NDIMA YA 15
Yesu ‘U Khwaṱhisa Khaṱulokwayo Fhano Shangoni’
1, 2. Ndi kha tshiitea tshifhio he Yesu a sinyuwa, nahone ndi ngani?
YESU o vhonala o sinyuwa vhukuma—nahone ho vha hu na tshiitisi tshi pfalaho. Ni nga kha ḓi wana zwi tshi konḓa u mu vhona nga maṱo a muhumbulo o sinyuwa, nga ṅwambo wa uri o vha e munna wa vhulenda. (Mateo 21:5) Vhukuma, o vha a tshi kona u ḓilanga nga ho fhelelaho nahone u sinyuwa hawe ho vha hu ho lugaho. a Fhedzi ndi mini zwe zwa vha zwo sinyusa onoyu munna a funaho mulalo? Ndi u shayea ho kalulaho ha khaṱulokwayo.
2 Yesu o vha a tshi funa nga maanḓa thembele ya Yerusalema. Shangoni ḽoṱhe, ho vha hu hone fhethu hu khethwa ho ṋekedzwaho u itela vhurabeli ha Khotsi awe wa ṱaḓulu. Vhayuda vha bvaho mashangoni manzhi vho vha vha tshi tshimbila lwendo lulapfu u itela u rabela henefho. Na Vhannḓa vha ofhaho Mudzimu vho vha vha tshi ḓa, nahone vha dzhena muṱani wa thembele we wa itelwa vhone. Fhedzi mathomoni a vhuḓinḓa hawe, Yesu o dzhena henefho thembeleni nahone a vhona zwithu zwo vhifhaho. Nnḓu ya vhurabeli yo vha i tshi vho nga makete! Ho vha ho ḓala vhavhambadzi na vhadzia-mali. Naa zwenezwo zwo vha zwo khakhea? Ee, ngauri vhenevha vhanna vho vha vha tshi khou shumisa thembele ya Mudzimu u itela u fhura vhathu—na u vha ṱangula. Nga nḓila-ḓe?—Yohane 2:14.
3, 4. Ndi vhufhura vhufhio vhu sumbedzaho vhupangwa he ha vha vhu tshi itwa nḓuni ya Yehova, nahone ndi vhukando vhufhio he Yesu a vhu dzhia u itela u dzudzanya eneo mafhungo?
3 Vharangaphanḓa vha vhurereli vho vhea mulayo wa uri hu shumiswe mufuda muthihi fhedzi wa ḽingwende u itela u lifha muthelo wa thembele. Vhathu vhe vha vha tshi ḓa henefho vho vha vha tshi fanela u tshintsha tshelede yavho uri vha wane eneo mangwende. Ngauralo vhadzia-mali vho vha vho vhea vhuṱanḓala havho nga ngomu thembeleni nahone musi muthu a tshi ṱoḓa u tshintsha o vha a tshi badeliswa. Bindu ḽa u rengisa zwifuwo na ḽone ḽo vha ḽi tshi bindulisa. Vhathu vhane vha ḓa u ṋekedza zwiṱhavhelo vho vha vha tshi nga renga kha muvhambadzi naho e ufhio henefho ḓoroboni, fhedzi vhahulwane vha thembeleni vho vha vha tshi nga kha ḓi hana zwiṱhavhelo zwavho, vha amba uri a zwo ngo tea. Naho zwo ralo, zwiṱhavhelo zwe zwa vha zwi tshi rengwa thembeleni zwo vha zwi tshi ṱanganedzwa. Nga ṅwambo wa uri hu vha hu si na tshine vhathu vha nga ita, nga zwiṅwe zwifhinga vharengisi vho vha vha tshi badelisa mutengo wa nṱhesa. b Hezwi zwo vha zwo kalula vhukuma. Zwo vha zwi vhuvhava!
4 Yesu o vha a si nga si kone u konḓelela eneo maitele a si a khaṱulokwayo. Heyi yo vha i nnḓu ya Khotsi awe! O luka tshimebi nga thambo nahone a pandela masambi a kholomo na nngu thembeleni. Nga murahu ha zwenezwo, a ya kha vhadzia-mali nahone a tekula vhuṱanḓala havho. Edzani u humbula ni tshi khou vhona eneo mangwende oṱhe o hasekana henefho fhasi ho itwaho nga matombo a penyaho! A halifhela vhanna vhe vha vha tshi khou rengisa maivha a ri: “Bvisani izwo zwithu.” (Yohane 2:15, 16) Zwi vhonala uri ho vha hu si na na muthihi we a vha e na tshivhindi tsha u hanedza onoyu munna wa tshivhindi.
