1-2. Mavọ yen eta rehẹ Aghwoghwo 11:6 vwo churobọ si aghwoghwo rẹ iyẹnrẹn esiri rẹ Uvie na?

VWẸ ẹkuotọ evo, ihwo buebun guọnọ nyo iyẹnrẹn esiri na. Ọyena ghwa oborẹ ayen hẹrhẹ! Vwẹ ẹkuotọ efa, ihwo ghwa kerhọ rẹ Ota rẹ Ọghẹnẹ-ẹ. Ẹro vọ yen ihwo rẹ ekogho wẹn vwo nẹ iyẹnrẹn esiri na? Obo rọ wanre eje, Jihova guọnọre nẹ avwanre ghwoghwo re te ọke rọ vwọ tanẹ o te re.

² Jihova brorhiẹn rẹ ọke rẹ iruo rẹ aghwoghwo na che vwo vwoba nurhe. Ọke yena “oba na” kọ cha rhe. (Mat. 24:14, 36) Tavwen ọke yena ki te, mavọ yen avwanre se vwo nene iji rọ tare nẹ, “wọ kẹkẹ obọ-ọ”? *—Se Aghwoghwo 11:6.

3. Die yen e che yono vwẹ uyono nana?

³ Vwẹ uyono rọ wanre na, a ta ota kpahen erọnvwọn ẹne ro fori nẹ avwanre ru rere a sa vwọ dia “ihwiyeri rẹ ihwo.” (Mat. 4:19) Vwẹ uyono nana, a cha ta ota kpahen idjerhe erha avwanre sa vwọ kpuriẹnphiyọ oruru rẹ avwanre vwo ghwoghwo, o toro obo re hirharoku-u. Avwanre che yono oboresorọ ọ vwọ dia obo re ghanre (1) ra vwọ tẹnrovi iruo rẹ aghwoghwo na, (2) re vwo vwo odirin, vẹ (3) ra vwọ sẹro rẹ esegbuyota ọgangan.

4. Diesorọ avwanre vwọ tẹnrovi iruo rẹ Jihova vwọ kẹ avwanre?

⁴ Jesu vuẹ idibo rọyen oborẹ uruemu rẹ ihwo cha dia vẹ obo re cha phia vwẹ ẹdẹ re koba na. Ọ riẹnre nẹ erọnvwọn nana sa nẹrhẹ idibo rọyen si ẹwẹn nẹ iruo rẹ aghwoghwo na. Ọtiọyena, ọ da vuẹ ayen nẹ ayen “rhẹrẹ” ọkieje. (Mat. 24:42) Nonẹna, erọnvwọn sansan  herọ re sa nẹrhẹ avwanre kuẹrofia kẹ orhọ-esio kirobo rẹ ihwo rẹ ọke ri Noa ruru. (Mat. 24:37-39; 2 Pita 2:5) Kọyensorọ o vwo fo nẹ avwanre tẹnrovi iruo rẹ Jihova vwọ kẹ avwanre.

5. Mavọ yen Iruo Rẹ Iyinkọn Na 1:6-8 dje oborẹ iruo rẹ aghwoghwo na cha hẹre te?

⁵ Nonẹna, ofori nẹ a nabọ tẹnrovi aghwoghwo rẹ iyẹnrẹn esiri na. Jesu tarọ phiyotọ nẹ iruo rẹ aghwoghwo na cha hẹrephiyọ, ọ je cha dobọji ọke rẹ ọyen de ghwu nu-u. (Jọn 14:12) Jesu vwo ghwu nu, idibo rọyen evo de rhivwin kpo iyerin ehwe. Ọke ra vwọ rhọvwọn nushi nu, o de ru igbunu ọvo rọ nẹrhẹ idibo rọyen se hwe iyerin buebun. Jesu womarẹ igbunu yena vwo dje kẹ idibo rọyen nẹ ayen vwọ dia ihwiyerin rẹ ihworakpọ ghanre vrẹ kiruo kiruo. (Jọn 21:​15-17) Ọmọke krẹn tavwen Jesu ki kpo odjuvwu, ọ vuẹ idibo rọyen nẹ iruo rẹ aghwoghwo na cha hẹre ro akpọneje. (Se Iruo Rẹ Iyinkọn Na 1:​6-8.) Ikpe evo vwọ wan nu, Jesu da vwẹ emramrẹ rẹ obo re cha phia vwẹ “ẹdẹ rẹ Ọrovwohwo na” vwọ nẹ ọyinkọn Jọn. * Ọvo usun rẹ erọnvwọn rẹ Jọn mrẹre yen “iyẹnrẹ esiri ri bẹdẹ na” re ghwoghwo womarẹ ukẹcha rẹ emakashe na, vwọ kẹ “kẹgborho kẹgborho kugbe orua korua kugbe ephẹrẹ kephẹrẹ kugbe ohwo kohwo.” (Ẹvwọ. 1:10; 14:6) Vwọrẹ uyota, ọhọre ri Jihova vwọ kẹ avwanre ọyen e vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri rẹ Uvie na te ọke ri Jihova vwọ tanẹ o te re.

