VHAḒIVHI vha zwo fukulwaho mavuni vho wana zwidina zwa dzimiḽioni muḓini wa Babele wa kale zwe zwa vha zwo shumiswa u fhaṱa wonoyo muḓi. Muḓivhi wa zwo fukulwaho mavuni Vho Robert Koldewey vho amba uri zwenezwi zwidina zwo vha zwi tshi fhisiwa ‘nnḓa ha ḓorobo he ha vha hu na mavu avhuḓi na khuni nnzhi dze vha vha vha tshi dzi shumisa u ita mulilo.’

Vhaḓivhi vha zwo fukulwaho mavuni vho wanulusa uri vhavhusi vha Babele vho vha vha tshi dovha vha shumisa wonoyu mulilo u itela u ita zwithu zwivhi. Muphurofesa Vho Paul-Alain Beaulieu vhane vha vha muḓivhi wa ḓivhazwakale na luambo lwe lwa vha lu tshi shumiswa Asuri vha ngei Yunivesithi ya Toronto, vho ri: ‘Zwithu zwa kale zwo ṅwaliwaho zwo wanalaho Babele zwi sumbedza uri khosi yo vha i tshi ṋea ndayo ya uri vhathu vhane vha si i ṱhonifhe na vhane vha si ṱhonifhe zwithu zwikhethwa vha poswe muliloni vha fhiselwe henefho.’ Sa tsumbo, ho waniwa zwiṅwe zwo ṅwaliwaho tshifhingani tsha Khosi Nebukadanetsara, ho ṅwaliwa u pfi: ‘Vha vhulayeni, vha fhiseni, vha gotsheni, vha bikeni nga mulilo, itani uri mutsi wavho u dubele nṱha, ni vha vhulaye nga mulilo.’

Zwenezwi zwi humbudza vhavhali vha Bivhili nga ha zwiitea zwo ṅwaliwaho kha bugu ya Daniele ndima ya vhuraru. Henefho ri vhala uri Khosi Nebukadanetsara o ita tshifanyiso tshihulu tsha musuku, a tshi vhea mudavhini wa Dura nnḓa ha ḓorobo ya Babele. Musi vhaṱhannga vhararu vha Vhahevheru vhane vha vha Shadaraka, Mishaka na Abedenego vha tshi hana u gwadamela tshenetsho tshifanyiso, Nebukadanetsara o sinyuwa zwihulu a laedza uri ‘ṋanḓo i itwe uri i fhise zwihulu u fhira lwa nga misi na uri vha vha pose nga ngomu.’ Muruṅwa a re na maanḓa o vha tshidza uri vha si fe.—Dan. 3:1-6, 19-28.

Na zwidina zwe zwa wanala Babele zwi a sumbedza uri zwine Bivhili ya zwi amba ndi ngoho. Kha vhunzhi ha zwenezwi zwidina, hu na maipfi o ṅwaliwaho a u renda khosi. Kha tshiṅwe tshidina ho ṅwaliwa u pfi: ‘Nebukadanetsara, khosi ya Babele, pfamo ye nṋe khosi khulu nda tou ḓi fhaṱela. Ngavhe vha lushaka lwanga vha tshi vhusa khayo nga hu sa fheli.’ Enea maipfi a ṱoḓa u fana na maipfi o ṅwaliwaho kha Daniele 4:30 he Nebukadanetsara a vha a tshi khou ḓihudza a tshi ri: “Naa uyu a si muḓi Muhulu wa Babele we nṋe nda u fhaṱela nnḓu yanga ya vhuhosi nga nungo dzanga na maanḓa anga ndi tshi itela u sumbedza vhugala hanga na vhuhulu hanga?”