Ino ndi bugu ya mafhungo a ngoho. O dzhiiwa buguni khulwane shangoni, Bivhili. Mafhungo a ni fha ḓivhazwakale ya shango u bva musi Mudzimu a tshi thoma u sika u swikela ṋamusi. A ita na u amba nga ha zwine Mudzimu a fulufhedzisa u ita tshifhingani tshi ḓaho.

Bugu ino i ni fha muhumbulo wa zwine Bivhili ya amba nga hazwo. I amba nga ha vhathu vha Bivhili na zwithu zwe vha ita. I sumbedza na fulufhelo ḽihulwane ḽa vhutshilo vhu sa fheli paradisoni ya ḽifhasi ḽa vhathu.

Hu na mafhungo a 116 buguni. O kuvhanganywa nga zwipiḓa zwa malo. Siaṱari ḽi re mathomoni a tshipiḓa tshiṅwe na tshiṅwe ḽi amba nga vhupfufhi zwine zwa wanala tshipiḓani tshenetsho. Mafhungo a bvelela nga nḓila ye zwiitea zwa bvelela ngayo kha ḓivhazwakale. Izwi zwi ni thusa u guda uri zwithu zwo itea lini kha ḓivhazwakale.

Mafhungo a anetshelwa nga luambo lu leluwaho. Vhunzhi ha vhoinwi vhana vhaṱuku ni ḓo kona u ḓivhalela one. Vhoinwi vhabebi ni ḓo tumbula uri vhana vhaṋu vhaṱuku vha ḓo takalela u vhalelwa aya mafhungo nga u dovholola na u dovholola. Ni ḓo wana uri bugu ino yo fara vhunzhi ha dzangalelo ḽa vhaswa na vhalala nga hu fanaho.

Tsumbo dza Bivhili dzo ṋewa vhufheloni ha mafhungo nga mathihi. Ni a ṱuṱuwedzwa u vhala zwipiḓa izwi zwa Bivhili zwe mafhungo a thewa khazwo.

Maṅwalo o redzwaho kha heyi bugu o vhewa nga nḓila i leluwaho. O ṅwalwa nga luambo lu sa konḓi u itela uri vhana vhaṱuku vha a pfesese. Miredzo i re magumoni a nganea iṅwe na iṅwe i sumbedza hune eneo mafhungo a wanala hone Bivhilini.