Irhi Ihwe na eyen irhi rẹ Jihova vwọ kẹ ẹgborho rẹ Izrẹl rẹ ọke awanre. Fikirẹ ona ra vwọ fan ubiota rẹ Hibru re se ʽaseʹreth had·deva·rim,ʹ ihwo evo da rhe riẹn urhi na phiyọ Eta Ihwe. Ubiota rẹ Hibru nana vwomaphia abọ erha vwẹ isiesi rẹ Pentateuch (Torah), rọ dia ẹbe iyorin rẹsosuọ rẹ Baibol na. (Eyanno 34:28; Urhi Rivẹ 4:13; 10:4) Ubiota rẹ Grik rọ họherọ yehẹ deʹka (ihwe) kugbe loʹgous (eta), re ku kugbe vwọ dia “Decalogue.”

 Ọghẹnẹ si Irhi Ihwe na phiyọ ephapha rẹ oragha ivẹ, ọ da vwẹ ayen kẹ Mosis vwẹ enu rẹ Ugbenu rẹ Sinae. (Eyanno 24:12-18) E si Irhi Ihwe na phiyọ Eyanno 20:1-17 kugbe Urhi Rivẹ 5:6-21.

•  Irhi Ihwe na

•  Diesorọ obo ra rhuẹrẹ Irhi Ihwe na phiyọ vwọ fẹnẹ ohwohwo?

•  Die yen ọdavwẹ rẹ Irhi Ihwe na?

•  Ofori nẹ Inenikristi yọnrọn Irhi Ihwe na?

•  Irhi Ihwe na fiemu kẹ avwanre nọnẹna?

•  Iji rehẹ Irhi Ihwe na ra je mrẹ vwẹ Ọphọ Ọkpokpọ na

1.   Ga Jihova Ọghẹnẹ ọvo.—Eyanno 20:3.

2.   Wọ ga ẹdjọ-ọ.—Eyanno 20:4-6.

3.   Wo se odẹ rẹ Ọghẹnẹ ogbise-e.—Eyanno 20:7.

4.   Yọnrọn ẹdẹ rẹ urovwoma na.—Eyanno 20:8-11.

5.   Muọghọ kẹ ọsẹ vẹ oni wẹn.—Eyanno 20:12.

6.   Wo hwe ohwo-o.—Eyanno 20:13.

7.   Wo gbe igberadja-a.—Eyanno 20:14.

8.   Wo chuji-i.—Eyanno 20:15.

9.   Wo se oseri rẹ eku-u.—Eyanno 20:16.

10.   Wo vwo urhuru-u.—Eyanno 20:17.

 Oborẹ ihwo sansan rhuẹrẹ Irhi Ihwe na wan fẹnẹre, kidie Baibol na ghwa vwẹ ukeri kẹ ayen ọvuọvo-o. Oborẹ ihwo buebun rhuẹrẹ ayen wan yen e ni vwo si i rehẹ obenu na. Jẹ, ihwo efa rhuẹrẹ ayen vwẹ idjerhe rọ fẹnẹre. Asan re phi urhi rẹsosuọ, ọrivẹ kugbe ọ rọ koba na phiyọ yen fẹnẹre. a

 Irhi Ihwe na ghwa ẹbẹre ọvo rẹ Urhi rẹ Mosis. Irhi rẹ Mosis na vwo iji re vrẹ 600. Ọyen jehẹ esiri rẹ ọphọ rẹ Jihova vẹ ẹgborho rẹ Izrẹl rere vwẹ ọke awanre. (Eyanno 34:27) Ọghẹnẹ veri nẹ ekuakua che yovwin kẹ ihwo rẹ Izrẹl siẹrẹ ayen da yọnrọn Urhi rẹ Mosis. (Urhi Rivẹ 28:1-14) Ẹkẹvuọvo, ọdavwẹ rẹ Urhi na ọyen o vwo muegbe rẹ ihwo rẹ Izrẹl hẹrhẹ Kristi yẹrẹ Mesaya re veri na.—Galesha 3:24.

 Ẹjo. Ẹgborho rẹ Izrẹl rẹ ọke awanre yen Jihova vwẹ Urhi rọyen kẹ, ji te Irhi Ihwe na. (Urhi Rivẹ 5:2, 3; Une Rẹ Ejiro 147:19, 20) Inenikristi hẹ otọ rẹ Urhi rẹ Mosis na-a, a je tobọ “rhan [Inenikristi rẹ Ju] nẹ abọ re urhi na.” (Rom 7:6) b A vwẹ “urhi ri Kristi” ro churobọ si erọnvwọn eje rẹ Jesu vuẹ idibọ rọyen nẹ ayen ru, vwo wene Urhi rẹ Mosis.—Galesha 6:2; Matiu 28:19, 20.

 E. Avwanre sa mrẹ erere siẹrẹ a da fuẹrẹn Irhi Ihwe na, kidie ayen dje iroro rẹ Ọghẹnẹ phia. (2 Timoti 3:16, 17) E mu Irhi Ihwe na kpahen iji ri che se kpo awanre-e. (Une Rẹ Ejiro 111:7, 8) Buebun rẹ iji yena yen e mu oborẹ ihwo buebun se Ọphọ Ọkpokpọ na kpahen.—Ni “Iji rehẹ Irhi Ihwe na ra je mrẹ vwẹ Ọphọ Ọkpokpọ na.”

 Jesu yonori nẹ e mu Urhi rẹ Mosis na, rẹ Irhi Ihwe na dia ẹbẹre ọvo rọyen, kpahen irhi ivẹ kiriguo. Ọ da ta: “Guọnọ Ọrovwohwo Ọghẹnẹ wẹn vwẹ udu wẹn ejobi, vwẹ ẹnwẹn wẹn ejobi, kugbe iroro wẹn ejobi. Ọnana hẹ urhi rẹsosuọ kugbe ọ rọ marho. Ọ ro chekọ je họhọ ọnana, Guọnọ ọrivẹ wẹn kirobo wọ guọnọ oma wẹn. Enu rẹ irhi nana ivẹ na . . . irhi na mudia phihọ.” (Matiu 22:34-40) Ọtiọyena, Inenikristi ji che vwo ẹguọnọ rẹ Ọghẹnẹ kugbe irivẹ rayen, dede nẹ ayen hẹ otọ rẹ Urhi rẹ Mosis na-a.—Jọn 13:34; 1 Jọn 4:20, 21.