1-3. Ndi zwifhio zwithu zwe zwa ita uri lufu lwa Yesu lu fhambane na dziṅwe mpfu kha ḓivhazwakale?

NGA ḓuvha ḽa tshimedzi hu ṱoḓaho u vha miṅwaha ya 2 000 yo fhiraho, muṅwe munna a si na mulandu o sengiswa, a pomokwa vhutshinyi he a si vhu ite, nahone a shengedzwa u swika a tshi fa. Zwi ṱungufhadzaho ndi uri lwo vha lu si lwa u thoma hu tshi vhulahwa muthu nga nḓila ya tshiṱuhu a songo tshinya tshithu; nahone lwo vha lu si lwa u fhedza. Naho zwo ralo, lwonolwo lufu lwo vha lwo fhambana na dziṅwe mpfu.

² Musi onoyo munna a tshi khou shengela lwa u fhedza tshifhingani tshawe tshi vhavhaho, maṱaḓulu o sumbedza uri tshenetsho tshiitea tsho vha tshi tsha ndeme. Naho ho vha hu masiari tshivhangalala, swiswi ḽo mbo ḓi tiba shango nga kathihi fhedzi. Nga he muṅwe muḓivhazwakale a amba ngaho “ḓuvha ḽa swifhala.” (Luka 23:44, 45) Nga zwenezwo, musi onoyo munna a sa athu fa, a amba haya maipfi a sa hangwei: “Zwo vulea!” Vhukuma, nga u ṋekedza vhutshilo hawe, o vuledza tshiṅwe tshithu tshavhuḓi. Tshiṱhavhelo tshawe tsho vha tshi nyito khulwane ya lufuno ye ya vha i sa athu vhuya ya itwa nga muthu.—Yohane 15:13; 19:30.

³ Onoyo munna o vha e Yesu Kristo. I a ḓivhiwa vhukuma nḓila ye a shengela na u fa ngayo nga ḽeneḽo ḓuvha ḽa swiswi, ḽa 14 Nisan, 33 C.E. Naho zwo ralo, hu na mbuno ya ndeme ine kanzhi ya hangwiwa. Naho Yesu o shengela vhukuma, muṅwe muthu o shengela u fhira zwenezwo. Zwi re zwone ndi uri muṅwe muthu o ita tshiṱhavhelo tshihulwane ḽeneḽo ḓuvha—nyito khulwane ya lufuno i sa athu vhuya ya itwa nga muṅwe muthu fhethu hoṱhe. Yo vha ifhio yeneyo nyito? Phindulo i ṋea marangaphanḓa o teaho kha mafhungo a ndeme vhukuma: Lufuno lwa Yehova.

4. Swole ḽa Muroma ḽo ṱhogomela hani uri Yesu o vha e si muthu zwawe, nahone ḽeneḽo swole ḽo phetha nga uri mini?

⁴ Mulangammbi wa Muroma we a vhona u vhulahwa ha Yesu o mangadzwa nga swiswi ḽe ḽa rangela lufu lwa Yesu na nga mudzinginyo muhulu we wa tevhela. O ri: “Ngoho, muthu uyu o vha e Murwa wa Mudzimu!” (Mateo 27:54) Zwi khagala uri Yesu o vha e si muthu zwawe. Ḽeneḽo swole ḽo shela mulenzhe kha u vhulahwa ha Murwa mubebwa-eṱhe wa Mudzimu wa Ṱaḓulu-ṱaḓulu! Onoyu Murwa o vha a tshi funwa lungafhani nga Khotsi awe?

