UYOVWINROTA RẸ ỌBE NA
Ihoho rẹ Ihwo re Banphiyọ Vwo Imuoshọ Gbanẹ O Vwori-i?
Ihoho rẹ ihwo re banphiyọ vọn akpọneje nonẹna. a Wọ sa mrẹ ayen vwẹ ushoghwa, osẹnvwe, ifimu, uhworo, imagazini, vwẹ TV, ividio gemu, ifonu ro vwo intanẹti, iwẹbsaiti, kugbe aplikeshọni ra vwọ vwẹ ifoto vwo rhe ihwo womarẹ intanẹti. A nabọ rhiabọreyọ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ vwẹ akpọ ra hepha enẹna. Uche ihwo ri nẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ vwẹ asan buebun bun vrẹ obo ri jovwo enẹna.—Ni ekpeti na “ Uyota ri Shekpahen Ihoho rẹ Ihwo re Banphiyọ.”
Uruemu rẹ ihwo kpahen ihoho rẹ ihwo re banphiyọ ji wene. Ogbu ẹbe ọvo re se Gail Dines de si: “Ihoho rẹ ihwo re banphiyọ ra mrẹ kerẹ emu rẹ ẹgua jovwo, yen ihwo nabọ titẹ nonẹna.”
Die wo rori? Ihoho rẹ ihwo re banphiyọ vwo imuoshọ gbanẹ o vwori-i? Jesu da ta: “Urhe rẹ esiri, ọ mọ emamọ esiri, ẹkẹvuọvo urhe ọbrabra ọ me rha mọ emamọ ọbrabra.” (Matiu 7:17) Oka rẹ emamọ vọ yen wo rorori nẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ cha mọ? A vwọ mrẹ ẹkpahọnphiyọ na, je roro kpahen enọ evo ri shekpahen ihoho rẹ ihwo re banphiyọ.
Mavọ yen eno rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ djobọte ohwo wan?
OBORẸ EWENA TARE: Ọ pha lọlọhọ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ vwọ riẹnriẹn ohwo oma, ewena evo tare nẹ ọ pha kerẹ ihuvwun egangan.
Brian, b rẹ eno rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ vwẹ intanẹti riẹnrioma re, da ta: “Emu vuọvo sa da vwẹ obọ ji-i. Kọ ghwa họhọ nẹ me reyọ ihuvwun egangan. Oma mẹ tobọ kpogho, uyovwin ji kpere uvwe. Me davwenre mamọ sẹ me sa dobọ rọyen ji, ikpe evo wanvrẹ re, jẹ me jehẹ evun rọyen shue.”
Ihwo ri muomaphiyọ eno rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ djahen uruemu rayen vwọ kẹ ihwo efa. Evun rayen pha kokodo, ayen je vọn vẹ ophiẹnvwe. O rhe gbe avwanre unu-u nẹ buebun rayen sioma nẹ ohri rẹ ihwo, oma vua ayen, ayen ro ẹnwan, ẹwẹn rayen kuọrọn, ayen ji muophu. Vwẹ ẹdia evo, ayen se vwo ẹwẹn rẹ ayen vwo hwe oma rayen. Serge rọ danlodu rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ phiyọ ifonu rọyen kẹdẹ kẹdẹ, da ta: “Ọdavwẹ vẹ ojevwe mẹ ọvo kọyen mi nenesi rọyen, ko si vwe urhuru mi vwo no. Ki mi nẹ oma mẹ nẹ mi rhe fiemu-u, mi de vwo ẹwẹn rẹ abe je mrẹ oma mẹ vwẹ ẹdia rẹ ọruvwohwo, kọ ghwa họhọ nẹ ufi gba vwẹ kokoroko. Omavovwẹ vẹ oshọ nẹrhẹ mi se bru ohwo vuọvo ra vwọ kẹ ukẹcha-a.”
Ọ da tobọ dianẹ e di djuẹro no, obo ri no cha ji yovwẹ-ẹn. Dr. Judith Reisman rọ dia ohwo ro ta ota kpahen imuoshọ rehẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ, vuẹ U.S. Senate committee nẹ “ihoho rẹ ihwo re banphiyọ dia afọnrhe na, ọ je fobọ no-o.” Susan, rọhẹ ẹgbukpe 19, ro nẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ vwẹ iwẹbsaiti, da ta: “Ihoho na tanmu afọnrhe mẹ. Iroro rayen na kọn cha kọn kpo. Kọ ghwa họhọ nẹ mi che se phorho ayen nẹ ẹwẹn mẹ riẹriẹriẹ-ẹ.”
