1. Ọke rẹ omavwerhovwẹn vọ yen e rhẹro rọyen vwẹ Usuon rẹ Ẹgbukpe Uriorin na?

 MAVỌ yen ẹdẹ yena cha vwerhen oma te, ọke rẹ ẹrhọvwọnushi na da tonphiyọ vwẹ otọrakpọ na vwẹ Usuon rẹ Ẹgbukpe Uriorin ri Kristi na! E rhẹro rẹ ọke ra cha vwọ rhoma mrẹ ihwo eje re vwo ẹguọnọ kpahen ri ghwuru. Jihova dede ji rhẹro rẹ ọke yena. (Job 14:15) Vwẹro roro oborẹ oma cha vwerhen ihwo rehẹ otọrakpọ na te ọke ra da rhọvwọn ihwo rẹ ayen vwo ẹguọnọ kpahen. Kirobo re yonori vwẹ uyono rọ wanre na, “ihwo ọsoso” re si edẹ rayen phiyọ ọbe rẹ arhọ na che “vrẹn kpo arhọ.” (Iruo 24:15; Jọn 5:29) Ọ sa dianẹ buebun rẹ ihwo rẹ avwanre vwo ẹguọnọ kpahen cha dia usun rẹ ihwo ra cha rhọvwọn nẹ ushi rhe ugege rẹ Amagidọn vwo vwoba nu. * Vwọba, ‘ihwo ri jẹ ọsoso ẹdia,’ kọyen ihwo ri ghwe vwo uphẹn rẹ ayen vwo yono kpahen Jihova yẹrẹ je fuevun ga tavwen rẹ ayen ki ghwu-u, che “vrẹn kpo ẹdjọeguo.”

2-3. (a) Kirobo rẹ Aizaya 11:​9, 10 djere, ọrhọ yen uyono rọ ma rho kparobọ ra je rhe mrẹ oghẹre rọyen dẹvo-o re che ru na? (b) Die yen a cha fuẹrẹn vwẹ uyono nana?

 ² Ofori nẹ e yono ihwo nana eje ra cha rhọvwọn na. (Aiz. 26:9; 61:11) Ọtiọyena, ke che vwobọ vwẹ uyono ọrhuarho ra je rhe mrẹ oghẹre rọyen vwẹ akpọ na dẹvo-o. (Se Aizaya 11:​9, 10.) Diesorọ e che vwo ru ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ uyono nana? Kidie ofori nẹ ihwo ri jẹ ọsoso ẹdia na yono kpahen Jesu Kristi, ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ Uvie na, ọtanhirhe na, ji te ọghanrovwẹ rẹ odẹ ri Jihova kugbe oboresorọ rọ vwọ dianẹ Jihova ọvo yen vwo uturhi ro vwo sun. Evwata na dede ji che yono kpahen oborẹ Jihova vwo memerha dje ọhọre rọyen phia kẹ ihwo rọyen kpahen otọrakpọ na. Evo vwẹ usun rẹ ihwo nana re fuevun na ghwu nu tavwen e ki si Baibol na re. Kọyen, te ihwo ọsoso vẹ ihwo ri jẹ ọsoso ẹdia na vwo emu buebun rẹ ayen che yono kpahen.

³ Vwẹ uyono nana, a cha fuẹrẹn enọ nana: Die yen a guọnọre e se vwo ru uyono nana rọ pha rhuarho na? Kẹ, die yen sa phia kẹ ihwo re rhiabọreyọ uyono na vẹ ihwo re rhiabọreyọ-ọ? Ẹkpahọnphiyọ rẹ enọ nana pha ghanghanre kẹ avwanre nonẹna. Kirobo ra cha mrẹ, aroẹmrẹ evo re vwerhen oma re si phiyọ ọbe ri Daniẹl vẹ Ẹvwọphia cha nẹrhẹ ẹruọ re vwo kpahen obo re cha phia kẹ ihwo ri ghwuru ra cha rhọvwọn nushi rhe na phẹn phiyọ. Ẹsosuọ, e ja ta ota kpahen erọnvwọn evo re vwerhen oma rehẹ aroẹmrẹ ri Daniẹl 12:​1, 2.

