SERA mudia odjugbo rẹ uvun na, o de ni oma riariẹ. Vwẹ ẹro roro aye nana ro vwo erhuvwu mamọ. Wọ mrẹ omaemuophiyọ vwẹ ophare rọyen? Ọ da dia ọtiọyen, a sa riẹn oboresorọ. O vwo erọnvwọn buebun rọ cha karophiyọ vwevunrẹ uwevwin nana. Ọ vẹ ọshare rọyen Ebraham ro vwo ẹguọnọ kpahen mamọ na ghwọrọ ọke buebun kugbe vwẹ uwevwin na re. * Ayen ivẹ na yen bọnrọ kugbe.

Ayen dia Ur, orere ro vwo efe mamọ, ro ji vwo ihwo re ton ona rẹ ekakare vẹ ineki. Ọtiọyena, ayen vwo ekuakua rẹ akpeyeren buebun. Ẹkẹvuọvo, ẹro rẹ Sera vwo ni uwevwin na ghanre vwo nẹ asan ra da sẹro rẹ ekuakua ọvo. Etinẹ yen ọyen vẹ ọshare rọyen diare vwẹ ọke rẹ omavwerhovwẹn vẹ omaemuophiyọ. Ayen nẹrhovwo rhe Jihova Ọghẹnẹ abọ buebun vwẹ etinẹ na. O vwo erọnvwọn buebun re nẹrhẹ Sera vwo ẹguọnọ rẹ orere nana.

Dedena, Sera choma rọ vwọ kparoma nẹ uwevwin na. Dede nẹ ọ joma te ẹgbukpe 60 re, ọ cha kua kpo asan rọ riẹnre-e, ji yeren akpọ rẹ imuoshọ vẹ ọbẹnvwẹ, o vwo iphiẹrophiyọ ro vwo rhivwi-in. Die yen ghwa so ewene rẹ kpregede nana? Die yen avwanre se yono vwo nẹ esegbuyota rọyen?

Ọhọhọre nẹ Ur yen Sera dia ghwanre. Wo de te orere na nonẹna, iwevwin re ghwọrọ totọ ọvo yen wọ cha mrẹ. Jẹ vwẹ ọke rẹ Sera, Urhie rẹ Yufretis na vọnre vẹ ikuna rẹ ineki ri mu erọnvwọn re pha ghanghanre nẹ asan sansan cha orere na. Ihwo yan cha yan kpo vwẹ irhuvwun rẹ orere na re pha hwahwa, ikuna re vwẹ oma dje ohwohwo vwẹ asan rẹ ayen de won vọn asan eje. Vwẹ ẹro roro Sera rọ ghwanra cha vwẹ orere yena, ọ rhe riẹn odẹ rẹ ihwo buebun vwẹ etiyin re. Omuẹro nẹ ayen je karophiyọ, kiridie o vwo erhuvwu mamọ. O ji vwo orua rode vwẹ etiyin.

A riẹn Sera vwẹ Baibol na fikirẹ esegbuyota rọyen, yẹ ọ dia esegbuyota kpahen ọghẹnẹ rẹ emeranvwe rẹ ihwo buebun ga vwẹ orere rẹ Ur na-a. A bọn uwevwin rode ọvo kẹ ọghẹnẹ na. Sera ga Ọghẹnẹ rẹ uyota na Jihova. Baibol na ta ota kpahen oborẹ Sera ru vwo esegbuyota rọye-en. Ọsẹ rọyen ka ga ẹdjọ jovwo. Obo rọ wanre eje, ọ rọvwọn Ebraham, rọ vwẹ ẹgbukpe ihwe vwo vien. * (Jẹnẹsis 17:17) Ọke vwọ yan obaro, a da rhe riẹn Ebraham phiyọ “ọsẹ rẹ ayen ejobi ri segbuyota.” (Rom 4:11) Orọnvwe rayen da rhe dia obọdẹn rẹ orọnvwe ro vwo ọghọ, otaẹtakuẹgbe, kugbe owenvwe ra vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn phiyọ. Marho, ẹguọnọ vwọ kẹ Ọghẹnẹ yen nẹrhẹ ayen sa dia kugbe.

