THERO I GUDWAHO 15
Ri Nga Guda Mini Kha Vhuṱolo He Yesu A Vhu Ita?
“A tshimbila a tshi ita zwivhuya shangoni ḽoṱhe na u fhodza.”—MISH. 10:38.
LUIMBO 13 Kristo, Tsumbo Yashu
MANWELEDZO a
1. Ṱalutshedzani uri ho vha hu tshi khou itea mini musi Yesu a tshi ita vhuṱolo hawe ha u thoma.
VHONANI nga iṱo ḽa muhumbulo zwe zwa itea nga 29 C.E. musi Yesu a tshi kha ḓi tou thoma vhuḓinḓa hawe. Ene na mme awe Maria na vhaṅwe vhafunziwa vho vha vho ya munyanyani ngei Kana, une wa vha muḓi u re devhula ha Nazaretha he Yesu a alutshela hone. Maria ndi khonani ya wonoyo muṱa nahone zwi vhonala u nga o vha a tshi khou thusa u ṱhogomela vhaeni. Fhedzi musi munyanya u tshee kati, waini yo mbo ḓi fhela nahone zwenezwo zwo vha zwi tshi nga ita uri muṱa na vhenevho vhavhingani vha niwe nga ṱhoni. b Khamusi ho vha ho ḓa vhathu vhanzhi u fhira vhe vha vha vho lavhelelwa. Nga u ṱavhanya Maria a vhudza murwa wawe a ri: “A vha tshee na waini.” (Yoh. 2:1-3) Yesu a ita mini? O ita zwe zwa vha zwi songo ḓowelea. O shandula maḓi uri a vhe “waini yavhuḓi.”—Yoh. 2:9, 10.
2-3. (a) Yesu o shumisa hani maanḓa awe a u ita vhuṱolo? (b) Ri nga vhuyelwa hani nga u haseledza vhuṱolo he Yesu a vhu ita?
2 Yesu o vha a tshi ḓo ita vhuṅwe vhuṱolo vhunzhi musi e vhuḓinḓani hawe. c O shumisa maanḓa awe a u ita vhuṱolo u itela u thusa vhathu vhanzhi. Sa tsumbo, kha vhuṱolo vhuvhili he a vhu ita, o ṋea vhanna vha 5 000 zwiḽiwa, nga murahu a ṋea vhaṅwe vhanna vha 4 000 zwiḽiwa. Kha zwenezwo zwiitea zwivhili hu nga vha ho vha hu na vhathu vha fhiraho 27 000 hu tshi khou katelwa vhafumakadzi na vhana. (Mat. 14:15-21; 15:32-38) Kha zwenezwi zwiitea zwivhili, Yesu o dovha a fhodza vhathu vhe vha vha vha tshi khou lwala. (Mat. 14:14; 15:30, 31) Humbulani nḓila ye vhathu vha mangala ngayo musi vha tshi fhodzwa na u ṋewa zwiḽiwa nga Yesu!
3 Ri nga guda zwithu zwinzhi kha vhuṱolo he Yesu a vhu ita. Kha ino thero, ri ḓo amba nga ha zwiṅwe zwine ra nga zwi guda kha honoho vhuṱolo zwine zwa ḓo khwaṱhisa lutendo lwashu. Ri ḓo dovha ra amba nga ha nḓila ine ra nga edzisa ngayo u ḓiṱukufhadza na u pfela vhuṱungu zwe Yesu a zwi sumbedza musi a tshi ita vhuṱolo.
