1. Ẹwẹn vọ yen rhe idibo rẹ Ọghẹnẹ evo fikirẹ umwemwu?

“ORHARHE rẹ ohwo re me epha!” eriyin ọyinkọn Pọl siri. (Rom 7:24) Idibo rẹ Ọghẹnẹ efa je ta oka rẹ ota tiọyen vwẹ ọka sansan. Avwanre eje rioja rẹ umwemwu ra riuku rọyen; ọtiọyena, ofu se dje avwanre siẹrẹ e rhe se ru oborẹ Ọghẹnẹ guọnọre-e. Inenikristi evo ri ru umwemwu egangan, tobọ roro nẹ Ọghẹnẹ che se vwo ghovwo aye-en.

2. (a) Mavọ yen Une Rẹ Ejiro 34:22 vwo djephia nẹ ofori rẹ ofu vwo dje idibo rẹ Ọghẹnẹ fikirẹ umwemwu-u? (b) Die yen a cha fuẹrẹn vwẹ uyono nana? (Ni ekpeti na, “ Obo re Yono Norhe, Gbanẹ Obo ro Mudiaphiyọ?”)

² Dedena, Baibol na vwẹ uchebro kẹ ihwo re vwẹ Jihova vwo ru adjarhọ rayen nẹ, e jẹ ofu dje aye-en. (Se Une Rẹ Ejiro 34:22.) Die yen o mudiaphiyọ ra vwọ vwẹ Jihova vwo ru adjarhọ? Owọẹjẹ vọ yen a cha reyọ, rere a sa vwọ mrẹ arodọnvwẹ kugbe evwoghovwo rẹ Jihova? A sa riẹn ẹkpahọnphiyọ rẹ enọ nana siẹrẹ a da fuẹrẹn ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ irere rẹ adjarhọ re ruru vwẹ Izrẹl rẹ ọke awanre. Ghini uyota nẹ ọphọ rẹ Urhi re weneri vwẹ Pẹntikọst 33 C.E yen ọrhuẹrẹphiyotọ yena nurhe. Ẹkẹvuọvo, karophiyọ nẹ obọ rẹ Jihova yen Urhi  na ji nurhe. Ọtiọyena, a sa riẹn ẹro rẹ Jihova vwo ni umwemwu, irumwemwu, kugbe okurhẹriẹ, siẹre a da fuẹrẹn ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ irere rẹ adjarhọ na. Ẹsosuọ, e jẹ a fuẹrẹn oboresorọ e vwo ru ọrhuẹrẹphiyotọ nana, kugbe obo ra vwẹ irere na vwo ruẹ ọke yena.

3. Mavọ yen ihwo rẹ Izrẹl ruẹ ohwo rọ vwẹ arogba vwo hwe ọrivẹ rọyen?

³ Vwẹ Izrẹl awanre, Jihova vwẹ ẹro okueku vwo nẹ ozighẹ-ẹ. Ohwo da vwẹ arogba vwo hwe ọrivẹ rọyen, “ọreihri rẹ ọbara na” rọ dia omoni ọshare rọ ma kẹrẹ ohwo re hweri na, ko hwe ozighẹ na. (Ukeri 35:19) Vwẹ idjerhe nana, ka sa reihri rẹ ohwo re hweri ekueku na. Rọ vwọ dianẹ e brokpakpa hwe ozighẹ na, ka sa sẹro rẹ ofuanfon rẹ Otọ rẹ Uve na, kidie Jihova tare nẹ, “Wo gbe otọ na ru wọ dia na ẹgua-a,” “kidie ọbara [rẹ ohworakpọ, yen] gbe otọ na ẹgua.”​—Ukeri 35:33, 34.

4. Mavọ yen ihwo rẹ Izrẹl ruẹ ohwo rẹ obọ chọre hwe ọrivẹ rọyen?

⁴ Mavọ yen ihwo rẹ Izrẹl ruẹ ohwo rẹ obọ chọre hwe ọrivẹ rọyen? Dede nẹ ọ chọrọ obọ, ọ je riabe rẹ ọbara. (Jẹn. 9:5) Ẹkẹvuọvo, fikirẹ arodọnvwẹ rẹ Jihova, kọ sa djẹ kpo ọvo usun rẹ irere rẹ adjarhọ esan na, rere ọ sa vwọ vabọ rẹ ọreihri rẹ ọbara na. Oboyin kọyen oma de se fuo. Ọ me dia etiyin bẹsiẹ orherẹn rode na vwo ghwu.​—Ukeri 35:15, 28.

