Ihwo buebun roro nẹ ihwo re nabọ yono ẹbe sheri ji fe yin yeren omamọ akpọ. Ayen vwo imuẹro nẹ ayen de kpo yunivasiti, ọ cha nẹrhẹ ayen dia ewena je mrẹ omamọ iruo vwọ vwẹ ukẹcha vwọ kẹ orua, asan ra da wian, kugbe asan re nurhe. Ayen ji se no nẹ isukuru ride sa nẹrhẹ ayen vwo iruo ra da sa hwa okposa kẹ ayen rọ cha nẹrhẹ ayen dia edafe vwo yeren akpọ rẹ omavwerhovwẹn.

Roro kpahen oborẹ ọshare ọvo re se Zhang Chen, ohwo ri China tare. “Mi vwo imuẹro nẹ mi de vwo idigri, ọ cha nẹrhẹ mi nẹ akpọ rẹ ọbẹnvwẹ ji vwo iruo ra da hwa okposa kẹ vwẹ, ọnana me nẹrhẹ mi yeren akpọ rẹ omavwerhovwẹn.”

Evo roro nẹ omamọ akpọ se vwo te ayen obọ, kẹ ayen kpo yunivasiti ri titiri, siẹvo vwẹ ẹkuotọ efa. Ọnana yen obo ra mrẹ tavwen ọga ri COVID-19 ki rhi gbowọphiyọ oyan ri nẹ asan kpo asan. Organisation for Economic Co-operation and Development niyẹnrẹn vwẹ ukpe ri 2012 nẹ: “Ihwo 100 ri kpo isikuru vwẹ ẹkuotọ efa de re yono ẹbe, ihwo 52 usun rayen ihwo re Asia.”

Emiọvwọn wian gangan rere emọ rayen se vwo kpo yunivasiti vwẹ ẹkuotọ efa de re yono ẹbe. Ọshare ọvo re se Qixiang, ohwo ri Taiwan, da ta: “Ọsẹ vẹ oni mẹ ghwa dia ihwo ri feri-i, ẹkẹvuọvo ayen vwẹ avwanre emọ rayen ẹne na kpo United States de re yono ẹbe.” Kirobo erua efa ruẹ, ọsẹ vẹ oni mẹ ke riosa vwo yono avwanre.

Ẹbe eyono sa ghwa erhuvwu rhe vwẹ idjerhe evo, ẹkẹvuọvo ọ dia ọkieje yen oborẹ emo isikuru guọnọre vwo te ayen obọ-ọ. Kerẹ udje, ihwo buebun naghoma wian gangan ji momo igho ikpe buebun vwo yono ẹbe, jẹ ayen vwo wontọ nu ayen sa mrẹ oka rẹ iruo ayen guọnọre-e. Iyẹnrẹn ọvo rẹ Rachel Mui nẹre vwẹ Singapore’s Business Times da ta: “Ihwo buebun ri wontọ nẹ isikuru ride rha mrẹ iruo-o.” Jianjie, ohwo ri Taiwan, rọ nabọ yono ẹbe sheri da ta, “Ihwo buebun je rhe sa mrẹ oka rẹ iruo ayen yono kpahen vwẹ isikuru-u.”

Otu re tobọ mrẹ oka iruo rẹ ayen yono kpahen je rhe mrẹ nẹ oka rẹ akpọ rẹ ayen rhẹro rọyen, ọ dia ọyen ayen yerẹn enẹna-a. Niran, ohwo ri Thailand, vwo wontọ nẹ yunivasiti rọhẹ United Kingdom nu, ọ da mrẹ iruo ro yono kpahen. “Kirobo re me rhẹro rọyen, isikuru re me rare na da nẹrhẹ mi vwo iruo ra da hwa okposa vwọ kẹ vwẹ. Ẹkẹvuọvo, fikirẹ igho buebun ra hwa kẹ vwẹ na, ke me wian oma sha. Ikọmpini na da rhe djẹ ihwo evo nẹ iruo, ji te vwe rhe. Me da rhe mrẹvughe nẹ o vwo iruo vuọvo rọ cha kẹ ohwo ofuvwegbe-e.”

Ihwo re tobọ fe ri ji yeren omamọ akpọ ji hirharokuẹ ebẹnbẹn rẹ orua, ega, kugbe ẹnwan rẹ igho. Ọshare ọvo re se Katsutoshi, ohwo ri Japan, da ta: “Mi vwo igho buebun jẹ oma vwerhovwẹ-ẹn, kidie ihwo rioma kpahen ovwẹ ayen ji ru vwe obo re brare.” Aye ọvo re se Lam, rọ dia Vietnam, tare nẹ: “Me mrẹ ihwo buebun re davwẹngba vwọ guọnọ iruo ra da cha hwa okposa kẹ ayen rere ayen se vwo yeren akpọ rẹ ofuvwegbe, vwọrẹ uyota, ayen yen ma ro ẹnwan, ayen mwọga, ofu rẹ akpọ je fobọ dje ayen.”

Kerẹ Franklin, ihwo buebun rhe riẹn re nẹ o vwo obo re ma ghanre vwẹ akpeyeren vwọ vrẹ re vwo kpo isikuru sheri ji vwo igho buebun. Ukperẹ ayen vwọ tẹnrovi ekuakua akpeyeren, itu evo ke davwan ayen vwo ru akpọ rayen yovwinphiyọ womarẹ ayen vwọ dia omamọ rẹ ihwo ji ru emu esiri vwọ kẹ ihwo efa. Erọnvwọn tiọyena ghene sa nẹrhẹ e yeren akpọ rẹ ofuvwegbe? Uyovwinrota rọ vwọ kpahen ọnana cha kpahenphiyọ onọ yena.