Enọ rẹ Ihwo ri Se Ẹbe Avwanre Nọre

Oborẹ Baibol na ta kpahen ọbara phẹnre, ọtiọyena, die yen Iseri ri Jihova roro kpahen a vwọ reyọ ọbara romobọ rẹ ohwo vwo sivwin oma?

Ukperẹ Onenikristi vwo mu orhiẹn rọyen kpahen obo rọ guọnọre yẹrẹ oborẹ idọktọ vuẹrẹ, ofori nẹ Onenikristi ọvuọvo roro kpahen oborẹ Baibol na ta kpahen ọbara. Kidie ọ vẹ Jihova yen vwo ẹdjọ na.

Jihova yen kẹ avwanre arhọ, ọ jurhi nẹ a ria ọbara-a. (Jẹnẹsis 9:​3, 4) Vwẹ Urhi na rẹ Ọghẹnẹ vwọ kẹ ihwo rẹ Izrẹl vwẹ ọke awanre, ọ jurhi kpahen obo ra reyọ ọbara vwo ruiruọ wan kidie ọbara mudiaphiyọ arhọ. Ọ da ta: “Arhọ rẹ oma na evun rẹ ọbara na ọ epha me kẹ rha reyọ kẹ ovwan vwẹ enu rẹ agbada rẹ ẹga na rere a vwọ gọ ẹgua nẹ ovwan oma.” Ohwo de rhe hwe eranvwe vwo ru emu vwo? Ọghẹnẹ da ta: “O mi su ọbara rọye ejobi tototo phihọ otọ ọ me ghwẹ ekpẹn rhurho.” a (Livitikọs 17:​11, 13) Jihova vwariẹn urhi nana abọ buebun. (Urhi Rivẹ 12:​16, 24; 15:23) Ọbe ri Ju ọvo rọ ta ota kpahen Urhi ri Mosis re se Soncino Chumash da ta: “A cha sẹro rẹ ọbara na-a ukperẹ ọtiọyen ke kuo kuotọ rere ohwo vwo jo ẹreyọ vwo ruiruo.” Ohwo rẹ Izrẹl vuọvo cha reyọ, sẹro yẹrẹ reyọ ọbara rẹ emama ọfa vwo ruiruo-o kidie arhọ na ọ rẹ Ọghẹnẹ.

Ẹyọnrọn rẹ Urhi ri Mosis na vwoba ọke rẹ Mesaya na vwo ghwu nu. Ẹkẹvuọvo, ẹro rẹ Ọghẹnẹ vwo ni ọbara ji rhi wene-e. Ẹwẹn ọfuanfon rẹ Ọghẹnẹ mu iyinkọn na vwọ vuẹ Inenikristi nẹ ayen ‘gha ọbara.’ Urhi nana dia obo ra vwọ heha-a. Ọ pha ghanghanre kerẹ urhi ra vwọ kẹnoma kẹ ọfanrhiẹn yẹrẹ ẹdjọẹgọ. (Iruo Rẹ Iyinkọn Na 15:​28, 29; 21:25) Ọbara re se phiyọ oma vẹ e vwo toro ọbara kẹ ihwo vwo titi ọke rẹ Ofovwin rẹ Akpọeje 2 vwọ wan nu, Iseri ri Jihova riẹnre nẹ iruemu nana vwọso Ota rẹ Ọghẹnẹ. b

Ọkievo, idọktọ sa vuẹ ohwo ra guọnọ bẹrẹ nẹ o se ọbara rọyen phiyotọ idughwrẹn evo tavwen a ke bẹrẹ (e sere preoperative autologous blood donation yẹrẹ PAD) rere a da guọnọ ọbara siẹfa, ka sa reyọ ọ rẹ ohwo na re se phiyotọ na vwo ruiruo. Ẹkẹvuọvo, ọnana vwọso oborẹ Baibol na tare vwẹ ẹbe ri Livitikọs vẹ Urhi Rivẹ. E kuẹ ọbara kuotọ ọ dia sẹro rọye-en​—kọyen e vwo rhe Ọghẹnẹ. Avwanre gbi nene Urhi ri Mosis na nonẹna-a. Ẹkẹvuọvo, Iseri ri Jihova ji muọghọ kẹ ẹro rẹ Ọghẹnẹ vwo nẹ ọbara, ọtiọyena, ayen muegbe ayen vwọ ‘gha ọbara.’ Kọyen avwanre toro, sẹro yẹrẹ se ọbara rẹ avwanre ro fori ne ‘ku kuotọ’ phiyọ oma-a. Iruemu yena vwọso urhi rẹ Ọghẹnẹ.

