Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

NDIMA 20

Ni ‘Kovhelane Shango Sa Ifa’

Ni ‘Kovhelane Shango Sa Ifa’

HESEKIELE 45:1

TSHIPIKWA: Zwine u kovhelana shango zwa amba zwone

1, 2. (a) Yehova o vhudza mini Hesekiele? (b) Ri ḓo fhindula mbudziso dzifhio?

HESEKIELE u kha ḓi tou bva u vhona bono ḽe ḽa ita uri a humbule zwe zwa itea misini ya Mushe na Yoshua, miṅwahani i ṱoḓaho u vha 900 yo fhiraho. Nga tshenetsho tshifhinga, Yehova o vhudza Mushe nga ha mikano ya Shango ḽo Fhulufhedziswaho. Nga murahu, o vhudza Yoshua nḓila ine tshaka dza Isiraele dza tea u kovhelwa ngayo ḽeneḽo shango. (Num. 34:1-15; Yosh. 13:7; 22:4, 9) Fhedzi nga ṅwaha wa 593 B.C.E., Yehova o vhudza Hesekiele na vhe a vha o thubiwa navho uri vha dovhe vha kovhele tshaka dza Isiraele ḽeneḽo Shango ḽo Fhulufhedziswaho!—Hesek. 45:1; 47:14; 48:29.

2 Ḽeneḽi bono ḽo vha ḽi tshi amba mini kha Hesekiele na vhe a vha o thubiwa navho? Ndi ngani ḽeneḽi bono ḽi tshi ṱuṱuwedza vhathu vha Mudzimu ṋamusi? Naa zwi re kha ḽeneḽo bono zwi ḓo itea nga nḓila khulwane tshifhingani tshi ḓaho?

Bono Ḽi Re Na Zwithu Zwiṋa Zwine Zwa Ri Khwaṱhisedza

3, 4. (a) Vhathu vho thubiwaho vho khwaṱhisedzwa nga zwithu zwifhio zwiṋa zwi re kha bono ḽa Hesekiele ḽa u fhedzisela? (b) Ri ḓo haseledza nga ha mini kha ino ndima?

3 Bono ḽa u fhedza ḽe Hesekiele a sumbedzwa ḽone, ho ṅwaliwa nga haḽo kha ndima dza ṱahe dza bugu yawe. (Hesek. 40:1–48:35) Ḽo amba zwithu zwiṋa nga ha lushaka lwa Isiraele lwo vusuluswaho, zwe zwa khwaṱhisedza vhathu vho thubiwaho. Ndi zwifhio zwenezwo zwithu? Tsha u thoma, vhurabeli ho kunaho ho vha vhu tshi ḓo vusuluswa thembeleni ya Mudzimu. Tsha vhuvhili, vhotshifhe na vhalisa vho lugaho vho vha vha tshi ḓo ranga phanḓa lushaka lwo vusuluswaho. Tsha vhuraru, vhoṱhe vhe vha vha vha tshi ḓo vhuyelela Isiraele, vho vha vha tshi ḓo wana ifa ḽa shango ḽavho. Tsha vhuṋa, Yehova o vha a tshi ḓo vha navho, a dzula vhukati havho.

4 Ndima 13 na 14 dza ino bugu, dzo amba nga ha nḓila ye zwithu zwivhili zwa u thoma zwa itea ngayo. U vusuluswa ha vhurabeli ho kunaho na u rangwa phanḓa nga vhalisa vho lugaho. Kha ino ndima, ri ḓo haseledza nga ha tshithu tsha vhuraru. Vho fhulufhedziswa uri vha ḓo wana ifa ḽa shango. Kha ndima i tevhelaho, ri ḓo haseledza nga ha zwe Yehova a vha fhulufhedzisa nga ha uri u ḓo vha vhukati havho.—Hesek. 47:13-21; 48:1-7, 23-29.

