Muthu ane a konḓelela ndi muthu ane a bvela phanḓa nga hu leluwaho musi ho bvelela zwithu zwi si zwavhuḓi. Honovhu vhukoni vhu ḓa nga u ya ha tshifhinga. U tou fana na musi ṅwana a sa gudi u tshimbila a sa iti a tshi wa, na u bvelela vhutshiloni a nga si bvelele a sa iti a tshi sedzana na thaidzo.

Vhaṅwe vhana vha a kulea nungo musi vha tshi kundelwa u bvelela, vha tshi ṱangana na zwithu zwi si zwavhuḓi kana vha tshi sasaladziwa. Vhaṅwe vha tou namba vho zwi thupha tshoṱhe. Naho zwo ralo, vha tea u pfesesa mbuno dzi tevhelaho:

•   A ri nga ḓo bvelela kha tshiṅwe na tshiṅwe tshine ra ita.​—Yakobo 3:2.

•   Muthu muṅwe na muṅwe u ḓo ṱanganana zwithu zwi si zwavhuḓi vhutshiloni.​—Muhuweleli 9:11.

•   U khakhululwa ndi zwa ndeme musi muthu a tshi khou guda.​—Mirero 9:9.

U konḓelela zwi ḓo thusa ṅwana waṋu uri a sedzane na thaidzo dza vhutshilo a sa ofhi.

Musi ṅwana waṋu a tshi balelwa.

ZWINE BIVHILI YA AMBA: “Muvhuya naho a wa lwa sumbe, u ḓo dovha a vuwa.”​—Mirero 24:16.

Thusani ṅwana waṋu uri a kone u vhona vhudzivha ha thaidzo. Sa tsumbo, a nga ita mini arali a feila mulingo tshikoloni? A nga ṅala a ri: “A hu na na tshithu na tshithihi tshine nda nga tshi kona!”

Ni nga gudisa ṅwana waṋu uri a konḓelele nga u mu thusa uri a humbule uri a nga khwinisa hani tshifhingani tshi ḓaho. Nṱhani ha uri thaidzo dzawe dzi mu pfise vhuṱungu, u ḓo lingedza u wana nḓila ya u dzi tandulula.

Iledzani u tandululela ṅwana waṋu thaidzo. Nṱhani hazwo, mu thuseni u vhona uri a nga tandulula hani yeneyo thaidzo. Ni nga kha ḓi mu vhudzisa uri, “Ni nga ita mini uri ni pfesese khwine thero ine ya khou funzwa?”

Musi hu tshi itea zwithu zwi si zwavhuḓi.

ZWINE BIVHILI YA AMBA: ‘Ni nga si ḓivhe uri hu ḓo itea mini kha inwi matshelo.’​—Yakobo 4:14.

A ni ḓivhi uri hu nga itea mini vhutshiloni. Muthu o pfumaho a nga ḓiwana e mushai. Muthu a re na mutakalo wavhuḓi a nga ḓiwana a tshi khou lwala. Bivhili i ri: “A si wa luvhilo ane a dzulela u kunda kha mbambe, kana a si wa maanḓa ane a kunda nndwani,  . . ngauri tshifhinga na zwiitea zwi songo lavhelelwaho zwi wela vhoṱhe.”​—Muhuweleli 9:11.

Sa mubebi, ni nga ita zwoṱhe zwine na nga kona u itela u tsireledza ṅwana waṋu kha khombo. Ngoho ndi ya uri a zwi konadzei uri ni tsireledze ṅwana waṋu kha khombo dzoṱhe dzine a nga ṱangana nadzo vhutshiloni.

Ṅwana waṋu a nga vha a si muhulwane lune a nga ṱangana na thaidzo ya u fhelelwa nga mushumo kana thaidzo ya masheleni. Naho zwo ralo, ni nga thusa ṅwana waṋu uri a sedzane na vhuimo vhu konḓaho, sa tsumbo, musi o xelelwa nga khonani kana o lovhelwa nga muraḓo wa muṱa. a

Musi ṅwana waṋu a tshi vhudzwa hune a tea u khwinisa hone.

ZWINE BIVHILI YA AMBA: “Thetshelesa nyeletshedzo . . . uri u thanye tshifhingani tshi ḓaho.”​—Mirero 19:20.

Musi muṅwe muthu a tshi vhudza ṅwana waṋu uri a khwinise kha zwiṅwe zwithu, u vha a sa khou itela u mu vhaisa kana u mu pfisa vhuṱungu. U vha a tshi khou ṱoḓa u mu thusa uri a ite tshanduko.

Musi ni tshi gudisa ṅwana waṋu uri a tende u khakhululwa, vhuvhili ha vhoiwe ni a vhuyelwa. Muṅwe khotsi ane a pfi John, u ri: “Arali vhana vha sa ṋewa tshikhala tsha u khakhulula vhukhakhi havho, vha nga si vhuye vha vuwa vho guda. Vha ḓo vha na thaidzo nnzhi nahone inwi sa mubebi ni ḓo fhedza vhutshilo haṋu hoṱhe ni tshi khou dzi tandulula. Zwenezwo zwi ḓo ita uri vhutshilo haṋu na ha ṅwana waṋu vhu konḓe.”

Ni nga ita hani uri ṅwana waṋu a vhuyelwe musi a tshi khakhululwa? Musi ṅwana waṋu a tshi khakhululwa, hu nga vha tshikoloni kana huṅwe fhethu, iledzani u mu vhudza uri zwo vha zwi songo tea uri a khakhululwe. Nṱhani hazwo, ni nga mu vhudzisa uri:

•   “Ndi ngani vho ni khakhulula?”

•   “Ni nga khwinisa hani?”

•   “Ni ḓo ita mini tshifhingani tshi ḓaho musi ni kha vhuimo vhu fanaho?”

Humbulani uri u khakhulula ṅwana waṋu zwi ḓo mu vhuyedza zwino na musi o no aluwa.