4-5. Die yen Daniẹl 12:1 dje kpahen ọke rẹ oba na?

⁴ Se Daniẹl 12:1. Ọbe ri Daniẹl djunute erọnvwọn re vwerhen oma re cha phia kpahen ohwohwo vwẹ ọke rẹ oba na. Kerẹ udje, Daniẹl 12:1 djerephia nẹ a vwẹ Maikẹl rọ dia Jesu Kristi “vwo mu vwẹ enu rẹ ihwo” rẹ Ọghẹnẹ. Ẹbẹre yena rẹ aroẹmrẹ na ton orugba phiyọ vwẹ ukpe ri 1914, ọke ra vwọ vwẹ Jesu mu Ovie rẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ.

⁵ Ẹkẹvuọvo, a je vuẹ Daniẹl nẹ Jesu “che vrẹn rhe” vwẹ “ọke rẹ ukpokpogho, . . . oghẹre ra je mrẹ dẹvo-o nẹ ọke rẹ ẹgborho na vwọ mama rhiri rhi te ọke na.” “Ọke rẹ ukpokpogho” nana yen ‘ukpokpogho rode’ re djunute vwẹ Matiu 24:21. Jesu che vrẹn rhe yẹrẹ chochọn rẹ ihwo rẹ Ọghẹnẹ vwẹ oba rẹ ukpokpogho rode na vwẹ Amagidọn. Ọbe rẹ Ẹvwọphia djere nẹ, ihwo nana yen otu gbidigbidi “ri nẹ evun rẹ ukpokpogho rode na rhe.”​—Ẹvwọ. 7:​9, 14.

6. Die yen cha phia ọke rẹ otu gbidigbidi na de sivwinrhọ wan ukpokpogho rode na nu? Djekpahọn. (Ji ni Uwevwin Orhẹrẹ nana “Enọ Rẹ Ihwo Ri Se Ẹbe Avwanre Nọre” ro shekpahen ẹrhọvwọnushi vwẹ otọrakpọ na.)

⁶ Se Daniẹl 12:2. Die yen cha phia ọke rẹ otu gbidigbidi na de sivwinrhọ wan ukpokpogho rode nana nu? Vwẹ ọke ri jovwo, avwanre rorori nẹ Daniẹl 12:2 ta ota kpahen ẹrhọvwọnushi kpo odjuvwu yẹrẹ iruo aghwoghwo na rọ rhoma yanphiaro phiyọ vwẹ ọke rẹ ihwo re vwọsua vwọ dino dobọ rẹ iruo na ji vwẹ 1918 nu. * Ẹkẹvuọvo, enẹna a rhoma rhi vwo ẹruọ rẹ eta nana phiyọ ẹrhọvwọnushi rẹ ihwo ri ghwuru rọ cha phia vwẹ akpọ kpokpọ rọ cha na. Diesorọ a sa vwọ ta ọtiọyen? Ota na “ekpẹn” re ji vwo ruiruo vwẹ Job 17:​16, o ji mudiaphiyọ “Erivwi [Ushi].” Ẹrhọvwọnushi nana cha vwomaphia vwẹ ọke rẹ ẹdẹ re koba na de kuphiyọ nu rẹ ofovwin rẹ Amagidọn da ji wan nu.

7. (a) Idjerhe vọ yen a cha vwọ rhọvwọn ihwo evo kpo “arhọ ri bẹdẹ”? (b) Idjerhe vọ yen ọnana vwọ dia “evrẹnushi ro me yovwin na”?

 ⁷ Die yen Daniẹl 12:2 mudiaphiyọ ọke rọ vwọ tanẹ ihwo evo che vrẹn kpo “arhọ ri bẹdẹ”? O mudiaphiyọ nẹ ihwo ra rhọvwọn nushi re davwẹngba vwọ riẹn Jihova vẹ Jesu phiyọ ri ji nyupho rayen vwẹ uvwre ẹgbukpe 1,000 na, che vwo arhọ ri bẹdẹ. (Jọn 17:3) Ọnana cha dia “evrẹnushi ro me yovwin na,” rọ fẹnẹ e re phiare vwẹ ọke awanre. (Hib. 11:​35, NW.) Diesorọ? Kidie nẹ ihwo nana ra rhọvwọn nushi rhe vwẹ ọke rọ wanre na rhoma ghwu.

