Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

Naa Ni Tendela Muvhumbi Muhulwane A Tshi Ni Vhumba?

Naa Ni Tendela Muvhumbi Muhulwane A Tshi Ni Vhumba?

“Zwanḓani zwanga ni nga vumba ḽi tshanḓani tsha muvhumbi.”—YEREMIA 18:6.

NYIMBO: 60, 22

1, 2. Ndi ngani Mudzimu o amba uri Daniele ndi “munna mufunwa,” nahone ri nga thetshelesa hani u fana na Daniele?

MUSI Vhayuda vha tshi iswa Babele, vho dzula fhethu ho ḓalaho zwifanyiso zwa midzimu i sili na vhathu vhane vha gwadamela mimuya mivhi. Naho zwo ralo, Vhayuda vha fulufhedzeaho vha ngaho Daniele na khonani dzawe tharu, vho hana u vhumbiwa nga vhathu vha Babele. (Daniele 1:6, 8, 12; 3:16-18) Daniele na khonani dzawe vho tenda uri Yehova a vhe Muvhumbi wavho nahone vha bvela phanḓa vha tshi gwadamela ene fhedzi. Naho Daniele o vha a tshi dzula fhethu hu si havhuḓi lwa miṅwaha minzhi, muruṅwa wa Mudzimu o amba uri Daniele ndi “munna mufunwa.”—Daniele 10:11, 19.

2 Zwifhingani zwa Bivhili, muvhumbi o vha a tshi nga dzhenisa vumba kha tshithu tshine tsha kona u ita tshivhumbeo tshine a tshi ṱoḓa. Ṋamusi, vhagwadameli vha ngoho vha ḓivha uri Yehova ndi Muvhusi wa fhethu hoṱhe nahone u na maanḓa a u vhumba dzitshaka. (Vhalani Yeremia 18:6.) Mudzimu u dovha a vha na maanḓa a u vhumba muṅwe na muṅwe washu. Naho zwo ralo, Yehova ha kombetshedzi muthu uri a shanduke. Nṱhani hazwo, u ṱoḓa ri tshi mu tendela uri a ri vhumbe. Kha ino thero, ri ḓo guda nḓila ine ra nga vha ngayo vumba ḽavhuḓi zwanḓani zwa Mudzimu. Ri ḓo haseledza mbudziso tharu dzi tevhelaho: (1) Ri nga iledza hani zwithu zwine zwa nga ita uri ri si vhe vumba ḽavhuḓi nahone ra landula nyeletshedzo ya Mudzimu? (2) Ndi mini zwine zwa nga ri thusa u dzula ri tshi thetshelesa na u vha vumba ḽavhuḓi? (3) Vhabebi vha Vhakriste vha nga shumisana hani na Mudzimu musi vha tshi vhumba vhana vhavho?

ILEDZANI ZWITHU ZWINE ZWA NGA ITA URI NI VHE NA MBILU YO OMAHO

3. Ndi mini zwine zwa nga ita uri ri vhe na mbilu yo omaho? Fanyisani.

3 Mirero 4:23 i ri: “Kha zwoṱhe zwine zwa pfi zwi lindwe U vhulungese mbilu yau; ngauri ndi yone ine vhutshilo ha bva khayo.” U itela u sa vha na mbilu yo omaho, ri fanela u iledza u ḓikukumusa, u bvela phanḓa ri tshi ita tshivhi na u sa vha na lutendo. Arali ra sa ṱhogomela, zwenezwi zwi nga ita uri ri si thetshelese na u vha mashandukwa. (Daniele 5:1, 20; Vhaheberu 3:13, 18, 19) Ndi zwe zwa itea kha Khosi Usia wa ngei Yudea. (Vhalani 2 Koronika 26:3-5, 16-21.) Mathomoni Usia o vha a tshi thetshelesa nahone e na vhushaka havhuḓi na Mudzimu, nga zwenezwo, Mudzimu o mu ṋea nungo. Fhedzi “mbilu yawe [yo] ḓi-hudza.” O thoma u ḓikukumusa vhukuma lwe a lingedza u fhisa zwioro thembeleni naho zwenezwo zwo vha zwi tshi fanela u itwa nga vhotshifhe fhedzi. Musi vhotshifhe vha tshi mu vhudza uri o khakha, Usia o sinyuwa vhukuma! Yehova o kaidza khosi i ḓikukumusaho nahone ya vha na mapele u swika i tshi fa.—Mirero 16:18.