ZWINE RA ZWI GUDA NGA HA YEHOVA NA YESU
4. Ri nga guda nga ha nnyi kha vhuṱolo he Yesu a vhu ita?
4 Vhuṱolo he Yesu a vhu ita vhu ri gudisa zwithu zwinzhi nga hae na nga ha Khotsi awe. Zwenezwo zwithu zwi ri khwaṱhisa lutendo. Yehova ndi ene we a ṋea Yesu maanḓa a u ita vhuṱolo. Mishumo 10:38 i ri: ‘Mudzimu o mu ḓodza nga muya mukhethwa na u mu ṋea maanḓa, a tshimbila a tshi ita zwivhuya shangoni ḽoṱhe na u fhodza vhoṱhe vho tsikeledzwaho nga Diabolo ngauri Mudzimu o vha e nae.’ Ni songo hangwa uri zwithu zwoṱhe zwe Yesu a zwi amba na u zwi ita, u katela na vhuṱolo he a vhu ita, o vha a tshi khou edzisa kokotolo nḓila ine Khotsi awe a humbula ngayo na nḓila ine a ḓipfa ngayo. (Yoh. 14:9) Kha ri vhone zwithu zwiraru zwine ra zwi guda kha vhuṱolo he Yesu a vhu ita.
5. Ndi mini zwe zwa ita uri Yesu a ite vhuṱolo? (Mateo 20:30-34)
5 Tsha u thoma, Yesu na Khotsi awe vha a ri funa. Musi Yesu e kha ḽifhasi, o sumbedza uri u a funa vhathu nga u shumisa vhuṱolo u itela u vha thusa. Kha vhuṅwe vhuimo, vhanna vhavhili vha sa vhoni, vho mu humbela uri a vha thuse. (Vhalani Mateo 20:30-34.) Ṱhogomelani uri Yesu “o vha pfela vhuṱungu” nahone a vha fhodza. Ḽiiti ḽa Tshigerika ḽo shumiswaho hafha ḽo ṱalutshedzelwaho nga uri “o vha pfela vhuṱungu” ḽi sumbedza uri Yesu o pfa vhuṱungu vhuhulu musi a tshi vhona vhenevho vhanna vha tshi khou tambula. Yesu o sumbedza uri u a vha funa nga u vha pfela vhuṱungu nahone zwenezwo zwo dovha zwa ita uri a fhe vhathu vhe vha vha vhe na nḓala zwiḽiwa na u fhodza muthu we a vha e na mapele. (Mat. 15:32; Marko 1:41) Ri nga vha na vhungoho ha uri Yehova, ane a vha Mudzimu wa u “pfela vhuṱungu” na Murwa wawe, vha a ri funa na uri vha a pfa vhuṱungu musi ri tshi shengela. (Luka 1:78; 1 Pet. 5:7) Vho lavhelela tshifhinga tshine vha ḓo fhelisa thaidzo dzoṱhe dzine ra khou ṱangana nadzo.
6. Mudzimu o ṋea Yesu maanḓa a u ita mini?
6 Tsha vhuvhili, Mudzimu o ṋea Yesu maanḓa a u tandulula thaidzo dzoṱhe dzine ra vha nadzo. Musi Yesu a tshi ita vhuṱolo, o vha a tshi khou sumbedza uri a nga kona u tandulula thaidzo dzoṱhe dzine ri si kone u dzi tandulula nga riṋe vhaṋe. Sa tsumbo, u na maanḓa a u ri vhofholola kha tshivhi na masiandoitwa a si avhuḓi ane ra a wana kha tshivhi ane a katela vhulwadze na lufu. (Mat. 9:1-6; Vharoma 5:12, 18, 19) Vhuṱolo he a vhu ita vhu sumbedza uri u a kona u fhodza malwadze “oṱhe” na u vusa vho lovhaho. (Mat. 4:23; Yoh. 11:43, 44) U dovha a vha na maanḓa a u langa maḓumbu na u pandela madimoni. (Marko 4:37-39; Luka 8:2) Zwi a ri khwaṱhisa u ḓivha uri Yehova o ṋea Yesu enea maanḓa!
7-8. (a) Vhuṱolo he Yesu a vhu ita vhu ri khwaṱhisedza mini? (b) Ndi vhuṱolo vhufhio vhune na ṱoḓa u vhu vhona shangoni ḽiswa?