“Bvisani izwo zwithu!”
“Murwa U Nga Khotsi”
5-7. (a) U tshila ha Yesu a sa athu vha muthu wa ṋama zwo ṱuṱuwedza khaṱulokwayo yawe nga nḓila-ḓe, nahone ndi mini zwine ra nga zwi guda kha tsumbo yawe? (b) Kristo o lwa hani na u shayea ha khaṱulokwayo hu katelaho vhuvhusahoṱhe na dzina ḽa Yehova?
5 Vhavhambadzi vho dovha vha vhuyelela henefho fhethu. Nga murahu ha miṅwaha i ṱoḓaho u vha miraru, Yesu o dovha a amba nga ha honoho u shayea ha khaṱulokwayo, nga hetshi tshifhinga a redza maipfi a Yehova a u sasaladza vhe vha ita nnḓu Yawe “bako ḽa mavemu.” (Mateo 21:13; Yeremia 7:11) Ee, musi Yesu a tshi vhona vhathu vha tshi fhurwa nga nḓila ya vhupangwa na u tshikafhadzwa ha thembele ya Mudzimu, o ḓipfa nga nḓila ye Khotsi awe vha ḓipfa ngayo. Zwenezwo a zwi mangadzi! Yesu o funzwa nga Khotsi awe wa ṱaḓulu miṅwaha minzhi-minzhi. Nga ṅwambo wa zwenezwo, o edzisa khaṱulokwayo ya Yehova. O vha tsumbo ya vhukuma ya uri: “Murwa u nga khotsi.” Ngauralo arali ri tshi ṱoḓa u pfesesa zwavhuḓi pfaneleo ya Yehova ya khaṱulokwayo, nḓila ya khwine vhukuma ndi uri ri elekanye nga tsumbo ya Yesu Kristo.—Yohane 14:9, 10.
6 Murwa wa Yehova mubebwa-eṱhe o vha e hone musi Sathane a tshi pomoka Yehova Mudzimu nga u amba uri ndi muzwifhi na musi a tshi sola ha vhuvhusi Hawe ho lugaho. Ndi u sola huhulwane lungafhani honoho! Nga murahu, onoyo Murwa o dovha a pfa khaedu ya Sathane ya uri a hu na muthu ane a ḓo shumela Yehova nga ṅwambo wa uri u a mu funa, a sa itiswi nga tseḓa. Vhukuma honoho u pomoka ho pfisa vhuṱungu mbilu yo lugaho ya onoyo Murwa. U fanela u vha o takala lungafhani musi a tshi vhudzwa uri u ḓo ita mushumo muhulwane wa u khakhulula eneo mafhungo! (2 Vha-Korinta 1:20) Zwenezwo o vha a tshi ḓo zwi ita nga nḓila-ḓe?
7 Samusi ro zwi guda kha Ndima ya 14, mafheloni Yesu Kristo o ṋea phindulo yo khwaṱhaho kha u pomoka ha Sathane ha u hanedza u fulufhedzea ha zwivhumbiwa zwa Yehova. Nga zwenezwo, Yesu o vhea mutheo wa u lwelwa ha u fhedza ha vhuvhusahoṱhe ha Yehova na u khethwa ha dzina Ḽawe. Samusi Yesu e Muimeleli Muhulwane wa Yehova, u ḓo ita uri hu vhe na khaṱulokwayo ya Mudzimu fhethu hoṱhe. (Mishumo 5:31) Vhutshilo hawe kha ḽifhasi ho dovha ha sumbedza khaṱulokwayo ya Mudzimu. Yehova o amba zwi tevhelaho nga hae: “Ndi ḓo vhea muya wanga kha ene, uri a ḓivhadze dzitshaka zwine khaṱulokwayo ya vha zwone.” (Mateo 12:18, vhambedzani NW.) Yesu o ḓadzisa hani eneo maipfi?