5. Tshifhinga tshee Yehova na Murwa wawe vha tshi fhedza vhe vhoṱhe ngei ṱaḓulu tshi nga fanyiswa nga nḓila-ḓe?

⁵ Bivhili i vhidza Yesu uri ndi “tanzhe ḽa zwivhumbwa zwoṱhe.” (Vha-Kolosa 1:15) Edzani u humbula—Murwa wa Yehova o tshila musi fhethu hoṱhe hu sa athu vha hone. Murwa na Khotsi vho fhedza tshifhinga tshingafhani vhe vhoṱhe? Vhaṅwe vhorasaintsi vha anganyela uri fhethu hoṱhe hu na miṅwaha ya zwigidi zwa milioni dza 13. Naa ni a kona u zwi vhona uri ndi tshifhinga tshilapfu lungafhani tshenetsho? U itela u thusa vhathu uri vha pfesese miṅwaha ine fhethu hoṱhe ha vha nayo, nga he vhorasaintsi vha zwi anganyela ngaho, fhethu hune ha ṱolisiswa dziṋaledzi hu na tshati ya u tevhekana ha zwifhinga yo lapfaho mithara dza 110. Musi vhadali vha tshi khou tshimbila vho vhambelana na yeneyo tshati, ḽiga ḽiṅwe na ḽiṅwe ḽine vha ḽi posa ḽi imela miṅwaha ya milioni dza 75 ya u vha hone ha fhethu hoṱhe. Magumoni a tshati, ḓivhazwakale yoṱhe ya vhathu i imelwa nga luswayo luthihi lwa vhudenya ha vhudzi ḽa muthu muthihi! Naho arali honohu u anganyela hu hone, yeneyo tshati yoṱhe i nga si vhe vhulapfu ho eḓanaho u imela vhutshilo ha Murwa wa Yehova! O vha o farakanea nga mini tshifhingani tshenetsho tshilapfu nga u ralo?

6. (a) Murwa wa Yehova o vha o farakanea nga mini a sa athu vha muthu wa ṋama? (b) Yehova na Murwa wawe vha na mbofho ya mufuda-ḓe?

⁶ Murwa o shumela Khotsi awe o takala sa “muḓinḓa wawe.” (Mirero 8:30) Bivhili i ri: “Huno a huna na tshithihi tshe tshi si vhe hone nga [Murwa].” (Yohane 1:3) Ngauralo Yehova na Murwa wawe vho shumisana u itela uri zwiṅwe zwithu zwoṱhe zwi vhe hone. Vho vha na zwifhinga zwavhuḓi lungafhani! Ngauralo,  vhanzhi vha ḓo tenda uri lufuno vhukati ha mubebi na ṅwana lwo khwaṱha vhukuma. Nahone lufuno “ndi yone mbofho i putelaho zwo khunyelelaho.” (Vha-Kolosa 3:14) Ngauralo, ndi nnyi kha riṋe ane a nga pfesesa mbofho yo khwaṱhaho ye ya vha hone tshifhinga tshilapfu nga u ralo? Zwi khagala uri Yehova Mudzimu na Murwa wawe vho ṱanganywa nga mbofho ya lufuno yo khwaṱhaho u fhira dzoṱhe dze dza vhuya dza vha hone.

7. Musi Yesu a tshi lovhedzwa, Yehova o sumbedza hani maḓipfele awe nga ha Murwa wawe?

⁷ Naho zwo ralo, Khotsi o ruma Murwa wawe kha ḽifhasi uri a bebwe sa muthu wa ṋama. Zwenezwo zwo amba uri Yehova o vha a tshi ḓo fhedza mahumi a miṅwaha a si na Murwa wawe ane a mu funa ngei ṱaḓulu. E na dzangalelo ḽihulwane, O lavhelesa e ṱaḓulu musi Yesu a tshi aluwa a vha muthu o fhelelaho. E na miṅwaha i ṱoḓaho u vha 30, Yesu o lovhedzwa. A zwi vhuyi zwa ṱoḓa uri ri tou humbulela uri Yehova o ḓipfa hani nga hae. Khotsi o amba nga dzawe e ṱaḓulu u ri: “Ndi ene Murwa-mufunwa wanga uyu, ané nda mu takalela.” (Mateo 3:17) Khotsi awe u fanela u vha o takala vhukuma musi a tshi vhona uri Yesu o ita zwoṱhe zwe zwa porofitiwa nga u fulufhedzea na zwoṱhe zwe a humbelwa!—Yohane 5:36; 17:4.