4, 5. Hu nga itea mini arali ra thoma u ḓikukumusa? Ṋeani tsumbo.

4 Arali ra ḓikukumusa, ri nga thoma u humbula uri ri khwine u fhira vhaṅwe nahone ri nga thoma u nyadza nyeletshedzo ine ra ṋewa yone i bvaho Bivhilini. (Mirero 29:1; Vharoma 12:3) Ndi zwe zwa itea kha muṅwe muhulwane ane a pfi Jim. Kha vhuṅwe vhuimo, o vha a sa tendelani na vhaṅwe vhahulwane tshivhidzoni. Jim o ri: “Ndo vhudza vhahashu uri a vha na lufuno nahone nda ṱuwa kha wonoyo muṱangano.” Nga murahu ha miṅwedzi ya rathi, Jim o pfulutshela kha tshiṅwe tshivhidzo, fhedzi ho ngo vhewa sa muhulwane. Zwenezwo a zwo ngo mu takadza. O vha a tshi humbula uri u khou amba ngoho, zwa ita uri a litshe u shumela Yehova lwa miṅwaha ya 10. Nga murahu, o amba uri o vha a tshi ḓikukumusa nahone a thoma u vhona Yehova mulandu nga ha zwe zwa vha zwi tshi khou itea. Lwa miṅwaha minzhi, vhahashu vho dalela Jim na u lingedza u mu thusa, fhedzi zwa tou sea zwi tshi ṱanama.

5 Jim o amba uri: “Ndo vha ndi tshi dzula ndi tshi humbula nga ha vhukhakhi he vhahashu vha vhu ita.” Tsumbo yawe i ri sumbedza uri u ḓikukumusa zwi nga ita uri ri vhuyafhedze vhukhakhi hashu. Musi zwenezwo zwi tshi itea, ri vha ri vumba ḽi si ḽavhuḓi. (Yeremia 17:9) Naa no no vhuya na khukhuliswa nga wahashu? Naa no no vhuya na pfa vhuṱungu nga nṱhani ha u xelelwa nga ndugelo? No aravha hani? Naa no ḓikukumusa kana no ṱhogomela uri u vha na mulalo na vhahaṋu na u dzula ni tshi fulufhedzea kha Yehova ndi zwone zwa ndeme vhukuma?—Vhalani Psalme ya 119:165; Vhakolosa 3:13.

6. Hu nga itea mini arali ra bvela phanḓa ri tshi ita tshivhi?

6 Musi muthu a tshi bvela phanḓa a tshi ita tshivhi na u tshi dzumba, zwi nga mu konḓela u ṱanganedza nyeletshedzo i bvaho ha Mudzimu. Zwi nga mu lelutshela u ita tshivhi. Muṅwe wahashu o amba uri nga u ya ha tshifhinga, vhuḓifari hawe vhu si havhuḓi ho vha vhu si tsha mu dina na luthihi. (Muhuweleli 8:11) Muṅwe wahashu we a vha e na dzema ḽa u ṱalela zwifanyiso zwa vhudzekani, o ri: “Ndo vha ndi tshi vho thoma u vha na mavhonele a si avhuḓi kha vhahulwane.” Vhuḓifari hawe ho tshinya vhushaka hawe na Yehova. Musi vhaṅwe vha tshi ṱhogomela zwe a vha a tshi khou ita, o wana thuso kha vhahulwane. Ndi ngoho uri roṱhe a ro ngo fhelela. Fhedzi arali ra nyadza vhane vha khou ri eletshedza kana u vhuyafhedza vhukhakhi hashu nṱhani ha u humbela Yehova uri a ri hangwele na u ri thusa, ri nga vha na mbilu yo omaho.

Vhaisiraele vha sa thetshelesi vho fa sogani ngauri mbilu dzavho dzo vha dzo oma nahone vhe si na lutendo

7, 8. (a) Vhaisiraele vha kale vho sumbedza hani uri u omisa havho mbilu zwo kwama lutendo lwavho? (b) Ri guda mini kha zwenezwi?

