Wahau wa Musamaria
Ndima Ya 73
Wahau wa Musamaria
KHAMUSI Yesu u tsini na Bethania, muḓi une wa ṱoḓa u vha khilomithara tharu u bva Yerusalema. Munna ane a vha muḓivhi wa Mulayo wa Mushe u ḓa ha ene e na mbudziso, a vhudzisa: “Mufunzi, ifa ḽa vhutshilo vhu sa fheli ndi ḓo ḽi wana nge nda ita hani?”
Yesu u a zwi vhona uri hoyu muḓivhi wa mulayo, ha khou vhudzisela u ḓivha, fhedzi u tama u mu linga. Ndivho ya onoyo muḓivhi wa mulayo i nga kha ḓi vha i uri a ite uri Yesu a fhindule nga nḓila ine ya ḓo sinyusa Vhayuda. Zwenezwo Yesu a ita uri onoyo muḓivhi wa mulayo a ḓivhofhe, a tshi vhudzisa: “Mulayoni ho ṅwaliwa’ni, U vhala’ni?”
A tshi fhindula, muḓivhi wa mulayo, a tshi shumisa luvhonela lu songo ḓoweleaho, u redza kha milayo ya Mudzimu i re kha Doiteronomio 6:5 na Levitiko 19:18, a tshi ri: “U fune Murena Mudzimu wau nga mbilu yau yoṱhe, nga muya wau woṱhe, na nga maanḓa au oṱhe, na nga u ṱalukanya hau hoṱhe; wa hau U mu fune vhunga U tshi ḓi-funa.”
Yesu u a fhindula: “Wo fhindula zwone; ita zwenezwo, U ḓo tshila.”
Naho zwo ralo, muḓivhi wa mulayo, ha fushei. Kha ene phindulo ya Yesu a yo ngo tou livha. U ṱoḓa khwaṱhisedzo i bvaho ha Yesu uri mavhonele awe o luga nahone nga zwenezwo na uri ene o luga kha nḓila ine a fara vhaṅwe ngayo. Nga zwenezwo, u a vhudzisa: “Hone wa hanga ndi nnyi?”
Vhayuda vha tenda uri fhungo “wa hau” ḽi ambela fhedzi kha Vhayuda ngavho, samusi mafhungo o tangaho Levitiko 19:18 a tshi zwi sumbedza. Zwi re zwone ndi uri na nga murahu muapostola Petro o ita na uri: “Ni a ḓivha zwauri kha munna wa Mu-Yuda ndi tshithu tshi so ngo fanelaho a tshi dzula na muthu u sili na u ḓa ha ene.” Nga zwenezwo muḓivhi wa mulayo, khamusi na vhafunziwa vha Yesu, vha tenda uri vho luga arali vha tshi fara Vhayuda ngavho nga vhuhwavho, samusi nga nḓila ine vha zwi dzhia ngayo, vhane vha si vhe Vhayuda vhe si vhahavho zwa vhukuma.
Yesu u ḓo khakhulula hani mavhonele a vhathetshelesi vhawe nga nḓila ine ya sa ḓo vha khukhulisa? U a anetshela, khamusi a tshi vha vhudza zwine zwa khou itea. Yesu u a ṱalutshedza: “Muṅwe muthu [wa Muyuda] o vhuya a tsa a tshi bva Yerusalema a ya Yeriko, a wela vhukati ha vha mavemu, vha mu bvula dzinguvho, vha mu rwa, vha ṱuwa, vha mu sia a tshi vho nga mufu.”
Yesu u bvela phanḓa: “Zwa ṱangana na muṅwe wa vho-tshifhé a tshi khou tsa nga nḓila yeneyo, huno a tshi mu vhona a pambuwa a fhira. Na wa-Levi ó ri u̗ swika fhethu afho a ḓi ralo, a ri u̗ mu vhona a pambuwa a fhira. Muṅwe wa Mu-Samaria, we a vha o fara lwendo a swika khae’, a ri u mu vhona a khathuwa mbilu.”
Vhotshifhe vhanzhi na vhashumi vhavho vha thembeleni vha Vhalevi vha dzula Yeriko, vhukule ha khilomithara dza 23 nḓilani i re na khombo ine ya tsa mithara dza 900 u bva hune vha shumela hone Yerusalema. Tshifhe na Mulevi vha lavhelelwa uri vha thuse Muyuda wahavho arali o khakhelwa. Fhedzi a vha ralo. Nṱhani hazwo, Musamaria u a mu thusa. Vhayuda vha vhenga Vhasamaria nga maanḓa lwe zwenezwino vha sema Yesu vha tshi mu vhidza uri ndi “Mu-Samaria.”
Musamaria u ita mini u itela u thusa onoyo Muyuda? Yesu u ri: “A sendela, a vhofha nntho dzawe, a dzi shela mapfura na veine; a mu hwedza kha mbelesa yawe ene muṋe, a mu isa nḓuni ya vhaeni a mu onga. Huno nga matshelo a bvisa masheleni mavhili [muholo u ṱoḓaho u vha wa maḓuvha mavhili], a ṋea muṋe wa nnḓu ya vhaeni a ri: Sala U tshi mu onga; na zwiṅwe zwiné wa ḓo bvisa, nṋe ndi ḓo vhuya ndi tshi U lifhela.”
Musi o no anetshela eneo mafhungo, Yesu u vhudzisa onoyo muḓivhi wa mulayo: “Kha avho vhararu, wa hawe wa uyo o welaho kha vha mavemu o vha ufhio?”
A tshi ḓipfa a tshi tata u tou amba uri ndi Musamaria, muḓivhi wa mulayo u fhindula nga u tou ri: “Hoyo we a ita zwe a rumeledzwa nga u mu pfela vhuṱungu.”
Yesu u fhedza nga uri: “Tshimbila, na iwe U yo ralo-vho.”
Arali Yesu o vha o tou vhudza muḓivhi wa mulayo nga u tou livha uri na vha si Vhayuda ndi vha hawe, a si uri onoyo munna o vha a sa nga ḓo ṱanganedza fhedzi hezwi, fhedzi vhanzhi vho vha vha tshi ḓo dzhia sia ḽawe kha u haseledza na Yesu. Naho zwo ralo, haya mafhungo ane a itea vhutshiloni, a zwi ita zwa pfala nga nḓila i sa hanedzei uri vhahashu vha katela na vhathu vha si vha lushaka lwa hashu fhedzi. Yesu u na nḓila yavhuḓi lungafhani ya u funza. Luka 10:25-37; Mishumo 10:28; Yohane 4:9; 8:48.
▪ Ndi mbudziso dzifhio dzine muḓivhi wa mulayo a dzi vhudzisa Yesu, nahone zwi tou vha khagala uri u khou mu vhudzisela’ni?
▪ Ndi vhafhio vhane Vhayuda vha tenda uri ndi vha havho, nahone ndi tshiitisi tshifhio tshi re hone tshi itaho uri ri tende uri na vhafunziwa vho vha vhe na aya mavhonele?
▪ Yesu u bveledza hani mavhonele o fanelaho u itela uri muḓivhi wa maṅwalo a si a hanedze?