalọm komobọ de ji ghwu.

10. Die yen Devid rhe se ru jovwo?

10 Je vwẹ ẹwẹn roro obo rọ da Devid te ọke rẹ erọnvwọn nana vwọ phia kẹ. O vwo ẹguọnọ rẹ Absalọm je vwẹroso Ahitofẹl. Dedena, ayen ihwo ivẹ na gbere ku. Ayen so ọmiaọvwẹ kẹ mamọ je tọbọ guọnọ hwe. Devid rhe se roro nẹ igbeyan rọyen efa je vwomaba Absalọm, ọnana sa nẹrhẹ o si ẹro nẹ ayen. O ji se roro kpahen oma rọyen ọvo je davwẹngba vwọ djẹ nẹ ẹkuotọ na komobọ. Yẹrẹ o rhe se she ọkuọnrọn. Ẹkẹvuọvo Devid ru ọvuọvo usun rẹ erọnvwọn nana-a. Ukperẹ ọtiọyen, o phi ebẹnbẹn na kparobọ. Die yen chọn rọ uko?

11. Die yen Devid ruru ọke rẹ ebẹnbẹn vwo te oma?

11 (3) Roro kokodo. Uyono ri Baibol vọ yen wọ sa mrẹ vwẹ ikuegbe nana? Kpahenphiyọ onọ nana: “Die yen Devid ruru vwọ chọn oma rọyen uko?” Oshọ mu Devid o de brokpakpa brorhiẹn rẹ ẹkpa-a. O ji bibe fikirẹ ọshọ-ọ. Ukperẹ ọtiọyen, ọ nẹrhovwo rhe Jihova nẹ ọ chọn ọyen uko. Ọ je nokpẹn rẹ ukẹcha mie igbeyan rọyen. Ọ da je jowo kpakpata vwo ru obo ro brorhiẹn rọyen na. Dede nẹ ivun miovwinro mamọ, ọ si ophu nẹ evun je vwẹroso ihwo. Ọ vwẹroso Jihova vẹ igbeyan rọyen ọkieje.

12. Mavọ yen Jihova vwọ chọn Devid uko?

12 Mavọ yen Jihova chọn Devid uko wan? Wọ de ru ehiahiẹ evo, wọ cha mrẹ nẹ Jihova vwẹ ẹgba rẹ Devid guọnọre vwọ kẹ ro se vwo chirakon rẹ ọdavwini na. (Une 3:1-8; eta rehẹ obenu, NW. *) Jihova ku ebruphiyọ rọyen ku orhiẹn-ebro ri Devid. O ji bicha igbeyan ri Devid re fuevun ọke rẹ ayen vwọ họnre vwọ kẹ Ovie rayen.

13. Mavọ yen wọ sa vwọ vwẹrokere Devid siẹrẹ ohwo ọfa de ru we obo re da wẹ mamọ? (Matiu 18:15-17)

13 (4) Reyọ vwo ruiruo. Nọ oma wẹn, ‘Mavọ me sa vwọ vwẹrokere Devid?’ Ofori nẹ wọ jowọ kpakpata vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn na phiyọ. Vwo nene oborẹ ẹdia na hepha, wo se nene owọẹjẹ ra ta ota kpahen vwẹ uchebro ri Jesu rọhẹ Matiu uyovwin 18 yẹrẹ reyọ odjekẹ ri Baibol ra mrẹ vwo nẹ uchebro yena rhe vwo ruiruo. (Se Matiu 18:15-17.) Ẹkẹvuọvo, wo brorhiẹn rẹ okpakpa vẹ ẹwẹn rẹ ophu-u. Rẹ Jihova nẹ ọ kẹ wẹ ẹwẹn ri doe je chọn wẹ uko vwọ riẹn oborẹ wo che ru. Wo si ẹro nẹ igbeyan wẹ-ẹn. Ukperẹ ọtiọyen, vwo owenvwe wo vwo rhiabọreyọ ukẹcha rayen. (Isẹ 17:17) Ọ rọ ma ghanre, nene uchebro rẹ Jihova vwọ kẹ wẹ vwẹ Ota rọyen.—Isẹ 3:5, 6.

DIE YEN E SE YONO VWO MIE PỌL?

14. Ẹdia vọ yen sa nẹrhẹ wọ mrẹ ọbọgan vwo nẹ 2 Timoti 1:12-16; 4:6-11, 17-22?

14 Ihwo rẹ orua wẹn vwọ so wẹ kidie nẹ wọ ga Jihova? Yẹrẹ wọ dia ẹkuotọ ra da dobọ rẹ iruo avwanre evo yẹrẹ eje ji? Ọ da dia ọtiọyen, wọ sa mrẹ ọbọgan vwo nẹ obo re si phiyọ 2 Timoti 1:12-16 kugbe 4:6-11, 17-22. * Pọl si owọreta nana ọke rọ vwọ hẹ uwodi.

