Шоҳлар тўртинчи китоб 17:1–41

  • Исроил шоҳи Хўшея (1–4)

  • Исроил қулайди (5, 6)

  • Исроил сургун қилинади (7–23)

  • Самарияга мусофирлар жойлаштирилади (24–26)

  • Самарияликлар турли динларга сиғинади (27–41)

17  Яҳудо шоҳи Охоз ҳукмронлигининг 12- йили, Элох ўғли Ҳўшея+ Исроил устидан Самарияда шоҳ бўлди ва тўққиз йил ҳукмронлик қилди.  У Яҳованинг назарида ёмон ишлар қилиб яшади, бироқ унинг ишлари ўзидан олдинги Исроил шоҳлариникидай ёвуз эмас эди.  Оссурия шоҳи Салманасар унга қарши жангга чиқди+ ва Ҳўшея унинг хизматкорига айланиб, ўлпон тўлай бошлади+.  Аммо Оссурия шоҳи, Ҳўшея унга қарши уюштирилган фитнага алоқадор эканини билиб қолди. Чунки Ҳўшея Миср+ шоҳи Сўвахга хабарчилар юборганди ва Оссурия шоҳига илгаригидай ўлпон тўламай қўйганди. Шу боис, Оссурия шоҳи уни кишанлаб, зиндонга ташлади.  Оссурия шоҳи бутун юртга бостириб кириб, Самарияни уч йил давомида қамал қилди.  Ҳўшея ҳукмронлигининг тўққизинчи йили Оссурия шоҳи Самарияни+ забт этди. Кейин Исроил халқини Оссурияга кўчириб+, уларни Халахга, Гозан дарёси+ бўйидаги Хаворга ва мидияликлар шаҳарларига жойлаштирди+.  Буларнинг бари, Исроил халқи уларни Миср фиръавни қўлидан қутқариб, Мисрдан олиб чиққан Тангриси Яҳовага+ қарши гуноҳ қилганлари учун содир бўлди. Улар бошқа худоларга сажда қилиб+,  Яҳова исроилликлар олдидан ҳайдаб чиқарган халқларга ва Исроил шоҳлари ўрнатган урф-одатларга эргашишди.  Исроилликлар Худоси Яҳовага маъқул келмайдиган ишлар пайида бўлишди. Улар барча шаҳарларда, қўриқчи минораси бор ерлардан тортиб, то мустаҳкам шаҳарларгача* тепаликлар барпо этишди+. 10  Улар ҳар бир тепаликда ва сершох дарахт тагида+ муқаддас устунлар* ҳамда муқаддас тошлар*+ ўрнатишди. 11  Яҳова уларнинг олдидан қувиб чиқарган халқлар сингари барча тепаликларда қурбонлик куйдириб тутатишди+. Улар ёвуз ишлар қилишда давом этиб, Яҳовани ранжитишди. 12  Яҳова Ўз халқига: «Уларга сажда қилманглар!»+ — деб айтганига қарамай, улар жирканч бутларга* сажда қилишни давом эттиришди+. 13  Яҳова Исроил ва Яҳудони огоҳлантириб, барча пайғамбарлари ҳамда ваҳий кўрувчилар орқали+ уларга: «Ёвуз йўлингиздан қайтинглар!+ Мен ота-боболарингизга пайғамбарларим орқали берган қонунимда ёзилган амрларим ва қоидаларимга риоя қилинглар»,— деб айтган эди. 14  Аммо улар қулоқ солмай, Тангриси Яҳовага ишонмаган ота-боболари каби ўжарлигича қолишди+. 15  Унинг қоидаларига, ота-боболари билан қилган аҳдига+ ва огоҳлантириш учун берган эслатмаларига риоя қилишдан бош тортишди+. Яҳова уларга тақлид қилмасликни буюрган атрофдаги халқларга эргашиб+, бефойда бутларга сиғинишди+ ва ўзлари ҳам яроқсиз бўлиб қолишди+. 16  Улар Тангри Яҳованинг амрларидан юз ўгириб, иккита қуйма бузоқ+ ва муқаддас устун+ ясашди. Шунингдек, самовий жисмларга сажда қилиб+, Баалга сиғинишди+. 17  Улар ўғил-қизларини оловда куйдиришар*+, фолбинлик билан шуғулланишар+, белгиларга қараб фол очишар ва Яҳованинг назарида ёмон ишларга берилиб, Уни ранжитишарди. 18  Шу боис, Яҳова Исроил халқидан қаттиқ ғазабланиб, кўз олдидан уларни бадарға қилди+. У Яҳудо қабиласидан ташқари ҳеч кимни қолдирмади. 19  Ҳатто Яҳудо халқи ҳам Худоси Яҳованинг амрларига риоя этмай+, Исроил халқининг урф-одатларига эргашди+. 20  Яҳова бутун Исроил авлодларини рад этиб, уларни камситди ва Ўз ҳузуридан йўқ қилмагунча, босқинчилар қўлига топширди. 