Yesu U Ṱalusa “Zwine Khaṱulokwayo Ya Vha Zwone”
8-10. (a) Masialala a vharangaphanḓa vha vhurereli vha Vhayuda o tikedza hani u nyadziwa ha vhane vha si vhe Vhayuda na vhafumakadzi? (b) Milayo yo shandula Sabatha ya Yehova ya vha muhwalo nga nḓila-ḓe?
8 Yesu o vha a tshi funa Mulayo wa Yehova nahone o u tevhela. Fhedzi vharangaphanḓa vha vhurereli vha misini yawe vho shandula na u shumisa luvhi wonoyo Mulayo. Yesu o vha vhudza a ri: “Khombo, inwi vha maṅwalo na Vhafarisei, vhadzia u ḓi-fhura! . . . Ní sa londi zwihulwane kha mulayo zwi ngaho: [“khaṱulokwayo,” NW] na khathutshelo na lutendo.” (Mateo 23:23) Ngangoho, vhenevho vhafunzi vha Mulayo wa Mudzimu vho vha vha sa khou ṱalusa “zwine khaṱulokwayo ya vha zwone.” Nṱhani hazwo, vho vha vha tshi khou ita uri khaṱulokwayo ya Mudzimu i sa pfale. Nga nḓila-ḓe? Ṱhogomelani tsumbo dzi si gathi.
9 Yehova o vhudza vhathu vhawe uri vha ḓifhambanye na tshaka dza vhahedeni dzo vha tangaho. (1 Dzikhosi 11:1, 2) Naho zwo ralo, vhaṅwe vharangaphanḓa vha fhiseaho vho ṱuṱuwedza vhathu uri vha dzhiele fhasi vhathu vhoṱhe vha si Vhayuda. Mishnah yo dovha ya katela na mulayo une wa ri: “Kholomo dzo vha dzi so ngo fanela u sala nḓuni dza vhaeni vha vhannḓa nga ṅwambo wa uri vha nga kha ḓi ita zwa u ṱangana na dzimbeu nadzo.” Zwo vha zwi songo fanela u vhenga vhathu vhoṱhe vha si Vhayuda nahone zwo vha zwi sa tendelani na muya wa Mulayo wa Mushe. (Levitiko 19:34) Miṅwe milayo ya vhathu yo vha i tshi ita uri vhafumakadzi vha dzhielwe fhasi. Mulayo wo vha u tshi amba uri musadzi u fanela u tshimbila murahu ha munna wawe, hu si nga thungo hawe. Munna o vha o sevhiwa uri a si ḽe mihani na mufumakadzi khagala, naho e musadzi wawe. Vhafumakadzi vho vha vha tshi fana na dziphuli, vho vha vha songo tendelwa u ṋea vhuṱanzi khothe. Ho vha hu tshi dovha ha vha na thabelo i re mulayoni he vhanna vha vha vha tshi livhuha Mudzimu uri a vha vha vhafumakadzi.
10 Vharangaphanḓa vha vhurereli vho tsira Mulayo wa Mudzimu nga milayo minzhi na ndaela zwo itwaho nga vhathu. Sa tsumbo, mulayo wa Sabatha wo vha u sa tendi uri hu itwe mushumo nga Sabatha, ḽeneḽo ḓuvha ḽo vha ḽo vhetshelwa vhurabeli, u homoloswa muyani, na u awela. Fhedzi Vhafarisei vho ita uri wonoyo mulayo u vhe muhwalo. Vhone vhaṋe vho vha vha tshi tou phetha uri ndi “mushumo” ufhio une wa ambiwa. Vho ṱalusa mishumo ya 39 yo fhamba-fhambanaho i ngaho u kaṋa kana u zwima, vha amba uri u ita zwenezwo ndi mushumo. Honohu u khethekanya ho ita uri vhathu vha ḓivhudzise mbudziso dzi sa fheli. Arali muthu a vhulaha thatha nga Sabatha, naa o vha a tshi khou zwima? Arali muthu a fula goroi i ḓadzaho tshanḓa a i ḽa musi a tshi khou tshimbila, naa o vha a tshi khou kaṋa? Arali muthu a fhodza ane a khou lwala, naa o vha a tshi khou shuma? Dzenedzo mbudziso dzo fhindulwa hu tshi shumiswa milayo i konḓaho, i re na zwidodombedzwa zwinzhi.