15. Die yen wọ sa yare mie Jihova?

15 (1) Nẹrhovwo. Tavwen wo ki se owọreta yena, vuẹ Jihova kpahen ebẹnbẹn na vẹ oborẹ oma ru we wan. Vuẹ oborẹ oma ru we dẹn. Wọ je yare mie nẹ ọ chọn wẹ uko vwọ mrẹ odjekẹ ri Baibol ra reyọ vwo nẹ ikuegbe re obo re phia kẹ Pọl, re sa nẹrhẹ wọ riẹn obo ro fori nẹ wo ru.

16. Die yen phia kẹ Pọl?

16 (2) Vwẹ ẹwẹn roro. Vwẹ ẹwẹn roro nẹ wẹwẹ yen Pọl. A kanre rọ phiyọ uwodi ọvo vwẹ Rom. E muro phiyọ uwodi jovwo re, ẹkẹvuọvo vwẹ udje nana o vwo imuẹro nẹ e che hwẹ ọyen. Igbeyan rọyen evo djẹ jovwo re, oma ji bro ku re.—2 Tim. 1:15.

17. Die yen Pọl rhe se ru jovwo?

17 Pọl rhe se mu ẹwẹn kpahen oka rẹ akpọ ro yerin wan jovwo re nẹ mane kẹ ọ rha dia Onenikristi jovwo-o, ọkiọvo e re mu ọyen phiyọ uwodi-i. Ivun rhe se miovwon kpahen eshare rehẹ ubrotọ rẹ Esha ri kuro phiyotọ, o rhe se si ẹro nẹ igbeyan rọyen ichekọ. Ẹkẹvuọvo Pọl ru ọvuọvo usun rẹ erọnvwọn nana-a. Die yen chọn rọ uko vwo fiudugberi je sẹro rẹ iphiẹrophiyọ rọyen?

18. Die yen Pọl ruru ọke ro vwo hirharoku ebẹnbẹn?

18 (3) Roro kokodo. Kpahenphiyọ onọ nana: “Mavọ yen Pọl wan chọn oma rọyen uko?” Dede nẹ Pọl riẹnre nẹ ọyen che ghwu, jẹ obo re ma ghanre rọ diẹ rọ vwọ vwẹ urinrin kẹ Jihova chọrerọ ẹro-ọ. Ọkieje yen o vwo roro kpahen obo ro se vwo phiuduphiyọ ihwo efa awọ. Ọ vwẹroso Jihova womarẹ ẹrhovwo-ẹnẹ rẹ ọkieje. (2 Tim. 1:3) Ukperẹ ọ vwọ tẹnrovi ihwo ri kuro phiyotọ, o de dje ọdavwaro phia kpahen ukẹcha rẹ igbeyan rọyen re fuevun vwọ kẹ vwẹ idjerhe sansan. Vwọba, Pọl ji yono Ota rẹ Ọghẹnẹ ọkieje. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) Ọ rọ ma rho, o vwo imuẹro kokoroko nẹ Jihova vẹ Jesu vwo ẹguọnọ rọyen. Ayen kuro phiyotọ-ọ, ayen je cha hwa osa kẹ fikirẹ evun-ẹfuọn rọyen.

19. Mavọ yen Jihova chọn Pọl uko wan?

19 Jihova si Pọl orhọ jovwo re nẹ ọ che chirakon rẹ omukpahen kidie ọ rhe dia Onenikristi re. (Iruo 21:11-13) Mavọ yen Jihova chọn Pọl uko wan? Ọ kpahenphiyọ ẹrhovwo rọyen, ọke vwọ yanran na ọ da je kẹ ẹgba. (2 Tim. 4:17) Jihova vwẹ imuẹro kẹ Pọl nẹ ọyen cha hwosa kẹ fikirẹ owian ọgangan rọyen na. Ọ je reyọ igbeyan rọyen re fuevun vwọ chọn uko.

20. Vwo nene oborẹ Rom 8:38, 39 tare, mavọ yen avwanre sa vwọ vwẹrokere Pọl?

20 (4) Reyọ vwo ruiruo. Nọ oma wẹn, ‘Mavọ me sa vwọ vwẹrokere Pọl?’ Kerẹ Pọl, e jẹ avwanre rhẹro rẹ omukpahen fikirẹ esegbuyota rẹ avwanre. (Mak 10:29, 30) A sa vwọ sẹro rẹ ọyọnregan rẹ avwanre vwẹ ọke rẹ omukpahen, ofori nẹ a vwẹroso Jihova womarẹ ẹrhovwo ẹnẹ ji vwo ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ uyono ri Baibol rọ ghwotọ. O ji fo nẹ a karophiyọ nẹ a vwọ vwẹ urinrin kẹ Jihova yen obo re ma ghanre e se ru. Avwanre se vwo imuẹro nẹ Jihova cha sen avwanre-e, o ji vwo emu vuọvo rẹ ohwo se ru vwọ da obọ rẹ ẹguọnọ ro vwo kpahen avwanre ji-i.—Se Rom 8:38, 39; Hib. 13:5, 6.