5. Idjerhe vọ yen ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ irere rẹ adjarhọ na sa vwọ chọn avwanre uko vwọ riẹn Jihova phiyọ?

⁵ Jihova komobọ yen ru ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ irere rẹ adjarhọ na, ọ dia ihworakpọ-ọ. Ọ vuẹ Joshua nẹ, “Ta kẹ ihwo rẹ Izrẹl, Wa bọn irere rẹ adjẹrhọ.” A da sane irere rẹ adjarhọ na, yẹrẹ e de phi ayen “phihọ ovwanrhe.” (Jos. 20:1, 2, 7, 8) Rọ vwọ dianẹ Jihova yen ru ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ irere oghẹresan nana, ka sa nọ: Mavọ yen ọrhuẹrẹphiyotọ nana chọn avwanre uko vwọ nabọ vwo ẹruọ rẹ arodọnvwẹ rẹ Jihova? Die yen o yono avwanre kpahen obo ra sa vwọ vwẹ Jihova vwo ru adjarhọ nonẹna?

6, 7. Djisẹ rẹ oborẹ ekpako na guẹdjọ rẹ ozighẹ rẹ obọ chọre hwe ohwo. (Ni uhoho rẹsosuọ na.) (b) Diesorọ ọ vwọ dia emu rẹ aghwanre rẹ ozighẹ na vwo bru ekpako na ra?

⁶ Ohwo rẹ obọ chọre hwe ọrivẹ rọyen na che “gu ẹkunu rọye kẹ ekpako” rehẹ anurhoro rẹ orere rọ djẹ ra na. Ekpako na ke rhiabọdede. (Jos. 20:4) Ọmọke da wan nu, ke che jo bru ekpako rehẹ orere ro de hwe ohwo na, rere ayen guẹdjọ na. (Se Ukeri 35:24, 25.) Ekpako na de brorhiẹn na nẹ ọ chọrọ obọ, ko se rhivwin kpo orere rẹ adjarhọ na ra dia.

⁷ Diesorọ o vwo fo nẹ ekpako na guẹdjọ na? Rere ihwo rẹ Izrẹl sa vwọ dia fuanfon, ozighẹ na me je mrẹ erere nẹ arodọnvwẹ rẹ Jihova. Ọshare ọvo ro yono Baibol kodo siri nẹ, ozighẹ na rha rhọnvwe bru ekpako na ra-a, “e se hwe.” Vwọba ọ da ta, “ọbara rọyen kọ dia enu uyovwin rọyen, kidie o rhiabọreyọ uphẹn rẹ usivwin ro nẹ obọ rẹ Ọghẹnẹ rhe-e.” Dede nẹ ọrhuẹrẹphiyotọ herọ ra vwọ chọn ohwo rẹ obọ chọre dẹ ozighẹ na uko, jẹ ọyen komobọ yen vwo oghwa rọ vwọ rhiabọreyọ ukẹcha na. Ọ rha djẹ ro ọvo usun rẹ irere rẹ adjarhọ rẹ Jihova muegbe rọyen kẹ ayen na-a, omoni rọ ma kẹrẹ ohwo ro hweri na sa teyọn hwe.

8, 9. Diesorọ Onenikristi ro ru umwemwu ọgangan vwo bru ekpako na ra?

⁸ Nonẹna, ofori nẹ Onenikristi ro ru umwemwu ọgangan bru ekpako na ra, rere ayen chọn uko. Diesorọ ọ vwọ  ghanre? Ẹsosuọ, obọ rẹ Jihova yen ọrhuẹrẹphiyotọ ra vwọ vwẹ ohwo ro ru umwemwu ọgangan vwo guẹdjọ na nurhe. (Jems 5:14-16) Ọrivẹ, womarẹ ọrhuẹrẹphiyotọ tiọyena irumwemwu ri kurhẹriẹ ke sa mrẹ ẹroesiri rẹ Jihova, je kẹnoma kẹ ẹvwanriẹnruẹ rẹ imwemwu tiọyena. (Gal. 6:1; Hib. 12:11) Ọrerha, a vwẹ ekpako na vwo mu ji yono ayen oborẹ ayen se vwo phiuduphiyawọ rẹ orumwemwu ro kurhẹriẹ, je chọn uko vwọ kẹnoma kẹ uruemu re vwo brorhiẹn kuẹ oma rẹ ohwo. Jihova se ekpako na “urhurho vwọ ọke rẹ ogiribo.” (Aiz. 32:1, 2) Ọrhuẹrẹphiyotọ nana, ọyen odjephia rẹ arodọnvwẹ rẹ Jihova.

