1. Die yen Jesu ta ota kpahen vwẹ ason rọ koba rọyen tavwen o ki ghwu?

JESU djunute ẹguọnọ omarẹ abọ 30 vwẹ ason rọ koba rọ vẹ idibo rọyen ghwọrọ kugbe. Ọ nabọ kanrunumuo kẹ idibo rọyen nẹ ayen “guọnọ ohwohwo.” (Jọn 15:12, 17) Ẹguọnọ rẹ ayen che dje kẹ ohwohwo na, yen cha nẹrhẹ a riẹn ayen phiyọ idibo rọyen. (Jọn 13:34, 35) Ẹguọnọ nana dia ọdavwẹ ghevweghe-e, ẹkẹvuọvo, ọ rẹ omaevwoze. Jesu da ta: “Ẹguọnọ rẹ ohwo vwori rọ rhonọ ọnana gbe herọ-ọ, rẹ ohwo da vwẹ arhọ rọye kpahe otọ kẹ igbeyan rọye. Ovwan igbeyan mẹ ọ da dianẹ ovwan ru obo ri mi ji urhi rọye kẹ ovwan.”​—Jọn 15:13, 14.

2. (a) Die yen e vwo vughe idibo rẹ Ọghẹnẹ? (b) Enọ vọ yen a cha kpahenphiyọ vwẹ uyono nana?

² Nonẹna, a riẹn idibo rẹ Ọghẹnẹ phiyọ ihwo ri vwo omamọ oyerinkugbe kugbe uvi rẹ ẹguọnọ kpahen ohwohwo. (1 Jọn 3:10, 11) Ọ vwerhoma dẹn nẹ idibo rẹ Jihova rehẹ akpọneje vwo uvi rẹ ẹguọnọ kpahen ohwohwo, o toro ẹkuotọ rẹ ayen nurhe, ohọroma rayen, yẹrẹ ephẹrẹ rẹ ayen jẹ-ẹ! Ẹkẹvuọvo, wo se roro: ‘Diesorọ ẹguọnọ vwọ ghanre  mamọ enẹna? Idjerhe vọ yen Jihova vẹ Jesu vwọ bọn avwanre gan vwọrẹ ẹguọnọ? Mavọ yen avwanre ohwo vuọvo sa vwọ vwẹrokere Jesu vwo dje ẹguọnọ rọ “kpọ ohwo viẹ” phia?’​—1 Kọr. 8:1.

3. Mavọ yen “ẹdẹ ebrabra” nana djobotẹ ihwo wan?

³ Vwẹ “ẹdẹ ebrabra” nana re de yerẹn na, ofu dje ihwo buebun fikirẹ akpọ na rọ “vọnre . . . vẹ ukpokpogho.” (Une 90:10; 2 Tim. 3:1-5) Akpọ nẹ ihwo buebun ọhọ. Iyẹnrẹn djerephia nẹ ihwo re vrẹ 800,000 yen hwe omobọ rayen kukpe kukpe. Kọyen bẹsiẹ ẹroẹbro 40 ke wanvrẹ, jẹ ohwo ọvo hwe oma rọyen re. Ọ da ohwo mamọ nẹ idibo rẹ Jihova evo ji hwe oma rayen re.

4. Ihwo vọ vwevunrẹ Baibol na yen vwo iroro rẹ ughwu?

⁴ Vwẹ ọke awanre, a mrẹ idibo rẹ Jihova evo rẹ ofu djeri te ẹdia rẹ ayen vwọ tanẹ o che yovwin siẹrẹ ayen de ghwe ghwu. Kerẹ udje, vwẹ ẹdia rẹ ọmiaovwe, Job da ta: “Arhọ mẹ ko tu vwe oma; me rha [guọnọ] dia bẹdẹ-ẹ.” (Job 7:16; 14:13) Fikirẹ obo re phiare ọke ro vwo ruiruo rẹ Jihova vwọ kẹ, ofu de dje Jonah mamọ, ọ da ta: “Vwẹ ọtiọye asakiephana, E Ọrovwohwo, reyọ arhọ mẹ nẹ uvwe oma, me rẹ wẹ kidie o yoma kẹ vwẹ ri mi vwo ghwu nọ ọ re me da rhọ.” (Jonah 4:3) Vwọba, o ji vwo ọke ọvo rẹ ofu vwo dje Ilaija te ẹdia rọ vwọ ta: “O teri, asakiephana, E Ọrovwohwo, reyọ arhọ mẹ.” (1 Ivie 19:4) Ẹkẹvuọvo, Jihova ni idibo rọyen nana eje ghanghanre, ọ guọnọre nẹ ayen ghwu-u. Ọtiọyena, ukperẹ ọ vwọ hanrhe ayen, ọ da chọn ayen uko vwo si iroro ọbrabra tiọyena nẹ ẹwẹn rayen, ọ da je bọn ayen gan vwọrẹ ẹguọnọ, rere ayen sa vwọ fuevun ga ọkieje.

