Cameron: Ọ vwerhoma me vwọ rhoma mrẹ wẹ, Jon. Ọkieje yen uyono ri Baibol rẹ me vẹ owẹ ruẹ na vwo je vwe. a Kẹ oma wẹn vwo?

Jon: Oma dori, wẹ kobiruo.

Cameron: Ọ vwẹrhoma nẹ erọnvwọn eje shephiyọ. Me vwọ rhe kuko, avwanre da ta ota kpahen oboresorọ Iseri ri Jihova vwọ tanẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ ton usuon phiyọ vwẹ ukpe ri 1914. b Kirobo ra tare jovwo, avwanre mrẹ orọnvwọn ọvo vwẹ aroẹmrẹ rẹ ọbe ri Daniẹl uyovwin 4 ro djerephia nẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ ton usuon phiyọ re. Wọ karophiyọ oborẹ etiyin na tare?

Jon: Ọyen evwerhẹn rẹ Ovie Nẹbukadreza kpahen urhe ọrhuarho ọvo.

Cameron: Ọyen dẹn. Vwẹ evwerhẹn na, Nẹbukadreza da mrẹ urhe rọ pha gigirigi ro kpenu te obodjuvwu. O de nyo amakashe rẹ Ọghẹnẹ rọ tare nẹ a gbọ urhe na she, ẹkẹvuọvo a me yanjẹ uchukurhe na vwo vwẹ otọ. Ọke “ẹgbukpe-ighwrẹ” da wan nu, urhe na kọ cha rhoma djẹ. c Avwanre je ta ota kpahen oboresorọ aroẹmrẹ na vwo vwo orugba ivẹ. Wọ karophiyọ orugba rẹsosuọ rẹ aroẹmrẹ na?

Jon: Ọyen obo re phia vwọ kẹ Nẹbukadreza komobọ rọ vwọ mwa orhuẹ vwẹ ẹgbukpe ighwrẹn, ọ dia ọtiọyen?

Cameron: Ọyen. Nẹbukadreza họvwan orhuẹ vwẹ uvwre rẹ ọke evo, ọnana de gbowọphiyọ usuon rọyen. Ẹkẹvuọvo, vwẹ orugba rivẹ rẹ aroẹmrẹ na, e che gbowọphiyọ usuon rẹ Ọghẹnẹ vwẹ ẹgbukpe ighwrẹn. Kirobo ra je ta jovwo, ẹgbukpe ighwrẹn na tonphiyọ ọke rẹ a vwọ ghwọrọ Jerusalẹm vwẹ 607 B.C.E. Vwo nẹ ukpe yena yanran, o rhe vwo ovie vuọvo re vwo mu ro mudia vwọ kẹ Jihova Ọghẹnẹ-ẹ. Ẹkẹvuọvo, vwẹ oba rẹ ẹgbukpe ighwrẹn na, Ọghẹnẹ cha vwẹ osun kpokpọ vwo mu vwẹ obodjuvwu ro che sun ihwo rọyen. Kọyen a sa tanẹ oba rẹ ẹgbukpe ighwrẹn na yen cha dia ọtonphiyọ rẹ usuon rẹ Ọghẹnẹ vwẹ obodjuvwu. Avwanre ta ota kpahen ọke rẹ ẹgbukpe ighwrẹn na vwọ tonphiyọ jovwore. Ọtiọyena, avwanre da sa riẹn uchọke rẹ ẹgbukpe ighwrẹn na gron te, kọyen a cha riẹn ọke rẹ ­Uvie rẹ Ọghẹnẹ vwọ ton usuon phiyọ. Wo vwo ẹruọ rẹ oborẹ me ta na?

Jon: E, ẹrhomafuẹrẹn nana chọn vwẹ uko vwọ karophiyọ erọnvwọn ra ta ota kpahen jovwore.