OBO RA TA NA KỌNA: Ihoho rẹ ihwo re banphiyọ vwẹ ohwo ruẹ ọviẹn, e je guọghọ ohwo totọ.—2 Pita 2:19.
Mavọ yen eno rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ djobọte orua wan?
OBORẸ EWENA TARE: “Eno rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ hra orọnvwe kugbe orua.”—The Porn Trap, rẹ Wendy kugbe Larry Maltz siri.
Eno rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ hra orọnvwe kugbe orua vwẹ idjerhe nana
Ọ nẹrhẹ ẹroẹvwọsuọ, obo ra kpẹkpẹ te, kugbe ẹguọnọ re vwo kpahen ohwohwo shekpotọ.—Isẹ 2:12-17.
Ọ nẹrhẹ a guọnọ omobọ rẹ ohwo ọvo, ọ nẹrhẹ e biẹ sherẹ kẹ ohwohwo, vẹ re vwo jẹ omavwerhovwẹn evwo kpahen ọrivẹ rẹ orọnvwe rẹ ohwo.—Ẹfesọs 5:28, 29.
Ọ nẹrhẹ e vwo iroro ri je fo vẹ urhurusivwe ọgangan kpahen ehware.—2 Pita 2:14.
O muẹ ihwo ri nẹ ayen vwọ gba aye yẹrẹ ọshare rayen vwo bru ehware vwẹ idjerhe ro je fo.—Ẹfesọs 5:3, 4.
O hwe ẹguọnọ rẹ ihwo re rọvwọnre vwo kpahen ohwohwo, ọ je sa nẹrhẹ e gbe igberadja.—Matiu 5:28.
Baibol na vuẹ ihwo re rọvwọnre nẹ ayen “gbe ọfanrhiẹ” rhurhu ohwohwo-o. (Malakae 2:16) Igberadja egbe, ọyen orọnvwọn ọvo rọ sa hra orọnvwe, ọ sa nẹrhẹ a hẹriẹ oma je fan orọnvwe. Oghẹre rẹ ohra tiọyena, sua imuoshọ vwọ kẹ emọ re vwiẹre vwevunrẹ orọnvwe tiọyen.
Ihoho rẹ ihwo re banphiyọ ji se djobọte emọ brabra. Brian re djunute nana ye, da ta: “Me vwọ hẹ omarẹ ẹgbukpe ihwe, me da yan kanre imagazini rẹ ọsẹ mẹ rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ hepha ọke avwanre vwọ heha re de siomanẹ. Ke me bẹbẹ ni ayen, jẹ me ghwa riẹn oboresorọ ihoho na vwo si vwe urhuru eno-o. Ọyena da nẹrhẹ mi vwo erharhe rẹ iruemu re riẹnriẹn ovwẹ oma te omiragua.” Iyono djere nẹ eno rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ sa nẹrhẹ imighene buebun vwo urhurusivwe ehware je fobọ bru ehware, ọ je sa nẹrhẹ ayen vwo iruemu ri je fo kpahen ehware, ọ sa rhẹriẹ iroro rayen, je so ọkuọrọn kẹ ayen vwẹ ọke grongron.
OBO RA TA NA KỌNA: Eno rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ miovwo oyerinkugbe rọhẹ orua, ọnana sa nẹrhẹ ẹwẹn ohwo hra totọ je so ọmiaovwẹ.—Isẹ 6:27.
Die yen Baibol na ta kpahen ihoho rẹ ihwo re banphiyọ?
BAIBOL NA DA TA: “Gbe hwe urhuru sivwe ofefe . . . na re o ghwu; igberadja, inuhu, avwerhe rẹ ugboma, ẹguọnọ ọbrabra, urhuru evwo ro hirhe oma phihọ ẹdjọ.”—Kọlose 3:5.
E vwo bro krẹn, Jihova c vwo utuoma kpahen ihoho rẹ ihwo re banphiyọ. Ọ dianẹ ọ vwọso ehware-e. Ọyen ma ẹgba re se vwo bru ehware phiyọ oma avwanre, rere aye vẹ ọshare re rọvwọnre sa vwọ reyọ okẹ na vwo nenesi rẹ ọdavwẹ rẹ ohwohwo, sikẹrẹ ohwohwo phiyọ, ji vwobọ vwẹ igbunu re vwo vwiẹ emọ.—Jems 1:17.