O vwo erọnvwọn evo rẹ idọktọ reyọ ọbara rẹ avwanre ruẹ re ghwa vwọso oborẹ Baibol na tare-e. Kerẹ udje, Inenikristi buebun rhọnvwa nẹ a davwen ọbara rayen ni, e de ruo nu, e mi kuo kufia. O ji vwo ona rẹ omaesivwo efa ra je reyọ obara romobọ rohwo vwo ruẹ rẹ idọktọ se jiri kẹ wẹ.

Kerẹ udje, vwẹ ona rẹ ebabẹrẹ evo, a sa kpọ ọbara evo nẹ oma rẹ ohwo ra guọnọ bẹrẹ na kpo imẹshini ọvo womarẹ ona re se hemodilution. Vwẹ ọke vuọvo na, a me vwẹ oka rẹ ame ọvo vwọ gua ọbara ro chekọ vwẹ oma rẹ ohwo na. Siẹfa, ka cha rhoma kpọ ọbara rẹ ohwo na rọhẹ imẹshini na rhivwin rhe oma rọyen. O vwo ona ọfa re se cell salvage, vwẹ ona nana, a reyọ ọbara ro hwẹ nẹ oma rẹ ohwo na rhe, a me hworhẹ je rhoma se rhivwin ro oma rẹ ohwo na womarẹ imẹshini. Vwẹ ona ọfa rọ fẹnẹ ọyena, a kpọ ọbara nẹ oma rẹ ohwo kpo imẹshini rọ wian kerẹ ubiudu, irhue, yẹrẹ ibiehun. Ka cha rhoma kpọ ọbara na rhivwin rhe oma rẹ ohwo na. Vwẹ ona ọfa, a kpọ ọbara na wan imẹshini re se centrifuge rọ rhẹ ọbara na kpo ẹbẹre sansan rere o se vwo si erharhe erọnvwọn vẹ ekuakua ri miovwirin nẹ ọbara na. Yẹrẹ e se ẹbẹre evo rẹ ọbara na no, rere e se vwo phio phiyọ ẹbẹre ọfa rẹ ugboma na. O ji vwo edavwini efa re ruẹ ra da reyọ ọbara evo nẹ oma rẹ ohwo, e mi gbe kugbe vẹ ihuvwun, a me rhoma phio phiyọ oma rẹ ohwo rọ muọga na.

Ena rẹ omaesivwo buebun yen herọ, idọktọ ji ruẹ ena kpokpọ efa nọke ra ruọke. Ọ dia avwanre yen che brorhiẹn kẹ ihwo efa kpahen oborẹ ayen che ru vwẹ ẹdia ọvuọvo-o. Onenikristi ọvuọvo yen che brorhiẹn rẹ obo ra cha reyọ ọbara rọyen vwo ruiruo wan vwẹ ena rẹ omaesivwo yẹrẹ edavwini re che ru. Tavwen ohwo ke tuẹn omaesivwo phiyọ, e jẹ ọ nọ idọktọ na kpahen obo ra cha reyọ ọbara rọyen vwo ruiruo wan vwẹ ona rẹ omaesivwo na. O mi brorhiẹn nene oborẹ ẹwẹn obrorhiẹn rọyen rhọnvwephiyọ. (Ni ekpeti na.)

E jẹ Inenikristi karophiyọ omaẹvwọkpahotọ rayen vwọ kẹ Ọghẹnẹ vẹ ive rẹ ayen veri nẹ ayen cha ‘guọnọ Ọrovwohwo Ọghẹnẹ vwẹ udu rayen ejobi, vwẹ ẹwẹn rayen ejobi, kugbe iroro rayen ejobi.’ (Luk 10:27) Vwọ fẹnẹ ihwo efa vwẹ akpọ na, Iseri ri Jihova ni oyerinkugbe rayen vẹ Ọghẹnẹ ghanghanre. Ọmemama avwanre vuẹ avwanre nẹ a vwẹroso izobo ri Jesu na. Avwanre se mrẹ nẹ “evun rọye [Jesu Kristi] avwanre wan vwo ẹtanhirhe vwẹ oma rẹ ọbara rọye, evwoghovwo rẹ urhi ẹchọ rẹ avwanre.”​—Ẹfesọs 1:7.

[Eta rehẹ obotọ na]

 [Ekpeti/​Ihoho]

ENỌ RO FORI NẸ WỌ NỌ OMA WẸN

Ọ da dianẹ a kpọ ọbara mẹ nẹ oma mẹ, rẹ ọbara na gbe djẹ-ẹ vwẹ ọmọke, mi ji che ni ọbara yena kerẹ ẹbẹre ọvo rẹ oma mẹ, gbanẹ mi che no nẹ ofori e vwo kuo kufia?

Ẹwẹn obrorhiẹn mẹ ra vwẹ Baibol yono che kpokpo uvwe ọ da dianẹ e se ọbara nẹ oma mẹ vwẹ ọke re vwo sivwin uvwe, ke phi orọnvwọn ba je rhoma kpọ rhivwin phiyọ oma mẹ?