NAA zwo vha zwi sa ḓo takadza arali muthu muṅwe na muṅwe o vha a tshi ita zwithu zwavhuḓi?— Fhedzi a huna muthu ane a ita zwithu zwavhuḓi misi yoṱhe. Ni a ḓivha uri ndi ngani nga zwiṅwe zwifhinga ri tshi ita zwithu zwivhi, naho ri tshi ṱoḓa u ita zwavhuḓi?— Ndi nga ṅwambo wa uri ro bebiwa ri na tshivhi. Fhedzi vhaṅwe vhathu vha ita zwithu zwinzhi zwivhi nga maanḓa. Vha vhenga vhaṅwe vhathu nahone vha vha vhaisa nga khole. Ni humbula uri vha nga shanduka nahone vha guda u ita zwithu zwavhuḓi?—

Sedzani muṱhannga o lindaho zwiambaro zwa vhane vha khou kanḓa Stefano nga matombo. Dzina ḽawe ḽa Luheberu ndi Saulo, fhedzi ḽa Luroma ndi Paulo. O takalela uri Stefano, ane a vha mufunziwa wa Mufunzi Muhulu, u khou vhulahwa. Kha ri vhone uri ndi ngani Saulo o vha a tshi ita zwithu zwivhi nga u ralo.

Saulo ndi muraḓo wa tshigwada tsha vhurereli ha Vhayuda tshine tsha vhidzwa Vhafarisei. Vhafarisei vha na Ipfi ḽa Mudzimu, fhedzi vha thetshelesa nga maanḓa pfunzo dza vhaṅwe vha vharangaphanḓa vhavho vha vhurereli. Hezwi zwo ita uri Saulo a ite zwithu zwivhi.

Musi Stefano a tshi farwa ngei Yerusalema, na Saulo o vha e hone. Stefano o iswa khothe, he ha vha hu na vhahaṱuli vha Vhafarisei. Stefano o vha a songo tshuwa naho ho ambiwa zwithu zwivhi ngae. O amba nga tshivhindi nahone a ṋea vhuṱanzi havhuḓi nga ha Yehova Mudzimu na Yesu.

Fhedzi vhenevho vhahaṱuli a vho ngo takalela zwe a zwi amba. Vho vha vha tshi vho ḓivha zwinzhi nga ha Yesu. Zwi re zwone ndi uri ho vha hu si kale vha tshi kha ḓi tou bva u ita uri Yesu a vhulahwe! Fhedzi nga murahunyana ha zwenezwo, Yehova a humisela Yesu ṱaḓulu.  Nṱhani ha uri vha shandule nḓila dzavho, vhenevho vhahaṱuli vho lwisana na vhafunziwa vha Yesu.

Vhahaṱuli vha fara Stefano vha mu bvisela nnḓa ha muḓi. Vha mu rwa a wela fhasi nahone vha mu khokha nga matombo. Nahone samusi ni tshi khou zwi vhona hafha kha tshifanyiso, Saulo o vha e hone o sokou lavhelesa. U humbula uri zwo fanela uri Stefano a vhulahwe.

Ni a zwi ḓivha uri ndi ngani Saulo o humbula nga u ralo?— Hafhu Saulo o vha e Mufarisei u bva a tshee muṱuku, nahone o vha a tshi humbula uri pfunzo dza Vhafarisei dzo luga. O dzhia vhenevho vhanna vhe tsumbo yavhuḓi, nga zwenezwo a vha edzisa.—Mishumo 7:54-59.

Musi Stefano o no vhulahwa, Saulo o ita mini?— O lingedza u fhelisa vhafunziwa vhoṱhe vha Yesu! O ya mahayani avho nahone a bvisa vhanna na vhafumakadzi. Nga murahu ha zwenezwo a ita uri vha valelwe khothoni. Vhunzhi ha vhaapostola vha kombetshedzea u ṱuwa Yerusalema, fhedzi a vho ngo litsha u huwelela nga ha Yesu.—Mishumo 8:1-4.

Hezwi zwa ita uri Saulo a ṋaṋe u vhenga vhaapostola vha Yesu. Nga  murahu ha zwenezwo, a ya kha Tshifhe Muhulu Kayafa nahone a wana thendelo ya u fara Vhakriste vha re muḓini wa Damaseko. Saulo o vha a tshi ṱoḓa u vha fara a vha isa Yerusalema uri vha ṱarafiwe. Fhedzi musi e nḓilani o livha Damaseko, ha itea tshithu tshi mangadzaho.

Ha penya tshedza tshi bvaho ṱaḓulu, nahone ipfi ḽa ri: “Saulo, Saulo, U ntovholela’ni?” Ndi Yesu a tshi khou amba e ṱaḓulu! Tshenetsho tshedza tsho vha tshi tshihulwane lwe tsha ita uri Saulo a swinge maṱo, nahone vhathu vhe vha vha vhe na Saulo vha kombetshedzea u tou mu dededza vha ya nae Damaseko.

Nga murahu ha maḓuvha mararu, Yesu a bvelela kha bono kha muṅwe mufunziwa wawe ngei Damaseko ane a pfi Anania. Yesu a vhudza Anania uri a dalele Saulo, uri a mu bonyolose maṱo, na u amba nae. Musi Anania a tshi amba nae, Saulo a ṱanganedza mafhungo-ngoho nga ha Yesu. Maṱo awe a dovha a vhona. Matshilele awe a shanduka, nahone a vha mushumeli a fulufhedzeaho wa Mudzimu.—Mishumo 9:1-22.