Heḽi Shango “Ndi Ḽi Ṋea Inwi Sa Ifa”

5, 6. (a) Kha bono ḽa Hesekiele, ndi shango ḽifhio ḽe ḽa vha ḽi tshi tea u kovhiwa? (Sedzani tshifanyiso tsha u thoma.) (b) Ndi ngani Hesekiele o sumbedzwa bono ḽa u kovhiwa ha shango?

5 Vhalani Hesekiele 47:14. Kha bono, Yehova o ita uri Hesekiele a sedzese tshipiḓa tsha shango tshine hu si kale tsha ḓo fana na “tsimu ya Edeni.” (Hesek. 36:35) Yehova o ri: “Heḽi ndi shango ḽine na ḓo ḽi kovhela tshaka dza 12 dza Isiraele.” (Hesek. 47:13) “Shango” ḽe ḽa vha ḽi tshi ḓo kovhekanywa, ndi shango ḽa Isiraele ḽo vusuluswaho ḽe vho thubiwaho vha vha vha tshi ḓo vhuyelela khaḽo. Yehova o dovha a amba nga ha hune mikano ya nga nnḓa ya shango ḽoṱhe ya tea u guma hone, samusi zwo ṅwaliwa kha Hesekiele 47:15-21.

6 Ndi ngani Hesekiele o sumbedzwa ḽeneḽi bono ḽa u kovhekanywa ha shango? Nḓila ye ha ṱaluswa ngayo yeneyo mikano, yo khwaṱhisedza Hesekiele na vhe a vha o thubiwa navho uri shango ḽa havho ḽine vha ḽi funa ḽi ḓo vusuluswa zwa vhukuma. Edzani u humbula nḓila ine vhenevho vhathu vho thubiwaho vha nga vha vho takala ngayo musi Yehova a tshi vha khwaṱhisedza nga yeneyo nḓila! Naa zwa vhukuma vhathu vha Mudzimu vho wana shango ḽe vha kovhelwa ḽone sa ifa? Ee, vho ḽi wana.

7. (a) Ho itea mini nga 537 B.C.E., nahone zwi ri humbudza mini? (b) Ri ḓo fhindula mbudziso ifhio?

7 Nga 537 B.C.E., nga murahu ha miṅwaha i ṱoḓaho u vha 56 musi Hesekiele o no sumbedzwa bono, vhathu vhanzhi vho thubiwaho vho vhuyelela shangoni ḽa Isiraele vha dzula khaḽo. Zwenezwo zwiitea zwo khetheaho zwa kale, zwi ri humbudza zwithu zwi fanaho zwine zwa khou itea kha vhathu vha Mudzimu musalauno. Na vhone vho kovhelwa shango. Nga nḓila-ḓe? Yehova o tendela vhashumeli vhawe vha tshi dzhena shangoni ḽa pfanyisedzo, vha dzula khaḽo. Honoho u vusuluswa ha Shango ḽo Fhulufhedziswaho, hu nga ri funza zwithu zwinzhi nga ha u vusuluswa ha shango ḽa pfanyisedzo ḽa vhathu vha Mudzimu ṋamusi. Fhedzi musi ri sa athu u haseledza nga ha enea mafhungo, kha ri thome nga u fhindula heyi mbudziso, “Ndi ngani ri tshi nga amba uri shango ḽa pfanyisedzo ḽi hone zwa vhukuma ṋamusi?”

8. (a) Yehova o ita uri lushaka lwa Isiraele lu dzhielwe vhudzulo nga mini? (b) Shango kana pharadiso ya pfanyisedzo ndi mini? (c) Yeneyo pharadiso yo thoma u vha hone lini, nahone ndi vhonnyi vhane vha dzula khayo?