7 Tsha vhuraru, ri nga vha na vhungoho ha uri zwithu zwavhuḓi zwe Mudzimu a ri fhulufhedzisa zwone tshifhingani tshi ḓaho zwi ḓo itea. Vhuṱolo he Yesu a vhu ita musi e kha ḽifhasi vhu ri funza zwine a ḓo zwi ita kha ḽifhasi samusi e Khosi ya Muvhuso wa Mudzimu. Humbulani zwine Yesu a ḓo ri itela zwone. Ri ḓo vha na mutakalo wo fhelelaho ngauri hu ḓo vha hu si na malwadze na vhuholefhali. (Yes. 33:24; 35:5, 6; Nzumb. 21:3, 4) Hu ḓo vha hu si tshee na nḓala na khombo dza mupo. (Yes. 25:6; Marko 4:41) Ri ḓo dovha ra ḓiphiṋa nga u ṱanganedza vhathu vho lovhaho vhane vha ḓo vuswa “mavhiḓani.” (Yoh. 5:28, 29) Ndi vhuṱolo vhufhio vhune inwi na ṱoḓa u vhu vhona shangoni ḽiswa?
8 Musi Yesu a tshi ita vhuṱolo, o sumbedza uri u a ḓiṱukufhadza na uri u a pfela vhuṱungu. Ri tea u edzisa tsumbo yawe. Kha ri ambe nga ha vhuṱolo vhuvhili he a vhu ita. Ri ḓo thoma nga u amba nga ha vhuṱolo he a vhu ita munyanyani ngei Kana.
RI GUDA U ḒIṰUKUFHADZA
9. Yesu o ita mini munyanyani? (Yohane 2:6-10)
9 Vhalani Yohane 2:6-10. Musi waini i tshi fhela munyanyani, Yesu o vha a sa kombetshedzei u zwi ita mafhungo. Ho vha hu si na vhuporofita vhune ha amba uri Messia o vha a tshi ḓo ita waini nga lwa vhuṱolo. Fhedzi humbulani uri no vha ni tshi nga ḓipfa hani arali zwinwiwa zwa fhela munyanyani waṋu? Khamusi Yesu o pfela vhuṱungu wonoyo muṱa, zwihuluhulu vhe vha vha vha tshi khou vhingana nahone o vha a sa ṱoḓi vha tshi niwa nga ṱhoni. Samusi ro zwi amba, o ita vhuṱolo. O shandukisa ḽithara dza maḓi dzi ṱoḓaho u vha 390 dza vha waini yavhuḓi. Khamusi o ita waini nnzhi nga u ralo uri ine ya ḓo sala vha nga i shumisa tshifhingani tshi ḓaho kana vha i rengisa u itela u thusa vhenevho vhavhingani uri vha wane tshelede. Zwi tou pfala uri vhenevho vhavhingani vho vha vho takala vhukuma.
Edzisani Yesu nga u sa ḓihudza nga nṱhani ha zwithu zwe na zwi swikelela (Sedzani dziphara 10-11) e
10. Ndi zwidodombedzwa zwifhio zwa ndeme zwi re kha Yohane ndima ya vhuvhili? (Sedzani tshifanyiso.)
10 Ṱhogomelani zwiṅwe zwidodombedzwa zwi re kha Yohane ndima ya vhuvhili. Naa no zwi ṱhogomela uri Yesu ho ngo ḓadza dzenedzo nkho nga maḓi? Nṱhani ha ḓikokodzela maṱo, o vhudza vhashumi uri vha ḓadze dzenedzi nkho nga maḓi. (Dzindimana 6, 7) Musi o no shandukisa maḓi a vha waini, Yesu ho ngo dzhia yeneyo waini ene muṋe a i isa kha mulanguli wa munyanya. Nṱhani hazwo, o vhudza vhashumi uri vha i ise kha mulanguli wa munyanya. (Ndimana 8) Zwi tou pfala uri Yesu ho ngo shela yeneyo waini kha khaphu a i imisela nṱha a sumbedza vhaeni a ri: ‘Thetshelani uri waini ye nda i ita i ḓifha hani!’