11, 12. Yesu o hanedza hani masialala a Vhafarisei a si a Maṅwalo?
11 Vhuimoni ho raloho, Yesu o vha a tshi ḓo thusa hani vhathu u pfesesa zwine khaṱulokwayo ya vha zwone? Nga pfunzo dzawe na nga nḓila ye a tshila ngayo, o lwisana nga tshivhindi na vhenevho vharangaphanḓa vha vhurereli. Tsha u thoma ṱhogomelani dziṅwe dza pfunzo dzawe. O sasaladza nga ho livhaho milayo minzhi ya vhathu, a ri: ‘No tshinya fhungo ḽa Mudzimu nga u hudza mikhuvha yaṋu.’—Marko 7:13.
12 Yesu o funza nga nḓila i re na maanḓa uri Vhafarisei vho vha vho khakha malugana na mulayo wa Sabatha—zwi re zwone ndi uri a vho ngo pfesesa ndivho ya wonoyo mulayo. Messia o ṱalutshedza uri u ‘muṋe wa Sabatha’ nahone nga zwenezwo o vha e na ndugelo ya u fhodza vhathu nga Sabatha. (Mateo 12:8) U itela u ombedzela yeneyo mbuno, o fhodza khagala nga lwa vhuṱolo nga Sabatha. (Luka 6:7-10) U fhodza ho raloho ho vha hu u sumbedza hu tshee nga phanḓa u fhodzwa hune a ḓo hu ita ḽifhasini ḽoṱhe tshifhingani tsha Vhuvhusi hawe ha Miṅwaha ya Tshigidi. Yeneyo Miṅwaha ya Tshigidi i ḓo vha Sabatha yavhuḓi, musi mafheleloni vhathu vhoṱhe vha fulufhedzeaho vha tshi ḓo awela kha mihwalo ye ya fhedza miṅwaha ya maḓana ya tshivhi na lufu.
13. Ndi mulayo ufhio we wa vha hone nga ṅwambo wa vhuḓinḓa ha Kristo ha kha ḽifhasi, nahone u fhambana hani na wa u thoma?
13 Yesu o dovha a ṱalusa zwine khaṱulokwayo ya vha zwone kha mulayo muswa, “mulayo wa Kristo” we wa vha hone nga murahu ha u ṱhaphudza vhuḓinḓa hawe ha kha ḽifhasi. (Vha-Galata 6:2) U fhambana na Mulayo wa Mushe, wonoyu mulayo muswa a wo ngo ḓitika nga mitevhe ya ndaela dzo ṅwaliwaho, fhedzi wo ḓitika vhukuma nga maitele. Naho zwo ralo, wo katela na dziṅwe ndaela dzo livhaho. Iṅwe yadzo Yesu o i vhidza uri “mulayo muswa.” Yesu o funza vhatevheli vhawe vhoṱhe uri vha funane vhunga o vha funa. (Yohane 13:34, 35) Ee, lufuno lwa u ḓiṋekedza lwo vha lu tshi fanela u vha luswayo lwa vhoṱhe vhane vha tshila nga “mulayo wa Kristo.”
Tsumbo Ya Vhukuma Ya Khaṱulokwayo
14, 15. Yesu o sumbedza uri u ṱhogomela mikano ya maanḓa awe nga nḓila-ḓe, nahone ndi ngani izwi zwi tshi khwaṱhisedza?
14 Yesu o ita zwi fhiraho u funza nga ha lufuno. O tshila u tendelana na “mulayo wa Kristo.” Zwo vhonala nga buḓo ḽawe ḽa vhutshilo. Ṱhogomelani nḓila tharu dzine ngadzo tsumbo ya Yesu ya ṱalusa zwine khaṱulokwayo ya vha zwone.