8 Kha ḽiṅwe bono ḽe Hesekiele a sumbedzwa, Yehova o sumbedza uri zwe zwa porofitiwa nga ha u vusuluswa ha Isiraele, zwi ḓo itea nga nḓila khulwane musi “mushumeli” wawe “Davida” ane a vha Yesu Kristo o no thoma u vhusa sa Khosi. (Hesek. 37:24) Zwenezwo zwo itea nga 1914 C.E. Nga tshenetsho tshifhinga, lushaka lwa Isiraele a lwo ngo tsha vha vhathu vha Mudzimu, lwo mbo ḓi dzhielwa vhudzulo nga Isiraele wa Mudzimu. Onoyo Isiraele wa Mudzimu ndi Vhakriste vho ḓodzwaho nga muya mukhethwa. (Vhalani Mateo 21:43; 1 Petro 2:9.) Fhedzi Yehova o vhea Isiraele wa Mudzimu vhudzuloni ha lushaka lwa Isiraele. O dovha a ṋea Isiraele wa Mudzimu shango kana pharadiso ya pfanyisedzo. (Yes. 66:8) Samusi ro zwi vhona kha Ndima 17 ya yeneyi bugu, shango ḽa pfanyisedzo ndi fhethu ho tsireledzeaho hune ra gwadamela Yehova ri hone. Masalela a vho ḓodzwaho o gwadamela Yehova henefho u bva nga 1919. (Sedzani bogisi 9B, “Ndi Ngani Ri Tshi Ri Nga 1919?”) Nga u ya ha tshifhinga, vha “dziṅwe nngu” vha re na fhulufhelo ḽa u tshila kha ḽifhasi, na vhone vho thoma u dzula kha ḽeneḽi shango ḽa pfanyisedzo. (Yoh. 10:16) Samusi pharadiso ya pfanyisedzo i tshi khou bvela phanḓa i tshi engedzea ṋamusi, phaṱhutshedzo dzayo dzi ḓo vhonala zwavhuḓi nga murahu ha nndwa ya Haramagedo.

U Khethekanya Shango Nga U Lingana

9. Ndi vhulivhisi vhufhio he Yehova a vhu ṋea nga ha nḓila ine shango ḽa tea u kovhekanywa ngayo?

9 Vhalani Hesekiele 48:1, 28. Musi Yehova o no vhea mikano ya hune shango ḽa tea u guma hone, o amba nga ha nḓila ine ḽeneḽo shango ḽa tea u kovhekanywa ngayo. O amba uri ifa ḽa tshaka dza 12 ḽi kovhekanywe nga u lingana u bva devhula u ya tshipembe. Ho thomiwa nga lushaka lwa Dani kha ṱhodzi ya devhula ya shango, ha gumiwa nga lushaka lwa Gada mukanoni u re tshipembe. Tshipiḓa tshiṅwe na tshiṅwe tsha shango ḽo kovhelwaho tshaka dza 12 sa ifa, tsho vha tshi tshi nga bannda ḽi thomaho kha mukano wa vhubvaḓuvha wa hune shango ḽa guma hone, tsho livha Lwanzheni Luhulu kana Lwanzheni lwa Meditherenieni hune ha vha thungo ya vhukovhela.—Hesek. 47:20.

10. Ḽeneḽi bono ḽi nga vha ḽo ita uri vhathu vho thubiwaho vha vhe na vhungoho ha mini?

10 Ḽeneḽi bono ḽi nga vha ḽo ita uri vhathu vho thubiwaho vha vhe na vhungoho ha mini? Zwe Hesekiele a zwi amba nga ha nḓila ine shango ḽa tea u kovhekanywa ngayo, zwi nga vha zwo ita uri vho thubiwaho vha vhe na vhungoho ha uri wonoyo mushumo u ḓo itwa nga nḓila yo dzudzanyeaho. Zwiṅwe hafhu, u kovhekanywa ha shango nga u lingana kha tshaka dzoṱhe dza 12, zwo khwaṱhisedza muṅwe na muṅwe wa vho vhuyaho vhuthubwani uri u ḓo wana ifa shangoni ḽo vusuluswaho. Musi vho no vhuya, a hu na na muthihi we a vha a tshi ḓo fhedza a si na shango kana haya.