8, 9. (a) Ndi mini zwe Yesu a zwi khunyeledza nga ḽa 14 Nisan, 33 C.E., nahone Khotsi awe wa ṱaḓulu o kwamea nga nḓila-ḓe? (b) Ndi ngani Yehova o tendela Murwa wawe a tshi shengela na u fa?

⁸ Naho zwo ralo, Yehova o ḓipfa hani nga ḽa 14 Nisan, 33 C.E.? O ḓipfa hani musi Yesu a tshi ambululwa nahone a farwa nga tshigwada vhusiku? Musi Yesu a tshi ṱutshelwa nga khonani dzawe nahone a sengiswa lu siho mulayoni? Musi a tshi goḓiwa, a tshi pfelwa mare, nahone a rwiwa nga mavili? Musi a tshi rwiwa nga phamba, muṱana wawe u tshi bva mbanga? Musi a tshi ombelwa zwanḓa na milenzhe kha danda, a litshiwa e henefho musi vhathu vha tshi khou mu sema? Khotsi o ḓipfa hani musi Murwa a tshi mu ṱavhela mukosi lwa vhuṱungu? Yehova o ḓipfa hani musi Yesu a tshi fa, nahone lwa u tou thoma u bva tshee tsiko yoṱhe ya vha hone, Murwa Wawe ane a mu funa a si tsheeho?—Mateo 26:14-16, 46, 47, 56, 59, 67; 27:38-44, 46; Yohane 19:1.

⁹ Ri shaya na maipfi a u zwi ṱalusa. Samusi Yehova e na maḓipfele, vhuṱungu he a vhu pfa musi Murwa wawe a tshi fa a ri koni na  u vhu ṱalusa. Zwine zwa nga ṱaluswa ndi ndivho ya Yehova ya u tenda uri zwi itee. Ndi ngani Khotsi o ḓipfisa vhuṱungu nga yeneyo nḓila? Yehova u ri dzumbululela tshiṅwe tshithu tsha ndeme kha Yohane 3:16—ndimana ya Bivhili ine ya vha ya ndeme lune ya vhidzwa Evangeli ṱhukhu. I ri: “Mudzimu o funa shango zwingafha-ngafha, a vhuya a ṋekedza Murwa wawe mu-bebwa-eṱhe, uri vhoṱhe vha mu tendaho, vha si lovhe, tshavho hu vhe u tshila tshoṱhe.” Ngauralo ndivho ya Yehova yo vha i i tevhelaho: lufuno. Tshifhiwa tsha Yehova—u ruma hawe Murwa wawe uri a shengele na u ri fela—yo vha i nyito khulwanesa ya lufuno i sa athu vhuya ya vha hone.

10. Vhathu vha ṱoḓa mini, nahone ho itea mini kha zwine ipfi “lufuno” ḽa amba zwone?

¹⁰ Ipfi “lufuno” ḽi amba mini? Lufuno lwo ṱaluswa sa ṱhoḓea khulwane vhukuma ya vhathu. U bva u bebwani u swika vha tshi fa, vhathu vha tshila zwavhuḓi arali vha sumbedzwa lufuno, vha a ḓiphina ngalwo, fhedzi vha a shengela na u fa arali vha sa lu wana. Naho zwo ralo, zwi mangadzaho ndi uri zwi a konḓa u lu ṱalusa. Vhukuma, vhathu vha amba nga maanḓa nga ha lufuno. Hu na vhunzhi ha dzibugu, dzinyimbo, na zwirendo zwi ambaho nga halwo. Kanzhi zwenezwi zwithu a zwi iti uri vhathu vha pfesese zwine lufuno lwa amba zwone. Zwi re zwone ndi uri ipfi lufuno ḽi shumiswa nga maanḓa lune zwa vho konḓa u ḓivha zwine vhukuma ḽa amba zwone.