15 Tsha u thoma, Yesu o tevhela khaṱulokwayo kha zwithu zwoṱhe. Khamusi no no zwi ṱhogomela uri zwithu zwinzhi zwo khakheaho zwi vha hone musi vhathu vha songo fhelelaho vha tshi ḓihudza nahone vha pfuka mikano yo teaho ya maanḓa avho. Yesu ho ngo ita zwenezwo. Kha tshiṅwe tshiitea, muṅwe munna o ḓa ha Yesu nahone a ri: “Mufunzi, vhudza mukomana wanga a kovhekane ifa na nṋe.” Yesu o aravha hani? “Munna, ndi nnyi o ṋyitaho muhaṱuli na mu-kovha-ifa vhukati haṋu?” (Luka 12:13, 14) Naa zwenezwo a zwi swayei? U ṱalifha ha Yesu, vhukoni hawe ha u haṱula, na vhulangi hawe he a ṋewa nga Mudzimu zwo vha zwi tshi fhira zwa muthu muṅwe na muṅwe wa kha ḽifhasi; naho zwo ralo, o hana u ḓidzhenisa kha eneo mafhungo, samusi o vha a songo ṋewa maanḓa a u ita nga u ralo. Yesu tshifhinga tshoṱhe o vha a tshi ḓiṱukufhadza nga yeneyo nḓila, na tshifhingani tsha miṅwaha ya zwigidi ya vhutshilo hawe a sa athu vha muthu wa ṋama. (Yuda 9) Mbuno ya uri Yesu o fulufhedza Yehova nga u ḓiṱukufhadza u itela u ita zwo lugaho zwo dzumbulula zwine a vha zwone.
16, 17. (a) Yesu o sumbedza hani khaṱulokwayo musi a tshi huwelela mafhungo maḓifha a Muvhuso wa Mudzimu? (b) Yesu o sumbedza uri khaṱulokwayo yawe yo vha i u khathutshela nga nḓila-ḓe?
16 Tsha vhuvhili, Yesu o sumbedza khaṱulokwayo nga nḓila ye a huwelela ngayo mafhungo maḓifha a Muvhuso wa Mudzimu. O vha a si na tshiṱalula. Nṱhani hazwo, o lwela u swikelela vhathu vha mifuda yoṱhe, vho pfumaho kana vha shayaho. Zwo fhambanaho na zwenezwo, Vhafarisei vho vha vha tshi dzhiela fhasi vhashai, vho vha vha tshi vhidza vhathu vha shayaho nga dzina ḽi nyadzeaho ḽine ḽa ri ʽam-ha·ʼaʹrets, kana “vhathu vha shango.” Yesu o lwisana nga tshivhindi na eneo maitele mavhi. Musi a tshi funza vhathu mafhungo maḓifha—kana malugana na zwenezwo, musi a tshi ḽa na vhathu, a tshi vha kanzwa, u vha fhodza, kana na u vha vusa—o tikedza khaṱulokwayo ya Mudzimu ane a ṱoḓa u swikelela “vhathu vhoṱhe.” c—1 Timotheo 2:4.
17 Tsha vhuraru, khaṱulokwayo ya Yesu yo vha i na khathutshelo khulwane vhukuma. O ita vhuḓidini ha u thusa vhaitazwivhi. (Mateo 9:11-13) O vha a tshi ḓiimisela u thusa vhathu vhe vha vha si na maanḓa a u ḓitsireledza. Sa tsumbo, Yesu ho ngo tendelana na muya wa vharangaphanḓa vha vhurereli wa u sa fulufhela Vhannḓa vhoṱhe. Nga khathutshelo, o thusa na u funza vhaṅwe vhavho, naho mushumo wawe muhulwane wo vha u wa u ya kha Vhayuda. O tenda u ita vhuṱolo ha u fhodza kha nduna ya vhadziammbi ya Muroma, a ri: “Na kha Isiraele a thi athu u wana u tenda hungafha.”—Mateo 8:5-13.
18, 19. (a) Yesu o tikedza tshirunzi tsha vhasadzi nga nḓila dzifhio? (b) Tsumbo ya Yesu i ri thusa hani u vhona u ṱumana vhukati ha tshivhindi na khaṱulokwayo?