⁹ Idibo rẹ Jihova buebun mrẹ omafuvwe ọke rẹ ayen vwo bru ekpako na ra, je rhiabọreyọ ukẹcha rayen. Kerẹ udje, oniọvo ọvo re se Daniel, ru umwemwu ọgangan ọvo, ẹkẹvuọvo o de dion phiyọ oma vwẹ emeranvwe evo. Ọ da ta: “Rọ vwọ dianẹ o kriri mamọ re na, ki mi roro nẹ o rhe vwo emu vuọvo rẹ ekpako na se ru kẹ vwẹ ọfa-a.” Dedena, oshọ ji muo nẹ e che vwo oniso rẹ umwemwu ro ruru na. Ọtiọyena, oyare rẹ evwoghovwo kọyen ọ vwọ tuẹn ẹrhovwo rọyen phiyọ kọke kọke. Ukuotọ rọyen, Daniel de bru ekpako na ra. Ukuko na, ọ da ta: “Vwọrẹ uyota, oshọ mi vwo bru ayen ra, mu vwe ẹsosuọ. Jẹ enẹna, kọ ghwa họhọ nẹ e mu ọkpoghwa nu vwe ohọre.” Asaọkiephana, Daniel nabọ nẹrhovwo vwo rhe Jihova vẹ ẹwẹn obrorhiẹn rọ fonro. O krinọ na-a, a da reyọ vwo mu odibo rowian.

10. Owọẹjẹ vọ yen ozighẹ rẹ obọ chọre hwe ohwo na cha reyọ, rere ọ sa vwọ mrẹ arodọnvwẹ?

¹⁰ Ofori nẹ ozighẹ rẹ obọ chọre hwe ohwo jowọ rere ọ sa mrẹ arodọnvwẹ rẹ Jihova. Ọ cha djẹ kpo orere rẹ adjarhọ rọ ma kẹrẹ. (Se Joshua 20:4.) Ozighẹ na cha sa vwẹ ẹro sakamu vwo ni ọrhuẹrẹphiyotọ yena-a, kidie o che ghwu, jokpanẹ kọ djẹ kpo orere rẹ adjarhọ na, je dia oboyin! Ọnana mudiaphiyọ nẹ ọ cha  vwẹ erọnvwọn evo vwo ze. Ọ cha djẹ jẹ iruo vẹ uwevwin rọyen vwo. O ji che se vrẹn nẹ orere na kpo asan ọfa-a, bẹsiẹ orherẹn rode na vwo ghwu. * (Ukeri 35:25) Ẹkẹvuọvo, enana ghanre te arhọ rọye-en. Kidie o de nẹ orere na, kọyen ọ vwẹ ẹro phovwin vwo ni arhọ rẹ ohwo ro hweri na, o ji phi arhọ romobọ rọyen phiyọ ẹdia rẹ imuoshọ.

11. Owọẹjẹ vọ yen che djephia nẹ Onenikristi ro kurhẹriẹ vwẹ ẹro phovwin vwo ni arodọnvwẹ rẹ Jihova-a?

¹¹ Nonẹna, o ji fo nẹ irumwemwu ri kurhẹriẹ jowọ rere ayen sa vwọ mrẹ arodọnvwẹ rẹ Ọghẹnẹ. Ayen me kurhẹriẹ riẹriẹriẹ, ji kẹnoma kẹ imwemwu itete ri se sun kpo e re egangan. Ẹwẹn ọfuanfon mu ọyinkọn Pọl vwo djisẹ rẹ uruemu rẹ Inenikristi ri kurhẹriẹ vwẹ Kọrẹnt djephia. O de si: “Ẹnwan rẹ omamọ rẹ ivun emiovwo na nẹrhẹ ovwan ro, didi ẹroerhe ro nẹ ovwan oma, didi ophu, didi o mukperi, didi urhuru esio, didi oruru, didi ehwe!” (2 Kọr. 7:10, 11) Ẹgbaẹdavwọn ra vwọ kẹnoma kẹ umwemwu, ọyen odjephia nẹ oborẹ avwanre ruru na da avwanre, avwanre ji vwẹ ẹro phovwin vwo ni arodọnvwẹ rẹ Jihova-a.