11, 12. (a) Ndi ngafhi hune ra nga guda hone zwinzhi nga ha lufuno, nahone ndi ngani ri tshi nga guda henefho? (b) Ndi mifuda ifhio ya lufuno yo ṱaluswaho kha Lugerika lwa kale, nahone ndi ipfi ḽifhio ḽi ambaho “lufuno” ḽine ḽa shumiseswa kha Maṅwalo a Lugerika a Tshikriste? (Sedzani na ṱhaluso i re magumoni a siaṱari.) (c) Ipfi a·gaʹpe ḽi amba mini?

¹¹ Naho zwo ralo, Bivhili i funza nga ha lufuno nga nḓila i pfeseseaho. Expository Dictionary of New Testament Words ya Vine i ri: “Lufuno lu nga vhonwa fhedzi nga nyito dzine lwa dzi ṱuṱuwedza.” Mafhungo a Bivhili a nyito dza Yehova a ri funza zwinzhi nga ha lufuno lwawe—lufuno luhulwane lune a vha nalwo kha zwivhumbwa zwawe. Sa tsumbo, ndi mini tshine tsha nga dzumbulula zwo engedzeaho nga ha yeneyi pfaneleo u fhira nyito  khulwanesa ya lufuno ya Yehova yo ṱaluswaho mathomoni? Kha ndima dzi tevhelaho, ri ḓo vhona dziṅwe tsumbo nnzhi dza mishumo ya Yehova ya lufuno. Zwiṅwe hafhu, ri nga wana luvhonela kha maipfi a u thoma a ambaho “lufuno” o shumiswaho Bivhilini. Kha Lugerika lwa kale ho vha hu na maipfi maṋa a ambaho “lufuno.” * Kha eneo, ḽine kanzhi ḽa shumiseswa Maṅwaloni a Lugerika a Tshikriste ndi a·gaʹpe. Iṅwe ṱhalusamaipfi ya Bivhili i ri ḽeneḽi “ndi ipfi ḽa maanḓa vhukuma ḽi ambaho lufuno u fhira oṱhe ane muthu a nga a humbula.” Ndi ngani?

¹² A·gaʹpe ndi lufuno lune lwa livhiswa nga maitele. A lu langiwi nga maḓipfele. Lwo ṱanḓavhuwa, lu a humbulela vhukuma nahone lu a londa. Zwa ndeme vhukuma ndi uri a·gaʹpe a lu na tseḓa na luthihi. Sa tsumbo, dovhani ni sedze kha Yohane 3:16. Ndi “shango” ḽifhio ḽe Mudzimu a ḽi funa nga u rali lwe a vhuya a ṋekedza Murwa wawe mubebwa-eṱhe? Ndi shango ḽa vhathu vho rengululwaho. Kha vhenevho hu katelwa na vhathu vhanzhi vhane vha khou ita zwivhi. Naa Yehova u funa muṅwe na muṅwe sa khonani yawe ya tsini-tsini, u fana na nḓila ye a vha a tshi funa ngayo Abrahamu a fulufhedzeaho? (Yakobo 2:23) Hai, fhedzi Yehova u a itela zwivhuya vhathu vhoṱhe, naho zwi tshi ṱoḓa uri a ḓidzime zwiṅwe zwithu. U ṱoḓa vhathu vhoṱhe vha tshi rembuluwa vha shandula matshilele avho. (2 Petro 3:9) Vhathu vhanzhi vha a shanduka. U ṱanganedza vhenevho vhathu nga muya mutshena uri vha vhe khonani dzawe.

13, 14. Ndi mini zwine zwa sumbedza uri kanzhi a·gaʹpe ḽi katela maḓipfele?