5. Diesorọ o vwo fo nẹ e dje ẹguọnọ kẹ iniọvo rẹ avwanre asaọkiephana vwọ vrẹ obo ri jovwo?

⁵ Ofori nẹ a bọn iniọvo rẹ avwanre gan vwọrẹ ẹguọnọ, fikirẹ ebẹnbẹn buebun rẹ ayen nene muabọ, dede nẹ ayen che se jiroro rẹ oborẹ ayen ru hwe oma raye-en. Evo rioja rẹ omukpahen vẹ ehwẹjẹ. Efa rioja rẹ ekan vẹ iguegun vwẹ asan rẹ ayen de ruiruo. Vwọba, o vwo evo rẹ oma ghwọrọ nẹ iruo cha, kidie nẹ ayen wian ọke vrẹ, yẹrẹ davwẹngba rẹ ayen vwọ yanmu ọke ro fori nẹ ayen vwo ruiruo rayen re. O ji vwo efa ri hirahroku ebẹnbẹn rẹ orua, ọkiọvo ayen rioja rẹ ẹvwọsuọ ro nẹ obọ rẹ ọrivẹ rẹ orọnvwe rayen cha. Ebẹnbẹn tiọna vẹ efa yen nẹrhẹ ofu dje iniọvo buebun. Kẹ, ono yen sa bọn ayen gan?  

6. Idjerhe vọ yen Jihova vwọ bọn idibo rọyen gan vwọrẹ ẹguọnọ?

⁶ Jihova vwẹ imuẹro kẹ idibo rọyen nẹ ọyen che vwo ẹguọnọ rayen bẹdẹ bẹdẹ. Oma vwerhen ihwo rẹ Izrẹl ri fuevun ọke rẹ ayen vwo nyo eta nana rẹ Jihova tare: “Kidie wẹ ọghaghare kẹ vwẹ, wẹ ro vwo ọghọ, ivun wẹn da vwerhe ovwẹ. . . . Wọ djẹ oshọ-ọ, kidie Me vẹ owẹ herọ”! (Aiz. 43:4, 5) Kerẹ ọvo usun rẹ idibo rẹ Ọghẹnẹ, wo se vwo imuẹro dẹn nẹ Jihova vwo ẹguọnọ wẹn mamọ. * O vuve nana kẹ idibo rọyen: “Ọgba rẹ ofovwi rọ kẹ ohwo obọẹkparọ; kọ ghọghọ aghọghọ riariẹ owẹ phihọ.”​—Zẹf. 3:16, 17.

7. Idjerhe vọ yen ẹguọnọ rẹ Jihova vwọ họhọ ọ rẹ oni? (Ni uhoho rẹsosuọ na.)

 ⁷ Jihova veri nẹ o toro ebẹnbẹn rẹ idibo rọyen hirharoku-u, ọyen cha vwẹrote ayen ji bru ayen uche. “Ku wọ vie, ko mu we kpahe awọ rọye, kọ fẹrẹ [owẹ] vwẹ awọ rọye. Kerẹ ohwo rẹ oni rọye bruche, eriyin Mi bru we uche.” (Aiz. 66:12, 13) Udje rẹ Jihova vwo ruiruo vwẹ etinẹ na, te ohwo ubiudu dẹn. Udje rẹ oni ro mu ọmọ kpahen owọ, jẹ ọ fẹrẹ! Ọ nabọ vwẹ udje nana vwo dje oborẹ ẹguọnọ ro vwo kpahen idibo rọyen kodo te. Wọ nama vwo ẹwẹn ivivẹ-ẹ, wọ ghanre kẹ Jihova.​—Jer. 31:3.

8, 9. Mavọ yen ẹguọnọ rẹ Jesu sa vwọ bọn avwanre gan?