6. Mavọ yen avwanre sa vwọ tẹnrovi iruo rẹ aghwoghwo na ọkieje?

⁶ Avwanre sa tẹnrovi iruo rẹ aghwoghwo na siẹrẹ e de roro kpahen erọnvwọn eje rẹ Jihova ruẹ vwọ chọn avwanre uko. Kerẹ udje, ọ womarẹ uhworo, ividio, Jw Broadcasting, kugbe ẹbe ra  teyenphia vẹ e re phiẹ phiyọ ifonu vwọ vwẹ eta rọyen vwọ kẹ avwanre. Di roro: Wẹbsaiti avwanre vwo evuẹ vwẹ ejajẹ re vrẹ 1,000! (Mat. 24:45-47) Vwẹ akpọ rẹ usuon, ẹga, efe kugbe ẹdia rẹ ogbere da hẹriẹ ihwo nonẹna, idibo rẹ Ọghẹnẹ re vrẹ oduduru ẹrenren yerẹn kuẹgbe vwẹ akpọeje. Kerẹ udje, vwẹ Friday, April 19, 2019, Iseri ri Jihova vwẹ akpọneje kuomakugbe vwọ fuẹrẹn isese ri kẹdi kẹdẹ rẹ ẹdẹ yena. Vwẹ ovwọnvwọn yena, ihwo 20,919,041 da vwoma vwo ru Ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu. Avwanre sa tẹnrovi iruo rẹ Uvie na ọkieje siẹrẹ e de roro kpahen uphẹn ro te avwanre obọ, ra vwọ mrẹ je vwobọ vwẹ irueru oghẹresan yena.

7. Idjerhe vọ yen udje ri Jesu sa vwọ chọn avwanre uko vwọ tẹnrovi iruo rẹ Uvie na?

⁷ Idjerhe ọfa ra sa vwọ tẹnrovi iruo rẹ aghwoghwo na ọyen re vwo nene udje ri Jesu. Ọ vwẹ uphẹn kẹ emuvuọvo nẹ o si ẹwẹn rọyen nẹ iruo ro vwo soseri kpahen uyota na-a. (Jọn 18:37) Ẹwẹn rọyen weneri ọke rẹ Eshu vwọ vwẹ “uvie rẹ akpọ na ejobi vwọ nẹ, kugbe urinrin” rọye-en; o ji wene ẹwẹn ọke rẹ ihwo evo vwọ guọnọ reyọ vwo mu ovie-e. (Mat. 4:8, 9; Jọn 6:15) Urhurusivwe rẹ efe yẹrẹ ẹvwọsuọ ọgangan je sa nẹrhẹ o wene ẹwẹ-ẹn. (Luk 9:58; Jọn 8:59) A sa tẹnrovi iruo rẹ Uvie na ọke re de hirharoku edavwini rẹ esegbuyota siẹrẹ a da karophiyọ uchebro rẹ ọyinkọn Pọl. Ọ vwẹ uchebro kẹ Inenikristi nẹ ayen nene udje ri Jesu rere ‘oma vwo jẹ ayen ẹrhọ.’—Hib. 12:3.

8. Die yen odirin, kẹ diesorọ ọ vwọ dia obo ra guọnọre mamọ enẹna?

⁸ Odirin ọyen ẹgba rẹ ohwo sa vwọ vwẹ erhiorin hẹrhẹ ọke rẹ ewene cha vwọ vwomaphia. Avwanre guọnọ odirin, owenẹ ọ dianẹ avwanre hẹrhẹ ọke rẹ ẹdia ọbrabra ọvo che vwo wene yẹrẹ rhẹro rẹ orọnvwọn ọvo krẹ re. Ọmraro Habakọk rhẹro rẹ ọke re che vwo phioba phiyọ ozighi-egbe rọ vọn asan eje vwẹ Juda. (Hab. 1:2) Idibo ri Jesu phiẹrophiyọ nẹ Uvie na cha “rhe nanana” o mi sivwin ayen vwo nẹ abọ rẹ oshenyẹ ri Rom. (Luk 19:11) Avwanre rhẹro rẹ ọke rẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ che vwo si umwemwu no je nẹrhẹ akpọ na vọn vẹ ihwo esiri. (2 Pita 3:13) Ẹkẹvuọvo, ofori nẹ avwanre vwo odirin rere a hẹrhẹ ọke rẹ Jihova bruphiyọ. Jẹ a fuẹrẹn idjerhe evo rẹ Jihova vwo yono avwanre obo re se vwo vwo odirin.