 Sera vwo ẹguọnọ rẹ ọshare rọyen mamọ, ayen je bọn uwevwin rayen kẹrẹ orua rayen vwẹ Ur. Ẹkẹvuọvo, o rhe kri-i, ayen de hirharoku ẹdia rọ nẹrhẹ ayen muomaphiyọ. Baibol na vuẹ avwanre nẹ Sera “kẹ ẹga, o vwiẹ ọmọ-ọ.” (Jẹnẹsis 11:30) Vwẹ ọke yena, ra vwọ dia ẹga, ọyen emu rẹ ophọphọvwe. Dedena, Sera fuevun kẹ Ọghẹnẹ vẹ ọshare rọyen. Lọt rọ dia ọmọ oniọvo rayen da rhe dia kerẹ ọmọ kẹ ayen. Erọnvwọn nabọ shephiyọ rhi te ẹdẹ ọvo rẹ erọnvwọn eje vwo wene.

Ebraham de bru Sera rhe vwọrẹ omavwerhovwẹn. Ọ bẹn vwọ kẹ ro vwo vwo imuẹro kpahen obo re ghwa phia na. Ọghẹnẹ rẹ ayen ga na ghwa ta ota kẹ, ọ tobọ vwomaphia kẹ womarẹ amakashe! Vwẹ ẹro roro, Sera ni ọshare rọyen kiọkiọkiọ, rọ vwọ nọ: “Die yen ọ vuẹ wẹ? Biko vuẹ vwẹ!” Ọ sa dianẹ Ebraham ke chidia totọ roro obo rọ cha ta; ọ da vuẹ Sera oborẹ Jihova tare: “Vrẹn nẹ otọ wẹn kugbe orua wẹn rere wo kpo otọ ri Mi che dje kẹ wẹ na.” (Iruo Rẹ Iyinkọn Na 7:2, 3) Ọyena vwo wan nu, ayen de roro kpahen owian rẹ Jihova vwọ kẹ ayen na. Ayen cha yanjẹ akpọ rẹ ofuvwegbe rẹ ayen yerẹn jovwo na vwo, kẹ ayen che yeren akpọ ra vwọ kua nẹ asan kpo asan! Die yen Sera che ru? Omuẹro nẹ Ebraham nabọ ni opharo rọyen. O che bicha vwẹ ewene rode nana vwẹ akpeyeren rayen?

Ojẹ rẹ Sera hirharoku na sa họhọ emu ọkpokpọ kẹ avwanre. E se roro, ‘Ọghẹnẹ je rhe vuẹ vwẹ yẹrẹ ọrivẹ rẹ orọnvwe mẹ nẹ avwanre ru orọnvwọn ọtiọye-en!’ Jẹ avwanre eje hirharokuẹ ojẹ rọ họhọ ọyena. Avwanre yerẹn vwẹ akpọ ra da reyọ vwọ tua ekuakua rẹ akpeyeren, ihwo sa vuẹ avwanre nẹ a vwọtua ekuakua rẹ akpeyeren vẹ ofuvwegbe romobọ. Jẹ Baibol na bru avwanre uche nẹ a vwẹ ẹga rẹ Ọghẹnẹ vẹ eruo rẹ ọhọre rọyen vwọ ka obaro. (Matiu 6:33) Rẹ avwanre vwo roro kpahen oborẹ Sera ruru na, avwanre sa nọ, ‘Ojẹ vọ yen me cha jẹ vwẹ akpeyeren?’

Ọke rẹ Sera vwọ ghwẹ ekuakua rọyen, ọ rha riẹn ekuakua ro che mu nene oma vẹ e rọ cha yan jovwo-o. Ọ cha kpairoro vrẹ ekuakua re cha họhọ nọ kẹ kamẹl vẹ ekẹtẹkẹtẹ na, yẹrẹ kemu kemu rẹ ayen guọnọre-e. Aphro herọ-ọ, ayen cha shẹ ekuakua rayen buebun yẹrẹ vwẹ ayen ruẹse. Sera je cha kpairoro vrẹ akpọ rẹ ofuvwegbe ro yerẹn jovwo kerẹ eki re kẹrerẹ rọ da dẹ eka, eranvwe, emamọ, emwa vẹ erọnvwọn efa.

