A Vwọ Gha Ehware vẹ Orọnvwe Obo ra Guọnọ Mie Inenikristi?
ẸGA rehẹ akpọeje, kerẹ Ẹga rẹ Fada, Budha, kugbe ẹga efa, tare nẹ ilori rẹ ẹga rayen gha ehware vẹ orọnvwe. Ẹkẹvuọvo, ihwo efa niro nẹ a vwọ gha ehware vẹ orọnvwe yen nẹrhẹ a rhe mrẹ ọfanrhiẹn rẹ ilori rẹ ẹga sansan vwobọ vwọ nonẹna.
Ọtiọyena, ofori ra vwọ nọ, Baibol na tare nẹ Inenikristi gha ehware vẹ orọnvwe? Ra vwọ riẹn ẹkpahọnphiyọ rẹ onọ yena, e jẹ avwanre fuẹrẹn asan rẹ uruemu nana nurhe kugbe ẹro rẹ Ọghẹnẹ vwo no.
A VWỌ GHA EHWARE VẸ ORỌNVWE VWẸ IKUEGBE RẸ ẸGA
Ọbe re se Encyclopædia Britannica djere nẹ “ọnana ẹdia re vwo jẹ ẹrọvwọn, ọtiọyena ka gha ehware, ọke buebun isun rẹ ẹga yen ọnana shekpahen.” Vwẹ ota rẹ Pope Benedict XVI vwẹ aguare rẹ ilori rẹ ẹga rẹ Fada ruru vwẹ ukpe rẹ 2006 vwẹ Rom, ọ tare nẹ uruemu ra vwọ gha ehware vẹ orọnvwe na “ọyen ẹkuruemu re nenesi rọyen cha nẹ okẹ ro sikẹre ọke rẹ Iyinkọn na.”
Ẹkẹvuọvo, a mrẹ uruemu ra vwọ gha ehware vẹ orọnvwe vwẹ ohri rẹ Inenikristi rẹ ikpe ujorin rẹsosuọ-ọ. Vwọrẹ uyota, ọyinkọn Pọl rọ diarọ vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ, si Inenikristi orhọ kpahen ihwo re ta eta “rẹ ophiẹvwe” re je “djẹ ihwo orọvwe.”
Vwẹ ẹgbukpe ujorin rivẹ yen uruemu rẹ ilori rẹ ẹga vwọ gha ehware vẹ orọnvwe vwọ shọrọ ro ishọshi rẹ “Inenikristi” rehẹ ẹkuotọ rẹ iyibo. Kirobo rẹ ọbe re se Celibacy and Religious Traditions tare, ọnana “ghwe shephiyọ vẹ ẹgbaẹdavwọn re vwo siobọ rẹ uruemu rẹ ọfanrhiẹn kpotọ vwẹ Rom.”
Vwẹ ikpe re vwọ kpahen ẹgbukpe ujorin rivẹ, ilori rẹ ẹga vẹ i ri se oma rayen Ifada, titi uruemu ra vwọ gha ehware vẹ orọnvwe. Ayen rorori nẹ e vwo bru ehware gbe iruo rẹ ilori rẹ ẹga na ẹgua. Dedena, ọbe re se Encyclopædia Britannica djerephia nẹ “omarẹ ikpe 1100 re wanre na, irherẹn buebun, tobọ te ibishọp evo vwo eya.”
A vwẹ urhi rọ nẹrhẹ ilori rẹ ẹga gha ehware vẹ orọnvwe vwo mu vwẹ echidiotọ rẹ isun rẹ ẹga rẹ Ifada ruru vwẹ ukpe rẹ 1123 vẹ 1139 vwẹ Rom, urhi nana yen ihwo rẹ Ẹga rẹ Fada yọnran re te nonẹna. Irherẹn evo re rọvwọnre, ji vwiẹ emọ ghare uku rẹ ishọshi na kẹ emọ rayen, ẹkẹvuọvo, urhi nana kọ rhe dobọ rẹ uruemu nana ji.
ẸRO RẸ ỌGHẸNẸ VWO NI URUEMU RA VWỌ GHA EHWARE VẸ ORỌNVWE
E dje ẹro rẹ Ọghẹnẹ vwo ni uruemu nana phephẹn vwevunrẹ Baibol na. Vwẹ evun rọyen yen avwanre de se eta rẹ Jesu ri shekpahen ra vwọ dia kpogono, kirobo rẹ Jesu komobọ ruru “fiki rẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ.” (Matiu 19:12) Vwẹ idjerhe vuọvo na, ọyinkọn Pọl je ta ota kpahen Inenikristi re jẹ ojẹ rẹ ayen vwọ dia kpogono kirobo rẹ ọyen ruru “fiki rẹ iyẹnrẹ esiri na.”