11. Ri nga guda mini kha bono ḽa u kovhekanywa ha shango? (Sedzani bogisi “U Kovhekanya Shango.”)

11 Ri nga guda mini kha ḽeneḽi bono zwine zwa nga ri khwaṱhisa ṋamusi? Vhe vha wana vhudzulo kha Shango ḽo Fhulufhedziswaho ḽe ḽa vusuluswa ndi vhotshifhe, Vhalevi, vharangaphanḓa, u katela na vhathu vhoṱhe vha re kha tshaka dza 12. (Hesek. 45:4, 5, 7, 8) Nga hu fanaho ṋamusi, vhane vha wana vhudzulo pharadisoni ya pfanyisedzo ndi masalela a vho ḓodzwaho, vhane vha ranga phanḓa vha “gogo ḽihulu,” u katela na vhoṱhe vha gogo ḽihulu. * (Nzumb. 7:9) Naho mushumo washu ndanguloni ya Yehova u tshi nga vha u muṱuku lungafhani, ri na vhudzulo ho tsireledzeaho na mushumo wa ndeme shangoni ḽa pfanyisedzo. Honohu u khwaṱhisedzwa hu a ri takadza vhukuma!

Yehova u takadzwa nga vhuḓidini hashu, hu sa londwi vhuḓifhinduleli vhune ra vha naho ndanguloni yawe (Sedzani phara 11)

Zwithu Zwivhili Zwi Sa Fani, Zwi Amba Mini Kha Riṋe?

12, 13. Yehova o amba uri mini nga ha nḓila ine tshaka dza tea u kovhelwa ngayo shango?

12 Hesekiele a nga vha o ḓaḓiswa nga vhuṅwe ha vhulivhisi he a ṋewa nga Yehova, nga ha nḓila ine shango ḽa tea u kovhekanywa ngayo ngauri ho vha ho fhambana na vhulivhisi he ha ṋewa Mushe. Kha ri sedze phambano mbili. Iṅwe yo vha i tshi tshimbidzana na shango, iṅwe i tshi tshimbidzana na vhadzulapo vhaḽo.

13 Ya u thoma, ndi shango. Mushe o vha o vhudzwa uri a ṋee tshaka khulwane shango ḽihulwane, tshaka ṱhukhu a dzi ṋee shango ḽiṱuku. (Num. 26:52-54) Fhedzi kha bono ḽa Hesekiele, Yehova o amba nga ho livhaho uri tshaka dzoṱhe dzi ṋewe “mikovhe i linganaho.” (Hesek. 47:14) Nga zwenezwo, kha ifa ḽa tshaka dza 12, musi hu tshi kaliwa u bva kha mukano wa devhula u swika kha mukano wa tshipembe, dzenedzo tshaka dzoṱhe dzo vha dzi tshi tea u wana zwipiḓa zwi linganaho. Vhaisiraele vhoṱhe, hu sa londwi uri ndi vha lushaka lufhio, vho vha vha tshi ḓo kona u wana mukovhe u linganaho wa zwibveledzwa zwa Shango ḽo Fhulufhedziswaho ḽi re na maḓi manzhi.

14. Zwe Yehova a zwi amba nga ha vhatsinda zwo vha zwo fhambana hani na zwe a zwi amba kha Mulayo we a u ṋea Mushe?

14 Ya vhuvhili, ndi vhadzulapo. Mulayo we wa ṋewa Mushe wo vha u tshi tsireledza vhatsinda na u vha tendela uri vha gwadamele Yehova, fhedzi vho vha vha songo kovhelwa shango. (Lev. 19:33, 34) Fhedzi zwe Yehova a zwi vhudza Hesekiele zwo vha zwo fhambana na zwe A zwi amba kha Mulayo we wa ṋewa Mushe. Yehova o vhudza Hesekiele a ri: “Ni ṋee mutsinda ifa kha shango ḽa lushaka ḽine a dzula khaḽo.” Zwe Yehova a zwi amba zwo ita uri hu si tsha vha na phambano vhukati ha “vhadzulapo vha Isiraele” na vhatsinda kha ḽeneḽo shango. (Hesek. 47:22, 23) Kha shango ḽo vusuluswaho ḽe Hesekiele a ḽi vhona kha bono, o vhona vhadzulapo vhaḽo vha tshi fana nahone vha tshi gwadamela Yehova nga vhuthihi.—Lev. 25:23.