8. Diesorọ a cha vwọ rhọvwọn ihwo “evo kpo omẹvuọ vẹ ehwẹjẹ ri bẹdẹ”?

⁸ Ẹkẹvuọvo, ọ dia ihwo eje ra rhọvwọn nushi rhe na yen che rhiabọreyọ uyono ri Jihova-a. Aroẹmrẹ ri Daniẹl tare nẹ, evo che vrẹn “kpo omẹvuọ vẹ ehwẹjẹ ri bẹdẹ.” Kidie nẹ ayen cha sen uyono na, e rhe che se si edẹ rayen phiyọ evunrẹ ọbe rẹ arhọ na-a, ayen ji che vwo arhọ ri bẹdẹ-ẹ. Ukperẹ ọtiọyen, ayen che vrẹn kpo “ehwẹjẹ ri bẹdẹ” yẹrẹ oghwọrọ. Ọtiọyena, Daniẹl 12:2 ta ota kpahen obo re cha phia kuko vwọ kẹ ihwo ra cha rhọvwọn nushi rhe na vwo shekpahen uruemu rẹ ayen che djephia ọke ra da rhọvwon ayen nẹ nushi nu. * (Ẹvwọ. 20:12) Evo che vwo arhọ ri bẹdẹ, efa che vwo-o.

9-10. Die ọfa yen cha phia ọke rẹ ukpokpogho rode na da wan nu, kẹ amono yen “che lo wrowro vwo obo irharheghe” na?

⁹ Se Daniẹl 12:3. Die ọfa yen cha phia ọke rẹ ukpokpogho rode na da wan nu? Vwọba Daniẹl 12:​2, owọ 3 ta ota kpahan orọnvwọn ọvo rọ cha phia rẹ ukpokpogho rode na da wan nu.

¹⁰ Amono yen “che lo wrowro vwo obo irharheghe” na? A mrẹ obo ri djerephia vwẹ eta ri Jesu rehẹ Matiu 13:43: “Vwẹ ọke yena evwata na ki che lo gangan kerẹ ọnre na vwevunrẹ Uvie rẹ Ọsẹ rayen.” Vwẹ owọrota nana, Jesu ta ota kpahan “emọ rẹ Uvie na” re dia e ra jẹreyọ na ri che nene sun vwẹ Uvie rọhẹ odjuvwu. (Mat. 13:38) O muẹro nẹ Daniẹl 12:3 ta ota kpahan ihwo ra jẹreyọ na kugbe owian rẹ ayen cha wian vwẹ uvwre rẹ Usuon rẹ Ẹgbukpe Uriorin na.

11-12. Owian vọ yen ihwo 144,000 na cha wian vwẹ uvwre ikpe 1,000 na?

¹¹ Idjerhe vọ yen ihwo ra jẹreyọ na cha vwọ “rhẹriẹ ihwo buebu hirhe phihọ” evwata? Ihwo ra jẹreyọ na che bicha Jesu kpẹkpẹkpẹ vwọ vwẹrote iruo rẹ uyono re che ru vwẹ otọrakpọ na vwẹ uvwre rẹ ẹgbukpe 1,000 na. Ọ dia ihwo 144,000 na che sun kerẹ ivie ọvo-o, ẹkẹvuọvo, ayen je cha ga kerẹ irherẹn. (Ẹvwọ. 1:6; 5:10; 20:6) Ọtiọyena, ayen cha vwẹ ukẹcha phia vwo “sivwi ẹgborho na” kọyen ayen cha vwẹ ukẹcha kẹ ihworakpọ vwo memerha yerin tẹdia ogbagba. (Ẹvwọ. 22:​1, 2; Izi. 47:12) Mavọ yen ọnana cha nẹrhẹ oma vwerhen ihwo ra jẹreyọ na te!

