“Me mrẹ emọ rẹ iklasi mẹ ri chidia vwẹ iklasi jẹ ayen vwo ọbe-e, ayen ji kuẹ erọnvwọn phiyọ erhọn vwọ kerhọ rẹ uhworo vwẹ ọke rẹ oyono avwanre da ta ota. Dedena, o gbe ayen unu oboresorọ ayen vwo she ọdavwini! O ji vwo ẹko rẹ ihwo efa kerẹ omẹvwẹ ri se ọbe mamọ, dedena, ayen ji she ọdavwini. Me riẹn oboresorọ ọ vwọ dia ọtiọye-en. Ọ vwerhẹn ovwẹ oma mi de she ọdavwini-i, ma rho ọ da dianẹ mi se ọbe ro ason vwẹ ọsoso udughwrẹn ọvo.”​—Yolanda.

 Obo re phia kẹ Yolanda na phia kẹ wẹ jovwo re? Vwọrẹ uyota, ọnana sa nẹrhẹ ohwo she ọkuọrọn ọ da tobọ dianẹ obọ ọvo yẹrẹ abọ buebun yen e she ọdavwini.

 Ighene evo ri she ọdavwini vwẹ isikuru sa kpairoro vrẹ ẹgbaẹdavwọn rẹ ayen vwo ru yovwinphiyọ. Efa sa tobọ dobọ rẹ isikuru ẹra ji kare kare. Ọ cha lọhọ re vwo nene iroroẹjẹ ivẹ nana, ẹkẹvuọvo o vwo idjerhe ọfa ra sa vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn nana phiyọ. E ja fuẹrẹn owọẹjẹ esan re sa chọn wẹ uko vwo ru yovwinphiyọ vwẹ isikuru.

•  Obo ru wo se ru

•  Oborẹ edje wẹn tare

•   Ro iklasi ọkieje. Wo se roro nẹ ihwo eje riẹn ọnana, ẹkẹvuọvo wọ rha rua iklasi ọkieje-e, wo che she vwẹ isikuru.

   “Vwẹ isikuru mẹ, mi niroso nẹ emọ ri vwo ọdavwaro kpahen ẹyan-obaro rayen vwẹ isikuru-u yen ma djẹ nẹ iklasi, ọnana mi phi ayen phiyọ okpetu.”​—Matthew.

   Odjekẹ ri Baibol: “Okankọn kẹ okankọn rẹ ohwo kọnre, ọye o ji che vun rhe.”​—Galesha 6:7.

•   Mu ẹwẹn phiyọ obo re che yono uwe vwẹ iklasi. Ra vwọ ruẹ iklasi ọyen obo ri yovwirin, ẹkẹvuọvo ọyena ọvo teri-i, wọ da hẹ etiyin, ru obo ru wo se ru eje vwo muomaphiyọ obo re che yono uwe. Si erọnvwọn phiyotọ. Davwẹngba vwo vwo ẹruọ rẹ oborẹ oyono wẹn ta. Nọ enọ vwẹ iklasi siẹrẹ uphẹn na de rhiephiyọ.

   “Me nọ enọ mamọ vwẹ iklasi kidie me riẹnre nẹ oyono na cha nabọ dje obo ro yono na fiotọ, ọ da dianẹ ọvo vwẹ usun rẹ ihwo ro yono na, nabọ vwo ẹruọ rẹ obo ro yono na te-e.”​—Olivia.

   Odjekẹ ri Baibol: “Kẹnoma rẹ obo ru wo nyo.”​—Luk 8:18.

•   Wo ruẹ ẹspo vwẹ isikuru-u. Re vwo ruẹ ẹspo dia obo ri yovwiri-in. O vwo idjerhe sansan re vwo ruẹ ẹspo vwẹ isikuru. Ọvo vwẹ usun rayen yen e vwo nẹ emu ihwo efa siẹ. Uruemu nana brare, vwọba ọ je cha sa chọn wẹ uko vwọ riẹn emu vuọvo-o.

