Ndima Ya 80

Madanga a Nngu na Mulisa

YESU o ḓa Yerusalema Vhuṱamboni ha U Ḓiṋekedza, kana Hanukkah, vhuṱambo ha u pembelela u ṋekedzwa hafhu ha thembele kha Yehova. Nga 168 B.C.E., miṅwaha ine ya nga vha 200 nga phanḓa, Antiochus IV Epiphanes o thuba Yerusalema nahone a tshinya vhukhethwa ha thembele na aletare yayo. Naho zwo ralo, nga murahu ha miṅwaha miraru muḓi wa Yerusalema wo bviswa vhuthubwani nahone thembele ya ṋekedzwa hafhu. Nga murahu, ho vha na vhuṱambo ha ṅwaha muṅwe na muṅwe ha u ṋekedzwa hafhu.

Hovhu Vhuṱambo ha U Ḓiṋekedza vhu vha hone nga ḽa 25 Chislev, ṅwedzi wa Tshiyuda une wa tshimbidzana na tshipiḓa tsha u fhedza tsha Ḽara na tshipiḓa tsha u thoma tsha Nyendavhusiku kha khalenda yashu ya musalauno. Nga zwenezwo, ho sala maḓuvha a fhirahonyana a ḓana uri hu swike Paseka khulwane ya 33 C.E. Ngauri ndi tshifhinga tsha phepho, muapostola Yohane u tshi vhidza “vhuriha.”

Zwino Yesu u shumisa tshifanyiso tshine khatsho a bula madanga mararu a nngu na mushumo wawe sa Mulisa wa Ndele. Danga ḽa u thoma ḽine a amba ngaḽo ḽi fanyiswa na nzudzanyo ya mulanga wa Mulayo wa Mushe. Wonoyo Mulayo wo vha u tshi shuma sa luhura, lu fhandekanyaho Vhayuda kha maitele o tshinyalaho a vhathu vhane vha si vhe kha hoyu mulanga wo khetheaho na Mudzimu. Yesu u a ṱalutshedza: “Ngoho, ngoho, ndi a ni vhudza, a sa dzheniho dangani ḽa nngu nga khoro, tshawe ha vha u pfukha nga huṅwe, onoyo ndi mbava, ndi ḽivemu. A dzhenaho nga khoro ndi ene mulisa wa nngu.”

Vhaṅwe vho ḓa vha ḓivhidza uri ndi vhone Messia, kana Kristo, fhedzi vho vha vhe si mulisa wa vhukuma ane Yesu a bvela phanḓa u amba nga hae: “Ndi ene ané mu-linda-khoro a ḓo mu vulela; nngu dzi pfa ipfi ḽawe, u vhidza nngu dzawe nga madzina, a bva nadzo’. . . . Mutsinda a dzi nga mu tevheli, dzi ḓo mu shavha; ngauri a dzi ḓivhi ipfi ḽa mutsinda.”

“Mu-linda-khoro” wa danga ḽa u thoma o vha e Yohane Mulovhedzi. Sa mu-linda-khoro, Yohane o “vulela” Yesu nga u mu ṱalula kha dzenedzo nngu dza pfanyisedzo dze a vha a tshi ḓo dzi isa pfuloni. Hedzi nngu dzine Yesu a dzi vhidza nga madzina na u dzi lisa mafheleloni dzo dzheniswa kha ḽiṅwe danga, samusi a tshi ṱalutshedza: “Ngoho, ngoho, ndi a ni vhudza, ndi nṋe muṋango wa dzinngu,” ndi uri, muṋango wa danga ḽiswa ḽa dzinngu. Musi Yesu a tshi thoma mulanga muswa na vhafunziwa vhawe na u shululela muyamukhethwa khavho u tshi bva ṱaḓulu nga Pentekoste yo tevhelaho, vha ṱanganedzwa kha heḽi danga ḽiswa ḽa nngu.