Cameron: Oyoma. E gbe jẹ a tonphiyọ rere a fuẹrẹn uchọke rẹ ẹgbukpe ighwrẹn na gron te. Mẹvwẹ komobọ ru ehiahiẹ kpahen uyovwinrota nana rere me sa vwọ karophiyọ ẹkpo evo kiriguo. Me cha davwẹngba mẹ vwo dje ayen fiotọ kẹ wẹ.

Jon: Oshephiyọ.

Cameron: Vwẹ orugba rẹ aroẹmrẹ rẹsosuọ ro shekpahen Ovie Nẹbukadreza na, ẹgbukpe ighwrẹn na mudiaphiyọ ẹgbukpe ighwrẹn ghevweghe. Ẹkẹvuọvo vwẹ orugba rivẹ ro shekpahen Uvie rẹ Ọghẹnẹ, ẹgbukpe ighwrẹn na gron vrẹ ẹgbukpe ighwrẹn diodi.

Jon: Diesorọ wọ vwọ ta ọtiọyen?

Cameron: Ẹsosuọ, karophiyọ nẹ a ka tanẹ ẹgbukpe ighwrẹn na tonphiyọ ọke ra vwọ ghwọrọ Jerusalẹm vwẹ 607 B.C.E. A da ton ikekeri na phiyọ vwo nẹ ukpe yena rhe, ẹgbukpe ighwrẹn na che mu avwanre vwo kpo 600 B.C.E. Ẹkẹvuọvo, emu vuọvo phiare vwẹ ukpe yena ro shekpahen usuon rẹ Ọghẹnẹ-ẹ. Vwọ vrẹ ọyena, kirobo ra je ta jovwo re, ẹgbukpe ujorin buebun vwọ wan nu rẹ Jesu vwọ rhe otọrakpọ na, o de djephia nẹ ẹgbukpe ighwrẹn na ji rhi vwoba-a.

Jon: Oh, me karophiyọ re.

Cameron: Kọyen ẹgbukpe ighwrẹn na dia ẹgbukpe ighwrẹn ghevweghe-e, o gron vrẹ ọtiọyen dibidibi.

Jon: Kẹ, mavọ yen o gron te?

Cameron: Ọbe rẹ Ẹvwọphia rẹ ikuegbe rọyen churobọ si ọbe ri Daniẹl na, chọn avwanre uko vwọ riẹn oborẹ ẹgbukpe ighwrẹn na gron te. Ọ ta ota vwọ kpahen ọke erha gbubro ro mudiaphiyọ ẹdẹ 1,260. d Ọtiọyena, e de ku ẹkẹn ivẹ rẹ ọke erha gbubro na kugbe ọ cha dia ẹdẹ 2,520. Wo vwo ẹruọ rẹ obo re me ta na?

Jon: E, mi vwo ẹruọ wẹn. Jẹ me ghwa riẹn oborẹ ọnana vwo djephia nẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ ton usuon phiyọ vwẹ 1914 ni-i.

Cameron: Oyoma, e ja mrẹ obo re se vwo churo si ukpe ri 1914. Ọke evo vwẹ aroẹmrẹ ri Baibol, ẹdẹ ọvo se mudiaphiyọ ẹgbukpe ọvo. e Kọyen a da vwẹ ẹdẹ ọvo vwo dje ẹgbukpe ọvo, ẹgbukpe ighwrẹn na kọ cha dia ẹgbukpe 2,520. E de kere vwo nẹ 607 B.C.E., ẹgbukpe 2,520 che mu avwanre vwo kpo ukpe ri 1914. f Idjerhe ọtiọna yen avwanre vwọ rhọnvwephiyọ nẹ ukpe ri 1914 yen Jesu vwọ ton usuon phiyọ kerẹ Ovie rẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ vwẹ obodjuvwu rọ dia ukpe rẹ ẹgbukpe ighwrẹn na vwo vwoba. Vwo nẹ ukpe ri 1914 rhe, yen erọnvwọn sansan vwọ phia vwẹ akpọ na​—erọnvwọn ri Baibol na mraro rọyen nẹ e cha phia vwẹ ẹdẹ rẹ oba na.