11. Ri guda mini kha vhuṱolo he Yesu a vhu ita?
11 Ri guda mini kha vhuṱolo he Yesu a vhu ita ha u shandula maḓi a vha waini? Ri guda uri ri tea u ḓiṱukufhadza. Yesu ho ngo ḓihudza nga nṱhani ha vhuṱolo he a vhu ita kana nga ha tshithu tshiṅwe na tshiṅwe tshe a tshi ita. Nṱhani hazwo, o vha a tshi ḓiṱukufhadza nahone tshifhinga tshoṱhe o vha a tshi ita uri hu huliswe Khotsi awe. (Yoh. 5:19, 30; 8:28) Musi ri sa ḓihudzi nga tshiṅwe na tshiṅwe tshe ra tshi ita, ri vha ri tshi khou sumbedza uri ri khou edzisa tsumbo ya Yesu ya u ḓiṱukufhadza. Hu sa londwi zwithu zwe ra zwi ita tshumeloni ya Yehova, tshifhinga tshoṱhe ri tea u ita vhungoho ha uri ri hulisa Yehova. (Yer. 9:23, 24) Ri tea u dzula ri tshi mu hulisa ngauri a hu na tshine ra nga tshi kona arali ri sa khou thuswa ngae.—1 Vhakor. 1:26-31.
12. Ndi ifhio iṅwe nḓila ine ra nga edzisa ngayo nḓila ine Yesu a ḓiṱukufhadza ngayo? Fanyisani.
12 Ṱhogomelani iṅwe nḓila ine ra nga edzisa nḓila ine Yesu a ḓiṱukufhadza ngayo. Kha ri ri muṅwe muhulwane u thusa muṅwe mushumeli ane a kha ḓi vha muswa uri a lugiselele nyambo yawe ya u thoma ya khagala. Nga murahu, onoyo mushumeli a ṋekedza nyambo yavhuḓi nahone vhathu tshivhidzoni vha ḓiphiṋa ngayo. Nga murahu ha miṱangano, muṅwe a ya kha onoyo muhulwane a ri: ‘Wahashu Mukeneṅene o ṋekedza nyambo yavhuḓi, a si zwone?’ Naa onoyo muhulwane u tea u ri: ‘Ndi ngoho, fhedzi ndo fhedza tshifhinga tshinzhi ndi tshi khou mu thusa’? Kana nga u ḓiṱukufhadza u tea u ri: ‘Ndi ngoho, ndi a ḓirwa khana ngae’? Musi ri tshi ḓiṱukufhadza, a ri nga ḓo ṱoḓa u huliswa nga nṱhani ha zwithu zwavhuḓi zwe ra zwi itela vhaṅwe. Ri a fushea nga u ḓivha uri Yehova u a zwi vhona nahone u zwi dzhiela nṱha. (Vhambedzani Mateo 6:2-4; Vhahev. 13:16) Yehova u a takala musi ri tshi edzisa tsumbo ya Yesu ya u ḓiṱukufhadza.—1 Pet. 5:6.
RI GUDA U PFELA VHUṰUNGU
13. Musi Yesu e tsini na gethe ḽa Naini, u vhona mini nahone a ita mini? (Luka 7:11-15)
13 Vhalani Luka 7:11-15. Humbulani zwe zwa itea musi Yesu e vhukati ha vhuḓinḓa hawe. O ya muḓini wa Naini, u re ngei Galilea, hune ha vha tsini na Sunema, he muporofita Elisha a vusa murwa wa muṅwe mufumakadzi hu ṱoḓaho u vha miṅwaha ya 900 yo fhiraho. (2 Dzikh. 4:32-37) Musi Yesu e tsini na gethe, u vhona vhathu vha re mbulungoni vha tshi khou ya mavhiḓani. Honovhu vhuimo vhu a ṱungufhadza ngauri tshilikadzi yo lovhelwa nga ṅwana wayo muthihi fhedzi. Fhedzi yeneyo tshilikadzi a i yoṱhe. I na tshigwada tshihulu tsha vhathu vhane vha khou mu tikedza. Yesu u imisa vhenevho vhathu nahone a ita zwithu zwi mangadzaho. A vusa murwa wa yeneyo tshilikadzi. Tshenetshi ndi tshiitea tsha u thoma kha zwiitea zwiraru zwo ambiwaho kha bugu dza Evangeli he Yesu a vusa vhathu vho faho.