Ọkiọvo, ọ rọ tobọ ma bẹn kẹ Sera yen o vwo vrẹn nẹ uwevwin rọyen. Ọ da dianẹ uwevwin rayen họhọ iwevwin rẹ ihwo rẹ Ur buebun, kirobo rẹ ihwo ri ru ehiahiẹ kpahen erọnvwọn ra tọn nẹ otọ rhe djere, kọyen uvi rẹ erọnvwọn yen va Sera abọ.  Iwevwin na evo vwo ivun re vrẹ 12, kugbe ame rọ fonro vẹ ipọmpu rọ djẹ. Uwevwin rọ ghwa rho dede-e, vwo asan re de ronvwoma vwẹ enu rẹ uwevwin na, igbẹhẹ, vẹ ẹchẹ ra sa kanra. Kẹ utughẹ se sivwin ohwo vwo nẹ obọ rẹ iji, okpohrokpo, ubido, okori, vẹ eranvwe efa re djoma ra mrẹ phẹrephẹre vwẹ ọke rẹ Baibol?

Kẹ orua rọyen vwo? Ono yen Sera cha yan jovwo? Iji rẹ Ọghẹnẹ rọ tare nẹ “vrẹn nẹ otọ wẹn kugbe orua wẹn” sa dia bẹnbẹn vwọ kẹ. Kerẹ aye ro vwo ẹguọnọ rẹ ihwo, ọ sa dianẹ o vwo iniọvo rẹ eshare vẹ eya ri sikẹrẹ mamọ, rọ rha cha mrẹ ọfa-a. Dedena Sera fiudugberi ro vwo muegbe kẹdẹ kẹdẹ vwọ kẹ oyan na.

Dede nẹ egbabọse buebun herọ, Sera muegbe re, ọ hẹrhẹ ẹdẹ rẹ ayen cha vwọ kparoma. Terah rọ dia ọgbuyovwin rẹ orua na cha vwọ kpahen Ebraham vẹ Sera, dede nẹ ọ ghwo te omarẹ ẹgbukpe 200 re. (Jẹnẹsis 11:31) Aphro herọ-ọ, Sera vwo oghwa rọ vwọ vwẹrote ọsẹ rọyen rọ kpakore na. Lọt je cha vwomaba ayen “vrẹn nẹ otọ ri Kaldia” kirobo rẹ Jihova vuẹ ayen.—Iruo Rẹ Iyinkọn Na 7:4.

Ẹsosuọ, ayen yan omarẹ imaili 600 (960 km) wan orhoma rẹ Urhie rẹ Yufretis kpo Haran. Ayen da dia etiyin ọmọke. Ọ sa dianẹ vwẹ ọke nana Terah muọga re, ọ rha cha sa yan oyan ogrongon na ọfa-a. Ayen da dia etiyin rhi te ọke ro vwo ghwu; o ghwuru ọke rọ vwọ hẹ ẹgbukpe 205. Tavwen ayen ke kparoma nẹ etiyin, Jihova da ta ota kẹ Ebraham, rọ vwọ rhoma vuẹ obọ ọfa nẹ o vrẹn nẹ asan rọ hepha na vwo kpo asan ro che dje kẹ. Ẹkẹvuọvo vwẹ udje nana, Ọghẹnẹ de ve kẹ: “Ki mi ru we vwọ dia ẹgborho buebu.” (Jẹnẹsis 12:2-4) Ebraham hẹ ẹgbukpe 75, Sera da rha dia ẹgbukpe 65 ọke rẹ ayen vwo vrẹn nẹ Haran, jẹ ayen ji rhi vwiẹ ọmọ-ọ. Kẹ mavọ yen Ebraham se vwo vwiẹ ẹgborho? Ọ cha rọvwọn aye ọfa? Vwẹ ọke yena eshare sa rọvwọn eya buebun, ọtiọyena Sera se vwo iroro tiọyen kpahen Ebraham.