15. Zwe Yehova a zwi amba nga ha shango na vhadzulapo vhaḽo zwi khwaṱhisedza ngoho ifhio i sa shanduki?

15 Vhathu vho thubiwaho vha nga vha vho khwaṱhiswa vhukuma nga zwenezwi zwithu zwivhili zwo khetheaho, zwe Hesekiele a vhudziwa nga ha shango na vhathu vhaḽo. Vho zwi ḓivha uri Yehova o vha a tshi ḓo ṋea vhathu vhoṱhe vhudzulo vhu linganaho, hu sa londwi uri ndi Vhaisiraele kana ndi vhatsinda vhane vha gwadamela Yehova. (Esera 8:20; Neh. 3:26; 7:6, 25; Yes. 56:3, 8) Zwenezwi zwithu zwoṱhe zwo dovha zwa khwaṱhisedza ngoho i sa shanduki ya uri, kha Yehova vhathu vhoṱhe vha a lingana nahone u dzhia vhoṱhe vhe vha ndeme. (Vhalani Hagai 2:7.) Ṋamusi ri dzhiela nṱha yeneyo ngoho i fanaho, hu sa londwi uri ri na fhulufhelo ḽa u tshila ṱaḓulu kana kha ḽifhasi.

16, 17. (a) Ri vhuyelwa hani nga u guda nga ha zwidodombedzwa zwa shango na vhadzulapo vhaḽo? (b) Ri ḓo guda mini kha ndima i tevhelaho?

16 Ri vhuyelwa hani nga u guda nga ha zwenezwi zwidodombedzwa zwa shango na vhadzulapo vhaḽo? Zwi ri humbudza uri kha vhahashu u mona na shango ḽoṱhe, roṱhe ri a lingana nahone ri na vhuthihi. Zwenezwo zwi tea u vhonala vhukati hashu ṋamusi. Yehova ha ṱaluli. Ri fanela u ḓivhudzisa hezwi: ‘Naa ndi khou edzisa Yehova nga u sa ṱalula? Naa ndi ṱhonifha nga mbilu yoṱhe muṅwe na muṅwe ane a gwadamela Yehova, hu sa londwi uri ndi wa lushaka lufhio kana vhuimo hawe?’ (Vharoma 12:10) Ri a takala ngauri Yehova o ṋea roṱhe tshibuli tshi fanaho tsha u vha pharadisoni ya pfanyisedzo. Kha yeneyi pharadiso, ri a kona u shumela Khotsi ashu wa ṱadulu nga mbilu yoṱhe na u ḓiphiṋa nga phaṱhutshedzo dzawe.—Vhagal. 3:26-29; Nzumb. 7:9.

Naa ri edzisa Yehova nga u sa ṱalula vhaṅwe na u vha ṱhonifha zwi tshi bva mbiluni? (Sedzani dziphara 15, 16)

17 Kha ri ambe nga ha tshithu tsha vhuṋa tshi re kha bono ḽa u fhedza ḽa Hesekiele. Ndi zwe Yehova a zwi fhulufhedzisa uri u ḓo vha na vhathu vho thubiwaho. Ri nga guda mini kha zwe Yehova a zwi fhulufhedzisa? Phindulo ri ḓo i wana kha ndima i tevhelaho.

^ phar. 11 U itela u guda nga ha mushumo wa ndeme we Yehova a u ṋea vhotshifhe na murangaphanḓa shangoni ḽa pfanyisedzo, sedzani Ndima 14 ya yeneyi bugu.