9. Udje sansan vọ yen djerephia nẹ Jihova vwo odirin?

⁹ Jihova dje udje rẹ odirin kẹ avwanre gbagba. Ọ vwẹ ọke grongron kẹ Noa rọ vwọ kare okọ ji ruiruo rẹ “aghwoghwo rẹ ọvwata.” (2 Pita 2:5; 1 Pita 3:20) Jihova kerhọ ọke rẹ Ebraham vwọ nọ enọ sansan kpahen orhiẹn ro bruru nẹ ọyen cha ghwọrọ irumwemwu rehẹ Sodọm vẹ Gomora. (Jẹn. 18:20-33) Jihova nabọ vwẹ odirin nene ihwo rẹ Izrẹl ri jẹ evun-ẹfuọn yerin kugbe vwẹ ikpe ujorin buebun. (Neh. 9:30, 31) Avwanre mrẹ odjephia rẹ odirin ri Jihova nonẹna ro vwo phi ọke phiyotọ rẹ ihwo eje ro si te oma se vwo “kurhẹriẹ.” (2 Pita 3:9; Jọn 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) Udje ri Jihova na sa nẹrhẹ avwanre vwẹ odirin vwo ghwoghwo ji yono ihwo. Jihova ji yono avwanre odirin womarẹ udje ọvo rọhẹ Baibol na.

10. Die yen udje rẹ ọghwẹrẹ rọhẹ Jems 5:7, 8 yono avwanre?

 ¹⁰ Se Jems 5:7, 8. Udje rẹ ọghwẹrẹ rọ kọn ekankọn na yono avwanre obo re se vwo vwo odirin. Ghini uyota nẹ ekankọn evo fobọ djẹ. Ẹkẹvuọvo, ekankọn buebun reyọ ọke tavwen ayen ke ghwa, ma rho kẹ e re mọ emamọ. Vwẹ Izrẹl, uvwre ọke ra vwọ kọn ekankọn se gron te emeranvwe esan. Ọghwẹrẹ na kọn ekankọn rọyen vwẹ ọtonphiyọ rẹ ọke osio vwẹ uherevie rẹ October, o mi rhe vun ekankọn rọyen ọke rẹ osio de kpo re, vwẹ uherevie rẹ April. (Mak 4:28) Aghwanre herọ siẹrẹ avwanre da vwẹrokere odirin rẹ ọghwẹrẹ na. Ẹkẹvuọvo, ọ lọhọre-e.

11. Mavọ yen odirin sa vwọ chọn avwanre uko vwẹ aghwoghwo na?

¹¹ Ihworakpọ ri jẹgba guọnọre nẹ ẹgbaẹdavwọn rayen fierere ugugege na. Dedena, ohwo rọ guọnọ vun ekankọn buebun cha vwẹ ọkieje vwọ nabọ voro otọ na, kọn, vwọrọ, ji ku ame ku obo rọ kọnre. Iruo rẹ odibo-egbe na je guọnọ ẹgbaẹdavwọn rẹ ọkieje. Ọ guọnọ ọke a ke sa chọn ihwo re yono uko vwo si utuoma rẹ ayen vwo kpahen ihwo rẹ ẹkuotọ vẹ ephẹrẹ efa vwo nẹ udu rayen. Odirin cha nẹrhẹ e se muomaphiyọ uyono na siẹrẹ ihwo rha kerhọ rẹ avwanre-e. Avwanre je guọnọ odirin siẹrẹ ayen da tobọ kerhọ. A cha sa gba ohwo re yono na vwo ru esegbuyota rọyen ganphiyọ-ọ. O vwo ọkiọvo rọ vwọ tobọ bẹn kẹ idibo ri Jesu rẹ ayen vwo vwo ẹruọ rẹ obo ro yono ayen. (Jọn 14:9) E jẹ avwanre karophiyọ nẹ a sa kọn ji ku ame ku, ẹkẹvuọvo Jihova yen nẹrhẹ ọ djẹ.—1 Kọr. 3:6.