12. Die yen ofori nẹ Onenikristi siobọnu rere ọ sa vwọ mrẹ arodọnvwẹ rẹ Jihova ọkieje?

¹² Die yen Onenikristi che vwo ze, rere ọ sa vwọ riavwerhen rẹ arodọnvwẹ rẹ Jihova ọkieje? Ofori nẹ ọ choma ro vwo siobọnu obo re tobọ ma ghanre kẹ, ọ da dianẹ erọnvwọn tiọyena cha nẹrhẹ o she phiyọ ufi rẹ umwemwu. (Mat. 18:8, 9) Wọ sa kẹnoma kẹ igbeyan re sa riẹriẹ owẹ vwo ru obo ri che miovwo Jihova ivun? Ọ da dianẹ udi fobọ mu we, wọ sa kẹnoma kẹ ẹdia re sa nẹrhẹ wọ da udi vroma? Yẹrẹ ọ da dianẹ wọ vẹ urhurusivwe rẹ ọfanrhiẹn muabọ, wọ sa kẹnoma kẹ ifimu, wẹbsaiti, yẹrẹ irueru re sa kpare urhurusivwe rẹ ọfanrhiẹn? Karophiyọ nẹ ọyọnregan rẹ avwanre kẹ Jihova, ghanre vrẹ kemu kemu re vwo ze. Kidie ọ cha bra mamọ siẹrẹ Jihova de chukoku avwanre. Vwọba, o vwo emu vuọvo ro yovwin te “ẹguọnọ ri bẹdẹ” rọye-en.​—Aiz. 54:7, 8.

13. Djisẹ rẹ oboresorọ ozighẹ sa vwọ mrẹ omafuvwe, ochọnvwe, kugbe omavwerhovwẹn vwevunrẹ orere rẹ adjarhọ na.

¹³ Ozighẹ da sa djẹ ro orere rẹ adjarhọ na, oma ko fuo. Vwọ kpahen irere na, Jihova da ta: “Irere na ke dia asan rẹ adjẹrhọ” kẹ ovwan. (Jos. 20:2, 3) Jihova guọnọre nẹ a rhoma vwẹ ozighẹ rọ dia evunrẹ orere na vwo guẹdjọ fikirẹ umwemwu ro ruru jovwo na-a, ọ je guọnọ nẹ ọreihri na ro evunrẹ orere na ra teyọn hwe-e. Ọtiọyena, ozighẹ na rha cha djoshọ nẹ a cha vwẹ oja riọ-ọ. Kọ sa mrẹ ẹroevwote vẹ ochọnvwe rẹ Jihova vwevunrẹ orere na. Ẹkẹvuọvo, orere na dia uwodi-i. Ọ sa wian, vwẹ ukẹcha kẹ ihwo, je ga Jihova vwọrẹ ufuoma vwevunrẹ orere na. Vwọrẹ uyota, akpeyeren rẹ omavwerhovwẹn yen o che yerin vwẹ oboyin!

14. Imuẹro vọ yen Inenikristi ri kurhẹriẹ se vwo?

¹⁴ Ẹwẹn obrorhiẹn kpokpo idibo rẹ Jihova evo ri ru umwemwu egangan, ri ji kurhẹriẹ. Evo tobọ roro nẹ Jihova cha sa kpairoro vrẹ oborẹ ayen ruru-u. Wo de vwo oka rẹ ẹwẹn tiọyena, biko karophiyọ nẹ Jihova de vwo ghovwo ohwo nu, kọ kpairoro vrẹ umwemwu na karekare! Daniel re djunute siẹvure, mrẹ ọnana vughe. Ekpako na vwọ kpọ Daniel vi, je chọn uko vwọ rhoma vwo obrorhiẹn ro  fiotọ nu, ọ da ta: “Obrorhiẹn mẹ rhe kpokpo uvwe ọfa-a. Umwemwu na nu vwe oma karekare. Jihova ghene tanẹ o siẹ ogbeku na sherẹ kẹ avwanre. A rha cha sa mrẹ ọfa-a.” Ozighẹ da ro evunrẹ orere rẹ adjarhọ na nu, oshọ rẹ ọriehri na rhe che se muo ọfa-a. Ọtiọyen ọ je hepha, Jihova de vwo ghovwo avwanre nu, o rhe fo nẹ oshọ mu avwanre nẹ ọ cha rhoma ghwie umwemwu na rhe, yẹrẹ vwẹ avwanre guẹdjọ fikirẹ umwemwu na-a.​—Se Une Rẹ Ejiro 103:8-12.

