1, 2. (a) Die yen chọn ighene uko vwo phiẹ Eshu vẹ emekashe rọyen kparobọ? (Ni uhoho rẹsosuọ na.) (b) Die yen a cha fuẹrẹn?

ỌYINKỌN Pọl vwẹ akpeyeren rẹ Inenikristi vwo dje isodje re họnra. Jẹ, ivwighrẹn rẹ avwanre nene muabọ na dia ihworakpọ-ọ. Eshu vẹ emekashe rọyen tẹn ona rẹ ofovwin mamọ. Ọtiọyena, ọ lọhọre rẹ avwanre vwo roro nẹ e che se phi ayen kparobọ-ọ. Ohọnre nana muoshọ dẹn, ma rho vwọ kẹ ighene rehẹ ukoko na. Kẹ, ayen se ghini phi ivwighrẹn egangan nana kparobọ? E, ayen se ru ọtiọyen! Diesorọ? Kidie ọkieje yen ayen cha vwọ “gan oma vwẹ evun rẹ Ọrovwohwo.” Otọ rọyen, Jihova cha kẹ ayen ogangan. Vwọba, o muẹro dẹn nẹ ighene na je nabọ choma vwọ kẹ ofovwin. Ayen “ghwẹ ekuakua rẹ ofovwi rẹ Ọghẹne vwọ hẹ oma” kerẹ isodje ra nabọ riẹn yono.​—Se Ẹfesọs 6:10-12.

² Ewun rẹ ofovwin rẹ isodje rẹ Rom kuẹphiyọ, yen Pọl vwori vwẹ ẹwẹn ọke rọ vwọ vwẹ Inenikristi vwo dje isodje. (Iruo 28:16) E gbe jẹ a fuẹrẹn oboresorọ udje nana vwo shephiyọ. Re che vwo ru ọtiọyen na, biko nabọ vwo oniso rẹ oborẹ ighene evo ta  kpahen egbabọse vẹ erere ro nene ẹbẹre ọvuọvo rẹ ewun rẹ ofovwin rẹ Onenikristi na.

3, 4. Idjerhe vọ yen uyota rẹ Baibol na vwọ họhọ oborẹ isodje rẹ Rom vwo muẹ ehun?

³ Se Ẹfesọs 6:14. Utehru yen e vwo ru oborẹ isodje rẹ Rom vwọ gba ehun. E ruro vwẹ idjerhe rọ sa vwọ yọnre utehru ọhọhọhọ rẹ ayen vwo muẹ udu. O ji vwẹ asan re se duvwun ọlọko vẹ aphia phiyọ. Utehru rẹ ayen vwọ gba ehun na, nẹrhẹ ayen sa nabọ kpoma viẹ ọke rẹ ayen vẹ ivwighrẹn da họnra.

⁴ Vwẹ idjerhe vuọvo na, uyota rẹ avwanre yono vwo nẹ Baibol na cha, sẹro rẹ avwanre vwo nẹ abọ rẹ iyono rẹ efian. (Jọn 8:31, 32; 1 Jọn 4:1) Ẹguọnọ rẹ avwanre vwo kpahen uyota rẹ Baibol na da nabọ kodo, ọ cha nẹrhẹ e vwo ẹgba re vwo mu ‘ophapha rẹ udu’ rẹ ọvwata rẹ avwanre, yẹrẹ yerin akpọ nene irhi rẹ Ọghẹnẹ. (Une 111:7, 8; 1 Jọn 5:3) Vwọba, a da nabọ vwo ẹruọ rẹ uyota rẹ Baibol na, ka sa chochọn rayen vwẹ irharo rẹ ivwighrẹn re vwọsua avwanre.​—1 Pita 3:15.