12. Mavọ yen avwanre se vwo vwo odirin soseri kẹ ihwo rẹ orua?

¹² Ẹdia ọvo rẹ avwanre da cha mrẹ bẹnbẹn re vwo vwo odirin kẹ ọke re de soseri kẹ ihwo rẹ orua avwanre rehẹ ukoko na-a. Uchebro rọhẹ Aghwoghwo 3: 1, 7 sa chọn avwanre uko. Ọ tare nẹ o vwo “ọke ra vwọ fọ, vẹ ọke ra vwọ ta ota.” Avwanre rha tobọ rhie unu ta ota dede-e, uvi uruemu rẹ avwanre se soseri kẹ ihwo, dedena avwanre gbẹrophiyotọ guọnọ uphẹn ra vwọ ta ota kpahen uyota na. (1 Pita 3:​1, 2) Avwanre vwo ghwoghwo ji yono vẹ oruru na, avwanre nene kohwo kohwo yerẹn kuẹgbe vẹ odirin, ji te ihwo rẹ orua dede.

13-14. Ihwo vọ yen avwanre sa vwẹrokere odirin rayen?

¹³ Avwanre se yono odirin vwo nẹ udje rẹ ihwo re fuevun vwẹ Baibol na kugbe ọke rẹ avwanre. Habakọk guọnọre nẹ e phioba phiyọ umwemwu, ẹkẹvuọvo o vwo odirin, ọ da ta: “Mi mudia re me rhẹrẹ.” (Hab. 2:1) Ọyinkọn Pọl tare nẹ ọyen guọnọ ru aghwoghwo rọyen “re.” Dedena, ọ vwẹ ọkieje vwọ vwẹ odirin “se oseri kẹ iyẹnrẹ esiri” na.—Iruo 20:24.

¹⁴ Roro kpahen udje rẹ aye gbe ọshare ọvo ri wontọ nẹ isikuru ri Giliẹd, e ji ayen kpo ẹkuotọ rẹ Iseri ri Jihova ghwe bu-un, ihwo buebun vwẹ ẹkuotọ na je dia Egọghẹnẹ-ẹ. Imihwo krẹn yen guọnọ yono Baibol na. Jẹ, ihwo re vẹ ayen gbe kpo isikuru ri Giliẹd re ga vwẹ ẹkuotọ efa vwẹ iyẹnrẹn rẹ ihwo rẹ ayen vwẹ Baibol vwo yono re yan obaro vwọ nẹ ayen. Aye gbe ọshare na vwo odirin ghwoghwo, dede nẹ ihwo rehẹ ekogho na kerhọ-ọ. Ayen vwo ghwoghwo te ẹgbukpe ẹrenren vwẹ ekogho na nu, oma da vwerhen ayen mamọ ayen vwọ mrẹ ohwo ọvo ayen vwẹ Baibol vwo yono ro bromaphiyame. Die yen udje rẹ ihwo rẹ ọke awanre vẹ ọke nana yono avwanre? Oruru rẹ ihwo nana re fuevun na shekpotọ-ọ ayen je kẹkẹ obọ-ọ, Jihova da hwosa kẹ ayen fikirẹ odirin rayen. E jẹ avwanre “vwẹ ẹro keri otu re wan oma rẹ esegbuyota kugbe erhiori reuku rẹ ive na.”—Hib. 6:10-12.

15. Ọrhọ yen idjerhe ọvo rẹ esegbuyota vwọ kpuriẹnphiyọ oruru re vwo ghwoghwo?

¹⁵ Avwanre vwo esegbuyota kpahen ovuẹ rẹ avwanre ghwoghwo na, ọtiọyena avwanre guọnọ ghwoghwo kẹ ihwo buebun avwanre se ghwoghwo kẹ. Avwanre vwẹroso ive rẹ Ọghẹnẹ rehẹ Baibol na. (Une 119:42; Aiz. 40:⁠8) Avwanre mrẹ aroẹmrẹ ri Baibol ri ruẹgba vwẹ ọke avwanre na. Avwanre mrẹ oborẹ uchebro ri Baibol wene akpeyeren rẹ ihwo kidie nẹ ayen yan nene. Erọnvwọn nana kẹ avwanre imuẹro nẹ ofori nẹ ihwo eje nyo ovuẹ rẹ Uvie na.