¹² Amono yen cha dia usun rẹ “ihwo buebu” ra cha rhẹriẹ phiyọ evwata na? Enana yen ihwo ra rhọvwọn nushi rhe kugbe ihwo ri sivwinrhọ wan Amagidọn ji te emọ re che vwiẹ vwẹ akpọ kpokpọ na. Ihwo rehẹ otọrakpọ na eje cha dia ihwo re gbare vwẹ oba rẹ ẹgbukpe 1,000 na. Ọtiọyena, kẹ ọke vọ yen a cha vwọ reyọ ibairo vwo si edẹ rayen phiyọ ọbe rẹ arhọ na bẹdẹ ukperẹ ipẹnso?

13-14. Uruemu vọ yen ihworakpọ na eje re gbare che djephia tavwen ayen ki vwo arhọ ri bẹdẹ?

¹³ Ofori nẹ avwanre karophiyọ nẹ a vwọ dia ohwo rọ gbare ko mudiaphiyọ nẹ e che ghwe vwo arhọ ri bẹdẹ-ẹ. Roro kpahen obo re phia kẹ Adam vẹ Ivi. Ayen gbare, ẹkẹvuọvo, o ji fo nẹ ayen nyupho rẹ Jihova Ọghẹnẹ tavwen uphẹn rẹ arhọ ri bẹdẹ ki se rhiephiyọ kẹ ayen. Jẹ, ọ da ohwo mamọ nẹ ayen se nyupho rọye-en.​—Rom 5:12.

¹⁴ Die yen cha phia kẹ ihwo rehẹ otọrakpọ na vwẹ oba rẹ ẹgbukpe 1,000 na? Ayen eje cha dia ihwo re gbare. Ihwo eje re gbare na yen che bicha usuon rẹ Jihova bẹdẹ? Gbanẹ evo che ru kerẹ Adam vẹ Ivi re gbare jẹ ayen fuevu-un? Ofori nẹ a kpahenphiyọ enọ nana, kẹ mavọ yen e se vwo ru ọtiọyen?

15-16. (a) Ọke vọ yen ihworakpọ eje che vwo vwo uphẹn rẹ ayen vwo dje evun-ẹfuọn rayen phia kẹ Jihova? (b) Die yen che nẹ obuko rẹ ọdavwini nana rhe?

¹⁵ E che mu Eshu phiyọ uwodi vwẹ uvwre rẹ ẹgbukpe 1,000 na. Vwẹ ọke yena, ọ rha cha sa phiẹn ohwo vuọvo kakaka-a. Ẹkẹvuọvo, vwẹ oba rẹ ẹgbukpe 1,000 na, ke che si Eshu nẹ uwodi rhe. Vwẹ ọke yena, kọ cha davwẹngba vwọ phiẹn ihworakpọ re gbare na. Vwẹ ọke rẹ ọdavwini yena, ihworakpọ eje re gbare, ki che vwo uphẹn rẹ ayen vwo djephia phenphẹn sẹ ayen bicha usuon rẹ Ọghẹnẹ ji titi odẹ rọyen. (Ẹvwọ. 20:​7-10)  Uruemu rẹ ayen djephia yen cha nẹrhẹ a riẹn sẹ ofori re vwo si edẹ rayen phiyọ ọbe rẹ arhọ na bẹdẹ.

¹⁶ Baibol na vuẹ avwanre nẹ ihwo evo che jẹ evun ẹfuọn kerẹ Adam vẹ Ivi je sen usuon rẹ Jihova. Die yen cha phia kẹ ayen? Ẹvwọphia 20:15 vuẹ avwanre nẹ, “a rha mrẹ odẹ rẹ ohwo re siri phihọ ọbe rẹ arhọ na-a, ka kparẹ phihọ ẹtẹrhe rẹ erhanre na.” Vwọrẹ uyota, a cha ghwọrọ ihwo nana ri che gbevwọso na karekare. Ẹkẹvuọvo, buebun rẹ ihwo re gbare je cha wan ọdavwini rọ koba na vrẹn. Ọtiọyena, ke che si edẹ rayen phiyọ ọbe rẹ arhọ na bẹdẹ.