¹³ Naho zwo ralo, vhaṅwe vha na mihumbulo yo khakheaho nga ha a·gaʹpe. Vha humbula uri ḽi amba lufuno lu si na maḓipfele, lwo serekanaho. Zwi re zwone ndi uri ipfi a·gaʹpe kanzhi ḽi katela u  funa muṅwe muthu. Sa tsumbo, musi Yohane a tshi ṅwala uri, “Khotsi u funa Murwa,” o shumisa mufuda wa ipfi a·gaʹpe. Naa lwonolwo lufuno a lu na maḓipfele? Ṱhogomelani uri Yesu o ri, “Khotsi u funa Murwa wawe,” a tshi shumisa ipfi phi·leʹo. (Yohane 3:35; 5:20) Kanzhi lufuno lwa Yehova lu katela vhukonani. Naho zwo ralo, lufuno lwawe a lu ṱuṱuwedzwi nga maḓipfele zwao. Misi yoṱhe lu livhiswa nga maitele awe a vhuṱali na o lugaho.

¹⁴ Samusi ro no ḓi zwi guda, pfaneleo dzoṱhe dza Yehova ndi dza vhuimo ha nṱha, dzo fhelela, nahone dzi a kunga. Fhedzi pfaneleo ine ya kunga u fhira dzoṱhe ndi lufuno. Ndi lwone lune lwa ri kokodzela kha Yehova u fhira dziṅwe pfaneleo dzoṱhe. Zwi takadzaho ndi uri lufuno lu dovha lwa vha pfaneleo yawe khulwane. Ri zwi ḓivha hani zwenezwo?

15. Ndi mini zwine Bivhili ya zwi amba nga ha pfaneleo ya Yehova ya lufuno, nahone zwenezwi zwo khethea nga nḓila-ḓe? (Sedzani na ṱhaluso i re magumoni a siaṱari.)

¹⁵ Bivhili i amba zwiṅwe zwithu nga ha lufuno zwine a i athu vhuya ya zwi amba nga dziṅwe pfaneleo dza ndeme dza Yehova. Maṅwalo ha ambi uri Mudzimu ndi maanḓa kana Mudzimu ndi khaṱulokwayo kana uri Mudzimu ndi vhuṱali. Mudzimu u na dzenedzo pfaneleo, ndi tshisima tshadzo tshihulwane, nahone ri nga si mu vhambedze na dzenedzo pfaneleo tharu. Tshiṅwe tshithu tshine tsha vha tsha ndeme vhukuma nga ha pfaneleo ya vhuṋa ndi uri: “Mudzimu ndi Ene lufuno.” * (1 Yohane 4:8) Zwenezwo zwi amba mini?

16-18. (a) Ndi ngani Bivhili i tshi ri “Mudzimu ndi Ene lufuno”? (b) Kha zwivhumbwa zwoṱhe zwi re kha ḽifhasi, ndi ngani zwo fanela uri muthu a fanyisele pfaneleo ya Yehova ya lufuno?

¹⁶ U amba uri “Mudzimu ndi Ene lufuno” a zwi fani na uri “Mudzimu  u lingana na lufuno.” Ri nga si kone u shandula eneo mafhungo ra ri “lufuno ndi ene Mudzimu.” Yehova a nga si fanyiswe na iṅwe pfaneleo. Ndi muthu a re na maḓipfele o fhamba-fhambanaho na dziṅwe pfaneleo nga nnḓa ha lufuno. Naho zwo ralo, lufuno lwo nwelela kha Yehova. Malugana na yeneyi ndimana, iṅwe bugu i ri: “Vhuvha ha Mudzimu ndi lufuno.” Nga ho ḓoweleaho, ri nga zwi vhea nga heyi nḓila: Maanḓa a Yehova a mu ita uri a kone u dzhia vhukando. Khaṱulokwayo na vhuṱali hawe zwi livhisa nḓila ine a dzhia ngayo vhukando. Fhedzi lufuno lwa Yehova lu mu ṱuṱuwedzela u dzhia vhukando. Nahone tshifhinga tshoṱhe u shumisa dziṅwe pfaneleo dzawe nga lufuno.