18 Zwi ngaho zwenezwo, Yesu ho ngo tikedza nḓila ye vhafumakadzi vha vha vha tshi anzela u dzhiiwa ngayo. Nṱhani hazwo, o ita zwo lugaho nga tshivhindi. Vhasamaria vho vha vha tshi dzhiiwa vha songo kuna u fana na Vhannḓa. Naho zwo ralo, Yesu ho ngo timatima u huwelela kha musadzi wa Musamaria tshisimani tsha Sikara. Zwi re zwone ndi uri ndi kha onoyu musadzi he Yesu a ḓiṱalula khagala sa Messia o fulufhedziswaho. (Yohane 4:6, 25, 26) Vhafarisei vho vha vha tshi amba uri vhasadzi a vho ngo fanela u funzwa Mulayo wa Mudzimu, fhedzi Yesu o fhedza tshifhinga tshinzhi na nungo a tshi khou funza vhasadzi. (Luka ) Naho sialala ḽo vha ḽi tshi amba uri vhasadzi vha nga si ṋee vhuṱanzi ha ngoho, Yesu o ṱhonifha vhasadzi vhanzhi nga u vha ṋea ndugelo ya uri vha vhe vha u thoma u mu vhona nga murahu ha mvuwo yawe. O ita na u vha vhudza uri vha ye u vhudza vhafunziwa vhawe vha vhanna nga ha tshenetshi tshiitea tsha ndeme vhukuma!— 10:38-42Mateo 28:1-10.
19 Ee, Yesu o ḓivhadza dzitshaka zwine khaṱulokwayo ya vha zwone. Kha zwiimo zwinzhi, o vha a tshi vhea vhutshilo hawe khomboni uri a ite zwenezwo. Tsumbo ya Yesu i ri thusa u vhona uri u tikedza khaṱulokwayo ya ngoho zwi ṱoḓa tshivhindi. Zwo vha zwo tea uri a vhidzwe “Ndau ya lushaka lwa Yuda.” (Ndzumbululo 5:5) Humbulani uri ndau ndi tshiga tsha khaṱulokwayo ya tshivhindi. Naho zwo ralo, tshifhingani tshi ḓaho Yesu u ḓo ḓisa khaṱulokwayo khulwane. Nga ho fhelelaho, u ḓo khwaṱhisa [“khaṱulokwayo,” NW] fhano Shangoni.”—Yesaya 42:4.
Khosi Ya Vhumessia ‘I Khwaṱhisa Khaṱulokwayo Fhano Shangoni’
20, 21. Misini yashu, Khosi ya Vhumessia yo tikedza hani khaṱulokwayo ḽifhasini ḽoṱhe na tshivhidzoni tsha Vhukriste?
20 U bva tshee a vha Khosi ya Vhumessia nga 1914, Yesu o tikedza khaṱulokwayo kha ḽifhasi. Nga nḓila-ḓe? O hwala vhuḓifhinduleli ha u ḓadzisa vhuporofita hawe vhu wanalaho kha Mateo 24:14. Vhatevheli vha Yesu vha kha ḽifhasi vho funza vhathu vha mashangoni oṱhe mafhungo-ngoho nga ha Muvhuso wa Yehova. U fana na Yesu, vho huwelela vha si na tshiṱalula na nga nḓila yo lugaho, vha tshi ṱoḓa u ṋea muṅwe na muṅwe—vhaṱuku na vhahulwane, vhapfumi kana vhashai, vhanna kana vhafumakadzi—tshibuli tsha u ḓivha Yehova, Mudzimu wa khaṱulokwayo.
21 Yesu u dovha a tikedza khaṱulokwayo tshivhidzoni tsha Vhukriste, tshine a vha Ṱhoho yatsho. Samusi zwo porofitiwa, o ṋea “vhathu zwifhiwa,” vhahulwane vha Vhakriste vha fulufhedzeaho vha rangaho phanḓa tshivhidzoni. (Vha-Efesa 4:8-12) Musi vha tshi lisa sambi ḽavhuḓi ḽa Mudzimu, vhenevho vhanna vha tevhela tsumbo ya Yesu Kristo kha u tikedza khaṱulokwayo. Vha dzula vha tshi humbula uri Yesu u ṱoḓa nngu dzawe dzi tshi farwa zwavhuḓi—hu sa londwi vhuimo ha nṱha, bvumo kana zwithu zwi vhonalaho zwine vha vha nazwo.
22. Yehova u ḓipfa hani nga u shayea ha khaṱulokwayo ho ḓalaho shangoni ḽa ṋamusi, nahone o vhea Murwa wawe uri a ite mini nga hazwo?