Ẹkẹvuọvo, Jesu jẹ urhi nẹ a gha ehware vẹ orọnvwe-e, ọtiọyen ji te Pọl. Jesu tare nẹ ọ dia idibo rọyen eje yen “otu re djere kẹ” yẹrẹ otu ri vwo okẹ rẹ kpogono-o. Ọke rẹ Pọl vwo si kpahen “otu re je rọvwọ-ọ,” ọ da ta: “Ọnana dia urhi rẹ Ọrovwohwo jiri-i, ẹkẹvuọvo evun mẹ mi vwo jo.”
Vwọba, Baibol na djerephia nẹ ọyinkọn Pita vẹ Inenikristi buebun vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ rọvwọnre. (Matiu 8:14; Mak 1:29-31; 1 Kọrẹnt 9:5) Vwọrẹ uyota, fikirẹ uruemu rẹ ọfanrhiẹn rọ vọn Rom ọke yena, Pọl de si nẹ siẹrẹ oniruo da guọnọ rọvwọn “ẹsiẹvo goi ọ rọvwọ,” o mi ji “yono emọ rọye phihọ ọghọ emuo.”
Enana dia orọnvwe rẹ iniruo da gha ehware-e, kidie Baibol tarọ phephẹn nẹ “ọshare na mi se nene aye rọye vwerhẹ,” ihwo re rọvwọnre “vwẹ ovwerhẹ vwọrọn ohwohwo ahare-e.” (1 Kọrẹnt 7:3-5) Ophẹnri, ọ dia urhi nẹ Inenikristi gha ehware vẹ orọnvwe-e.
FIKIRẸ IYẸNRẸN ESIRI NA
Ọ da dianẹ ra vwọ gha ehware vẹ orọnvwe dia urhi-i, diesorọ Jesu vẹ Pọl vwo jiri ẹdia rẹ kpogono? Kidie ẹdia rẹ kpogono sa kẹ ohwo uphẹn buebun ro vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na kẹ ihwo efa. Ihwo re herọ kpogono sa ghwọrọ ọke buebun vẹ ihwo efa, kidie ayen ro ẹnwan rẹ ihwo re rọvwọnre rua-a.
Roro kpahen udje rẹ David rọ yanjẹ iruo ra da hwa okposa kẹ vwẹ otorho rẹ Mexico, ọ da kua kpo ọko ọvo vwẹ Costa Rica re yono ihwo efa Baibol na. David mrẹvughe nẹ ẹdia rẹ kpogono rọ hepha na chọn rọ uko? “E,” ọtiọyen ọ tare. “Ọ pha bẹnbẹn ẹkuruemu kpokpọ vwọ riẹnriẹn ohwo oma, ẹkẹvuọvo, rọ vwọ dianẹ oma mẹ ọvo yen me vwẹrote na, ewene na rha bẹ-ẹn.”
Claudia rọ dia Onenikristi rọ ra ga vwẹ asan ra da ma guọnọ ihwo ri ghwoghwo ota rẹ Ọghẹnẹ da ta: “Me riavwerhen rẹ ẹga re me vwọ kẹ Ọghẹnẹ. Esegbuyota mẹ kugbe oyerinkugbe mẹ vẹ ọ rẹ Ọghẹnẹ rhe ganphiyọ, me vwọ mrẹ obo rọ vwẹrote vwe.”
“Otorori-i, te wọ rọvwọnre yẹrẹ wọ rọvwọnre-e, oma cha vwerhen owẹ siẹrẹ wọ da vwẹ ẹbẹre ro me yovwin vwẹ akpeyeren wẹn vwọ ga Jihova Ọghẹnẹ.”
Ẹdia rẹ kpogono dia oghwa-a. Claudia da ta vwọba: “Otorori-i, te wọ rọvwọnre yẹrẹ wọ rọvwọnre-e, oma cha vwerhen owẹ siẹrẹ wọ da vwẹ ẹbẹre ro me yovwin vwẹ akpeyeren wẹn vwọ ga Jihova Ọghẹnẹ.”
