Асосий материалларга ўтиш

Мундарижага ўтиш

Мулойимлик. Унинг бизга қандай фойдаси бор?

Мулойимлик. Унинг бизга қандай фойдаси бор?

Сара * исмли имондошимиз шундай деб бўлишди: «Табиатан уятчанман ва ўзимга бўлган ишончим кучли эмас. Шунга ўзига жуда ишонган ва жаҳлдор инсонлар орасида ўзимни ноқулай ҳис этаман. Лекин мулойим ва камтарин инсонлар орасида ўзимни бемалол ҳис қиламан. Бундай инсонларга бемалол ўз ҳис-туйғуларим ва муаммоларимни айта оламан. Менинг энг яқин дўстларим шундай инсонлардир».

Саранинг сўзларидан кўриняптики, мулойим бўлсак бошқа инсонлар биз билан дўстлашишни хоҳлашади. Бундан ташқари, мулойимлик Яҳовани мамнун қилади. Унинг Каломи бизни: «Мулойимлик... каби ёқимли фазилатларга бурканинглар»,— деб ундаяпти. (Колос. 3:12) Мулойимлик ўзи нима? Исо уни қандай намоён этган? Қандай қилиб ушбу фазилат бизнинг ҳаётимизни бахтлироқ қила олади?

МУЛОЙИМЛИК ЎЗИ НИМА?

Мулойимлик бу ички тинч ҳолат. Мулойим инсон бошқалар билан юмшоқлик ва меҳрибонлик ила муомала қилади ва жаҳлини чиқарадиган вазиятларда хотиржамликни сақлай олади.

Юнончадан «мулойимлик» деб ўгирилган сўз жиловланган ёввойи отни тасвирлашда қўлланилган. Ҳатто от жиловланган бўлса ҳам, у заиф бўлиб қолмайди. У кучлилигича қолади. Шунга ўхшаб мулойим инсон заиф эмас, аксинча, у кучли. Нега бундай дея оламиз? Чунки у ғазабини жиловлаб, бошқалар билан тинчликни сақлай олади.

«Табиатан мулойим инсон эмасман» деб ўйлармиз. Жаҳлдорлик ва сабрсизлик кенг тарқалган дунёда яшаяпмиз, шу сабабли мулойимликни намоён этиш биз учун қийин бўлиши мумкин. (Рим. 7:19) Демак, мулойимликни ривожлантириш учун биздан ҳаракат талаб қилинади, лекин Яҳованинг муқаддас руҳи бу мақсадга эришиш қароримизни кучли қилишга ёрдам беради. (Галат. 5:22, 23) Нега мулойимликни ривожлантиришга ҳаракат қилишимиз керак?

Мулойимлик инсонларни жалб қилади. Юқорида тилга олинган Саранинг кузатуви бўйича биз мулойим инсонлар орасида ўзимизни эркин ҳис қиламиз. Исо мулойимлик ва меҳрибонлик борасида энг аъло ўрнакдир. (2 Кор. 10:1) Ҳатто болалар уни яхши билишмаса-да, улар Исога яқин бўлишни исташган. (Марк 10:13–16)

Мулойимлик ҳам бизни, ҳам атрофимиздагиларни ҳимоя қилади. Агар мулойим бўлсак дарров ранжимаймиз ва жаҳлимиз тез чиқмайди. (Ҳик. 16:32) Бошқаларни, жумладан, яхши кўрадиган инсонларимизни хафа қилмаймиз, шу тариқа айбдорлик ҳиссидан азоб чекмаймиз. Қолаверса, бу бошқаларга фойда келтиради, чунки ҳис-туйғуларимизни назорат қиламиз ва ҳаракатларимиз уларни ранжитмайди.

МУЛОЙИМЛИКНИНГ АЪЛО НАМУНАСИ

Жиддий масъулиятлари ва бандлигига қарамасдан Исо барча инсонларга нисбатан мулойим бўлган. Унинг пайтида кўпчилик заҳмат чекиб, оғир юк остида юргани учун далдага муҳтож эди. Исонинг қуйидаги сўзларидан улар роса далда олган бўлишса керак: «Олдимга келинглар, [...] чунки мен мулойим ва соддадилман». (Мат. 11:28, 29)

Исо намоён этган мулойимликни қандай ривожлантиришимиз мумкин? Худонинг Каломини тадқиқ қилиб Исо бошқалар билан қандай муомала қилганини ва қийин вазиятларда қандай йўл тутганини ўрганишимиз мумкин. Шунда мулойимлигимиз синалган вазиятга дуч келганимизда, Исо каби йўл тутишга ҳаракат қиламиз. (1 Бутр. 2:21) Исога мулойим бўлишга ёрдам берган учта омилни кўриб чиқамиз.