Edzisani Yesu nga u ita zwiṅwe zwithu u itela u sumbedza vho lovhelwaho uri ni a vha pfela vhuṱungu (Sedzani dziphara 14-16)
14. Ndi zwifhio zwiṅwe zwidodombedzwa zwi re kha Luka ndima ya vhusumbe? (Sedzani tshifanyiso.)
14 Ṱhogomelani zwiṅwe zwidodombedzwa zwi re kha Luka ndima ya vhusumbe? Naa no zwi ṱhogomela uri Yesu o “vhona” yeneyi tshilikadzi yo lovhelwaho nahone a “mu pfela vhuṱungu”? (Ndimana 13) Khamusi Yesu o vhona yeneyi tshilikadzi i tshi khou lila i tsini na tshitumbu tsha murwa wayo nahone a i pfela vhuṱungu. Yesu ho ngo sokou pfela yeneyo tshilikadzi vhuṱungu, fhedzi o zwi sumbedza uri u khou i pfela vhuṱungu. O amba na onoyo mufumakadzi nga ipfi ḽi khuthadzaho a ri: “Litsha u lila.” Nga murahu a ita zwiṅwe zwithu u itela u mu thusa. A vusa murwa wayo nahone “a mu ṋea mme awe.”—Dzindimana 14, 15.
15. Ri nga guda mini kha vhuṱolo ha Yesu?
15 Ri nga guda mini kha vhuṱolo he Yesu a vhu ita musi a tshi vusa murwa wa tshilikadzi? Ri guda uri ri tea u pfela vhuṱungu vho lovhelwaho. Ndi ngoho uri a ri koni u vusa vho faho sa zwe Yesu a ita. Fhedzi, u fana na Yesu, ri nga sumbedza uri ri pfela vhuṱungu vho lovhelwaho nga u vha na vhusedzi. Ri nga sumbedza uri ri khou vha pfela vhuṱungu nga u amba kana u ita zwiṅwe zwithu zwine zwa nga vha thusa na u vha khuthadza. d (Mir. 17:17; 2 Vhakor. 1:3, 4; 1 Pet. 3:8) Na maipfi maṱuku kana u ita zwithu zwine zwa sumbedza vhuthu, zwi nga vha ṱuṱuwedza na u vha khuthadza.
16. Ni guda mini kha tshenzhelo ya muṅwe mme we a lovhelwa nga ṅwananyana wawe? (Sedzani na tshifanyiso.)
16 Ṱhogomelani tshenzhelo i tevhelaho. Miṅwahani yo fhiraho, musi hu tshi khou imbiwa miṱanganoni ya tshivhidzo, muṅwe wahashu wa tshifumakadzini o vhona muṅwe mme a tshi khou lila. Luimbo lwo vha lu tshi khou amba nga ha fhulufhelo ḽa mvuwo nahone onoyo mme o vha a tshi kha ḓi tou bva u lovhelwa nga ṅwananyana wawe. Ngauri onoyo wahashu wa tshifumakadzini o vha a tshi zwi ḓivha, o ṱavhanya a ya khae, a mu kuvhatedza nahone a imba nae. Onoyo mme o ri: “Ndo pfa ndi tshi funa vhahashu nga maanḓa.” O livhuwa nge a ya miṱanganoni nga ḽeneḽo ḓuvha. O ri: “Holoni ya Ṱhanzi dza Yehova ndi hune ra wana hone thuso.” Ri nga vha na vhungoho ha uri Yehova u a vhona na u dzhiela nṱha zwithu zwiṱuku zwine na zwi ita zwa u sumbedza uri ni pfela vhuṱungu vho lovhelwaho, vho “kuleaho nungo.”—Ps. 34:18.