⁸ Eta nana je sa nẹrhẹ avwanre sikẹrẹ Ọghẹnẹ: “Ọghẹnẹ guọnọ akpọ na ọ da vwẹ Ọmọ ọvuọvo rọye na kẹ, rere ohwo kohwo ro sere gbuyota vwo jẹ ghwọrọ ẹkẹvuọvo ko vwo arhọ ri bẹdẹ.” (Jọn 3:16) Jesu ji dje uvi rẹ ẹguọnọ phia, ro vwo ghwu kẹ avwanre! Ọyena ghene esiri ọbọngan kẹ avwanre! Jihova veri vwẹ Baibol na nẹ “ukpokpoghọ [yẹrẹ] emiavwe” cha “sa hẹriẹ avwanre nẹ ẹguọnọ ri [Kristi-i].”​—Rom 8:35, 38, 39.

⁹ Ẹguọnọ rẹ Kristi sa kẹ avwanre ẹgba re vwo chirakon rẹ ebẹnbẹn rẹ avwanre nene muabọ, owenẹ ọ dia ọ rẹ ugboma, ọ rẹ iroro, yẹrẹ ọ ro churobọ si oyerinkugbe rẹ avwanre vẹ Jihova. (Se 2 Kọrẹnt 5:14, 15.) Ẹguọnọ rẹ Jesu na sa kẹ avwanre ẹgba re se vwo chirakon siẹrẹ e de hirharoku ebẹnbẹn kerẹ oghwọrọ rẹ kpregede, omukpahen, yẹrẹ ofudjevwe.

10, 11. Ono yen vwo oghwa rọ vwọ vwẹ uchebro kẹ ihwo rẹ ofu dje? Dje kpahọn.

¹⁰ Idjerhe ọvo rẹ Jihova wan bọn avwanre gan vwọrẹ ẹguọnọ, ọyen womarẹ ukoko na. Avwanre ohwo vuọvo sa vwẹrokere Jihova siẹrẹ e de dje ẹguọnọ kẹ iniọvo rẹ avwanre, je bọn ayen gan. Vwọba, avwanre me je chọn ayen uko vwọ riẹn oborẹ Jihova vwo ẹguọnọ rayen te. (1 Jọn 4:19-21) Ọyinkọn Pọl vwẹ uchebro nana kẹ Inenikristi: “Ovwan gbe bru ohwohwo uche rere ovwan kpọ ohwohwo vi, kirobo rẹ ovwan ruẹ na.” (1 Tẹsa. 5:11) Ọ  dia ekpako na ọvo yen cha vwẹrokere Jihova vẹ Jesu vwọ vwẹ ọbọngan vẹ uchebro kẹ iniọvo na-a, avwanre ohwo ọvuọvo yen che ru ọtiọyen.​—Se Rom 15:1, 2.

¹¹ Ihwo ri vwo ọga iroro se bru idọktọ ra vwọ kẹ omaesivwo. (Luk 5:31) Ofori nẹ iniọvo na eje, ji te ekpako na mrẹvughe nẹ ayen dia idọktọ-ọ. Dedena, avwanre vwo oghwa ra vwọ ta ota bọrọ bọrọ kẹ “otu rẹ oma rhọ, cha otu rẹ evwiẹre uko, chirako rẹ ayen ejobi.” (1 Tẹsa. 5:14) Avwanre eje vwo oghwa re vwo dje erorokẹ vẹ odirin phia, ji vwẹ uchebro kẹ ihwo rẹ ofu dje. Wọ vwẹ uchebro vẹ uduephiophiyawọ kẹ otu rẹ ofu dje? Wọ da tẹn ona rẹ obo re ruẹ ọtiọyen, ẹgbaẹdavwọn wẹn kọ sa nabọ fierere kẹ ayen.

12. Djunute udje rẹ ohwo ọvo rọ mrẹ ọbọngan fikirẹ ẹguọnọ rẹ iniọvo rẹ ukoko na dje kẹ.

¹² Mavọ yen ẹguọnọ rẹ avwanre sa vwọ dia ọbọngan kẹ ihwo ri roro iroro? Oniọvo aye ọvo vwẹ Europe da ta: “Iroro mi vwo hwe oma mẹ sa kọn cha ọkiọvo. Ẹkẹvuọvo, mi vwo ihwo buebun re biẹcha vwẹ. Iniọvo rẹ ukoko na yen sivwin uvwe. Iniọvo na eje vwo ẹguọnọ mẹ, ayen ji bru vwe uche. Iniọvo na eje bicha vwẹ, dede nẹ imihwo krẹn yen riẹnre nẹ me rioja rẹ ofudjevwe. O vwo aye gbẹ ọshare ọvo re họhọ ọsẹ vẹ oni mẹ. Ayen nabọ vwẹrote vwe inọke 24 rẹ ẹdọke.” Vwọrẹ uyota, iniọvo na ejobi cha sa vwẹ ukẹcha phia abavo-o. Ẹkẹvuọvo, ọdavwẹ rẹ avwanre djephia sa dia esiri ọbọngan kẹ otu ri muomaphiyọ. *