Mavọ yen e ru riẹn nẹ Jihova vwo utuoma kpahen ihoho rẹ ihwo re banphiyọ? Enana yen iroro evo re sorọ.
Ọ riẹnre nẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ sa guọghọ akpeyeren rẹ ohwo.—Ẹfesọs 4:17-19.
O vwo ẹguọnọ rẹ avwanre, ọ je guọnọ sẹro rẹ avwanre vwo nẹ abọ rẹ imuoshọ.—Aizaya 48:17, 18.
Jihova guọnọ sẹro rẹ orọnvwe kugbe erua.—Matiu 19:4-6.
Ọ guọnọre nẹ avwanre fon vwọrẹ uruemu, e mi ji muọghọ kẹ ihwo efa.—1 Tẹsalonaika 4:3-6.
Ọ guọnọre nẹ e muọghọ kẹ okẹ rẹ ehware, je reyọ vwo ruiruo vwẹ idjerhe ro shephiyọ.—Hibru 13:4.
Jihova riẹnre nẹ e vwo nẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ dia obo ri shephiyọ-ọ, ọyen ojevwe romobọ, o ji dje iroro ọchọchọ rẹ Eshu vwo nẹ ehware phia.—Jẹnẹsis 6:2; Jud 6, 7.
OBO RA TA NA KỌNA: Eno rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ miovwo oyerinkugbe ra vẹ Ọghẹnẹ vwori.—Rom 1:24.
Ẹkẹvuọvo, Jihova vwo owenvwe ro vwo gbe arodọnvwẹ kẹ itu re guọnọ dobọ rẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ eno ji. Baibol na da ta: “Ọrovwohwo vọnre vẹ arodọvwẹ vẹ ehrọre, ọ fobọ mu ophu-u ọ vọnre vẹ ẹguọnọ ro jẹ rhẹriẹ. Kidie ọ riẹn obo ra ma avwanre wan; ọ karohọ nẹ avwanre iwurhie.” (Une Rẹ Ejiro 103:8, 14) O durhie ihwo re guọnọ ukẹcha rọyen rere ayen “mrẹ arodọvwẹ reyọ kugbe ẹserọphẹ rọ cha avwanre uko vwẹ ọke rẹ ọbẹnvwẹ.”—Hibru 4:16; ni ekpeti na “ Obo ra sa Vwọ Kẹnoma kẹ Eno rẹ Ihoho rẹ Ihwo re Banphiyọ.”
Ihwo buebun rhiabọreyọ ukẹcha rẹ Ọghẹnẹ re. Ukẹcha rọyen na wian? Jokaphiyọ oborẹ Baibol na ta kpahen ihwo evo ri phi iruemu ebrabra kparobọ: “Ẹkẹvuọvo a họ ovwan, e ru ovwan fon, ovwan rease vwẹ odẹ rẹ Ọrovwohwo Jesu Kristi kugbe erhi [“ẹwẹn,” NW ] rẹ Ọghẹnẹ rẹ avwanre.” (1 Kọrẹnt 6:11) Kerẹ ọyinkọn Pọl, eka rẹ ihwo tiọyen sa ta: “Mi se ru emu ejobi vwi Kristi rọ kẹ vwẹ ogangan.”—Filipae 4:13.
Susan ro phi uruemu ro vwo nẹ ihoho rẹ ihwo re banphiyọ kparobọ, da ta: “Jihova ọvo yen ohwo rọ sa vwẹ ukẹcha kẹ wẹ vwo phi uruemu na kparobọ. Wọ da yare ukẹcha vẹ odjekẹ mie, wẹ vẹ ọyen se vwo omamọ rẹ oyerinkugbe. O cha vwẹ ọke vuọvo vwo ku we phiyotọ-ọ.”
a “Ihoho rẹ ihwo re banphiyọ” mudiaphiyọ erọnvwọn re ruru vẹ ẹwẹn ayen vwọ rhanriẹn urhurusivwe rẹ ehware vwẹ oma rẹ ohwo ro nughe rayen, ohwo ro se ayen yẹrẹ kerhọn kẹ ayen. Ọ sa dia ihoho, obo re si phiyọ asan kugbe ihwehworo.
b E wene edẹ evo vwẹ uyovwinrota nana.
c Jihova yen odẹ rẹ Ọghẹnẹ kirobo rẹ Baibol na djephia.