16. Kirobo rẹ Une Rẹ Ejiro 46:1-3 tare, mavọ yen esegbuyota kpahen Jihova vẹ Jesu vwọ kpuriẹnphiyọ oruru rẹ avwanre vwo aghwoghwo?

¹⁶ Avwanre ji vwo esegbuyota kpahen Jihova rọ dia Esiri rẹ ovuẹ rẹ avwanre ghwoghwo na, kugbe Jesu rọ dia ohwo ro vwo mu Ovie rẹ Uvie na. (Jọn 14:⁠1) Ọkieje yen Jihova cha vwọ dia odjahọ kugbe ẹgba rẹ avwanre, o toro obo re phiare-e. (Se Une Rẹ Ejiro 46:1-3.) Vwọba, avwanre vwo imuẹro nẹ Jesu reyọ ẹgba vẹ ogangan rẹ Jihova vwọ kẹ vwo suẹn iruo rẹ aghwoghwo na vwo nẹ odjuvwu cha.—Mat. 28:18-20.

17. Djudje rẹ oboresorọ o vwo fo nẹ avwanre ghwoghwo ọkieje.

¹⁷ Esegbuyota nẹrhẹ avwanre vwo imuẹro nẹ Jihova che ku ebruphiyọ rọyen ku ẹgbaẹdavwọn avwanre, ọkiọvo vwẹ idjerhe re rhẹro rọye-en. (Aghwo. 11:6) Kerẹ udje, kẹdẹ kẹdẹ yen ihwo uriorin buebun vwọ wanvrẹ asan rẹ imẹjẹ  vẹ imikpekpa rẹ avwanre hepha. Ona rẹ aghwoghwo nana wian? E! Ọbe rẹ Iruo Ruvie Na ri November 2014 ta ota kpahen ọmọtẹ ọvo ro kpo yunivasiti rọ guọnọ si ovuẹ kpahen Iseri ri Jihova. Ọ mrẹ asan rẹ Ọguan Ruvie hepha-a, ẹkẹvuọvo ọ mrẹ imẹjẹ re dje ẹbe avwanre phiyọ vwẹ yunivasiti na kugbe ovuẹ rọ guọnọ na. Ukuotọ rọyen, ọ da rhe dia Oseri ri Jihova, enẹna ọ ga kerẹ ọkobaro ọkieje. Ikuegbe tiọyena muẹ avwanre vwo ghwoghwo kidie ayen djephia nẹ ihwo je herọ re guọnọ nyo ovuẹ rẹ Uvie na.

18. Diesorọ avwanre vwo vwo imuẹro nẹ e che ruiruo rẹ aghwoghwo rẹ uvie na fiotọ kirobo rẹ Jihova guọnọre?

¹⁸ Avwanre se vwo imuẹro nẹ aghwoghwo rẹ Uvie na che re vwẹ ọke ro fori. Roro kpahen obo re phiare vwẹ ọke ri Noa. Jihova djerephia nẹ ọyen ohwo rọ yan mu ọke. Jihova brorhiẹn rẹ ọke rẹ oghwe na che vwọ ku omarẹ ẹgbukpe 120 nu tavwen oghwe na ki ku. Ikpe buebun vwọ wan nu, Jihova da vuẹ Noa nẹ ọ kare okọ. Ọ sa dianẹ ẹgbukpe 40 yẹrẹ 50 tavwen oghwe na ki ku yen Noa vwo ruiruo ọgangan nana. Dede nẹ ihwo rhọnvwe kerhọ rọye-en, o ji ghwoghwo ovuẹ rẹ orhọ-esio ri Jihova te ọke rọ vwọ tanẹ o mu eranvwe na ro okọ na. Ọke na vwo te, “Ọrovwohwo de huho” ẹchẹ na.—Jẹn. 6:3; 7:1, 2, 16.

19. Die yen e se rhẹro rọyen siẹrẹ a rha kẹkẹ obọ-ọ?

¹⁹ O rhe che kri-i, Jihova che phioba phiyọ aghwoghwo rẹ Uvie na, ko che “huho” ẹchẹ gbe eyeren rẹ Idẹbono, ọ me rha vwẹ akpọ rẹ ọvwata rhe. Tavwen ọke yena ki te, e jẹ a vwẹrokere Noa, Habakọk, kugbe ihwo efa re vwẹ ọke vuọvo vwọ keke obọ-ọ. E jẹ avwanre tẹnrovi iruo rẹ aghwoghwo na, vwo odirin, je sẹro rẹ esegbuyota ọgangan kpahen Jihova kugbe ive rọyen.