21  У Исроилни Довуд хонадонидан ажратиб олди. Исроилликлар Набат ўғли Ёрубомни тахтга ўтқазишди+. Аммо у Исроилни Яҳованинг йўлидан оғдириб, оғир гуноҳга ботирди. 22  Исроил халқи Ёрубомнинг гуноҳли йўлидан юриб, унинг гуноҳларидан қайтмади+. 23  Шунда Яҳова Ўз пайғамбарлари орқали айтганидай, Исроилни кўз олдидан бадарға қилди+. Шу боис, Исроил ўз юртидан Оссурияга сургун қилинди+ ва бугунгача ўша ерда яшаб келмоқда. 24  Кейин Оссурия шоҳи Бобил, Хут, Авва, Хомат ва Сефарвайим+ шаҳарларидан одамлар олиб келиб, исроилликлар ўрнига уларни Самария шаҳарларига жойлаштирди. Улар Самарияга эгалик қилиб, шаҳарларида яшайдиган бўлишди. 25  Улар у ерга энди жойлашган пайтда, Яҳовадан қўрқишмас эди*. Шу боис, Яҳова уларнинг олдига шерларни юборди+ ва улар аҳолининг бир қанчасини тилка-пора қилиб ташлади. 26  Оссурия шоҳига: «Сиз сургун қилиб, Самария шаҳарларига жойлаштирган халқлар бу юрт Худосига қандай топиниш кераклигини билишмайди. Шу сабабли, У шерлар юборяпти ва улар аҳолини тилка-пора қиляпти. Чунки уларнинг ҳеч бири бу юрт Худосига қандай топиниш кераклигини билмайди»,— деб хабар беришди. 27  Оссурия шоҳи: «Ўша ердан сургун қилинган руҳонийлардан бирини юртига қайтаринглар. У келиб, бу юрт Худосига қандай топиниш кераклигини халққа ўргатсин»,— деб буйруқ берди. 28  Шу тариқа, Самариядан сургун қилинган руҳонийлардан бири Байтилга+ қайтиб келди ва уларни Яҳовадан қўрқишга ўргата бошлади+. 29  Бироқ ҳар бир халқ ўз худоларини ясаб, уларни самарияликлар тепаликларда бунёд этган ибодатхоналарга қўйишди. Ҳар бир халқ яшаётган шаҳрида шундай қилди. 30  Бобилликлар Сухўтванўтнинг, хутликлар Наргалнинг, хоматликлар+ Ошиманинг, 31  авваликлар Нивхаз билан Тартоқнинг тасвирларини ясашди. Сефарвайимликлар+ ўз ўғилларини Сефарвайим худолари Одраммалек билан Анаммалекка атаб оловда куйдиришди. 32  Гарчи улар Яҳовадан қўрқишса-да, ўз халқи ичидан тепаликларда хизмат қиладиган руҳонийлар тайинлашди. Бу руҳонийлар тепаликлардаги ибодатхоналарда уларга хизмат қиладиган бўлишди+. 33  Улар Яҳовадан қўрқишарди, лекин сургун қилинишдан олдин яшаган юртдаги халқларнинг урф-одатлари бўйича ўз худоларига сиғинишарди+. 34  Бугунга қадар улар ўз худоларига сиғиниб келишяпти. Улардан ҳеч бири Яҳовага топинмади ва Яҳованинг Исроил деб атаган+ Ёқуб ўғилларига берган қоидалари, ҳукмлари, Қонуни ва амрларига риоя этмади. 35  Яҳова Исроил билан аҳд қилиб+, уларга қуйидагиларни буюрган эди: «Ўзга худоларга сиғинманглар, уларга сажда ҳам, хизмат ҳам қилманглар, уларга атаб қурбонлик ҳам келтирманглар+. 36  Сизларни буюк қудрати ва кучли қўли билан+ Миср юртидан олиб чиққан ёлғиз Яҳовага топининглар, Унга сажда қилиб+, қурбонлик келтиринглар. 37  У сизларга ёзиб берган қоидаларга, ҳукмларга+, Қонуни билан амрларига сидқидилдан риоя қилинглар ва бошқа худоларга сиғинманглар. 38  Сизлар билан қилган аҳдимни унутманглар+, бошқа худоларга сажда қилманглар. 39  Ёлғиз Худойингиз Яҳовага топининглар. Зеро, барча душманларингиз қўлидан қутқарадиган Удир». 40  Аммо улар қулоқ солмай, ўз худоларига сиғинишди+. 41  Ўша халқлар Яҳовадан қўрқишарди+, шу билан бирга, ўзларининг ўйма бутларига хизмат қилишарди. Уларнинг ўғиллари ҳам, неваралари ҳам бугунги кунга қадар ота-боболаридай йўл тутиб келишяпти.

Изоҳлар

Яъни ҳар ерда, аҳолиси зич ва сийрак бўлган ерларда.
Ибронийча бу атама эҳтимол, «гўнг» сўзига яқин бўлиб, ҳазар қилишни ифодалаш мақсадида қўлланилади.
Сўзма-сўз «оловдан ўтказишар».
Ёки «топинишмас эди».