Obo rọ wanre eje, ayen de mu oyan phiyọ nẹ Haran. Ẹkẹvuọvo jokaphiyọ ihwo ri nene ayen asaọkiephana. Ikuegbe na jẹ avwanre riẹn nẹ Ebraham vẹ orua rọyen vrẹ nẹ etiyin vẹ efe ro kokori “kugbe ihwo ro vwori vwi Haran.” (Jẹnẹsis 12:5) Amono yen ihwo yena? Ọ sa dia idibo rọyen. Ẹkẹvuọvo, imuẹro herọ tanẹ Ebraham vẹ Sera yono ihwo re guọnọ riẹn kpahen esegbuyota rayen. Vwevunrẹ eta rẹ ihwo rẹ Ju ọke awanre fan vwo nẹ owọrota yena, ayen tare nẹ ihwo re djunute vwẹ owọrota nana egedjọ ri kurhẹriẹ, re vwomaba Ebraham vẹ Sera vwẹ ẹga rẹ Jihova. Ọ da dia ọtiọyen, esegbuyota ọgangan rẹ Sera vwori yen mu ro vwọ vuẹ ihwo efa kpahen Ọghẹnẹ kugbe iphiẹrophiyọ ro vwori. Ọyen obo ro fori nẹ avwanre roro kpahen, kidie avwanre yerẹn vwẹ ọke rẹ esegbuyota kugbe iphiẹrophiyọ vwo shekpotọ. Wo de yono orọnvwọn nẹ Baibol na rhe, wọ sa vuẹ ihwo efa kpahọn?

Ọ sa dia Nisan 14, vwẹ ukpe rẹ 1943 B.C.E., yen ayen shariẹ Urhie rẹ Yufretis wan vrẹ kpo otọ rẹ Jihova ve kẹ ayen na. (Eyanno 12:40, 41) Vwẹ ẹro roro Sera ro ni asan eje, ọ da mrẹ oborẹ asan na yovwin te, aruọke na ro shephiyọ kugbe erọnvwọn sansan rehẹ etiyin. Jihova da rhoma vwomaphia kẹ Ebraham kẹrẹ irhe ride rehẹ Moreh vwẹ Shekem, udje nana Jihova da ta: “Uvwiẹ wẹn me cha vwẹ otọ nana kẹ.” Ubiota na “uvwiẹ” cha nẹrhẹ Ebraham roro kodo! Ọ nẹrhẹ o roro kpahen ota rẹ Jihova tare vwẹ ogba rẹ Idẹn kpahen ọmọ ọvo rọ cha ghwọrọ Eshu. Jihova vuẹ Ebraham jovwo re nẹ ẹgborho ro che nẹ uvwiẹ rọyen rhe yen che rhie idjerhe rẹ ebruphiyọ kẹ ihworakpọ eje.—Jẹnẹsis 3:15; 12:2, 3, 6, 7. 

Dedena, orua rẹ Ebraham vrabọ rẹ ebẹnbẹn rẹ akpọ nana-a. Owẹnvwe de ri fi vwẹ otọ rẹ Kenan, Ebraham da kua orua rọyen kpo Ijipt. Ẹkẹvuọvo, ọ kpaẹro mrẹ imuoshọ ọvo vwẹ ubrakpọ yena. Ọtiọyena, ọ da ta kẹ Sera: “Me riẹnre nẹ wẹ aye vẹ erhuvwu siẹ re de ni we; Ọke rẹ ihwo rẹ Ijipt da rhe mrẹ wẹ, kẹ ayen cha tanẹ, Ọnana aye rọye; kẹ ayen che hwe vwe, ayen ki ju we vwo. Gba ta kẹ ayen nẹ wẹ oniọvo mẹ, rere o vwo yovwi kẹ vwẹ fiki wẹ, rere me mrasan rhọ fiki wẹ.” (Jẹnẹsis 12:10-13) Diesorọ Ebraham vwọ yare Sera oka rẹ oyare nana ro ji ru dẹvo-o?

 Ebraham dia ọvwọrefian yẹrẹ ọzuọn kirobo rẹ egbaphro djere-e. Vwọrẹ uyota Sera ọmọsẹ rẹ Ebraham. O ji vwo oboresorọ Ebraham vwo ru obo ro ruru na. Ebraham vẹ Sera riẹnre nẹ ọmọ rẹ oghẹresan ro che nẹ uvwiẹ rayen rhe na yen ma ghanre kẹ ayen, kidie ọyen ọhọre rẹ Ọghẹnẹ, ọtiọyena a guọnọ omaẹkẹnẹ. Vwọrẹ uyota, erọnvwọn awanre ra mrẹre djerephia nẹ ihwo ri vwo ẹgba usuon vwẹ Ijipt sa reyọ aye rẹ ohwo ọfa ayen mi hwe ọshare na. Ọtiọyena, Ebraham dje aghwanre phia, Sera da vwomakpotọ nene orhiẹn ebro rọyen.