Jon: Erọnvwọn vọ?

Cameron: Roro kpahen ota rẹ Jesu tare vwẹ Matiu 24:7. Vwọ kpahen ọke rẹ Jesu cha vwọ ton usuon phiyọ vwẹ obodjuvwu, Jesu da ta: “Kidie ẹgborho cha vwọ so ẹgborho, uvie cha vwọ so uvie, owẹvwe che fi, otọ che kpogho vwẹ asan buebu.” Noso nẹ Jesu mraro rẹ owẹnvwe ro che fi vẹ etọ re cha bẹre vwẹ uvwre rẹ ọke yena. Avwanre mrẹ erọnvwọn tiọyena mamọ vwẹ ẹgbukpe ujorin rọ wanre na, gbanẹ ọ dia ọtiọyen?

Jon: Uyota.

Cameron: Vwẹ owọrota vuọvo na Jesu je ta ota vwọ kpahen ifovwin re cha vwomaphia ọke rọ da ton usuon phiyọ kerẹ Ovie rẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ. Ọbe rẹ Evwọphia je mraro rẹ ifovwin itete vẹ iride ri che djobọte akpọneje vwẹ ọke rẹ oba na. g Wọ karophiyọ ọke rẹ ofovwin rẹ akpọeje rẹsosuọ vwọ tonphiyọ?

Jon: Ukpe ri 1914, ọyen ukpe ru wọ tare nẹ Jesu vwọ ton usuon phiyọ! Ẹwẹn mẹ nama kpo oboyin jovwo-o.

Cameron: A sa tanẹ ọhọ herọ siẹrẹ e de roro kpahen aroẹmrẹ ro shekpahen ẹgbukpe ighwrẹn vẹ aroẹmrẹ ri Baibol efa ri shekpahen ẹdẹ rẹ oba na. Iseri ri Jihova vwo imuẹro nẹ Jesu ton usuon phiyọ kerẹ Ovie rẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ vwẹ ukpe ri 1914, ayen ji vwo imuẹro nẹ ẹdẹ rẹ oba na tonphiyọ vwẹ ukpe vuọvo yena. h

Jon: Mi ji ghwe vwo ẹruọ rọyen ọtiọye-en.

Cameron: Mi vwo ẹruọ wẹn. Kirobo rẹ me je vuẹ wẹ jovwo, ọtiọyen o ji ru vwe ọke rẹsosuọ. Jẹ o muvwẹro nẹ otaẹtakuẹgbe avwanre na chọn wẹ uko vwọ mrẹvughe nẹ Iseri ri Jihova mu oborẹ ayen segbuyota kpahen ukpe yena vwọ kpahen Baibol na dede nẹ Baibol na djunute ukpe ri 1914 phiọgu-un.

Jon: Uyota, ọyen orọnvwọn ọvo ro je vwe vwẹ oma wẹn​​—kemu kemu wọ tare, wo muo kpahen Baibol na. Ọ dia ota romobọ wẹn yen wo vwo ruiruo-o. Me ghwa riẹn oboresorọ e vwo vwo ẹruọ rọyen vwọ bẹn ọtiọna-a. Diesorọ Ọghẹnẹ ghwa vuẹ avwanre vwẹ Baibol na nẹ ukpe ri 1914 yen Jesu cha vwọ ton usuon phiyọ vwẹ obodjuvwu-u?

Cameron: Ọyen uvi rẹ onọ, Jon. Vwọrẹ uyota, o vwo erọnvwọn buebun ra ghwa ta ota kpahen phiọgun vwẹ Baibol na-a. Kẹ, diesorọ Ọghẹnẹ vwo si Baibol na vwẹ idjerhe rọ vwọ bẹn e vwo vwo ẹruọ rọyen? Avwanre sa ta ota kpahen ọnana ọke ọfa me da rhe.

Jon: O che je vwe.