Исо чинакамига камтар инсон бўлган. Исо: «Мен мулойим ва соддадилман»,— деб айтган. (Мат. 11:29) Мулойимлик ва камтаринлик фазилати узвий боғлиқ бўлгани учун Муқаддас Китобда улар бирга эслатиб ўтилган. (Эфес. 4:1–3) Улар қанақасига бир-бири билан боғлиқ?

Камтаринлик ўта жиддий бўлишдан ёки тез хафа бўлишдан қочишга ёрдам беради. Исони «очофат, майхўр» деб ноҳақ танқид қилишганида, у қандай муносабат билдирган? У ўз ўрнаги билан танқидларни йўққа чиқарган ва мулойимлик ила «одамнинг донолиги адолатли ишларидан» кўринишини таъкидлаган. (Мат. 11:19)

Агар кимдир ирқингиз, жинсингиз ёки келиб чиқишингиз борасида ўйламай гапирса, мулойимлик ила жавоб беришга ҳаракат қилинг. Жанубий Африкадаги Питер исмли оқсоқол шундай деб бўлишди: «Агар биров жаҳлимни чиқарадиган гап айтса, ўзимдан: “Исо ўрнимда бўлганида қандай йўл тутарди?” — деб сўрайман». У шундай қўшиб қўйди: «Кўп нарсани юракка яқин олмасликка ўргандим».

Исо одамларнинг заифлигини тушунган. Исонинг шогирдлари тўғри ишлар қилишга интилишган, лекин номукаммал бўлишгани учун ҳар доим ҳам бундай қила олишмаган. Мисол учун, ўлимидан олдинги кечада Исо Бутрус, Ёқуб ва Юҳаннодан сергак туришни сўраган, лекин улар бунинг уддасидан чиқа олишмаган. У «руҳ тетик, тана эса заиф» эканини тушунган. (Мат. 26:40, 41) Исо ҳаворийлари номукаммал эканини тушунгани учун улардан жаҳли чиқмаган.

Мэнди исмли имондошимизнинг бошқаларни қаттиқ танқид қиладиган одати бўлган, лекин ҳозир у Исонинг мулойимлигига тақлид қилишга жон куйдиряпти. У шундай деб бўлишди: «Мен инсонлар номукаммал эканини ёдда тутишга ва Яҳова сингари инсонларнинг яхши фазилатларига эътибор беришга ҳаракат қиляпман». Исо инсонларнинг заифлигига ҳамдардлик ила муносабатда бўлгани бизга бошқа инсонлар билан мулойим бўлишга ёрдам бера оладими?

Исо ташвишларини Худонинг қўлига топширган. Исо ер юзида бўлганида адолатсиз муомалага дуч келган. Исони нотўғри тушунишган, ундан нафратланишган ва қийнашган. Бунга қарамасдан Исо мулойимликни сақлаган, чунки у «ўзини одил Ҳакамнинг қўлига топширган». (1 Бутр. 2:23) Исо самовий Отаси унга ғамхўрлик қилишини ва адолатсизликка ўз вақтида чек қўйишини билган.

Агар бизга адолатсиз муносабатда бўлишганида жаҳлга берилсак, вазиятни ўзимиз баттар чигаллаштиришимиз мумкин. Шунинг учун Муқаддас Китобда қуйидаги эслатма берилган: «Ғазабга бериладиган одам, Аллоҳ талаб этган адолатга мувофиқ йўл тута олмайди». (Ёқб. 1:20) Жаҳлимиз асосли бўлса-да, номукаммаллигимиз туфайли нотўғри йўл тутишимиз мумкин.