A tshi bvela phanḓa u ṱalutshedza hafhu mushumo wawe, Yesu u ri: “Muṋango ndi nṋe. A dzhenaho nga nṋe u ḓo tshidzwa; u ḓo ita a tshi dzhena a tshi bva a wana mafulo. . . . Tshe nṋe nda ḓela tshone ndi uri vha vhe na vhutshilo, vha pfume. . . . Nṋe ndi mulisa wa ndele; dzanga ndi a dzi ḓivha; dzanga na dzone dza nḓivha. Zwi nga Khotsi a tshi nḓivha, na nṋe Khotsi nda mu ḓivha. Vhutshilo hanga ndi vhu ṅaledzela dzinngu.”

Zwenezwino, Yesu o khuthadza vhatevheli vhawe, nga uri: “U si ofhe iwe sambi ḽiṱuku, ngauri zwi funwaho nga Khotsi ndi u ni fha muvhuso.” Heḽi sambi ḽiṱuku, ḽine mafheleloni ḽa vha 144 000, ḽi dzhena kha heḽi danga ḽiswa, kana ḽa vhuvhili. Fhedzi Yesu u bvela phanḓa u ṱhogomela: “Ndi kha ḓi vha na dziṅwe nngu dzi sá bvi kha danga heḽi. Na dzone ndi fanela u dzi kunga; huno dzi ḓo pfa ipfi ḽanga, ha vhuya ha ri: Sambi ḽithihi, mulisa muthihi.”

Samusi vha “dziṅwe nngu” vha “sá bvi kha danga heḽi,” vha fanela u vha vha ḽiṅwe danga, ḽa vhuraru. Haya madanga mavhili a u fhedza, kana zwitumba zwa nngu, a na vhuyo ho fhambanaho. “Sambi ḽiṱuku” kha ḽiṅwe danga ḽi ḓo vhusa na Kristo ṱaḓulu, vha “dziṅwe nngu” kha ḽiṅwe danga vha ḓo tshila kha ḽifhasi ḽa Paradiso. Naho zwo ralo, hu sa londwi uri hu na madanga mavhili, dzenedzo nngu a dzi na vivho, kana u ḓipfa dzo khethiwa, ngauri samusi Yesu a tshi amba, dzi vha “sambi ḽithihi” nga fhasi ha “mulisa muthihi.”

Mulisa wa Ndele, Yesu Kristo, u ṋekedza nga u ḓiimisela vhutshilo hawe a tshi itela madanga oṱhe a nngu. U ri: “Ndi nṋe muṋe ndi vhu ṋekedzaho. Ndi na maanḓa a u vhu ṋekedza; ndi na maanḓa a u dovha nda vhu dzhia. Ndi wone mulayo we nda fhiwa nga Khotsi-anga.” Musi Yesu a tshi amba zwenezwi, ha vha na u fhandekana vhukati ha Vhayuda.

Vhunzhi ha vha gogo vha ri: “Ú na muya muvhi, o ṱangana ṱhóho; ni tshi mu thetshelesa ni itela’ni?” Fhedzi vhaṅwe vha a aravha: “Mafhungo aya a si a mudzia-muya muvhi.” Zwenezwo, zwi vhonala uri vha khou ambela kha miṅwedzi i si gathi yo fhiraho musi a tshi fhodza muthu we a bebwa e bofu, vha engedza: “Na hone muya muvhi a u koni u bonyolosa maṱo a mabofu.” Yohane 10:1-22; 9:1-7; Luka 12:32; Ndzumbululo 14:1, 3; 21:3, 4; Psalme ya 37:29.

▪ Vhuṱambo ha U Ḓiṋekedza ndi mini, nahone vhu itwa lini?

▪ Danga ḽa u thoma ḽa nngu ndi ḽifhio, nahone mu-linda-khoro waḽo ndi nnyi?

▪ Mu-linda-khoro u vulela hani Mulisa, nahone nga murahu dzenedzo nngu dzi dzheniswa kha mini?

▪ Ndi vhafhio vhane vha vhumba madanga mavhili a Mulisa wa Ndele, nahone vha vha masambi mangana?