17. Die yen amakashe na vuẹ Daniẹl nẹ ọ cha phia vwẹ ọke rẹ avwanre na? (Daniẹl 12:​4, 8-10)

¹⁷ Mavọ yen ọ vwerhen oma te re vwo roro kpahen erọnvwọn nana re cha phia vwẹ obaro na! Ẹkẹvuọvo, amakashe je vuẹ Daniẹl evuẹ eghanghanre evo ri shekpahen ọke avwanre na rọ dia “ọke rẹ oba na.” (Se Daniẹl 12:​4, 8-10; 2 Tim. 3:​1-5) Amakashe na vuẹ Daniẹl nẹ, “erianriẹn che bu phihọ.” Vwọrẹ uyota, ihwo rẹ Ọghẹnẹ yen cha nabọ vwo ẹruọ rẹ eta rẹ aroẹmrẹ nana rehẹ ọbe ri Daniẹl na. Amakashe na je tanẹ “ohwo-umwemwu ko che ru phihọ  yẹ ohwo umwemwu ọvuọvo che vwo ọhọ rọye-e.”

18. Die yen cha phia kẹ irumwemwu na kẹrẹkpẹ?

¹⁸ Nonẹna, ọ sa họhọ nẹ e gboja vwọ kẹ irumwemwu fikirẹ imwemwu rẹ ayen ruẹ-ẹ. (Mal. 3:​14, 15) Ẹkẹvuọvo, o rhe che kri-i, Jesu kọ cha vwẹ ihwo re vwo dje ẹvwe na vwo guẹdjọ, ọ me je hẹriẹ ayen nẹ ihwo re vwo dje igodẹ na. (Mat. 25:​31-33) Ihwo umwemwu nana cha wan ukpokpogho rode na vrẹ-ẹn, a je cha rhọvwọn ayen rhe rhe dia akpọ kpokpọ na-a. Kirobo re djunute vwẹ Malakae 3:​16, e che si edẹ rayen phiyọ “ọbe rẹ ẹkarophihọ” na-a.

19. Die yen ofori nẹ avwanre ru asaọkiephana, kẹ diesorọ? (Malakae 3:​16-18)

¹⁹ Asaọkiephiana, e jẹ avwanre vwẹ uruemu avwanre vwo djephia nẹ avwanre dia usun rẹ ihwo umwemwu na-a. (Se Malakae 3:​16-18.) Jihova koko “oghẹre rẹ ihwo” kọyen ihwo re pha ghanghanre vwọ kẹ oma rọyen. Omuẹro nẹ, avwanre guọnọ dia usun rẹ ihwo yena.

20. Uve rọ koba vọ yen e ve kẹ Daniẹl, kẹ diesorọ wo vwo nẹ kiọkiọkiọ hẹrhẹ ọke rẹ uve yena che vwo rugba?

²⁰ Vwọrẹ uyota, ọke rọ vwerhen oma yen avwanre de yerẹn na. Jẹ erọnvwọn efa ri che gbe ohwo unu je cha phia vwobọ. O rhe che kri-i, a cha mrẹ ọke ra cha vwọ ghwọrọ ihwo umwemwu na eje. Ọyena da wan nu, ka cha mrẹ orugba rẹ uve rẹ Jihova ve kẹ Daniẹl nẹ, “ku wo che mudia phihọ asan ra ghare kẹ wẹ vwẹ oba rẹ ẹdẹ na.” (Dan. 12:13) Wo rhẹro ọke rẹ Daniẹl vẹ ihwo rẹ wo vwo ẹguọnọ kpahen cha vwọ rhoma “vrẹn rhe”? Ọ da dia ọtiọyen, gba davwẹngba wẹn enẹna rere wọ fuevun, wo ji se vwo imuẹro nẹ odẹ wẹn cha dajẹ ọbe rẹ arhọ ri Jihova siẹ na.