5. Diesorọ o vwo fo nẹ a ta uyota ọkieje?

⁵ Avwanre da nabọ vwẹ uyota rẹ Baibol na vwọ gba ehun, ọ cha nẹrhẹ e se yeren akpọ nene, ji ta uyota ọkieje. Diesorọ o vwo fo nẹ a kẹnoma kẹ ofian eguon? Kidie Idẹbono vwẹ efian vwọba họnra avwanre. Efian sa so omaẹwan vwọ kẹ ọvwọrofian na kugbe ohwo ro se ota rọyen gbuyota. (Jọn 8:44) Ọtiọyena, ofori nẹ a davwẹngba vwọ kẹnoma kẹ efian. (Ẹfe. 4:25) Jẹ, ọ ghwa lọhọ re vwo ru ọtiọye-en. Abigail rọhẹ ẹgbukpe ihwe gbẹ ẹrenren da ta: “Wo se no nẹ ọ ghwa bra re vwo gun efia-an, ma rho ọ da dianẹ uyota ru wọ cha ta na cha nẹrhẹ wọ ro okpetu.” Kẹ, diesorọ Abigail vwọ davwẹngba vwọ ta uyota ọkieje? Ọ da ta: “Uyota me ta na nẹrhẹ ẹwẹn obrorhiẹn mẹ nabọ fiotọ vwẹ obaro rẹ Jihova. Ọ je nẹrhẹ ọsẹ vẹ oni mẹ vwẹroso vwẹ, eriyin ji te igbeyan mẹ.” Victoria rọhẹ ẹgbukpe 23 da ta: “E se hwe we siẹrẹ wọ da ta uyota ji chochọn rẹ oborẹ wo segbuyota. Jẹ, a cha sa vwẹ ọyena vwo dje erere gbidiki ro che te we obọ-ọ: ọ cha kẹ wẹ uduefiogbere, ji nẹrhẹ wo sikẹrẹ Jihova, ọ je cha nẹrhẹ e muọghọ kẹ wẹ ji vwo ẹguọnọ wẹ.” Vwọrẹ uyota, erere herọ siẹrẹ a da vwẹ “uyota na chobiẹ ehun” ọkieje.

6, 7. Diesorọ a vwọ reyọ ọvwata vwo dje ophapha rẹ udu?

⁶ Isodje rẹ Rom rẹ ẹgbukpe ujorin ẹsosuọ vwẹ ọghan yẹrẹ ophapha rẹ utehru vwo muẹ udu. E gunu ophapha na vwo rhurhu obo udu re te obẹ evun rayen, a me rha vwẹ ophiẹn vwo churo kokoroko. O ji vwẹ utehru efa re vwo rhurhu obo igabọ na. Isodje ro ku ewun tiọna phiyọ oma nabọ jomaotọ yan, ọ je fuẹrẹn ewun na kọke kọke sẹ utehru na eje nabọ riẹn dia. Ophapha rẹ utehru na sẹro rẹ ubiudu vẹ asan efa vwevunrẹ ugboma rẹ isodje na, vwo nẹ abọ rẹ ọlọkọ vẹ edada.

⁷ Ọyena ghini uvi rẹ idjedje rẹ oborẹ iwan rẹ ọvwata rẹ Jihova sa sẹro rẹ ubiudu rẹ udje rẹ Inenikristi! (Isẹ 4:23) Isodje cha sa rhọnvwe nẹ a vwẹ ophapha ọphapharhe vwo wene ophapha rẹ utehru rọye-en, vwẹ idjerhe vuọvo na, e rhe jẹ avwanre vwẹ ojevwe romobọ vwo wene iwan rẹ ọvwata rẹ Jihova-a. A cha sa vwẹ aghwanre romobọ vwọ sẹro rẹ ubiudu rẹ udje rẹ avwanre-e. (Isẹ 3:5, 6) Ukperẹ ọtiọyen, ofori nẹ a vwẹ ọkieje vwọ fuẹrẹn ‘ophapha rẹ utehru’ rẹ Jihova vwo ruẹse kẹ avwanre, sẹ ọ nabọ rhurhu ubiudu rẹ avwanre.

8. Diesorọ ọ vwọ vọn vẹ erere re vwo churu mu iwan rẹ Jihova?

⁸ Wo niro nẹ iwan rẹ ọvwata rẹ Jihova keke uwe? Daniel rọhẹ ẹgbukpe 21 da ta:  “Oyono vẹ emọ rẹ isikuru mẹ reyọ ovwẹ vwọ jehwẹ, kidie mi nene iwan rẹ Baibol na. Ọke ọvo rhi vwo te, ughweghwe da rhe ro ovwẹ oma, mi de ji muomaphiyọ mamọ.” Kẹ, die yen chọn rọ uko? “Ukuotọ rọyen, mi de rhi vwo oniso rẹ erere rọ herọ siẹrẹ e de yeren akpọ nene iwan rẹ Baibol na. Kidie evo usun rẹ ‘igbeyan’ mẹ yena ke reyọ ihuvwun egangan, efa da dobọ rẹ isikuru ji. Ọ da vwẹ kẹ ayen mamọ. Jihova ghene sẹro mẹ.” Madison rọhẹ ẹgbukpe 15 da ta: “Ọ pha bẹnbẹn kẹ vwẹ mi vwo chukoku oborẹ edje mẹ titẹ, rere mi se vwo churu mu iwan rẹ Jihova.” Die yen chọn rọ uko? “Kọke kọke kọyen me vwọ karophiyọ oma mẹ nẹ odẹ rẹ Jihova yen me vwọ yan, Idẹbono di vwẹ edavwini vwọ sa vwẹ kerẹ edada. Kọke kọke mi de phi ọdavwini kparobọ, oma kọ nabọ vwerhen ovwẹ.”

