Pho kpẹ obo revun rọyen

ENỌ RẸ IGHENE NỌ

Me da Guọnọ Ghwu Vwo?

Me da Guọnọ Ghwu Vwo?

 “Vwẹ ikpe evo re wanre na, ẹnwan mẹ ganre mamọ tẹdia ọ da họhọ nẹ me davwẹngba mi vwo fun erhanre kẹdi kẹdẹ. Vwẹ uvwre ọke nana, ẹwẹn rẹ mi vwo hwe oma mẹ ọvo kọyen rhe vwe. Me ghene guọnọ ghwu-u. Me de guọnọ phioba phiyọ ojaẹriọ mẹ ejobi.”​—Jonathan, 17.

 Vwẹ ehiahiẹ ọvo re ruru vwọ kpahen emọ rẹ isikuru ri te 14,000 vwẹ isukuru ride evo, a mrẹvughe nẹ ọvo usun rẹ emọ isikuru iyorin yen rhọnvwere nẹ ayen vwo ẹwẹn rẹ ayen vwo hwe oma rayen vwẹ emeranvwe 12 re wanre na. a Ọ da dianẹ wo roro nẹ akpọ rhe fo obo re yeri-in, die yen wo se ru?

  •   Wo brokpakpa-a. Brorhiẹn nẹ wo che brokpakpa ru oborẹ oma vuẹ wẹ nẹ wo ru na-a. Dede nẹ ebẹnbẹn evo sa dia obo re ghene rho nọ vwọ kẹ avwanre, o vwo owọẹjẹ sansan re sa chọn wẹ uko vwo yerin ghene ayen.

 Wo se roro nẹ wo che se vrẹn nu ebẹnbẹn wẹn na-a. Ẹkẹvuọvo, ọ dia ọkieje yen iroro avwanre vwọ dia uyota-a. O vwo idjerhe sansan re sa chọn wẹ uko vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn wẹn na phiyọ, ukẹcha wọ guọnọ se fobọ te we obọ vwẹ idjerhe ru wọ vwẹ ẹwẹn roro-o.

  •  Odjekẹ ri Baibol: “A lagha avwanre vwẹ idjerhe kidjerhe, ẹkẹvuọvo yẹ a pẹtiẹ avwanre-e; ofu dje avwanre, ẹkẹvuọvo ye siẹro nu-u.”​—2 Kọrẹnt 4:8.

     Iroroẹjẹ: Ọ da dianẹ iroro wo vwo hwe oma wẹn pha gangan yẹrẹ ko rhe we nọke ra ruọke, gba guọnọ obo re sa chọn wẹ uko​—ọkiọvo, wo se se ihwo re vwẹrote ihwo re guọnọ hwe oma rayen, yẹrẹ kpo họspita vwọ kẹ ukẹcha. E yono ihwo nana re vwọ ukẹcha phia, ayen guọnọ vwẹ ukẹcha kẹ wẹ.

  •   Ta ota kẹ ohwo. O vwo ihwo ri vwo ẹguọnọ wẹn re je guọnọ chọn wẹ uko. Ayen sa dia igbeyan vẹ ihwo rẹ orua re riẹn obo re phia kẹ wẹ-ẹ, jokpanẹ wọ vuẹ ayen.

 Ihwo evo guọnọ ughana ẹro rere ayen sa vwọ mrẹ erọnvwọn fiotọ. Vwẹ idjerhe vuọvo na, wọ je guọnọ ugbeyan rọ sa chọn wẹ uko vwọ mrẹ oborẹ wọ sa vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn wẹn phiyọ, rere wọ sa vwọ rhoma vwo owenvwe wo vwo yerin.

  •  Odjekẹ ri Baibol: “E vwiẹ oniọvo [ugbeyan] kpahe ohwo fiki rẹ ẹdoja.”​—Isẹ 17:17.

     Iroroẹjẹ: Wọ vwọ ton otaẹtakuegbe phiyọ, wọ sa tanẹ: “Mi vwo iroro echọchọ evo o krinọ-ọ na. Me sa ta ota kẹ wẹ kpahọn?” Yẹrẹ wọ sa tanẹ: “Mi vwo ebẹnbẹn evo mẹvwẹ ọvo sa rhuẹrẹphiyọ-ọ. Wọ sa chọn vwẹ uko?”

  •   Mrẹ idọktọ. Ebẹnbẹn ri jẹ omakpokpọ evwo kerẹ ẹnwan yẹrẹ ofudjevwe sa nẹrhẹ ihwo vwo iroro rẹ ayen vwo hwe oma rayen. Ẹkẹvuọvo iyẹnrẹn esiri herọ, ọnana obo re se sivwin.

 Owọnrhe nẹrhẹ emu won ohwo-o, vwẹ idjerhe vuọvo na, ofudjevwe je sa nẹrhẹ ohwo vwo iroro rẹ ughwu. Ẹkẹvuọvo, e se sivwin ivẹ na.

  •  Odjekẹ ri Baibol: “Ihwo rẹ oma rẹ ayen ganre guọnọ ọbo-o, jokpa rẹ otu rẹ oma da.”​—Matiu 9:12.

     Iroroẹjẹ: Nabọ rovwoma, vwerhẹn wọ je sasa ugboma na, wọ me je re omamọ rẹ emu. Oborẹ ugboma wẹn hepha se djobọte iroro wẹn.

  •   Nẹrhovwo. Baibol na tare nẹ Ọmemama rẹ avwanre “rhonọ udu rẹ avwanre, ọ ke rha je riẹn emu ejobi re.” (1 Jọn 3:20) Wọ sa nẹrhovwo rhe nonẹna? Se odẹ rọyen, Jihova, wọ je ghwa ta ubiudu wẹn eje vwọ kẹ.

 Eghwa evo họhọ nọ rẹ owẹ ọvo se mu. Ọmemama rẹ avwanre, Jihova, choma rọ vwọ chọn wẹ uko.

  •  Odjekẹ ri Baibol: “Ta ọdavwẹ wẹn kẹ Ọghẹnẹ. Ufuoma rẹ Ọghẹnẹ rọ nọ ẹruọ ejobi, kọ yọnrọn udu vẹ iroro rẹ ovwan.”​—Filipae 4:​6, 7.

     Iroroẹjẹ: Vwọ vrẹ wọ de vwọ vuẹ Jihova kpahen ebẹnbẹn wẹn, davwẹngba vwo roro kpahen orọnvwọn oyoyovwin ọvo wọ sa kpẹvwẹ vwọ kẹ nonẹna. (Kọlose 3:15) Uruemu ra vwọ kpẹvwẹ sa chọn wẹ uko vwọ vwẹ omamọ ẹro vwo ni akpeyeren.

 Wo de roro nẹ akpọ rhe fo obo re yeri-in, guọnọ ukẹcha. Ọnana yen oborẹ Jonathan, re djunute siẹvure ruru. Ọ da ta: “Mi nene ọsẹ vẹ oni mẹ ta ota abọ buebun, me da je guọnọ ukẹcha rẹ idọktọ. Asaọkiephana, me nabọ ruẹ yovwẹn. Dede nẹ o ji vwo ọkievo mi vwo muomaphiyọ, mi rhe vwo ẹwẹn ri mi vwo hwe oma mẹ-ẹ.”

a U.S. Centers for Disease Control and Prevention yen ru ehiahiẹ na vwẹ 2019.