Германиялик Кэти исмли имондошимиз: «Агар ўзингизни ҳимоя қилмасангиз, ўрнингизга буни бошқа ҳеч ким қилмайди»,—деб ўйлаган. Лекин у Яҳовага таянишни ўрганганида, унинг нуқтаи назари ўзгарди. «Ҳозир ўзимни доим ҳимоя қилишим керак деб ҳисобламайман,— деб бўлишди у. — Яҳова барча нарсани мукаммал тарзда назорат қилаётганини билиш, мулойимлик ила йўл тутишимга ёрдам беряпти». Борди-ю, сиз ҳам қачондир адолатсизлик қурбонига айланган бўлсангиз, Яҳовага таянишда Исога тақлид қилинг. Бу сизга мулойимликни сақлаб қолишга ёрдам беради.

«МУЛОЙИМ КИШИЛАР БАХТЛИДИР»

Қандай қилиб мулойимлик қийин вазиятларда бизга ёрдам беради?

Исо бахтли бўлишимизда мулойимлик муҳим роль ўйнашини таъкидлаганди. У: «Мулойим кишилар бахтлидир»,— деб айтганди. (Мат. 5:5) Қуйидаги вазиятларда мулойимлик қандай ёрдам беришига эътибор қаратинг.

Мулойимлик никоҳдаги тарангликни юмшатади. «Хотинимга жуда кўп оғриқли сўзлар айтдим, лекин бундай қилишни истамагандим,— деб тан оляпти австралиялик Роберт биродаримиз. — Жаҳл устида ўйламай айтилган сўзларни ортга қайтариб бўлмайди. Хотинимнинг дилини қанчалик оғритганимни кўрганимда ўзимни жуда ёмон ҳис қилдим».

Гапирганимизда «барчамиз тез-тез хато қилиб турамиз» ва ўйламай айтган сўзларимиз никоҳимизда муаммолар юзага келишига сабаб бўлиши мумкин. (Ёқб. 3:2) Шу каби вазиятларда мулойимлик хотиржамликни сақлашга ва тилимизни назорат қилишга ёрдам беради. (Ҳик. 17:27)

Роберт тинчликни сақлаш ва ўзини тута билиш учун ўз устида жуда кўп ишлаган. Натижаси қандай бўлди? У шундай деди: «Ҳозир ўртамизда келишмовчилик юзага келса ҳам мен диққат ила тинглашга, мулойимлик ила гапиришга ва хафа бўлмасликка ҳаракат қиламан. Айни пайтда муносабатларимиз анча яхши».

Мулойимлик бошқалар билан тотув бўлишга ёрдам беради. Тез хафа бўладиган инсоннинг дўстлари оз бўлади. Мулойимлик эса тинчлик ришталарини сақлашга ёрдам беради. (Эфес. 4:2, 3) Юқорида тилга олинган имондошимиз Кэти шундай деди: «Мулойимликни намоён этганимда — ҳатто баъзилар билан муроса қилиш қийин бўлса-да — бошқа инсонлар билан мулоқот қилиш осонроқ кечади».

Мулойимлик ички хотиржамлик бахш этади. Муқаддас Китобда «юқоридан тушган донолик» мулойимлик ва тинчлик билан боғлиқ экани ҳақида айтилган. (Ёқб. 3:13, 17) Мулойим инсон «хотиржам юрак»ка эга. (Ҳик. 14:30) Мулойимликни ривожлантириш учун ўз устида кўп ишлаган Мартин биродаримиз шундай деб бўлишди: «Ҳозир анча мослашувчанман ва жаҳлим тез чиқмайди, бу туфайли мен ички хотиржамликни ва бахтни ҳис этяпман».

Дарҳақиқат, мулойимликни ривожлантириш учун жон куйдиришимизга тўғри келади. «Ростини айтсам, ҳатто ҳозир ҳам баъзи вазиятларда ғазабим қайнаб кетади»,— деб бўлишди бир биродар. Лекин мулойимликни ривожлантиришга ундаётган Яҳова, бу курашда бизга ёрдам беради. (Ишаё 41:10; 1 Тим. 6:11) У бизга «тўлиқ таълим бериб,.. кучли қилиб қўяди». (1 Бутр. 5:10) Вақт ўтиб биз ҳам Павлус каби «Масиҳнинг мулойимлиги ва меҳри»ни акс эттира оламиз. (2 Кор. 10:1)

^ абз. 2 Баъзи исмлар ўзгартирилган.