   “Wo rhe vwo ẹruọ rẹ orọnvwọ-ọn, wo nẹ emu ihwo efa siẹ vwẹ ọdavwini-i. Ẹspo cha sa chọn wẹ uko-o. Re vwo ruẹ ẹspo yono uwe phiyọ obo ra vwọ vwẹ ẹro da ihwo efa, ukperẹ wọ vwọ rhuẹrẹ ebẹnbẹn wẹn phiyọ komobọ.”​—Jonathan.

   Odjekẹ ri Baibol: “Nabọ ruiruo wẹn wiẹn, rere wọ vwọ mrẹ obo ru wọ vwọ yan eyan.”​—Galesha 6:​4, Contemporary English Version.

•   Ni iruo ra kẹ wẹ vwẹ isikuru ghanghanre. Ọ da dia obo wo se ru, ruiruo ra kẹ wẹ vwẹ isikuru tavwen wo ki ru erọnvwọn efa​—ma rho, tavwen wo ki ru oborẹ wo ruẹ vwẹ ọke rẹ omaerovwon. a Vwẹ idjerhe ọtiọyena, ku wọ sa nabọ riavwerhen rẹ ọke rẹ omaerovwon wẹn ọ da dianẹ wo ruiruo ra vwọ kẹ wẹ vwẹ isikuru nu re!

   “Mi nẹ iruo ra kẹ vwẹ vwẹ isikuru ghanghanre, ọtiọyena, mi de ru yovwinphiyọ vwẹ isikuru. Ọke buebun mi de te uwevwin yen me vwọ guọnọ vwerhẹn yẹrẹ kerhọ vwọ kẹ uhworo. Ẹkẹvuọvo, me davwẹngba mi vwo ruiruo ra kẹ vwẹ vwẹ isikuru nu tavwen mi ki rovwonma.”​—Calvin.

   Odjekẹ ri Baibol: “Vughe obo ri yovwiri.”​—Filipae 1:10.

•   Nokpẹn rẹ ukẹcha. E jẹ oma vo wẹ wo vwo rhiabọreyọ ukẹcha mie ihwo efa-a. Bru ọsẹ vẹ oni wẹn ra vwọ kẹ uchebro. Nokpẹn rẹ ukẹcha rẹ obo ru wo se vwo ru yovwinphiyọ vwẹ isikuru mie oyono wẹn. Vwẹ ẹdia evo, wọ je sa guọnọ ukẹcha mie oyono romobọ rọ yono uwe vwẹ uwevwin.

   “Bru oyono rẹ isikuru wẹn ra, wọ nokpẹn rẹ ukẹcha rẹ obo ru wo se vwo vwo ẹruọ rẹ uyovwinrota na ji ru yovwinphiyọ. Oma cha vwerhọn siẹrẹ ọ da mrẹ owenvwe ru wo vwori wo vwo ru yovwinphiyọ, ọnana mi muo vwọ chọn wẹ uko.”​—David.

   Odjekẹ ri Baibol: “Ọvwiroro da herọ emu ko she phihọ.”​—Isẹ 15:22.

•   Reyọ kuphẹn kuphẹn ro rhiephiyọ vwo ruiruo. Vwẹ ẹkuotọ evo, edavwini re siẹ se vwo enọ efa ri phiẹba imaki wẹn, re cha chọn wẹ uko vwọ wan. Wọ je sa nokpẹn rẹ iruo rẹ isikuru efa rere imaki wẹn vwo kpenu. Wo de she ọdavwini, wọ sa rhoma nokpẹn rẹ uphẹn obọfa wọ vwọ rhoma ruo.

   “Me da guọnọ nẹ imaki mẹ kpenu vwẹ ẹdia ọvo, ke me jowọ ro fori kpahọn. Me nọ oyono mẹ sẹ iruo rẹ isikuru efa herọ mi se ru, yẹrẹ ọ rẹ me sa rhoma ru rere mi se vwo ru yovwinphiyọ vwẹ ẹdia yena.”​—Mackenzie.

   Odjekẹ ri Baibol: “Vwẹ evun rẹ owian ejobi erere herọ.”​—Isẹ 14:23.