¹⁷ Kanzhi hu ambiwa uri Yehova ndi lufuno. Ngauralo, arali ri tshi ṱoḓa u guda nga ha lufuno lwa maitele, ri fanela u guda nga ha Yehova. Vhukuma, ri nga kha ḓi vhona yeneyi pfaneleo yavhuḓi na kha vhathu. Fhedzi ndi ngani vhe nayo? Tshifhingani tsha tsiko, Yehova o vhudza Murwa wawe maipfi a tevhelaho: “Kha ri ite vhathu, tshifanyiso tshashu, vhane vha nga riṋe.” (Genesi 1:26) Kha zwivhumbwa zwoṱhe zwi re kha ḽifhasi, ndi vhanna na vhafumakadzi fhedzi vhane vha nga khetha u funa na u edzisela Khotsi avho wa ṱaḓulu. Humbulani uri Yehova o shumisa zwivhumbiwa zwo fhamba-fhambanaho u fanyisela pfaneleo dzawe khulwane. Naho zwo ralo, Yehova o khetha muthu, tshivhumbwa tshawe tshihulwane tsha kha ḽifhasi, uri a vhe tshiga tsha pfaneleo Yawe khulwane ya lufuno.—Hesekiele 1:10.

¹⁸ Musi ri tshi sumbedza lufuno lu si lwa tseḓa nga nḓila ya lwa maitele, ri vha ri tshi khou sumbedza pfaneleo khulwane ya Yehova. Zwi fana na zwo ṅwalwaho nga muapostola Yohane a tshi ri: “Riṋe Mudzimu ri a mu funa, ngauri ndi Ene o thomaho a ri funa.” (1 Yohane 4:19) Fhedzi Yehova o ri funa u thoma nga nḓila-ḓe?

19. Ndi ngani hu tshi nga ambiwa uri lufuno lwo sudzulusela Yehova uri a ite mushumo wawe wa tsiko?

¹⁹ Ndi kale lufuno lu hone. Ndi mini tshe tsha sudzulusela Yehova uri a sike? A si uri o vha e na vhumvumvu kana a tshi khou ṱoḓa vhukonani. Yehova o fhelela nahone o fushea, ha lili tshithu tshine muṅwe muthu a nga mu thusa ngatsho. Fhedzi  lufuno lwawe, lune lwa vha pfaneleo i shumaho, lwo mu sudzulusa nga lwa nzulele uri a ṱoḓe u ḓiphina nga vhutshilo na zwivhumbwa zwo ṱalifhaho zwine zwa nga kona u livhuha tshenetsho tshifhiwa. Murwa mubebwa-eṱhe o vha e “musimuli wa zwivhumbwa zwa Mudzimu.” (Ndzumbululo 3:14) Nga zwenezwo Yehova o shumisa onoyu Muḓinḓa uri a ite uri zwithu zwoṱhe zwi vhe hone, u thoma nga vharuṅwa. (Yobo 38:4, 7; Vha-Kolosa 1:16) Ngauri zwenezwi zwivhumbiwa zwa maanḓa zwi na mbofholowo, vhuṱali, na maḓipfele, zwo vha zwi na tshibuli tsha u vha na lufuno—u funana, nahone zwihuluhulu u funa Yehova Mudzimu. (2 Vha-Korinta 3:17) Nga zwenezwo, zwo vha na lufuno nga ṅwambo wa uri ndi zwone zwe zwa funwa u thoma.

20, 21. Adamu na Eva vho vhona vhuṱanzi vhufhio ha uri Yehova u a vha funa, fhedzi vho ita mini?