22 Naho zwo ralo, tshifhingani tshi ḓaho, Yesu u ḓo khwaṱhisa khaṱulokwayo fhano shangoni nga nḓila i swayeaho. Khaṱulokwayo i khou shayea vhukuma kha ḽino shango ḽo tshinyalaho. A zwo ngo fanela uri hu vhe na ṅwana ane a sika nga nḓala, zwihuluhulu musi ri tshi humbula nga tshelede na tshifhinga zwine zwa tambisiwa hu tshi khou bveledzwa zwiṱhavhane zwa nndwa na u fusha lutamo lwa tseḓa lwa vhane vha ṱoḓa madakalo. Mpfu nnzhi-nnzhi dzi sa ṱoḓei ṅwaha muṅwe na muṅwe dzi itiswa nga u shayea ha khaṱulokwayo, zwenezwo zwi sinyusa Yehova. O vhea Murwa wawe uri a lwe nndwa ya u luga nahone a fhelise tshoṱhe ano maitele mavhi oṱhe a zwithu na u shayea ha khaṱulokwayo nga ho fhelelaho.—Ndzumbululo 16:14, 16; 19:11-15.
23. Nga murahu ha Haramagedo, Kristo u ḓo tikedza khaṱulokwayo u ya nga hu sa fheli nga nḓila-ḓe?
23 Naho zwo ralo, khaṱulo ya Yehova a i ṱoḓi uri hu sokou fheliswa vhathu vhavhi fhedzi. O dovha a vhea murwa wawe uri a vhuse sa “Ṋe-mulalo.” Nga murahu ha Haramagedo, muvhuso wa Yesu u ḓo ḓisa mulalo ḽifhasini ḽoṱhe, nahone u ḓo “vhusa nga khaṱulokwayo.” (Yesaya 9:5, 6) Nga zwenezwo Yesu u ḓo takalela u fhelisa maitele oṱhe mavhi ane a bveledza maṱhupho na tshengelo kha ḽino shango. U ḓo tikedza nga u fulufhedzea khaṱulokwayo ya Yehova yo fhelelaho, u ya nga hu sa fheli. Nga zwenezwo, ndi zwa ndeme uri ri ṱoḓe u edzisa khaṱulokwayo ya Yehova zwino. Kha ri vhone nḓila ine ra nga ita ngayo zwenezwo.
a A tshi sumbedza u sinyuwa nga ho lugaho, Yesu o vha a tshi nga Yehova, ane a vha “ṋe-mbiti” kha vhuvhi hoṱhe. (Nahumi 1:2) Sa tsumbo, musi Yehova o no vhudza vhathu vhawe vha mashandukwa uri vho ita nnḓu yawe “bako ḽa vha mavemu,” o ri: “Vhuhali hanga na dzimbiti dzanga ndi ḓo dzi fhedzela kha wonoyu muḓi.”—Yeremia 7:11, 20.
b U ya nga Mishnah, nga murahu ha miṅwaha yo vhalaho ho vha na mbilaelo nga ha mutengo wa nṱhesa wa maivha a rengiswaho thembeleni. Wonoyo mutengo wa fhungudzwa nga u ṱavhanya nga phesenthe dzi ṱoḓaho u vha 99! Ndi vhafhio vhe vha vhuyelwa vhukuma kha honohu vhuvhambadzi vhu bindulisaho? Vhaṅwe vhaḓivhazwakale vha amba uri mimakete yo vha i ya nnḓu ya Tshifhe Muhulu ane a pfi Hanna, yo vha i tshi pfumisa vhukuma muṱa wa vhotshifhe.—Yohane 18:13.
c Vhafarisei vho vha vha tshi dzhia vhathu vha ḓiṱukufhadzaho, vhe vha vha vha sa ḓivhi Mulayo, vho ‘xedzwa.’ (Yohane 7:49) Vho vha vha tshi amba uri muthu ho ngo fanela u funza vhenevho vhathu kana u ita zwa bindu navho kana u ḽa navho na u rabela navho. U tendela ṅwananyana wau a tshi vhingwa nga muṅwe wavho zwo vha zwi tshi fhirwa nga u mu kumedza uri a ḽiwe nga zwivhanda. Vho vha vha tshi humbula uri vhenevho vhathu vha ḓiṱukufhadzaho a vho ngo katelwa kha fulufhelo ḽa mvuwo.