13. Die yen a guọnọre tavwen a ke sa bọn ihwo efa gan?

¹³ Dia ohwo rọ nabọ kerhọ. (Jems 1:19) Ẹguọnọ yen sa nẹrhẹ ohwo kerhọ vẹ erorokẹ. Wọ da vwẹ aghwanre vwọ nọ enọ re sa nẹrhẹ wọ nabọ vwo ẹruọ rẹ ẹdia rẹ ohwo na hepha, ku wo se dje erorokẹ phia, je bọn oniọvo wẹn gan. Jẹ epharo wẹn djephia nẹ wo ghini vwo ọdavwẹ rẹ ohwo na, wo ji vwo ẹguọnọ rọyen. Nabọ vwo odirin ọke rẹ oniọvo na de djisẹ rẹ ẹdia rọyen na, wo gbota phiyọ unu rọye-en. Wọ da nabọ kerhọ, ku wọ sa riẹn oborẹ oma ruo. Ọyena cha nẹrhẹ ọ sa vwẹroso wẹ, ọ me je choma rọ vwọ kerhọ wẹn. Ẹwẹn rayen che totọ siẹrẹ wo de djephia nẹ wo vwo ọdavwẹ rayen.

14. Diesorọ o vwo fo nẹ a kẹnoma kẹ uruemu ra vwọ vwẹ ihwo vwo guẹdjọ?

¹⁴ Wọ vwẹ ihwo guẹdjọ-ọ. Wọ da vwẹ ihwo rẹ ofu dje vwo guẹdjọ, ọyena che toroba omaemuophiyọ rayen. Wọ rha cha sa bọn ayen gan vwọrẹ ẹguọnọ-ọ. “Ohwo ọvo herọ rẹ eta rọye epha kpatakpata kerẹ adjara ro duvwẹ ohwo, ẹkẹvuọvo erẹnvwe rẹ ọvwiroro sivwẹ ohwo.” (Isẹ 12:18) Vwọrẹ uyota, avwanre cha sa vwẹ arogba vwọ ta eta ri che ‘duvwun’ iniọvo rẹ avwanre-e. Jẹ, eta tiọyena da tobọ chọ ohwo unu, ọ je cha miavwen ohwo ra tarọ kẹ. E de se phi oma rẹ ohwo phiyọ ẹdia rẹ iniọvo na, ka sa bọn ayen gan vwọrẹ ẹguọnọ.​—Mat. 7:12.

15. Die yen a sa vwọ bọn ihwo efa gan vwọrẹ ẹguọnọ?

¹⁵ Vwẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ vwo bru ihwo uche. (Se Rom 15:4, 5.) Baibol na vọnre vẹ eta rẹ uchebro vẹ onẹrhẹvwe.  Obọ rẹ Jihova rọ dia “Ọghẹnẹ rẹ erhiori kugbe uchebro” yen o nurhe. Eriyina, ẹkpo buebun hẹ evun rọyen re sa bọn avwanre gan. Vwọba, avwanre vwo ekuakua sansan re vwo yono Baibol na. A sa vwẹ Watch Tower Publications Index kugbe Research Guide for Jehovah’s Witnesses vwọ guọnọ ẹkpo rẹ Baibol sansan re sa chọn ohwo uko vwo yerin ghene koka koka rẹ ebẹnbẹn. Ukuotọ rọyen, a me vwẹ ẹkpo rẹ Baibol ra hiẹ mrẹ na, vwọ bọn iniọvo rẹ avwanre gan.