9-11. (a) Isabato rẹ udje vọ yen Inenikristi kuẹphiyọ? (b) Die yen sa chọn wẹ uko vwo fiudugberi ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na?

⁹ Se Ẹfesọs 6:15. Isodje rẹ Rom cha sa vwẹ awọ fefe kpo ofovwi-in. Ophiẹn re vwo ru isabato rẹ ayen kuẹphiyọ na sẹro rẹ awọ rayen. Fikirẹ obo re ruro wan, isabato na nabọ tọn, ọ je riẹn dia vwẹ awọ rayen.

¹⁰ Kirobo rẹ isabato rẹ isodje rẹ Rom kuẹphiyọ kpo ofovwin na chọn ayen uko, eriyin isabato rẹ udje rẹ avwanre je chọn avwanre uko vwo ghwoghwo ovuẹ rẹ ufuoma kẹ ihwo. (Aiz. 52:7; Rom 10:15) Dedena, ọ guọnọ uduefiogbere ra vwọ chochọn rẹ esegbuyota rẹ ohwo ọke rẹ uphẹn na de rhiephiyọ. Bo rọhẹ ẹgbukpe 20 da ta: “Oshọ mi vwo ghwoghwo ota kẹ emọ rẹ iklasi mẹ mu vwe. Oma vo vwẹ. Me ghwa riẹn oboresorọ ọ vwọ dia ọtiọye-en. Jẹ, oma vwerhen ovwẹ nẹ me sa nabọ soseri kẹ edje mẹ enẹna.”

¹¹ Ighene buebun rhi noso nẹ uvi rẹ egbemuo nẹrhẹ ayen se fiudugberi ghwoghwo iyẹnrẹn esiri rẹ Uvie na. Mavọ yen wọ sa vwọ nabọ muegbe phiyotọ? Julia rọhẹ ẹgbukpe 16 da ta: “Mi phiẹ ẹbe rẹ ukoko na evo phiyọ ekpu me ghwa kpo isikuru, ke me nabọ kerhọ kẹ oborẹ emọ rẹ iklasi mẹ ta kpahen esegbuyota rayen kugbe oborẹ ayen vwo imuẹro kpahen. Ọyena chọn vwẹ uko vwo brorhiẹn rẹ oborẹ me sa vwọ chọn ayen uko. Omamọ rẹ egbemuo nẹrhẹ ovwẹ sa vuẹ ayen obo ro che fierere kẹ ayen dẹn.” Makenzie rọhẹ ẹgbukpe 23 da ta: “Wọ da dia ohwo ro vwo erorokẹ rọ je nabọ kerhọ, ku wọ sa riẹn egbabọse rẹ edje wẹn hirharokuẹ. Me nabọ frẹkoto se evuẹ na eje rẹ ukoko vwọphia kpahen ighene. Ọyena chọn vwẹ uko vwọ riẹn asan mi che dje kẹ ayen vwẹ wẹbsaiti rẹ jw.org yẹrẹ Baibol na.” Oborẹ ighene nana eje tare na, djerephia nẹ “isabato” rẹ avwanre cha nabọ dia kokoroko siẹrẹ a da nabọ muegbe phiyotọ re vwo ghwoghwo.

12, 13. Erhọ yen “ibiri rẹ erhanre” evo rẹ Eshu vwọ họnra avwanre?

¹² Se Ẹfesọs 6:16. Isodje rẹ Rom muẹ “ekpọfia” rode vwo kpo ofovwin. Ekpọfia na hẹre te asan rọ vwọ nabọ rhurhu ugboma rayen, vwo nẹ igabọ re te uvwurhon awọ. Ekpọfia na sẹro rayen vwo nẹ abọ elọkọ vẹ edada.