YONO VWO NẸ IDJE IHWO EFA VWẸ BAIBOL NA

21. Die yen chọn Aya vẹ Hector uko vwo phi ebẹnbẹn rẹ ayen hirharoku kparobọ?

21 O toro ẹdia rẹ avwanre hepha-a, a sa mrẹ ọbọgan vwo nẹ idje rẹ ihwo rehẹ Baibol na. Kere udje, Aya rọ dia ọkobaro vwẹ Japan tare nẹ ikuegbe ri Jona chọn rọ uko vwo phi oshọ rẹ aghwoghwo rẹ azagba kparobọ. Udje rẹ Rutu chọn Hector uko rọ dia eghene ọshare rẹ ọsẹ vẹ oni rọyen dia Iseri-i vwẹ Indonesia vwo yono kpahen Jihova je ga.

22. Mavọ yen wọ sa vwọ mrẹ erere vwo nẹ eha rudje ri Baibol na yẹrẹ uyovwinrota na “Vwẹrokere Esegbuyota Rayen”?

22 Tivọ yen wọ da sa mrẹ evuẹ efa ri shekpahen ikuegbe ri Baibol re sa bọn wẹ gan? Ividio kugbe eha rudje rẹ uhworo vẹ uyovwinrota na “Vwẹrokere Esegbuyota Rayen” chọn avwanre vwo uko vwo vwo ẹruọ rẹ ikuegbe ri Baibol vrẹ obo ri jovwo. * Tavwen wo ki nughe, kerhọ kẹ, yẹrẹ se ikuegbe ra nabọ ru ehiahiẹ kpahen na, rẹ Jihova nẹ ọ chọn wẹ uko vwọ mrẹ iyono eghanghanre evo wo se vwo ruiruo. Vwẹ ẹwẹn roro nẹ wẹwẹ yen a ta ota kpahan na. Roro kokodo kpahen oborẹ idibo ri Jihova re fuevun na ruru vẹ obo rọ chọn ayen uko wan vwo phi ebẹnbẹn rayen kparobọ. Wọ me reyọ oborẹ wo yonori na vwo ruiruo. Kpẹvwẹ Jihova vwọ kẹ ukẹcha rọ vwọ kẹ wẹ. Ji djephia nẹ wo vwo ọdavwaro kpahen ukẹcha rọyen womarẹ wọ vwọ guọnọ idjerhe wo vwo bicha ji phiuduphiyọ ihwo efa awọ.

23. Die yen Jihova veri nẹ ọyen che ru kẹ avwanre kirobo rẹ Aizaya 41:10, 13 tare?

23 Akpọ nana rẹ Eshu suẹn na sa bẹn eyeren, ọkiọvo dede ebẹnbẹn se mu avwanre rọ. (2 Tim. 3:1) Ẹkẹvuọvo, ofori nẹ a ro ẹnwan yẹrẹ oshọ mu avwanre-e. Jihova riẹn ebẹnbẹn rẹ avwanre hirharokuẹ. Ọke rẹ avwanre de she, o veri nẹ ọyen cha yọnrọn avwanre vẹ obọrhe ọgangan rọyen. (Se Aizaya 41:10, 13.) Avwanre vwo imuẹro nẹ Jihova cha chọn avwanre uko, Baibol na je kẹ avwanre ẹgba ra guọnọre re vwo chirakon rẹ kebẹnbẹn kebẹnbẹn.

UNE 96 Ọbe rẹ Ọghẹnẹ—Efe

^ ẹko. 5 Ikuegbe buebun vwẹ Baibol na djerephia nẹ Jihova vwo ẹguọnọ rẹ idibo rọyen nẹ ọ je cha chọn ayen uko vwo chirakon rẹ ebẹnbẹn kebẹnbẹn. Uyono nana ta ota kpahen obo re se vwo ru uyono ri Baibol romobọ ro de fierere kẹ avwanre vrẹ obo ri jovwo.

^ ẹko. 2 Ona rẹ uyono ra ta ota kpahen vwẹ uyono nana ghwa ọvo usun ena efa wo se vwo ruiruo. Wọ sa mrẹ iroroẹjẹ efa vwẹ wp17 Ukeri 1, kugbe Uyovwinrota na “Obo re se Vwo Vwo Ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ vẹ Irivẹ rẹ Avwanre” rọhẹ mwb18.03, aruọbe 8.

^ ẹko. 12 Une rẹ Devid soro ọke rọ vwọ djẹ kẹ ọmọ rọyen Absalọm.

^ ẹko. 14 Ovwan se awọreta rehẹ 2 Timoti na vwẹ Uwevwin Orhẹrẹ na-a.

^ ẹko. 22 Ni “Vwẹrokere Esegbuyota Rayen—Eshare vẹ Eya Rehẹ Baibol Na” rọhẹ jw.org/urh. (Kpo IYONO RẸ BAIBOL > ESEGBUYOTA KPAHEN ỌGHẸNẸ.)