7 Musi Yehova a tshi vhofholola Vhaisiraele Egipita, vho vhona Yehova a tshi ita vhuṱolo vhunzhi vhu mangadzaho. Hu sa londwi zwenezwo, musi vhe tsini na Shango ḽo Fulufhedziswaho vho vha na mbilu dzo omaho. Ndi ngani? Vho vha vhe si na lutendo kha Mudzimu. Nṱhani ha u fulufhela Yehova, vho dzhenwa nga nyofho nahone vha gungulela Mushe. Vho vha vha tshi ṱoḓa u humela Egipita he vha vha vhe dziphuli! Yehova o pfa vhuṱungu vhukuma nahone a ri: “Avha vhathu vha ḓo litsha lini u nnyadza?” (Numeri 14:1-4, 11; Psalme ya 78:40, 41) Vhenevho Vhaisiraele vho fa sogani ngauri mbilu dzavho dzo vha dzo oma nahone vhe si na lutendo.

8 Ri tsini vhukuma na shango ḽiswa nahone lutendo lwashu lu khou lingwa. Nga zwenezwo, ri fanela u ṱolisisa lutendo lwashu. Ri nga ita hani vhungoho ha uri lwo khwaṱha? Ri nga ṱolisisa maipfi a Yesu o ṅwalwaho kha Mateo 6:33. Ḓivhudziseni uri: ‘Naa zwipikwa zwanga na phetho dzanga zwi sumbedza uri ndi a tenda maipfi a Yesu? Naa ndi ḓo litsha u ya miṱanganoni kana u ya vhuḓinḓani u itela u hola tshelede yo engedzeaho? Ndi ḓo ita mini arali hu tshi ṱoḓea uri ndi fhedze tshifhinga na nungo dzo engedzeaho ndi mushumoni? Naa ndi ḓo tenda u vhumbwa nga ḽino shango, khamusi na u litsha u shumela Yehova?’

9. Ndi ngani ri tshi fanela u ‘dzula ri tshi ṱolisisa’ lutendo lwashu nahone ri nga ita hani zwenezwo?

9 Arali ri sa tevheli zwine Bivhili ya zwi amba nga ha vhukonani vhu si havhuḓi, u bviswa tshivhidzoni kana vhuḓimvumvusi, ri nga vha na mbilu dzo omaho. Ni fanela u ita mini arali zwenezwi zwa thoma u itea kha inwi? Ni fanela u ṱolisisa lutendo lwaṋu nga u bonya ha iṱo! Bivhili i ri: “Ni dzule ni tshi ḓiṱolisisa uri ni ḓivhe arali ni tshee no farelela kha lutendo, ni dzule ni tshi sumbedza zwine na vha zwone.” (2 Vhakorinta 13:5) Ḓiṱolisiseni nga u fulufhedzea nahone shumisani Ipfi ḽa Mudzimu tshifhinga tshoṱhe u itela u khakhulula mahumbulele aṋu.

DZULANI NI VUMBA ḼAVHUḒI

10. Ndi mini zwine zwa ḓo ri thusa uri ri vhe vumba ḽavhuḓi zwanḓani zwa Yehova?

10 Mudzimu o ri ṋea Ipfi ḽawe, tshivhidzo tsha Vhukriste na vhuḓinḓa u itela uri ri dzule ri vumba ḽavhuḓi. Musi ri tshi vhala Bivhili na u elekanya nga hayo ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe, zwi ri thusa uri ri vhe vumba ḽavhuḓi zwanḓani zwa Yehova nahone zwi ita uri a kone u ri vhumba. Yehova o ṋea khosi dza Isiraele ndaela ya u ṅwalulula Mulayo wa Mudzimu na u u vhala ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. (Doiteronomio 17:18, 19) Vhaapostola vho vha vha tshi zwi ḓivha uri u vhala Maṅwalo na u elekanya nga hao zwo vha zwi zwa ndeme vhukuma vhuḓinḓani havho. Vho vha vha tshi shumisa zwipiḓa zwa Maṅwalo a Luheberu tshifhinga tshinzhi musi vha tshi ṅwala na musi vha tshi huwelela kha vhathu, vho vha vha tshi vha ṱuṱuwedza uri na vhone vha shumise Maṅwalo. (Mishumo 17:11) Nga nḓila i fanaho, na riṋe ri a kona u vhona uri ndi zwa ndeme u vhala Ipfi ḽa Mudzimu ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe na u elekanya nga haḽo. (1 Timotheo 4:15) Zwenezwi zwi ri thusa uri ri dzule ri tshi ḓiṱukufhadza nahone Yehova u ḓo kona u ri vhumba.

Shumisani ndugiselelo dza Yehova u itela u ni thusa u dzula ni vumba ḽavhuḓi (Sedzani dziphara 10-13)

11, 12. Yehova a nga shumisa hani tshivhidzo tsha Vhukriste u itela u ri vhumba u ya nga zwine ra zwi shaya? Fanyisani.