¹³ Evo usun rẹ “ibiri rẹ erhanre” rẹ Eshu sa vwo rhe avwanre yen efian rọ hra nene asan eje nẹ Jihova davwerhọ rẹ avwanre-e. Ida rọ dia ọmọtẹ rẹ ẹgbukpe ihwe gbẹ irhinrin, nẹ oma rọyen kueku. Ọ da ta: “Kọke kọke yen mi vwo roro nẹ Jihova sherabọ kẹ vwẹ, ọ cha sa dia ugbeyan mẹ-ẹ.” Kẹ, die yen chọn rọ uko vwo phi iroro ọchọchọ nana kparobọ? “Uyono ẹra nabọ bọn esegbuyota mẹ gan. Ọke ri jovwo, mi ghwe chidia ọrobọ mẹ, me kpahanphiyo enọ-ọ, kidie mi niro nẹ iniọvo na che se  vwo omavwerhovwẹn rẹ ayen vwo nyo obo me cha ta-a. Jẹ enẹna, me nabọ muegbe mi ki kpo uyono, me je davwẹngba vwọ kpahanphiyọ enọ te omarẹ abọ ivẹ yẹrẹ erha. Dede nẹ ọ ghwa lọhọ-ọ, jẹ ọ kẹ vwẹ omavwerhovwẹn. Ẹkpahọnphiyọ mẹ je bọn iniọvo na gan. Uyono de kuphiyọ nu, ke me ghọghọ kpo vẹ imuẹro kokoroko nẹ Jihova vwo ẹguọnọ mẹ.”

14. Ẹkpo vọ yen ikuegbe rẹ Ida na chọn avwanre uko vwọ mrẹvughe?

¹⁴ Ikuegbe rẹ Ida na chọn avwanre uko vwọ mrẹ ẹkpo ọghanghanre ọvo vughe: O ghwe vwo asan rẹ ekpọfia rẹ isodje hẹrẹ te, jẹ ekpọfia rẹ esegbuyota rẹ avwanre dia ọtiọye-en. Onenikristi ọvuọvo vwo ẹgba ro vwo ru ekpọfia rọyen hẹrephiyọ yẹrẹ ruo hanvwephiyọ. (Mat. 14:31; 2 Tẹsa. 1:3) Eriyina, e jẹ ohwo vuọvo ru esegbuyota rọyen ganphiyọ!

15, 16. Idjerhe vọ yen iphiẹrophiyọ vwọ họhọ erhu?

¹⁵ Se Ẹfesọs 6:17. Erhu rẹ isodje rẹ Rom kuẹphiyọ na sẹro rẹ uyovwin, ohọre, vẹ opharo rayen. Ọkiọvo, ayen sa vwẹ erhu rayen vwọ yọnrọn obọ, kidie erhu na vwo asan ra sa yọnren.

¹⁶ Kirobo rẹ erhu sa sẹro rẹ afọnrhe rẹ isodje, eriyin “erhu” rẹ iphiẹrophiyọ rẹ Onenikristi na je sa sẹro rẹ ẹgba iroro rẹ avwanre. (1 Tẹsa. 5:8; Isẹ 3:21) Iphiẹrophiyọ sa nẹrhẹ a tẹnrovi oborẹ Jihova veri, ji vwẹ ẹro abavo vwo ni ebẹnbẹn re hirharoku. (Une 27:1, 14; Iruo 24:15) Ọtiọyena,  ofori nẹ a vwẹ “erhu” rẹ avwanre vwo tughẹ ọkieje, ukperẹ a vwọ reyọ vwọ yọnrọn obọ.

17, 18. (a) Idjerhe vọ yen Eshu sa vwọ phiẹn avwanre vwo ku erhu rẹ avwanre nẹ uyovwin? (b) Mavọ yen avwanre se vwo djephia nẹ Eshu je rhe phiẹn avwanre-e?

¹⁷ Mavọ yen Eshu sa vwọ phiẹn avwanre vwo ku erhu nu uyovwin? Roro kpahen obo ro ru Jesu. Eshu riẹnre nẹ Jesu rhẹro rẹ ọke ro che vwo sun akpọ na. Ẹkẹvuọvo, ọ cha hẹrhẹ ọke rẹ Jihova bruphiyọ kẹ. Ọ je cha rioja ji ghwu tavwen ọke yena ki te. Ọtiọyena, Eshu kọ guọnọ ruo rere Jesu vwo roro nẹ o se bru ọke na krẹ. Ọ da vuẹ Jesu nẹ siẹrẹ ọ da sa vwẹ ẹga kẹ ọyen, o che siobọnu usuon rẹ akpọ na kẹ ichichiyin na. (Luk 4:5-7) Vwẹ idjerhe vuọvo na, Eshu riẹnre nẹ Jihova veri nẹ ọyen cha kẹ avwanre erọnvwọn iyoyovwin buebun vwẹ akpọ kpokpọ na. Jẹ, a cha hẹrhẹ ji rioja vwẹ eyeren nana tavwen. Eshu kọ guọnọ phiẹn avwanre vwo roro nẹ a sa riavwerhen rẹ erọnvwọn iyoyovwin tiọyena enẹna. Ọ guọnọre nẹ avwanre phi Uvie na phiyọ ẹdia rivẹ rere a reyọ ẹvwọtua rẹ ekuakua rẹ akpeyeren vwọ kobaro, vẹ ẹwẹn nẹ e se vwo kemu kemu rẹ avwanre guọnọre asaọkiephana.​—Mat. 6:31-33.