²⁰ Zwo tou ralo na nga vhathu. Adamu na Eva vho sumbedzwa lufuno luhulwane u bva mathomoni. Huṅwe na huṅwe he vha vha vha tshi nga sedza hone kha haya havho ha Paradiso ngei Edeni, vho vha vha tshi vhona vhuṱanzi ha uri Khotsi avho u a vha funa. Ṱhogomelani zwine Bivhili ya zwi amba, i ri: “Mudzimu a mbo sima tsimu ngei Edeni, thungo ya Vhubvaḓuvha; henefho a isa muthu we a mu vhumba.” (Genesi 2:8) Naa no no vhuya na ya ngadeni kana phakhani yo nakaho vhukuma? Ndi mini tshe tsha ni takadzesa? Naa ndi tshedza tshi dzhenaho murunzini nga maṱarini? Mivhala yavhuḓi ya maluvha? U unga ha maḓi ane a khou eletshela kudamboni, u imba ha zwiṋoni, na phosho ya zwikhokhonono? Hu pfi mini nga u nukhelela ha miri, mitshelo, na maluvha ayo a fhufhumaho? Naho zwo ralo, ṋamusi a hu na phakha ine ya nga vhambedzwa na ye ya vha i ngei Edeni. Ndi ngani?

²¹ Ndi Yehova o itaho yeneyo ngade! I fanela u vha yo vha yo naka nga nḓila i sa ṱalutshedzei. Muri muṅwe na muṅwe wavhuḓi kana u re na mitshelo yavhuḓi wo vha u hone henefho. Ngade yo vha i tshi sheledzwa zwavhuḓi, i khulwane, nahone hu na phukha dzo fhamba-fhambanaho. Adamu na Eva vho vha vhe na tshiṅwe na tshiṅwe u itela uri vhutshilo havho vhu takadze nahone vhu vhe vhu fushaho, u katela na mushumo u fushaho na vhukonani havhuḓi. Yehova ndi ene wa u thoma u vha funa, nahone vho vha vhe na zwiitisi zwi pfalaho zwa u mu funa.  Naho zwo ralo, vho kundwa u ita nga u ralo. Nṱhani ha uri vha thetshelese Khotsi avho wa ṱaḓulu, vho mu shandukela.—Genesi, ndima ya 2.

22. Nḓila ye Yehova a piringulula ngayo vhushandukwa ha ngei Edeni i sumbedza hani uri lufuno lwawe ndi lwa vhukuma?

²² Zwi fanela u vha zwo mu vhaisa lungafhani Yehova! Fhedzi naa honovhu vhushandukwa ho fhelisa lufuno lwe a vha e nalwo mbiluni yawe? Hai! “Vhuthu hawe [kana, “lufuno lwa vhukuma,” ṱhaluso i re magumoni a siaṱari, NW] ndi ha lini na lini.” (Psalme ya 136:1, NW) Nga zwenezwo, a ṱavhanya a ita ndugiselelo dza u rengulula vhana vho lugaho vha Adamu na Eva. Samusi ro zwi guda, dzenedzo ndugiselelo dzi katela tshiṱhavhelo tshi rengululaho tsha Murwa wawe ane a mu funa, zwe zwa ita uri Khotsi a ḓidzime zwiṅwe zwithu.—1 Yohane 4:10.

23. Ndi tshifhio tshiṅwe tsha zwiitisi tshi itaho uri Yehova a vhe “Mudzimu o takalaho,” nahone ndi mbudziso ifhio ine ya ḓo fhindulwa kha ndima i tevhelaho?

²³ Ee, Yehova o dzhia vhukando u bva mathomoni u itela u sumbedza uri u a funa vhathu. ‘O thoma u ri funa’ nga nḓila nnzhi. Lufuno lu tikedza vhuthihi na dakalo, ndi ngazwo Yehova o ṱaluswa sa “Mudzimu o takalaho.” (1 Timotheo 1:11, NW) Naho zwo ralo, hu takuwa mbudziso ya ndeme. Naa zwa vhukuma Yehova u a ri funa roṱhe? Ndima i tevhelaho i ḓo amba nga enea mafhungo.