11 Yehova u a ḓivha zwine muṅwe na muṅwe washu a zwi shaya nahone u shumisa tshivhidzo tsha Vhukriste u itela u ri vhumba. Jim we a bulwa mathomoni o thoma u shandula mavhonele awe musi muhulwane a tshi sumbedza u vha na dzangalelo khae. Jim o ri: “Ho ngo vhuya a mmbona mulandu kana u nsasaladza kha zwe zwa itea. Nṱhani hazwo, o dzula e na mavhonele avhuḓi nahone o vha a tshi ṱoḓa u nthusa.” Nga murahu ha miṅwedzi miraru, muhulwane o ramba Jim muṱanganoni. Jim o amba uri tshivhidzo tsho mu ṱanganedza nga zwanḓa zwivhili nahone lufuno lwe vha lu sumbedza lwo ita uri a shandule mahumbulele awe. O thoma u vhona uri nḓila ye a vha a tshi ḓipfa ngayo yo vha i si ya ndeme. Vhahulwane vha tshivhidzo tsha Jim na mufumakadzi wawe vho mu ṱuṱuwedza nahone o dovha a humela kha Yehova nga zwiṱuku nga zwiṱuku. Jim o dovha a vhuyelwa nga u vhala thero ine ya ri “Yehova Ho Ngo Fanela U vhonwa Mulandu” na “Shumelani Yehova nga U Fulufhedzea,” kha Tshiingamo tsha ḽa 1 November 1992.

12 Nga u ya ha tshifhinga Jim o dovha a vha muhulwane. U bva tsheetsho, Jim o no thusa vhaṅwe vhahashu u tandulula thaidzo dzi fanaho na dzawe na u khwaṱhisa lutendo lwavho. O amba uri o vha a tshi humbula u nga u na vhushaka ha tsini na Yehova, fhedzi zwo vha zwi songo ralo! U a ḓisola nga u tendela u ḓikukumusa hawe hu tshi ita uri a livhise ṱhogomelo kha vhukhakhi ha vhaṅwe vhathu nṱhani ha u livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwa ndeme.—1 Vhakorinta 10:12.

Musi ri tshi edzisa Kristo, vhathu vha a kungwa nga mulaedza washu nahone vha nga shandula mavhonele avho nga ha riṋe

13. Vhuḓinḓa vhu nga ri thusa u ṱahulela pfaneleo dzifhio, nahone ha vha na mbuyelo dzifhio?

13 Vhuḓinḓa vhu nga ri vhumba na u ri ita vhathu vha khwine. Nga nḓila-ḓe? Musi ri tshi huwelela mafhungo maḓifha, ri fanela u sumbedza pfaneleo dzi ngaho u ḓiṱukufhadza na zwiaṋwiwa nga muya wa Mudzimu zwo fhamba-fhambanaho. (Vhagalata 5:22, 23) Humbulani nga ha pfaneleo dzavhuḓi dze vhuḓinḓa ha ni thusa uri ni vhe nadzo. Musi ri tshi edzisa Kristo, vhathu vha a kungwa nga mulaedza washu nahone vha nga shandula mavhonele avho nga ha riṋe. Sa tsumbo, Ṱhanzi mbili dza ngei Australia dzo lingedza u huwelela kha muṅwe mufumakadzi hayani hawe, fhedzi o dzi sinyutshela nahone a si ambe nadzo zwavhuḓi. Naho zwo ralo, Ṱhanzi dzo mu thetshelesa nga vhuronwane. Nga murahu, onoyo mufumakadzi o ḓisola nga nṱhani ha vhuḓifari hawe nahone a ṅwalela ofisi ya davhi. O humbela pfarelo nga nṱhani ha vhuḓifari hawe. O ri: “Ndi tou vha buphuthe nge nda halifhela na u pandela vhathu vhavhili vhe vha vha vha tshi khou amba nga ha Ipfi ḽa Mudzimu.” Kha yeneyi tshenzhelo, ri kona u vhona uri u dzika ndi zwa ndeme musi ri tshi huwelela. Vhukuma, vhuḓinḓa vhu thusa vhaṅwe, fhedzi vhu dovha ha ri thusa u khwinisa vhumuthu hashu.