NGUDO INE YA KHWAṰHISA LUTENDO
17. Ro guda mini kha ino thero?
17 Musi ri tshi guda mafhungo a Bivhilini a ambaho nga ha vhuṱolo he Yesu a vhu ita, zwi nga ri ṱuṱuwedza vhukuma. Zwi ri funza uri Yehova na Yesu vha a ri funa nga maanḓa, uri Yesu u na maanḓa a u lugisa thaidzo dzoṱhe dza vhathu na uri zwoṱhe zwe Yehova a ri fhulufhedzisa zwi ḓo itea hu si kale musi Muvhuso wa Mudzimu u tshi vhusa ḽifhasi. Musi ri tshi ṱolisisa enea mafhungo, ri nga elekanya nga ha nḓila dzine ra nga edzisa ngadzo zwine Yesu a vha zwone. Ni nga guda nga ha vhuṱolo ha Yesu kha ngudo ya muthu nga eṱhe kana kha Vhurabeli ha Muṱa. Ni vhone uri ndi mini zwine na nga zwi guda nahone ni vhudze vhaṅwe zwe na zwi guda. Ndi hone ni tshi ḓo vha na nyambedzano dzavhuḓi dzi fhaṱaho na vhahaṋu.—Vharoma 1:11, 12.
18. Ri ḓo amba nga ha mini kha thero i tevhelaho?
18 Mafheleloni a vhuḓinḓa hawe, Yesu o ita vhuṱolo hawe ha u fhedzisa ha u vusa vho faho ho ṅwalwaho Bivhilini. Fhedzi honovhu vhuṱolo ho vha vhu sa fani na vhuṅwe ngauri o vha a tshi khou vusa khonani yawe nahone o zwi ita kha vhuimo vhu songo ḓoweleaho. Ri nga guda mini kha honoho vhuṱolo? Ri nga khwaṱhisa hani lutendo lwashu kha fhulufhelo ḽa mvuwo? Thero i tevhelaho i ḓo fhindula dzenedzo mbudziso.
LUIMBO 20 Wo Ṋekedza Murwa Wau Ane Wa Mu Funa
a Zwi a takadza u vhala nga ha vhuṱolo he Yesu a vhu ita. Sa tsumbo, o dzikisa ḓumbu, a fhodza vha lwalaho na u vusa vho faho. Enea mafhungo ho ngo sokou ṅwalwa fhedzi Bivhilini, fhedzi o ṅwalelwa u ri funza. Ri ḓo vusulusa vhuṅwe ha honoho vhuṱolo uri ri vhone zwine ra nga zwi guda nga ha Yehova na Yesu zwine zwa ḓo ri khwaṱhisa lutendo na u vhona uri ri nga zwi edzisa hani.
b Muṅwe mugudi wa Bivhili o amba uri: “Tshifhingani tsha Bivhili, vhathu vho vha vhe na vhuḓifhinduleli ha u ṱanganedza vhaeni nahone muthu o rambaho vhathu o vha a tshi tea u ita vhungoho ha uri u ṋea vhaeni vhawe zwi fhiraho zwine vha zwi ṱoḓa. O rambaho vhathu, zwihuluhulu munyanyani, o vha a tshi tea u ṋea vhaeni vhawe zwiḽiwa na zwa u nwa zwi fhiraho zwine vha zwi ṱoḓa.”
c Bugu dza Evangeli dzi amba nga ha vhuṱolo vhu fhiraho 30 he Yesu a vhu ita. Zwiṅwe hafhu, nga zwiṅwe zwifhinga Yesu o vha a tshi ita vhuṱolo vhunzhi, fhedzi Bivhili ya vhu amba sa vhuṱolo vhuthihi. Nga tshiṅwe tshifhinga, ‘vhathu vhoṱhe vha muḓi’ vho ya kha Yesu nahone “a fhodza vhathu vhanzhi vha re na malwadze.”—Marko 1:32-34.
d U itela uri ni vhone zwine na nga zwi amba kana u zwi ita hu u itela u khuthadza vho lovhelwaho, vhalani thero “U Khuthadza Vhathu Vho Felwaho, Samusi Na Yesu O Ita Nga U Ralo” kha Tshiingamo tsha 1 January 2011.
e ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: Vhavhingani na vhaeni vhavho vha khou ḓiphiṋa nga waini yavhuḓi, ngeno Yesu o ima nga thungo.
