Nganea 83: Mbondo dza Yerusalema
Vhonani mushumo u khou itwaho afha. Vhaisiraele vha khou fhaṱa mbondo dza Yerusalema. Musi Khosi Nebukadanetsara a tshi fhelisa Yerusalema nga miṅwaha ya 152 nga phanḓa, o vha o wisa mbondo a fhisa dzikhoro dza muḓi. Vhaisiraele a vho ngo dovha vha fhaṱa mbondo musi vha tshi thoma u vhuya Babele.
Ni humbula uri vhathu vho ḓipfa hani vha tshi dzula afha miṅwaha iyi yoṱhe vha si na mbondo u mona muḓi wavho? A vho ngo ḓipfa vho tsireledzea. Maswina avho o vha a tshi nga dzhena a vha vutshela. Fhedzi zwino uyu munna Nehemia o vha a tshi khou vha thusa u dovha u fhaṱa mbondo. Nehemia o vha e nnyi?
Nehemia o vha e Muisiraele we a vha a tshi bva muḓini wa Susani, he Maradokai na Esitere vha vha vha tshi dzula hone. Nehemia o vha a tshi shuma pfamoni ya khosi, ngauralo a nga vha o vha e khonani ya Maradokai na Esitere. Fhedzi Bivhili a i ambi uri Nehemia o shumela munna wa Esitere, Khosi Ahasiverosi. O shumela khosi i tevhelaho, Khosi Arithasasitha.
Humbulani, Arithasasitha ndi khosi ye ya fha Esera iḽa tshelede yoṱhe ya u isa Yerusalema u lugisa thembele ya Yehova. Fhedzi Esera ho ngo fhaṱa mbondo dzo pwasheaho dza muḓi. Kha ri vhone uri zwo ḓa hani uri Nehemia a ite uyu mushumo.
Ho vha ho no vha miṅwaha ya 13 tshee Arithasasitha a fha Esera tshelede ya u lugisa thembele. Zwino Nehemia o vha e mufari muhulwane wa tshinwelo wa Khosi Arithasasitha. Zwi amba uri o vha a tshi fha khosi veine yawe, a tshi londa uri hu si shelwe mushonga.
Zwino, ḽiṅwe ḓuvha Hanani murathu wa Nehemia na vhaṅwe vhanna vha bvaho Isiraele vha ḓa u dalela Nehemia. Vha mu vhudza nga ha khombo ye Vhaisiraele vha vha vhe nayo, na uri mbondo dza Yerusalema dzo vha dzi tshee dzo pwashea hani. Zwa ṱungufhadza Nehemia, nahone a rabela kha Yehova nga hazwo.
Ḽiṅwe ḓuvha khosi ya zwi vhona uri Nehemia o ṱungufhala, ya vhudzisa: ‘Ndi ngani wo ṱungufhala?’ Nehemia a i vhudza uri ndi ngauri Yerusalema wo vha u maimeleni mavhi na mbondo dzo pwashea. Khosi ya vhudzisa: ‘U ṱoḓa mini?’
Nehemia a ri: ‘Ntendele ndi ye Yerusalema, uri ndi kone u fhaṱulula mbondo.’ Khosi Arithasasitha a ri Nehemia a nga ṱuwa, nahone a mu thusa u wana matanda a u fhaṱa. Nga u ṱavhanya Nehemia o no ḓa Yerusalema, a vhudza vhathu nga ha maano awe. Vha pfana na muhumbulo, vha ri: ‘Kha ri thome u fhaṱa.’
Musi maswina a Vhaisiraele a tshi vhona luvhondo lu tshi khou gonya, a ri: ‘Ri ḓo gonya ra vha vhulaha, ra imisa mushumo wa u fhaṱa.’ Fhedzi Nehemia a zwi pfa, a fha vhashumi mabanga na mapfumo. A ri: ‘Ni songo ofha maswina ashu. Lwelani vharathu vhaṋu, vhana vhaṋu, vhasadzi vhaṋu, na miḓi yaṋu.’
Vhathu vha si ofhe. Mafumo avho a dzula o luga masiari na vhusiku, vha ḓi fhaṱa. Nga maḓuvha a 52 fhedzi mbondo dza fhela. Zwino vhathu vho vha vha tshi nga ḓipfa vho tsireledzea muḓini. Nehemia na Esera vha funza vhathu mulayo wa Yehova.
Fhedzi vhathu vho vha vha tshi vhuswa nga khosi ya Peresia nahone vha tshi fanela u i shumela. Fhedzi Yehova a fulufhedzisa uri o vha a tshi ḓo rumela khosi ntswa, ye ya vha i tshi ḓo ḓisa mulalo vhathuni. Khosi iyo yo vha i nnyi? Yo vha i tshi ḓo ḓisa hani mulalo kha ḽifhasi? Ha fhira miṅwaha i ṱoḓaho u vha 450 hu sa athu u gudwa zwo engedzeaho nga ha izwi. Zwenezwo ha vha na u bebwa ha ṅwana huhulwane zwihulu. Fhedzi ayo ndi maṅwe mafhungo.
Nehemia dzindima 1 u ya kha 6.
Mbudziso
- Vhaisiraele vho ḓipfa hani nga u sa vha na mbondo u mona na muḓi wa Yerusalema?
- Nehemia ndi nnyi?
- Mushumo wa Nehemia ndi ufhio, nahone ndi ngani u wa ndeme?
- Ndi mafhungo afhio e a ṱungufhadza Nehemia, nahone o ita mini?
- Ndi ngani Khosi Arithasasitha o vha e na vhulenda kha Nehemia?
- Nehemia o dzudzanya hani mushumo wa u fhaṱa u itela uri maswina a Vhaisiraele a si kone u u thivhela?
Mbudziso dzo engedzeaho
- Vhalani Nehemia 1:4-6 na 2:1-20.
Nehemia u ṱoḓa hani vhulivhisi ha Yehova? (Neh. 2:4, 5; Vha-Roma 12:12; 1 Pet. 4:7)
- Vhalani Nehemia 3:3-5.
Vhahulwane na vhashumeli vha nga guda mini kha phambano vhukati ha Vhathekoa na “vhahulwane vhavho”? (Neh. 3:5, 27; 2 Vha-Thes. 3:7-10; 1 Pet. 5:5)
- Vhalani Nehemia 4:1-23.
Ndi mini tshe tsha ṱuṱuwedza Vhaisiraele uri vha bvele phanḓa vha tshi fhaṱa hu sa londwi u pikiswa huhulwane? (Neh. 4:6, 8, 9; Ps. 50:15; Yes. 65:13, 14)
Tsumbo ya Vhaisiraele i ri ṱuṱuwedza nga nḓila-ḓe ṋamusi?
- Vhalani Nehemia 6:15.
Mbuno ya uri mbondo dza Yerusalema dzo fhela u fhaṱiwa nga miṅwedzi mivhili zwi sumbedza mini malugana na maanḓa a lutendo? (Ps. 56:3, 4; Mat. 17:20; 19:26)