¹⁸ Eshu davwẹngba rọ vwọ phiẹn ighene buebun rehẹ ukoko rẹ Jihova, jẹ o se ruo-o. Kerẹ udje, Kiana rọ dia eghene ọmọtẹ rẹ ẹgbukpe 20 da ta: “Me riẹnre nẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ ọvo yen se si ebẹnbẹn rẹ avwanre eje no.” Mavọ yen iphiẹrophiyọ ọgangan nana vwo djobọte iroro vẹ uruemu rọyen? “Iphiẹrophiyọ mẹ kpahen Iparadaisi na chọn vwẹ uko vwọ vwẹ ẹro abavo vwo ni obo mi tẹnrovi vwẹ akpeyeren. Me nabọ ghwọrọ ọke vẹ ẹgba mẹ phiyọ oborẹ mi tẹnrovi vwevunrẹ ukoko na, ukperẹ me vwọ wian phiyọ oborẹ ona mi vwori sa vwọ nẹrhẹ ovwẹ dia ohwo ro titiri vwẹ akpọ na.”

19, 20. Mavọ yen a sa vwọ tẹn ona rẹ obo ra vwẹ Baibol na vwo ruiruo?

¹⁹ Ọke rẹ ọyinkọn Pọl vwo si ọbe rọyen, elọkọ ri vwẹ emerha vwo gron vrẹ ichiyin ivẹ yen isodje rẹ Rom muẹ. E ru elọkọ na vwẹ idjerhe ra da sa reyọ ayen vwọ yọnren obọ ọke ra da họnra. Kidie nẹ isodje rẹ Rom vwẹ elọkọ rayen vwo yono ona rẹ ohọnre kẹdẹ kẹdẹ, kẹ ayen se phiẹ kparobọ.

²⁰ Pọl vwẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ vwo dje ọlọkọ rẹ Jihova vwo ruẹse kẹ avwanre. Jẹ, a cha nabọ ghwọrọ ọke vwo yono obo ra sa vwọ reyọ vwọ chochọn rẹ esegbuyota rẹ avwanre yẹrẹ kpọ iroro rẹ avwanre vi. (2 Kọr. 10:4, 5; 2 Tim. 2:15) Mavọ yen wo se vwo ru ona wẹn yovwinphiyọ? Sebastian rọhẹ ẹgbukpe 21 da ta: “Ọke mi de ru isese rẹ Baibol mẹ, me davwẹngba vwọ jokaphiyọ owọrota ọvo vwẹ uyovwin rẹ ọbe rẹ Baibol ọvuọvo ri mi seri. Mi guọnọ si ẹkpo rẹ Baibol na eje ri me je vwe phiyọ asan ọvo. Ọyena chọn vwẹ uko vwọ riẹn iroro rẹ Jihova.” Daniel re djunute siẹvure da ta: “Ọke mi de ruẹ isese rẹ Baibol mẹ, me davwẹngba vwọ jokaphiyọ ẹkpo rẹ Baibol sansan re me sa vwọ chọn ihwo uko vwẹ aghwoghwo. Mi niroso nẹ ihwo buebun nabọ kerhọ siẹrẹ ohwo de vwo omavwerhovwẹn kpahen ovuẹ ro ghwoghwo, ọ da je davwẹngba vwo ruẹ nene.”

21. Diesorọ oshọ rẹ Eshu vẹ emekashe rọyen wo juwe emuo?

²¹ Wo nene oborẹ ighene sansan re djunute vwẹ uyono nana tare, o vwo oboresorọ a vwọ djoshọ rẹ Eshu vẹ emekashe rọye-en. Dede nẹ ayen vwo ẹgba, Jihova gan vrẹ ayen. Ayen cha dia bẹdẹ-ẹ. Vwẹ Usuon rẹ Ẹgbukpe Uriorin rẹ Kristi na, a cha kanre ayen phiyọ uwodi, a me ghwọrọ ayen ukuotọ rọyen. (Ẹvwọ. 20:1-3, 7-10) Avwanre nabọ vughe ọvweghrẹn rẹ avwanre, ena ro vwo ruiruo, kugbe ọdavwẹ rọyen. Womarẹ ukẹcha rẹ Jihova, e se mudia vwọsuọ!