NḒILA INE VHABEBI VHA NGA SHUMISANA NGAYO NA MUDZIMU MUSI VHA TSHI KHOU VHUMBA VHANA VHAVHO

14. Vhabebi vha fanela u ita mini arali vha tshi ṱoḓa u vhumba vhana vhavho nga hu bvelelaho?

14 Vhana vhanzhi vha a ḓiṱukufhadza nahone vho ḓiimisela u guda. (Mateo 18:1-4) Nga zwenezwo, zwi ḓo vha zwi vhuṱali uri vhabebi vha thuse vhana vhavho u guda ngoho na u i funa musi vha tshee vhaṱuku. (2 Timotheo 3:14, 15) Vhabebi vha fanela u funa ngoho na u shumisa zwine vha zwi guda Bivhilini vhutshiloni havho u itela uri vha kone u bvelela. Musi vhabebi vha tshi ita zwenezwi, zwi lelutshela vhana vhavho u funa ngoho. Zwiṅwe hafhu, vhana vha ḓo pfesesa uri ndayo i bvaho ha vhabebi i sumbedza uri vha a funwa nga vhabebi vhavho na Yehova.

15, 16. Vhabebi vha fanela u sumbedza hani u fulufhedzea kha Mudzimu arali ṅwana wavho o bviswa tshivhidzoni?

15 Naho vhabebi vha tshi gudisa vhana vhavho ngoho, vhaṅwe vhana vha litsha u shumela Yehova kana vha bviswa tshivhidzoni. Arali zwenezwo zwa itea, miṱa i nga pfa vhuṱungu vhukuma. Muṅwe wahashu wa tshisadzini wa Afurika Tshipembe o ri: “Musi khaladzi anga a tshi bviswa tshivhidzoni zwo vha zwi tshi tou nga o fa. Zwo mpfisa vhuṱungu vhukuma!” Fhedzi ene na vhabebi vhawe vho ita mini? Vho tevhela nyeletshedzo i wanalaho Bivhilini. (Vhalani 1 Vhakorinta 5:11, 13.) Vhabebi vho vha vha tshi zwi ḓivha uri u thetshelesa nyeletshedzo ya Mudzimu zwi vhuyedza muṅwe na muṅwe. Nahone vho zwi ṱhogomela uri u bviswa tshivhidzoni ndi ndayo ya lufuno i bvaho ha Yehova. Nga zwenezwo, vho vha vha tshi amba na murwa wavho fhedzi musi hu na vhuimo ha shishi vhu kwamaho muṱa.

16 Murwa wavho o ḓipfa hani? Nga murahu o ri: “Ndo vha ndi tshi zwi ḓivha uri muṱa wa hashu a u mmbengi, fhedzi vho vha vha tshi khou thetshelesa Yehova na ndangulo yawe.” O dovha a ri: “Musi ni tshi kombetshedzea u humbela thuso kha Yehova na uri a ni farele, ni ṱhogomela nḓila ine a vha wa ndeme ngayo.” Edzani u humbula nḓila ye wonoyo muṱa wa vha wo takala ngayo musi onoyo muṱhannga a tshi dovha a shumela Yehova! Vhukuma, ri ḓo takala na u bvelela musi ri tshi dzula ri tshi thetshelesa Mudzimu.—Mirero 3:5, 6; 28:26.

Musi ri tshi ḓiṱukufhadza na u dzula ri tshi thetshelesa Yehova, ri ḓo vha vha ndeme khae

17. Ndi ngani ri tshi fanela u thetshelesa Yehova vhutshiloni hashu, nahone zwenezwi zwi ḓo ri vhuyedza hani?

17 Muporofita Yesaya o dzula o amba uri Vhayuda vha re Babele vha ḓo rembuluwa nahone vha ri: “Iwe Yehova, Khotsi-ashu ndi Iwe, Muvhumbi washu ndi Iwe; vumba ndi vho-riṋe. Ndi Iwe we wa ri vhumba, roṱhe ri zwiitiwa zwa zwanḓa zwau.” Vho vha vha tshi ḓo dovha vha humbela Yehova vha ri: “U songo dzula Ú sa hangwi mulandu washu. Wa ’dzou lavhelesa ngenoo! Ri vhathu vhau roṱhe.” (Yesaya 64:8, 9) Musi ri tshi ḓiṱukufhadza na u dzula ri tshi thetshelesa Yehova, ri vha vha ndeme khae u fana na Daniele. Yehova u ḓo bvela phanḓa a tshi ri vhumba a tshi shumisa Ipfi ḽawe, muya mukhethwa na ndangulo yawe u itela uri tshifhingani tshi ḓaho ri vhe “vhana vha Mudzimu” vho fhelelaho.—Vharoma 8:21.