16. Uruemu vọ yen sa chọn avwanre uko ọke ra da vwẹ uchebro kẹ oniọvo rẹ ofu dje?

¹⁶ Dia ohwo ofuefu rọ pha dẹndẹn. Kidie uruemu tiọyena cha nẹrhẹ a sa bọn iniọvo rẹ avwanre gan vwọrẹ ẹguọnọ. Jihova rọ dia “Ọsẹ rẹ aruẹdọn kugbe Ọghẹnẹ rẹ uchebro” ji dje “arodọvwẹ” kẹ idibo rọyen. (Se 2 Kọrẹnt 1:3-6; Luk 1:78; Rom 15:13) Pọl phi uvi rẹ udje phiyotọ kẹ avwanre vwẹ ẹdia nana, rọ vwọ ta: “Avwanre ruru dẹndẹn vwẹ ohri rẹ ovwan, kerẹsiẹ rẹ ọmiọvwọ a da ghẹrẹ emọ rọye. Ọtiọye na, fiki rẹ ivun avwerhe ri mi vwo kẹ ovwan avwanre choma rẹ avwanre vwọ ghare ọ dia iyẹnrẹ esiri rẹ Ọghẹnẹ na ọvo-o ẹkẹvuọvo ekroma rẹ avwanre dede, kidie ovwan rhe ghare kẹ avwanre gangan.” (1 Tẹsa. 2:7, 8) Jihova sa reyọ avwanre vwọ kpahenphiyọ ẹrhovwo rẹ ohwo rẹ ofu dje, siẹrẹ avwanre da vwẹrokere uruemu re dẹndẹn ro rhe re.

17. Ẹro vọ yen ofori nẹ e vwo ni iniọvo na rere a sa vwọ bọn ayen gan vwọrẹ ẹguọnọ?

¹⁷ Wo rhẹro rẹ ogbagba mie iniọvo wẹ-ẹn. Vwẹ ẹro abavo vwo ni ayen. Ofu che dje we siẹrẹ wo de rhẹro rẹ ogbagba mie iniọvo wẹn. (Aghwo. 7:21, 22) Karophiyọ nẹ Jihova rhẹro rẹ ogbagba mie avwanre-e. Avwanre da vwẹrokere udje rọyen, ke se chirakon rẹ echobọ rẹ iniọvo rẹ avwanre. (Ẹfe. 4:2, 32) Ukperẹ wọ vwọ nẹrhẹ ayen roro nẹ ẹgbaẹdavwọn rayen fiemu-u, jiri ayen vwọ kẹ oborẹ ayen ruẹ. Ọyena cha bọn ayen gan. A sa vwẹ ujiri ro nẹ otọ rẹ ubiudu rhe, vwọ bọn ihwo efa gan vwọrẹ ẹguọnọ, je chọn ayen uko vwọ mrẹ oborẹ ayen sa “vwọ yeyan” yẹrẹ ghọghọ vwẹ ẹga rayen. Ujiri tiọyena yovwin vrẹ uruemu ra vwọ vwẹ iniọvo na vwọ vwanvwe ohwohwo.​—Gal. 6:4.

18. Die yen che mu avwanre vwọ bọn ihwo efa gan vwọrẹ ẹguọnọ?

¹⁸ Jihova Ọghẹnẹ vẹ Jesu kristi rọ tan avwanre hirhe na vwẹ ẹro ọghanghanre vwọ nẹ avwanre ohwo vuọvo. (Gal. 2:20) Avwanre vwo ẹguọnọ rẹ iniọvo rẹ avwanre mamọ. Ọtiọyena, avwanre guọnọ dje erorokẹ vẹ ẹguọnọ kẹ ayen. Avwanre da guọnọ dia uvi rẹ ọbọngan kẹ ihwo efa, “e gbe jẹn avwanre nene idjerhe rẹ ufuoma rere avwanre ru esegbuyota rẹ ohwohwo gan.” (Rom 14:19) Avwanre rhẹro rẹ akpọ kpokpọ rẹ avwanre da cha vrabọ rẹ omaemuophiyọ kakare! Ọga, ofovwin, ughwu, omukpahen, ebẹnbẹn rẹ orua, vẹ ofudjevwe rha cha dia-a. Usuon rẹ ẹgbukpe uriorin rẹ Jesu de vwoba nu, ihworakpọ ke cha dia gbagba. Jihova ko rhiabọreyọ otu re wanvrẹ ọdavwini rọ koba na kerẹ emọ rọyen vwẹ otọrakpọ obonẹ. Kẹ ayen “che vwo urinrin rẹ egbemọphẹ rẹ emọ rẹ Ọghẹnẹ.” (Rom 8:21) E gbe jẹ avwanre eje bọn ihwo efa gan vwọrẹ ẹguọnọ, rere a chọn ohwohwo uko vwọ ro akpọ kpokpọ na.