Ni a zwi vhona uri ndi ngani Saulo o vha a tshi ita zwithu zwivhi?— Ndi nga ṅwambo wa uri o vha o funzwa zwithu zwivhi. O tevhela vhathu vhe vha vha vha sa fulufhedzei kha Mudzimu. Nahone o vha a tshi ṱwa na tshigwada tsha vhathu vhane vha rangisa pfunzo dza vhathu phanḓa nṱhani ha Ipfi ḽa Mudzimu. Fhedzi ndi ngani Saulo o shandula vhutshilo hawe nahone a thoma u ita zwithu zwavhuḓi, naho vhaṅwe Vhafarisei vho bvela phanḓa vha tshi lwa na Mudzimu?— Ndi ngauri Saulo o vha a sa vhengi mafhungo-ngoho. Musi a tshi sumbedzwa zwithu zwavhuḓi, o zwi ita nga u ṱavhanya.

Naa ni a ḓivha uri Saulo o vha nnyi nga murahu?— Ee, o mbo ḓi vha muapostola Paulo, muapostola wa Yesu. Nahone ni humbule uri ndi Paulo we a ṅwala bugu nnzhi dza Bivhili u fhira muthu naho e ufhio.

Huna vhathu vhanzhi vhane vha fana na Saulo vhane vha nga shanduka. Fhedzi a zwi leluwi nga ṅwambo wa uri hu na muṅwe muthu  ane a khou lwa nga maanḓa u itela uri vhathu vha ite zwithu zwivhi. Onoyo muthu ni a mu ḓivha?— Yesu o amba nga hae musi a tshi bvelela kha Saulo nḓilani ya u ya Damaseko. Yesu o amba na Saulo e ṱaḓulu a ri: ‘Ndi u ruma uri u bonyolose vhathu maṱo, u vha bvise swiswini vha ye tshedzani nahone vha furalele maanḓa a sa Sathane, vha livhe Mudzimu.’—Mishumo 26:17, 18.

Ee, ndi Sathane Diabolo ane a khou lingedza u ita uri vhathu vhoṱhe vha ite zwithu zwivhi. Naa nga zwiṅwe zwifhinga zwi a ni konḓela u ita zwithu zwo lugaho?— Roṱhe zwi a ri konḓela. Sathane u ita uri zwi konḓe. Fhedzi huna tshiṅwe tshiitisi tshine tsha ita uri misi yoṱhe zwi konḓe u ita zwithu zwo lugaho. Ni a tshi ḓivha?— Ndi nga ṅwambo wa uri ro bebwa ri na tshivhi.

Ndi tshenetshi tshivhi tshine kanzhi tsha ita uri zwi leluwe uri ri ite zwithu zwo khakheaho nṱhani ha u ita zwo lugaho. Nga zwenezwo-ha, ri fanela u ita mini?— Ri fanela u ḓidina uri ri ite zwo lugaho. Musi ri tshi ḓidina, ri ḓo vha na vhungoho ha uri Yesu u a ri funa nahone u ḓo ri thusa.

Musi Yesu e kha ḽifhasi, o vha a tshi funa vhathu vhe kale vha vha vha tshi ita zwithu zwivhi, fhedzi vha shanduka. O vha a tshi zwi ḓivha uri zwi a konḓa vhukuma uri vha shanduke. Sa tsumbo, ho vha  hu na vhafumakadzi vhe vha vha vha tshi ita zwa vhudzekani na vhanna vhanzhi. Hezwi zwo vha zwo khakhea. Bivhili i vhidza vhenevha vhafumakadzi uri ndi midzhulumba kana dziphombwe.

Muṅwe mufumakadzi we a vha a tshi ita zwithu zwo raloho, o pfa nga ha Yesu nahone a ya nḓuni ya Mufarisei he Yesu a vha e hone. Onoyo mufumakadzi a shela mapfura milenzheni ya Yesu nahone a phumula miṱodzi yawe milenzheni ya Yesu nga mavhudzi awe. O ḓisola vhukuma nga zwivhi zwawe lwe Yesu a mu hangwela. Fhedzi Vhafarisei vho vhona zwi songo fanela uri a hangwelwe.—Luka 7:36-50.

Naa ni a ḓivha uri Yesu o ri mini kha vhaṅwe vha Vhafarisei?— O vha vhudza a ri: “Vha-lutho na dziphombwe vha ḓo ni sia vha dzhena muvhusoni wa ṱaḓulu.” (Mateo 21:31) Yesu o amba hezwi ngauri phombwe dzo mu tenda nahone dza shandula matshilele adzo mavhi. Fhedzi Vhafarisei vho bvela phanḓa u ita zwithu zwivhi kha vhafunziwa vha Yesu.

Nga zwenezwo, musi Bivhili i tshi sumbedza uri zwine ra khou ita zwo khakhea, ri fanela u ḓiimisela u ita tshanduko. Nahone musi ri tshi pfa zwine Yehova a ṱoḓa uri ri zwi ite, ri fanela u ḓiimisela u zwi ita. Nga zwenezwo, Yehova u ḓo ri takalela nahone a ri ṋea vhutshilo vhu sa fheli.