O kriri-i, oboresorọ oshọ vwo mu Ebraham na da ghene phia; evo vwẹ usun rẹ emọ rẹ ovie Fero de noso nẹ asan rẹ Sera ghwo te na, o ji vwo erhuvwu mamọ. Ayen da vuẹ Fero kpahọn, Fero da vwẹ iji phia nẹ a reyọ Sera rhe! A cha sa vwẹ ẹro roro oborẹ ofu dje Ebraham te yẹrẹ oka rẹ oshọ ro mu Sera-a. Jẹ, ọhọhọre nẹ ayen nene Sera yerin kerẹ ọrhorha re muọghọ kẹ, ọ dia kerẹ ọviẹ-ẹn. Ọ sa dianẹ Fero jẹ iroro rọ vwọ reyọ efe rọyen riẹriẹ Sera te oma, ukuotọ rọyen ọ me ra mrẹ “oniọvo” rọyen rere ọ sa vwọ rọvwọn.—Jẹnẹsis 12:14-16.

Vwẹ ẹwẹn roro Sera rọ wan ovakpo rẹ uwevwin rẹ ovie na ni otafe. Mavọ oma che ruo, rọ vwọ rhoma dia uwevwin rọ pha yoyovwin, je re omamọ rẹ emu? Oka rẹ akpọ nana rọ tobọ yovwin nọ ọ ro yerin vwẹ Ur jovwo na sa dia ọdavwini vwọ kẹ? Vwẹ ẹro roro oborẹ oma cha vwerhen Eshu te, ọ da dianẹ ọ yanjẹ Ebraham vwo ra rọvwọn Fero! Ẹkẹvuọvo Sera ru ọtiọye-en. Ọ fuevun kẹ ọshare rọyen, orọnvwe rọyen, kugbe Ọghẹnẹ rọyen. Mane kẹ ihwo re rọvwọnre eje se dje oka rẹ evun-ẹfuọn tiọyena phia vwẹ akpọ nana rọ vọnre vẹ ọfanrhiẹn na! Wọ sa vwẹrokere evun-ẹfuọn rẹ Sera vwẹ oyerinkugbe wẹn vẹ ihwo ru wo vwo ẹguọnọ kpahen kugbe igbeyan wẹn?

Jihova da sẹro rẹ aye nana, rọ vwọ reyọ ọtiekọ vwọ ghwiẹ Fero vẹ evwruwevwin rọyen. Ọke rẹ Fero rhe vwọ riẹn nẹ Sera aye rẹ Ebraham, ọ da reyọ rhivwin bru Ebraham ra, ọ da vuẹ orua na eje nẹ ayen kua nẹ Ijipt. (Jẹnẹsis 12:17-20) Oma vwerhen Ebraham mamọ rẹ aye rọyen vwo rhivwin bro rhe! Karophiyọ nẹ ọ vuẹrẹ jovwo: “Me riẹnre nẹ wẹ aye vẹ erhuvwu.” Ẹkẹvuọvo, oma vwerhenrọ kpahen oka rẹ erhuvwu ọfa rọ rho vrẹ erhuvwu rẹ ugboma ghevweghe. Sera ọyen ohwo rọ djahere vwẹ obo udu, rọ dia oborẹ Jihova nẹ ghanghanre. (1 Pita 3:1-5) Oka rẹ erhuvwu yena yen ofori nẹ ihwo eje vwo. Avwanre de phi oyerinkugbe rẹ avwanre vẹ Jihova phiyọ ẹdia rẹsosuọ ukperẹ ekuakua rẹ ugboma, davwẹngba vuẹ ihwo efa kpahen oborẹ avwanre riẹn kpahen Ọghẹnẹ, je fuevun nene irhi rẹ Jihova ri shekpahen ọfanrhiẹn ọke re de hirharoku edavwini, jẹ avwanre vwẹrokere esegbuyota rẹ Sera.