15, 16. Mavọ yen owian rẹ Jesu kerẹ Ọtan kugbe Orherẹn Rode na vwọ nẹrhẹ imuẹro wẹn ganphiyọ kpahen arodọnvwẹ rẹ Ọghẹnẹ?

¹⁵ Vwọrẹ uyota, imuẹro rẹ avwanre kpahen arodọnvwẹ rẹ Jihova, gan nọ ọ rẹ ihwo rẹ Izrẹl shesheri. Pọl vwọ ta oborẹ ofu djere te kidie ọ sa nabọ yọnrọn irhi rẹ Ọghẹnẹ gbagba-a nu, ọ da ta: “Me kpẹvwẹ Ọghẹnẹ fiki ri Jesu Kristi Ọrovwavwanre.” (Rom 7:25) Pọl nene jẹgba muabọ, o ji ru umwemwu jovwo, ẹkẹvuọvo o kurhẹriẹ. Ọtiọyena, o vwo imuẹro nẹ Ọghẹnẹ vwo ghovwo ọyen nure, womarẹ ọtanhirhe rẹ Jesu. Jesu chọn avwanre uko vwo vwo obrorhiẹn rọ fonron kugbe omafuvwe, kidie ọyen Ọtan rẹ avwanre. (Hib. 9:13, 14) Kerẹ Orherẹn Rode rẹ avwanre, o “se sivwi kohwo kohwo rọ wan oma rọye sikẹre Ọghẹnẹ, fikiridie ọ herọ kọke kọke rọ vwọ rẹ kẹ ayen.” (Hib. 7:24, 25) Ọ da dianẹ ihwo rẹ Izrẹl vwo imuẹro nẹ a cha vwẹ imwemwu rayen vwo ghovwo ayen fikirẹ iruo rẹ orherẹn rode na ruẹ ọke yena, kọyen owian ra vwọ kẹ Orherẹn Rode rẹ avwanre Jesu Kristi sa nẹrhẹ avwanre vwo imuẹro nẹ, a cha “mrẹ arodọvwẹ reyọ kugbe ẹserọphẹ rọ cha avwanre uko vwẹ ọke rẹ ọbẹnvwẹ.”​—Hib. 4:15, 16.

¹⁶ Vwo esegbuyota kpahen izobo rẹ Jesu, rere Jihova sa vwọ dia adjarhọ wẹn. Wo ghwe roro nẹ ihwo efa ọvo yen ọtanhirhe na che fi erere kẹ-ẹ. Vwo imuẹro nẹ wẹwẹ komobọ je sa mrẹ erere norhe. (Gal. 2:20, 21) Jẹ o muwẹro nẹ a cha vwẹ imwewmu wẹn vwo ghovwo uwe womarẹ ọtanhirhe na. Vwo esegbuyota nẹ arhọ rẹ bẹdẹ bẹdẹ se te we obọ womarẹ ọtanhirhe na. Izobo rẹ ọtanhirhe rẹ Jesu na, ọyen okẹ rẹ Jihova vwọ kẹ wẹ.

17. Diesorọ wọ vwọ guọnọ vwẹ Jihova vwo ru adjarhọ wẹn?

¹⁷ Irere rẹ adjarhọ na, ọyen djephia rẹ arodọnvwẹ rẹ Jihova. Ọghẹnẹ womarẹ ọrhuẹrẹphiyotọ nana vwọ kanrunumu ọghanrovwẹ rẹ arhọ, ukẹcha rẹ ekpako na vwọ kẹ avwanre, oborẹ uvi rẹ okurhẹriẹ churobọ si, kugbe oboresorọ avwanre se vwo vwo imuẹro ọgangan kpahen evwoghovwo rọyen. Wọ vwẹ Jihova vwo ru adjarhọ wẹn? O vwo asan ọfa ro se fu avwanre oma-a! (Une 91:1, 2) Vwẹ uyono rọ vwọ kpahen ọnana, e che yono oborẹ irere rẹ adjarhọ na sa vwọ chọn avwanre uko vwọ vwẹrokere orhiẹn abavo vẹ arodọnvwe rẹ Jihova.